سید محمد جعفری
جم 27 دسمبر 1905 [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


بھارتپور ،  برطانوی ہندستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 7 جنوری 1976 (71 سال)[۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


کراچی ،  پاکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

عملی زندگی
مادر علمی اورینٹل کالج لہور   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ شاعر   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شعبۂ عمل مزاح   ویکی ڈیٹا اُتے (P101) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

سید محمد جعفری (پیدائش: 27 دسمبر، 1905ء - وفات: 7 جنوری، 1976ء) پاکستان نال تعلق رکھنے و الے اردو زبان دے نامور مزاح گو شاعر سن ۔

حالات زندگی

سودھو

سید محمد جعفری 27 دسمبر، 1905ء نو‏‏ں پہرسر، بھرت پور، برطانوی ہندوستان دے اک علمی گھرانے وچ ميں پیدا ہوئے۔[۲][۳] انہاں دے والد سید محمد علی جعفری ماہر تعلیم سن اسلامیہ کالج لاہور تو‏ں منسلک ہوئے گئے تے اس کالج دے پہلے پرنسپل مقرر ہوئے۔ میٹرک ڈی اے وی اسکول لاہور تو‏ں کرنے دے بعد اوہ گورنمنٹ کالج لاہور وچ داخل ہوئے تے کیمسٹری وچ بی ایس سی (آنرز) د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔ بعد وچ ایم اے (فارسی) تے ایم او اے (ماسٹر آف اورینٹل) اورینٹل کالج لاہور تو‏ں پاس کیتا۔ فیر گورنمنٹ کالج لاہور وچ دوبارہ داخل ہوئے تے ایم اے (انگریزی) د‏‏ی ڈگری تے میو اسکول آف آرٹس لاہور تو‏ں مصوری تے سنگ تراشی د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔ سید محمد جعفری نے 1940ء وچ برطانوی ہند د‏‏ی وزارت اطلاعات و نشریات دے ذیلی ادارے پریس انفارمیشن ڈیپارٹمنٹ دہلی وچ شمولیت اختیار کيتی تے کراچی، لاہور، تہران ( ایران) وچ خدمات انجام دتیاں۔ ايس‏ے ملازمت دے دوران اوہ فروری 1964ء وچ ایران وچ بحیثیت پریس تے کلچرل اتاشی مقرر ہوئے جتھ‏ے تو‏ں اوہ 1966ء وچ ریٹائر ہوئے گئے۔[۴]۔

ادبی خدمات

سودھو

سید محمد جعفری نے اک صاحب اسلوب شاعر سن انہاں نے سیاسی تے سماجی موضوعات اُتے 900 دے لگ بھگ نظماں تحریر ک‏‏يتی‏‏اں ۔ انہاں دے ایتھ‏ے کلاسیکی شاعری د‏‏ی تمام التزامات نظر آندے نيں خصوصاً انہاں نے غالب تے اقبال دے جنہاں مصرعاں د‏‏ی تضمین د‏‏ی اے اس د‏ی کوئی تے مثال اردو شاعری وچ نظر نئيں آندی۔[۳]

سید محمد جعفری دے انتقال دے بعد انہاں د‏‏ی شاعری دے دو مجموعے شوخی تحریر، تیرنیم کش تے کلیاتِ سید محمد جعفری دے ناں تو‏ں شائع ہوئے۔[۳]

لکھتاں

سودھو
  • تیرِ نیم کش
  • شوخی ِتحریر
  • کلیاتِ سید محمد جعفری

نمونۂ کلام

سودھو

ایبسٹریکٹ آرٹ

ایبسٹریکٹ آرٹ کی دیکھی تھی نمائش میں نے​ کی تھی ازراہِ مروّت بھی ستائش میں نے
آج تک دونوں گناہوں کی سزا پاتا ہوں​لوگ کہتے ہیں کہ کیا دیکھا تو شرماتا ہوں​
صرف کہہ سکتا ہوں اِتنا ہی وہ تصویریں تھیں​یار کی زلف کو سلجھانے کی تدبیریں تھیں
ایک تصویر کو دیکھا جو کمالِ فن تھی​ بھینس کے جسم پر اک اونٹ کی سی گردن تھی
ٹانگ کھینچی تھی کہ مسواک جسے کہتے ہیں​ناک وہ ناک خطرناک جسے کہتے ہیں
نقشِ محبوب مصوّر نے سجا رکھا تھا​مجھ سے پوچھو تو تپائی پہ گھڑا رکھا تھا
یہ سمجھنے کو کہ یہ آرٹ کی کیا منزل ہے​ایک نقّاد سے پوچھا جو بڑا قابل ہے
سبزۂ خط میں وہ کہنے لگا رعنائی ہے​میں یہی سمجھا کہ ناقص مری بینائی ہے
بولی تصویر جو میں نے اُسے الٹا پلٹا​میں وہ جامہ ہوں کہ جس کا نہیں سیدھا الٹا
اُس کو نقاد تو اِک چشمۂ حیواں سمجھا​میں اسے حضرتِ مجنوں کا گریباں سمجھا
ایک تصویر کو دیکھا کہ یہ کیا رکھا ہے​ورقِ صاف پہ رنگوں کو گرا رکھا ہے
آڑی ترچھی سی لکیریں تھیں وہاں جلوہ فگن​ جیسے ٹوٹے ہوئے آئینے پہ سورج کی کرن
بولا نقاد جو یہ آرٹ ہے تجریدی ہے​آرٹ کا آرٹ ہے تنقیدی کی تنقیدی ہے
تھا کیوب ازم میں کاغذ پہ جو اک رشکِ قمر​ مجھ کو اینٹیں نظر آتی تھیں اُسے حسنِ بشر
بولا نقّاد نظر آتے یہی کچھ ہم تم!​خُلد میں حضرتِ آدم جو نہ کھاتے گندم
ابسٹریکٹ آرٹ بہر طور نمایاں نکلا​‘قیس تصویر کے پردے میں بھی عریاں نکلا‘
وہ خدوخال کہ ثانی نہیں جن کا کوئی آج​ بات یہ بھی ہے کہ ملتا نہیں رنگوں کا مزاج
دیر تک بحث رہی مجھ میں اور اس میں جاری​تب یہ ثابت ہوا ہوتی ہے یہ اِک بیماری
اس کو کیوب ازم کا آزار کہا کرتے ہیںاس کے خالق جو ہیں بیمار رہا کرتے ہیں
ایبسٹریکٹ آرٹ کے ملبے سے یہ دولت نکلی​جس کو سمجھا تھا انناس وہ عورت نکلی
الغرض جائزہ لے کر یہ کیا ہے انصاف​آج تک کر نہ سکا اپنی خطا خود میں معاف​
میں نے یہ کام کیا سخت سزا پانے کا​یہ نمائش نہ تھی اِک خواب تھا دیوانے کا​
کیسی تصویر بنائی مرے بہلانے کو​اب تو دیوانے بھی آنے لگے سمجھانے کو​[۵]

وفات

سودھو

سید محمد جعفری 7 جنوری، 1976ء نو‏‏ں کراچی، پاکستان وچ وفات پا گئے۔ اوہ کراچی وچ خراسان باغ دے قبرستان وچ سپردِ خاک ہوئے۔[۲][۳][۴]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ سوڈوک شناختی: https://www.idref.fr/194324028 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۷ اگست ۲۰۲۴ — عنوان : Identifiants et Référentiels — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur
  2. ۲.۰ ۲.۱ اردو دے صاحب اسلوب مزاح نگار سید محمد جعفری د‏‏ی اج 40 واں برسی، 'روزنامہ دنیا لاہور، 7 جنوری 2016ء
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ عقیل عباس جعفری، پاکستان کرونیکل، ورثہ / فضلی سنز، کراچی، 2010ء، ص 420
  4. ۴.۰ ۴.۱ «سوانح حیات، سید محمد جعفری ڈاٹ کم». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۵-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۳۰.
  5. ایبسٹریکٹ آرٹ۔ سید محمد جعفری، اردو محفل فورم، پاکستان