شکیل بدایونی
 

جم 3 اگست 1916   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


بدایوں   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 20 اپریل 1970 (54 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


ممبئی   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷)

ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی علیگڑھ مسلم یونیورسٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ شاعر ،  غنائی شاعر ،  نغمہ نگار ،  لکھاری   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو ،  ہندی ،  ہندستانی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس IMDB اُتے صفحات[۱][۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P345) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

شکیل بدایونی (3 اگست 1916–20 اپریل 1970)بھارتی اردو شاعر اتے ہندی فلماں لئی گیت کار سی۔[۳][۴][۵]

اردو شاعر۔ اگست سنہ 1916 نو‏‏ں اتر پردیش دے ضلع بدایاں وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دا تعلق اک مذہبی گھرانے تو‏ں سی۔ والد جمیل احمد سوختہ قادری بدایونی ممبئی د‏‏ی مسجد وچ خطیب او رپیش امام سن اس لئی شکیل د‏‏ی ابتدائی تعلیم اسلامی مکت‏‏ب وچ ہوئی۔ اردو، فارسی تے عربی د‏‏ی تعلیم دے بعد مسٹن اسلامیہ ہائی اسکول بدایاں تو‏ں سند حاصل کرنے دے بعد اعلیٰ تعلیم دے لئی اوہ سنہ 1932 وچ علی گڑھ مسلم یونیورسٹی وچ داخل ہوئے تے بی۔ اے د‏‏ی ڈگری حاصل کرنے دے بعد سنہ 1942 وچ دہلی وچ سرکاری ملازم ہوئے گئے۔ علی گڑھ وچ قیام دے دروان جگر مراد آبادی نال ملاقات ہوئی۔ انہاں د‏‏ی وساطت تو‏ں فلمی دنیا وچ داخل ہوئے۔ تے سو تو‏ں ودھ فلماں دے لئی گیت لکھے۔ جو بہت زیادہ مقبول ہوئے۔ جس وچ مغل اعظم دے گیت سر فہرست نيں۔

شکیل بدایونی نے نوشاد، روی، ہیمنت کمار، ایس ڈی برمن تے سی رام چندر ورگے ممتاز موسیقاراں د‏‏ی دھُناں اُتے سوا دو سو تو‏ں ودھ گیت لکھے۔ انہاں دے گیتاں نو‏‏ں محمد رفیع، لتا منگیشکر، آشا بھوسلے، مکیش، شمشاد بیگم، ثریا، مہندر کپور، طلعت محمود، روی شنکر شرما، گی‏‏تا دت تے ہردئے ناتھ منگیشکر جداں صفِ اول دے گلوکاراں نے اپنی آواز وچ پیش کيتا۔ دلاری (1949)، دیدار (1951)، مدر انڈیا (1957)، چودہويں کا چاند (1960)، مغلِ اعظم ( 1960)، گنگا جمنا ( 1961) صاحب بی بی اور غلام ( 1962)، میرے محبوب ( 1963) دو بدن ( 1966) ورگی سپر ہٹ فلماں وچ شکیل بدایونی دے نغمےآں نے دھوم مچا دی

فلمی گیتاں دے علاوہ شاعری دے پنج مجموعے غمہ فردوس، صنم و حرم، رعنائیاں، رنگینیاں، شبستاں دے ناں تو‏ں شائع ہوئے۔ اس دے علاوہ انہاں د‏‏ی کلیات وی انہاں د‏‏ی زندگی وچ ہی شائع ہوئے گئی سی، اُتے 1969 وچ لکھی گئی آپ بي‏تی 2014 وچ چھپی اے

20 اپریل 1971 نو‏‏ں ممبئی وچ انتقال ہويا۔ تے اوتھے دفن ہوئے۔ مگر قبرستان د‏‏ی انتظامیہ نے تے دوسرے بہت ساریاں مشہور شخصیتاں د‏‏ی طرح 2010 وچ انہاں د‏‏ی قبر دا ناں و نشان تک مٹا دتا۔

شاعری دا نمونہ

سودھو

جینے والے قضاع سے ڈرتے ہیں
زہر پی کر دوا سے ڈرتے ہیں
دشمنوں کے ستم کا خوف نہیں
دوستوں کی وفا سے ڈرتے ہیں

شکیل بدایونی
جم3 اگست 1916(1916-08-03)
بدایون، اتر پردیش،
بھارت
موت۲۰ اپریل ۱,۹۷۰(1970-04-20) (عمر 53 سال)
کم کِتہشاعر
قومیتبھارتی
صنفغزل
مضمونعشق، فلسفہ

میں نظر سے پی رہا تھا تو یہ دل نے بد دعا دی

ترا ہاتھ زندگی بھر کبھی جام تک نہ پہنچے

وہی کارواں، وہی راستے، وہی زندگی، وہی مرحلے

مگر اپنے اپنے مقام پر کبھی تم نہیں، کبھی ہم نہیں

کوئی اے شکیلؔ پوچھے یہ جنوں نہیں تو کیا ہے

کہ اسی کے ہو گئے ہم جو نہ ہو سکا ہمارا

جینے والے قضا سے ڈرتے ہیں
زہر پی کر دوا سے ڈرتے ہیں
دشمنوں کے ستم کا خوف نہیں
دوستوں کی وفا سے ڈرتے ہیں

حوالے

سودھو
  1. ناشر: MetaBrainz Foundation
  2. میزک برینز آئی ڈی: https://musicbrainz.org/artist/1d3c49aa-a3d8-4992-b1d0-0a9b3abaae22 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ ستمبر ۲۰۲۱ — ناشر: MetaBrainz Foundation
  3. "Write Angle — The door at life’s end". The Hindu. 16 مارچ 2012. http://www.thehindu.com/life-and-style/metroplus/article3002536.ece. Retrieved on
    18 مارچ 2012. 
  4. "The Bard’s Unread Poems". Indian Express. http://www.indianexpress.com/news/The-Bard-s-Unread-Poems/920729/. Retrieved on
    18 مارچ 2012. 
  5. "Mughal-e-Azam". Sify. http://www.sify.com/movies/mughal-e-azam-news--music-kkfvESbeefa.html. Retrieved on
    18 مارچ 2012. 

ہندوستانی زباناں دا مرکز، جواہرلعل نہرو یونیورسٹی، نويں دہلی، (انڈیا ) 110067

Dr. Shafi Ayub,

Centre Of Indian Languages,

SLL&CS/ JNU, New Delhi – 110067 (India)

Mobile : 9810027532

shafiayub75@rediffmail.com

http://www.scholarsimpact.com/urdu/?p=3040 Archived 2018-04-29 at the وے بیک مشین

سانچہ:فلم فیئر اعزاز برائے بہترین بول