شیر سنگھ اٹاریوالا
شیر سنگھ اٹاریوالا ( م۔ 1858ء) : انگریزاں نال سن 1849ء وچ ہوئی سکھ فوجاں دی دوجی لڑائی (چیلیانوالا دی لڑائی) دے اک پرمکھ ہیرو شیر سنگھ دا جم س۔ چتر سنگھ اٹاریوالے دے گھر ہویا ۔ اس نوں اکتوبر 1845ء وچ لاہور دربار ولوں پشاور دا حاکم بنا کے بھیجیا گیا ، پر اگست 1846ء وچ لاہور واپس بلا کے کونسل آف ریجنسی دا میمبر نامزد کیتا گیا ۔ اپریل 1848ء وچ اس نوں دیوان مول راج ولوں کیتی گئی بغاوت نوں دباؤن لئی ملتان بھیجیا گیا ۔ پر جدوں اس نوں پتہ لگا کہ اسسٹینٹ ریزیڈنٹ جیمز ایبٹ نے اس دے پیؤ س۔ چتر سنگھ ، جو ہزارا دا حاکم سی ، دی ہیٹھی کیتی اے اتے اس دی بھین دا ویاہ مہاراجہ دلیپ سنگھ نال ہونوں روک دتا اے ، تاں ایہہ انگریزاں دا پاسہ چھڈ کے لاہور دربار دی فوج سمیت دیوان مول راج نال جا رلیا ۔ اتھوں ایہہ اپنے پیؤ دی فوج نال ملن لئی شل ماول چل پیا ۔ مغربی پنجاب دے فوجی نوکری توں کڈھے فوجی وی اس دے دل وچ شامل ہندے گئے ۔ اس توں علاوہ بنوں ، کوہاٹ ، ٹانک ، پشاور ، اٹک وغیرہ قلعےآں وچ تعینات فوج وی اس نال رل گئی ۔ دوہاں پیو-پتراں دیاں فوجاں نے مل کے چیلیانوالا دے میدان وچ 13 جنوری 1949ء نوں انگریز فوج دا کافی نقصان کیتا ، پر 21 فروری 1849 نوں گجرات وچ ہوئی لڑائی وچ بری طرحاں ہار گئے ۔ انت وچ دوہاں نے انگریز کمانڈر جنرل گلبرٹ اگے خدسپردگی کر دتی ۔ ایہناں دوہاں نوں پہلاں اٹاری وچ نظربند رکھیا گیا اتے پھر الہٰ آباد وچ قید کر دتا گیا ۔ بعد وچ ایہناں نوں کلکتہ دے فورٹ ولیئم وچ بھیج دتا گیا ۔ اتھوں ایہناں نوں جنوری 1854ء وچ رہا کیتا گیا ۔ شیر سنگھ سن 1858ء وچ بنارس وچ پورا ہو گیا ۔[۱]
ہورویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ سروت : سکھ پنتھ وشوکوش، گر رتن پبلیشرز، پٹیالہ۔