غزوہ ذوالعشیرہ
غزوہ عشیرہ یا غزوہ ذوالعشیرہ، [عربی وچ : غزوة ذي العشیرة] رسول خدا(ص) دے غزوات وچوں اک اے جو ماہ جمادی الاول سنہ 2 ہجری وچ ، غزوہ بواط دے کچھ عرصہ بعد، انجام پایا۔
غزوه ذو العشیرہ | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
سلسلۂ محارب: | |||||||||||||
| |||||||||||||
فریقین | |||||||||||||
مسلمین | قریش دا تجارتی قافلہ | ||||||||||||
قائدین | |||||||||||||
حضرت محمد(ص) | ابو سفیان | ||||||||||||
در غزوه ذی العشیره، جنگی رخ نداد، بلکه محمد پیامبر اسلام با بنی مدلج و هم پیمانان آن قبیله پیمان بست و به مدینه بازگشت. |
پیغمبر اکرمؐ دی مدنی زندگی | ||
---|---|---|
ہجرت نبوی | 622ء بمطابق 1ھ | |
معراج | 622ء بمطابق 1ھ | |
غزوہ بدر | 624ء بمطابق 17 رمضان سنہ 2ھ | |
بنیقینقاع دی شکست | 624ء بمطابق 15 شوال سنہ 2ھ | |
غزوہ احد | 625ء بمطابق شوال سنہ 3ھ | |
بنو نضیر دی شکست | 625ء بمطابق سنہ 4ھ | |
غزوہ احزاب | 627ء بمطابق سنہ 5ھ | |
بنو قریظہ دی شکست | 627ء بمطابق سنہ 5ھ | |
غزوہ بنی مصطلق | 627ء بمطابق سنہ 5 یا 6ھ | |
صلح حدیبیہ | 628ء بمطابق سنہ 6ھ | |
غزوہ خیبر | 628ء بمطابق سنہ7ھ | |
پہلا سفرِ حجّ | 629ء بمطابق 7ھ | |
جنگ مؤتہ | 629ء بمطابق 8ھ | |
فتح مکہ | 630ء بمطابق 8ھ | |
غزوہ حنین | 630ء بمطابق 8ھ | |
غزوہ طائف | 630ء بمطابق 8ھ | |
جزیرة العرب اُتے تسلط | 631ء بمطابق 9ھ | |
غزوہ تبوک | 632ء بمطابق 9ھ | |
حجۃ الوداع | 632ء بمطابق 10ھ | |
واقعۂ غدیر خم | 632ء بمطابق 10ھ | |
وفات | 632ء بمطابق 11ھ |
غزوہ بواط دے بعد ـ 15 جمادی الاول نوں اک خبر مدینہ پہنچی کہ قریش دا اک وڈا تجارتی قافلہ ابو سفیان بن حرب دی سرکردگی وچ مکہ توں شام جارہیا اے۔
رسول خدا(ص) نے ابوبکر / یا ابو سلمہ بن عبدالاسد نوں مدینہ وچ جانشین قرار دتا تے مہاجرین وچوں 200 افراد دا لشکر لے کے قریشی قافلے "ینبع" دے علاقے وچ "ذوالعشیرہ" ـ جس دا فاصلہ مدینہ توں کچھ زیادہ نئيں اے ـ تک تعاقب کیتا تے کئی دن تک اوتھے قیام کیتا لیکن انہاں نوں کوئی قافلہ نظر نئيں آیا کیونکہ اوہ چند روز قبل اوتھے توں گذر چکيا سی ۔
یہ اوہی قافلہ سی جس اُتے شام توں واپسی دے وقت اک بار پھر قبضہ کرنے دی کوشش کيتی تے مکہ دے قریشی وڈی نفری لے کے باہر آئے تے ایہ نقل و حرکت جنگ بدر اُتے منتج ہوئی۔ غزوہ ذوالعشیرہ وچ کوئی جنگ نئيں ہوئی تے رسول خدا(ص) نے قبیلہ بنو مدلج تے انہاں دے حلیف قبائل دے نال اک معاہدے اُتے دستخط کيتے تے مدینہ پلٹ آئے۔
علی(ع) ابو تراب بن گئے
سودھوابن ہشام عمار بن یاسر توں نقل کردے نيں کہ انھاں نے کہیا: غزوہ ذوالعشیرہ وچ اسيں علی بن ابی طالب دے نال اسيں سفر تے مانوس سی تے ذوالعشیرہ وچ ساڈے چند روزہ قیام دے دوران اک دن علی بن ابی طالب نے میرے توں کہیا: "آؤ نخلستاناں وچ کم کاج وچ مصروف بنو مدلج دے پاس چلاں" تے اسيں آپ(ع) دے ہمراہ نخلستان وچ چلے گئے۔ اسيں بیٹھ کر انہاں دا کم دیکھ رہے سن کہ اسی اثناء وچ نیند اسيں اُتے غالب آئی تے دونے اٹھ کر کھجور دے اک درخت دے سائے وچ نرم ریت اُتے سو گئے۔
ہم اس وقت جاگے جدوں رسول اللہ(ص) نے آدے سانوں اپنے پائے مبارک توں ہلیایا تے وچ تے علی(ع) اٹھے تے آپ(ص) دے سامنے کھڑے ہوگئے؛ جدوں کہ ساڈے سر تے چہرے دھول مٹی توں اٹے ہوئے سن ۔ رسول خدا(ص) نے علی(ع) توں مخاطب ہوکر فرمایا: "اے ابا تراب ایہ کیتا حالت اے ؟
تے بعدازاں فرمایا: کیتا وچ تمنيں بدبخت ترین تے شقی ترین لوگاں دا تعارف نہ کراؤں؟
ہم نے عرض کیتا: کیوں نئيں یا رسول اللہ!
فرمایا: انہاں وچوں اک اوہی شخص اے جس نے صالح دی اونٹنی دی کونچاں کاٹ داں تے ـ پھر علی(ع) دے ماتھے دی طرف اشارہ کردے ہوئے فرمایا ـ دوسرا شخص اوہ اے جو تواڈے سر دے اس حصے اُتے تلوار توں وار کرے گا تے تواڈی داڑھی نوں خون وچ رنگ دے گا۔
منابع
سودھو- رسولی محلاندی، سید هاشم، زندگانی حضرت محمد صلی الله علیه و آله، 1374 هجری شمسی؛ ص289۔
- قمی، شیخ عباس، منتهي الامال۔
پچھلا غزوہ: غزوہ بواط |
رسول اللہ(ص) دے غزوات غزوہ ذوالعشیرہ |
اگلا غزوہ: غزوہ بدر اولی |