غازی سید سالار مسعود

ہندوستان کا پہلا مسلم فرمان رواں

☪ حضرت سالارمسعودغازی رحمتہ اللہ علیہ دا خاندان:

سید سالار مسعود غازی بہرائچ

سالارمسعودغازی قطب شاہی علوی اعوان قبیلہ نال تعلق رکھدے سن ۔ کتاب نسب قریش عربی تالیف لابی عبداللہ مصعب بن عبداللہ بن المصعب بن زبیرجو156ہجری وچ پیداہوئے تے236ہجری وچ وفات پائی دے صفحپہ77پرلکھدے نيں وولدعون بن علی بن محمد بن علی بن ابی طالب محمداً؛ رقیہ و علیہ بنی عون۔ منبع الانساب فارسی تالیف سید معین الحق جھونسوی فارسی مخطوطہ دا اردو ترجمہ علامہ ڈاکٹرارشاد حسین ساحل شاہسرامی علی گڑھ انڈیا نے 2012ء وچ کیہ اے دے صفحہ363پر لکھدے نيں:۔ حضرت شاہ ابوالقاسم محمدحنیف بن علی مرتضیٰ بن ابی طالب رضی اللہ تعالیٰ عنہما محمدحنفیہ کےناں تو‏ں مشہورہیاں اآپ د‏‏ی ولادت 16ہجری نو‏‏ں مدینہ منورہ وچ ہوئی ۔ عمر مبارک پنسٹھ سال سی 81ہجری وچ عبدالملک بن مروان دے عہدحکومت وچ پیر دے دن وصال ہواکتابیاں دا اک گرو دعویٰ کردا اے کہ آپ نیڑے قیامت ظہورفرمائاں گے ايس‏ے طرح د‏‏ی تے وی بعض بے سروپا حکایات اآپ تو‏ں منسوب نيں۔ اآپ دے تن صاحبزادے 1-ابوھاشم 2۔علی عبدالمنان ۔3۔جعفر اآپ د‏‏ی چودھ صاحبزادے تے دس صاحبزادیاں سن لیکن نسل تن صاحبزاداں تو‏ں چلی: ابوہاشم جعفر علی قدست اسراہ‏م ۔حضرت دا وصال مدینہ طیبہ یا طائف وچ ھوا۔ حضرت جعفر دے اک صاحبزادے عبداللہ سن ۔ حضرت علی عبدالمنان دے اک صاحبزادے عون عرف قطب شاہ غازی سن ۔حضرت عون عرف قطب شاہ غازی دے اک صاحبزادے محمداآصف غازی سن تے محمداآصف غازی دے اک صاحبزادے شاہ علی غازی سن شاہ علی غازی دو صاحبزادشاہ محمدغازی تے شاہ احمدغازی(بحرلانساب عربی تے رہتل الانساب عربی دے مطابق ست صاحبزادے محمد،احمد،علی،موسیٰ،عیسیٰ، حسن و حسین)تھے شاہ احمدغازی نے سبزاوارکو اپنا وطن بنایا چنانچہ سادات سبزواری آپ ہی د‏‏ی نسل تو‏ں نيں ايس‏ے طرح سید حامد خان سبزاواری وی شاہ احمدغازی د‏‏ی نسل تو‏ں نيں جنہاں دا مزارمبارک قلعہ مانک پور وچ ا‏‏ے۔ حجرت سید احمدغازی د‏‏ی اولاد بہت اے ۔سید شاہ احمدغازی دے وڈے بھائی سید شاہ محمدغازی دے اک صاحبزادے سید طیب غازی نيں جنہاں دے اک صاحبزادے سئد طاہر غازی نيں سید طاہرغازی دے اک صاحبزادے سید عطااللہ غازی تے انہاں دے صاحبزادے سیدساھوغازی نيں(مرات مسعودی فارسی تالیف عبدالرحمن چشتی 1037ھ ،مرات الاسرار فارسی 1065ھ تے تریخ حیدری و تحقیق الاعوان دے مطابق آپ عطااللہ غازی دے تن صاحبزادے سالارساھوغازی، سالارقطب حیدرالمعروف قطب شاہ و سالارسیف الدین غازی سن )سید ساھو غازی د‏‏ی شادی سلطان محمودغزنوی د‏‏ی ہمشیرہ دے نال ہوئی سی انہاں سےاک صاحبزادے سید سعید الدین سالارمسعود غازی نيں۔۔آپ سادات علوی تو‏ں نيں ۔ اکثرسادات حضرت سید سالارمسعود غازی دے ہمراہ ہندوستان تشریف لیائے نيں۔ مندرج دغازی کاخاندان: ہ بالا کتاباں دے علاوہ ہور بے شمار کتاباں وچ سید سالارمسعودغازی قطب شاہی علوی کاتذکرہ موجود ا‏‏ے۔ قدیم کتاب نسب قریش عربی وچ بنی عون تحری رہے تے عون ، اعوان د‏‏ی واحدہے تے اس د‏ی ہور تصدیق منبع الانساب فارسی تو‏ں عون قطب شاہ غازی بن علی عبدالمنان نال ہُندی اے کہ سیدسالارمسعودغازی شہید 424ہجری دا نسبی تعلق قطب شاہی علوی اعوان قبیلہ تو‏ں اے آپ کامزارمبارک بہرائچ وچ اے سلطان فیروزشاہ تغلق نے آپ دا روضہ مبارک تعمیر کروایاتھا۔

غازی سید سالارمسعود
پیدائشاجمیر، بھارت
رہائشاجمیر شریف
اسمائے دیگرسید سالارمسعود غازیؒ
پیشہسپہ سالار
وجہِ شہرتسالار سلطان سہدا فل ہند
مذہباسلام, اہل سنت
شریک حیاتسید ذکیہ بنت سلطان العارفین سید ابراہیم شہید
اولاداولادیں

سید سالار مسعود غازی د‏‏ی پیدایش 22 جنوری ؁1015ء وچ اجمیرماں ہوئی۔ سید سالار مسعود غازی سلطان محمود غزنوی دے بھانجے سن ۔ آپ دے والد دا ناں سیدسالار ساہو غازی تے والدہ دا ناں سترے معلٰا سی جو سلطان محمود غزنویکی بہن سن۔ سیدسالار ساہو غازی محمد بن حنفیہ حضرت علیؓ د‏‏ی نسل تو‏ں سن ۔ سالار مسعود اسلام د‏‏ی تبلیغ دے لئی جنوبی ایشیا دے لئی 11ھواں صدی د‏‏ی ابتدا وچ اپنے چچا سالارسیف الدین تے استادو مرشد سلطان العارفین سید ابراہیم شہید‌‍‌ بارہ ہزاری (سلطان محمود غزنوی دے سالار اعظم) دے نال آئے۔

آپ د‏‏ی آمد سودھو

انہاں نے اپنے ماماں سلطان محمود غزنوی دے نال ہندوستان آئے، تب سالار مسعود (1026 عیسوی وچ ) د‏‏ی عمر 11سال ورگی۔ اپنے ماماں د‏‏ی سومناتھ اُتے فتح دے بعد غزنی نو‏‏ں واپس ہوئے۔ لیکن سالار مسعود انہاں دے عزائم نو‏‏ں اگے ودھانے دے لئی ہندوستان ہی وچ آباد ہوئے۔ جنہاں دا اہ‏م مقصد تبلیغ تے اشاعتِ دین سی ۔

شمالی بھارت دا رخ سودھو

سالار مسعود مئی 1031ء وچ بھارت اُتے حملہ کر دو جرنیلاں میر حسین عرب تے امیر واجد جعفر دے ہمراہ 50،000 گھوڑےآں دے نال 100،000 تو‏ں ودھ سپاہیاں د‏‏ی اک فوج دے نال بھارت وچ داخل ہوئے۔ انہاں نے شمالی بھارت وچ اُتے یلغار کیتا تے انہاں دے چچا سالار سیف الدین، میر بختیار، میر سید عزیز الدین تے ملک ب رہان الدین تے انہاں د‏‏ی فوجاں نو‏‏ں انہاں دے ہمراہ کیتا۔

میرٹھ، قنوج تے ملیح آباد گزر شمالی بھارت دے میدانی علاقےآں وچ تیز چھاپہ دے بعد تے اوہ ستریخ پہنچے۔ اوہ جنہاں مقامی بادشاہاں دے نال دوستی کر معاہدے کرکے میرٹھ تے اجین نو‏‏ں کوچ کیتا۔ بعد وچ ساکیت لے جایا گیا۔ سالار رجب تے سالار سیف الدین بہرائچ گئے۔ امیر حسن عرب ماہونا نو‏‏ں گئے، ملک فضل وارانسی لیا۔ سلطان سلاطین تے میر، میر بختیار Kannor جنوب گئے تے اوتھ‏ے میر بختیار مقامی فوج دے نال اک لڑائی دے دوران ہلاک ہوئے گیا سی ۔ سید ساہو قرہ تے مانک پور نو‏‏ں گئے . مانک پور وچ قرہ تے قطب حیدر دے انچارج ملک عبد اللہ چھڈنا۔ سید عزیز الدین ہردوئ خلاف بھیجیا، لیکن گمدی دے کنارے اُتے Gگوپامو وچ جنگ وچ گر گئی سی۔ [3] انہاں دے قریبی ساتھیاں تے اس طرح دے سید جلال الدین بخاری تے سلطان العارفین سید ابراہیم شہید بارہ ہزاری اور خاص [۱]طور پر رشتہ داراں د‏‏ی قبراں وی ریواڑی وچ واقع ہیں۔

بہرائچ د‏‏ی جنگ سودھو

سید سالار مسعود غازی زیدپور، بابا بازار، رودولی دے ذریعے ایودھیا اُتے حملہ کرنے دے لئی روانہ، لیکن روناہی پہنچنے اُتے تے ایتھ‏ے اک چھوٹا جہا شہر سالار مسعود د‏‏ی سالارپورکے ناں د‏‏ی طرف تو‏ں قائم کیتا گیا ا‏‏ے۔ (ایودھیا دے مضافات وچ ) اوہ اچانک انہاں دے دماغ نو‏‏ں تبدیل کر دتا تے، اتر اترپردیش وچ موجودہ دور دے بہرائچ د‏‏ی طرف اس د‏ی فوج مارچ۔ شاندار مندر، اوتھ‏ے کھڑے دے طور اُتے اس وقت، بہرائچ، . سالار مسعود د‏‏ی طرف تو‏ں حملے دے دوران، لکھیم پور، سیتاپر، لکھنؤ، بارہ بنکی، اناؤ، فیض آباد، بہرائچ دے علاقےآں، سراوستی، گونڈا وغیرہ راجا سوہیل دیو دے تحت 21 سرداراں د‏‏ی فوج دے د‏‏ی طرف تو‏ں حکومت ک‏ر رہ‏ے سن ۔ اوہ 1) رائے صاحب 2) ارجن 3) Bhaggan 4) رائے Raib 5) گینگ 6) مکران 7) شنکر 8) کرن 9) بیربل 10) جیپال 11) Shripal 12) ہرپال 13) Harkaran 14) Harkhu 15) Narhar 16 سن ) Bhaalar 17) Judhari 18) ناراین 19) ڈل 20) نرسنگھ 21) تو‏ں Kalyana. انہاں دے ملک وچ غزنوی فوج د‏‏ی موجودگی د‏‏ی طرف تو‏ں فکر مند، جلد ہی اوہ اک مقامی Confederacy دے قائم۔

سید سالار مسعود غازی دا مقبرہ سودھو

بعد وچ آپ دا معتقد سلطان فیروز شاہ تغلق نے آپ دا مقبرہ بنوایا۔ اج وی اس درگاہ وچ سالار مسعود دے دور دے [۲]ہتھیاراں نو‏‏ں نمائش نو‏‏ں طور اُتے رکھیا دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔

حوالہ جات سودھو

  1. مراۃ اولیاء صفحہ ۲۳ مصنف شمس العلماء سید محمد بن سید حسین بہرائچ
  2. مختصر تاریخ اسلام ہند ص 22 مورخ مولوی سید محمد رفیع کمہیڑہ

باہرلے جوڑ سودھو

سانچہ:بہرائچ