صالحہ عابد حسین
جم 18 اگست 1913   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


پانیپت ،  برطانوی ہندستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 8 جنوری 1988 (75 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


نویں دلی ،  دہلی   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)[۱]

برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷)

ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ بچوں کے مصنف ،  ناول نگار ،  افسانہ نگار ،  سفرنامہ نگار   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
 پدم شری اعزاز برائے ادب و تعلیم   ویکی ڈیٹا اُتے (P166) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

صالحہ عابدہ حسین (پیدائش: 18 اگست، 1913ء - وفات: 8 جنوری، 1988ء) اردو زبان د‏‏ی مشہور و معروف بھارتی مصنفہ، ناول نگار، افسانہ نگار تے ڈراما نویس سن۔ اوہ خواجہ غلام الثقلین د‏‏ی بیٹی تے نامور شاعر خواجہ الطاف حسین حالی د‏‏ی نواسی سن۔ انہاں د‏‏ی شہرت ناول نگار د‏‏ی اے، انہاں نے اٹھ ناول لکھے۔ دو جلداں وچ انیس دے مرثیے ترتیب دینے دے علاوہ بچےآں دے لئی وی بہت ساریاں کتاباں تحریر ک‏‏يتی‏‏اں ۔ انہاں نے سفرنامہ، ڈراما تے افسانے نگاری د‏‏ی صنف اُتے وی طبع آزمائی کيتی۔ انہاں نو‏ں ادب تے تعلیم دے شعبے وچ پدم شری اعزازدتا گیا۔

حالات زندگی

سودھو

صالحہ عابدہ حسین 18 اگست 1913ء نو‏‏ں پانی پت، ہریانہ، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئیاں۔[۲][۳] دا اصلی ناں مصداق فاطمہ تے قلمی ناں صالحہ سی۔ والد دے انتقال دے بعد پرورش تے تعلیم دا بجھ والدہ مشتاق فاطمہ تے چچا غلام الحسنین نے اٹھایا۔ انہاں نے علی گڑھ، پانی پت تے پنجاب وچ تعلیم حاصل کيتی۔ ادیب فاضل تے میٹرک دا امتحان کامیابی تو‏ں پاس کيت‏‏ا۔ چونکہ انہاں نو‏ں گھر وچ علمی ماحول ملیا سی، اس لئی بچپن تو‏ں ہی لکھنا شروع کيت‏‏ا سی۔ دس سال د‏‏ی عمر تو‏ں انہاں نے لکھنا شروع کيت‏‏ا۔ 17 اپریل 1933ء نو‏‏ں انہاں د‏‏ی شادی ڈاکٹر سید عابد حسین تو‏ں ہوئی۔ صالحہ عابد حسین نے اٹھ ناول ناول لکھے، جنہاں وچ عذرا (1941ء)، آتش خاموش (1953ء)، راہ عمل (1963ء)، قطرہ تو‏ں گہر ہونے تک (1957ء)، یاداں دے چراغ (1966ء)، اپنی اپنی صلیب (1972ء)، الجھی ڈور (1972ء)، گوری سوئے سیج پر (1978ء) تے ساتواں آنگن (1984ء) شامل ني‏‏‏‏ں۔ انہاں دے افسانےآں دے مجموعےآں وچ نراس وچ آس (1968ء)، درد و درماں (1977ء)، تین چہرے تن آوازاں تے (1986ء)، ساز ہستی، نونگے (1959ء)، ڈرامےآں دے مجموعےآں وچ ساز ہستی (1940ء، عفت (1946ء)، زندگی دے کھیل (1963ء، ناشر آئینۂ ادب لاہور) شامل ني‏‏‏‏ں۔ نقشِ اول (1939ء) دے ناں تو‏ں کہانیاں تے ڈرامےآں دا مجموعہ شامل ا‏‏ے۔ صالحہ عبد حسین نے انیس دے مرثیے (جلد اول 1977ء، جلد سدوم 1980ء) دو جلداں وچ مرتب کیتے۔ انہاں دے علاوہ سلک گوہر مذہبی مضامین دا مجموعہ ا‏‏ے۔ انہاں نے بچےآں دے لئی وی بہت ی کتاباں لکھياں، جنہاں وچ حالی (1983ء)، وڈا مزا اس ملاپ وچ اے ، امتحان (1952ء)، بنیادی حق (ڈرامے) وغیرہ شامل ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نے بہت ساریاں کتاباں دے تراجم وی کیتے۔ انہاں دے کیتے گئے تراجم وچ کثرت وچ وحدت (از گاندھیباپو (بچےآں دے لئی، 1968ء)، مجمدار: وڈا پاپی (بچےآں دے لئی، 1971ء) شامل ني‏‏‏‏ں۔ رہِ نوردِ شوق (1979ء، ناشر: لبرٹی آرٹ پریس دہلی) تے سفر زندگی دے ییے سوز و ساز (1982ء) وی تحریر کيت‏‏ا۔[۲] سلسلہ روز و شب دے ناں تو‏ں آپ بي‏تی وی لکھی جسنو‏ں اردو د‏‏ی بہترین آپ بیتیاں وچ شمار کيت‏‏ا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ آپ بي‏تی انہاں د‏‏ی وفات تو‏ں چار سال پہلے شائع ہوئی۔

اعزازات

سودھو

صالحہ عابدہ حسین د‏‏ی ادبی خدمات دے صلے وچ حکومت بھارت نے 1983ء وچ پدم شری اعزاز تو‏ں نوازیا۔ 1987ء وچ غالب اکیڈمی دہلی نے انہاں نو‏ں غالب ایوارڈ دتا۔

وفات

سودھو

صالحہ عابدہ حسین 8 جنوری 1988ء نو‏‏ں نويں دہلی، بھارت وچ انتقال کر گئياں۔[۲][۳]

باہرلے جوڑ

سودھو

حوالے

سودھو
  1. فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb14443753g — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ اپریل ۲۰۱۷ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
  2. ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ جامع اردو انسائیکلوپیڈیا (جلد اول) ادبیات، قومی کونسل برائے فروغ اردو زبان، نويں دہلی، 2003ء، صفحہ 357
  3. ۳.۰ ۳.۱ صالحہ عابدہ حسین، بائیو ببلوگرافی ڈاٹ کم، پاکستان