سویا دُدھ ( جسنو‏ں سویا دُدھ ، سویا ملک ، سویا بین دا دُدھ یا سویا دا رس وی کہیا جاندا ہے تے بعض اوقات سویا شربت / مشروبات وی کہیا جاندا اے ) ، سویا بیناں تو‏ں تیار کردہ مشروب ا‏‏ے۔ ایہ تیل ، پانی تے پروٹین دا اک مستحکم املسن اے ، جو سوکھے سویا بین بھگو کر تے پانی دے نال پیسنے تو‏ں تیار کيتا جاندا ا‏‏ے۔ سویا دُدھ وچ گائے دے دُدھ وچ پروٹین دا تقریبا اِنّا ہی تناسب ہُندا اے: تقریبا 3.5 ٪.٪ فیصد ، ايس‏ے طرح دو فیصد چربی ، 2.9 فیصد کاربوہائیڈریٹ تے 0.5 فیصد راکھ۔ سویا دُدھ گھر وچ روايتی باورچی خانے دے سامان یا سویا دُدھ د‏‏ی مشین تو‏ں بنایا جاسکدا ا‏‏ے۔

سویا دُدھ
چینی نام
چینی 1. 豆漿(T)/豆浆(S)
2. 豆奶
3. 豆花水
4. 豆腐漿(T)/豆腐浆(S)
لغوی معنی 1. bean thick liquid
2. bean milk
3. bean flower water
4. bean thick liquid
کوریائی نام
ہانجا 豆乳
جاپانی نام
کانجی 豆乳

توفو سویا دُدھ دے منجمد پروٹین تو‏ں بنایا جاسکدا اے ، جس طرح ڈیری دُدھ تو‏ں پنیر بنایا جاسکدا ا‏‏ے۔

سویا دُدھ د‏‏ی تیاری دا ابتدائی ثبوت چین وچ 25-220 عیسوی دے آس پاس پایا جاندا اے ، جتھے سویا دُدھ دا استعمال کردے ہوئے اک باورچی خانے دا منظر پتھر د‏‏ی لکڑی اُتے کھدی ہوئی ا‏‏ے۔ [۱] یہ وانگ چونگ د‏‏ی کتاب لونہینگ آف 82 عیسوی وچ چار ممنوع عنوان دے اک باب وچ وی نظر آندا اے ، ممکنہ طور اُتے سویا دُدھ دا پہلا تحریری ریکارڈ ا‏‏ے۔ 20 واں صدی تو‏ں پہلے سویا دُدھ دے شواہد دا فقدان اے تے اس تو‏ں پہلے اس دا وسیع استعمال ناممکن ا‏‏ے۔

چین وچ مشہور روایت دے مطابق ، سویا دُدھ دواواں دے مقاصد دے لئی لیو این نے تیار کيتا سی ، حالانکہ اس افسانوی تریخ دے بارے وچ کوئی تاریخی ثبوت موجود نئيں ا‏‏ے۔ [۱] اس لیجنڈ دا آغاز پہلی بار 12 ويں صدی وچ ہويا سی ، واضح طور اُتے 15 ويں صدی دے آخر تک اس دا ذکر نئيں کيتا گیا سی ، جدو‏ں بینکاو گنگمو نے سویا دُدھ دا ذکر کیتے بغیر لی نو‏‏ں توفو د‏‏ی ترقی دا ذمہ دار قرار دتا سی۔ بعد وچ ایشیاء تے مغرب وچ لکھنے والےآں نے وی سویا دُدھ د‏‏ی نشوونما نو‏‏ں لیو انہاں د‏‏ی طرف منسوب کيتا ، اس یقین دے نال کہ اوہ سویا دُدھ بنا ک‏ے توفو نئيں بنا سکدے نيں۔ اُتے ، ایہ وی امکان موجود اے کہ مصنفاں دے ذریعہ لیو نو‏‏ں توفو د‏‏ی نشوونما تو‏ں غلط طور اُتے منسوب کيتا گیا ہوئے۔ اُتے ، حال ہی وچ کچھ مصنفاں نے لیو این نو‏‏ں 164 ق م تو‏ں منسوب کيتا ا‏‏ے۔ توفو د‏‏ی ترقی دے لئی ذمہ دار ا‏‏ے۔ [۲]

ثقافتی اصطلاح

سودھو

سویا دُدھ دے سب تو‏ں عام چینی لفظاں "豆漿" (پنین: ڈو ژیانگ؛ جس دا مطلب اے بین + موٹی مائع ) تے "豆奶" (پنینی: ڈو نائی ؛ مطلب بین + دُدھ ) نيں۔

سویا دُدھ دے لئی جاپانی لفظ ٹونو (豆乳) ا‏‏ے۔

کوریا وچ سویا دُدھ دا لفظ "(豆乳)" ا‏‏ے۔ "두" تے "유" بالترتیب سویا تے دُدھ د‏‏ی نمائندگی کردے نيں۔

سنگاپور وچ ، اسنو‏ں مقامی ہوکین بولی وچ تاؤ ہی ٹوزی (O 水 ، پی او جے: تاؤ ہی چوئی) دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ، جدو‏ں کہ ملائشیا وچ اسنو‏ں مقامی مالائی بولی وچ "سوسو سویا" یا "سوسو توہو" کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اے

رجحان

سودھو
 
یونانی کیفے فریپی اضافی دار چینی دے نال ملایا سویا دُدھ دے نال تیار کيتی

سادہ سویا دُدھ مٹھا نئيں ہُندا ، حالانکہ سویا دُدھ د‏‏ی کچھ چیزاں نو‏‏ں مٹھا بنایا جاندا ا‏‏ے۔ نمکین سویا دُدھ چین وچ مشہور ا‏‏ے۔[۳]

یہ مشروبات ملائیشیا دی ہاکر سبھیاچار وچ بہت مشہور ا‏‏ے۔ چینی ملیشیا دے اسٹالز وچ ، ایہ کھانے دے نال معیاری طور اُتے پیش کش ا‏‏ے۔ ملائیشیا وچ سویا بین دُدھ عام طور اُتے یا تاں سفید یا بھوری شوگر دے شربت تو‏ں بھریا ہُندا ا‏‏ے۔ صارفین دے پاس گراس د‏ی جیلی وی شام‏ل اے جس کو پینے وچ لونگ فین یا سنکاؤ (مالائی بولی وچ ) کہندے نيں۔ پینانگ وچ سویا بین دُدھ فروش وی پھلیاں د‏‏ی دہی پیش کردے نيں جو کہ تاؤ ہويا کے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے تے سویا بین دے دُدھ د‏‏ی طرح شربت دے نال ذائقہ دار مقامی لوکاں نو‏‏ں دُدھ د‏‏ی دہی پیش کردا ا‏‏ے۔ انڈونیشیا وچ اسنو‏ں "سوسو کڈیل" دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ سنگاپور تے ملائشیا وچ مشروبات بنانے والی کمپنی ییو ، سویا بین دُدھ دے تجارتی ٹن تے ڈبے والے ورژن فروخت کردی ا‏‏ے۔ [۴]

یہ مشروبات آہستہ آہستہ بھارت وچ وی مقبول ہورہیا ا‏‏ے۔ سویا نو‏‏ں اصل وچ 1935 وچ مہاتما گاندھی نے متعارف کرایا سی۔ اج کل ، اسنو‏ں اسٹیٹا جداں مختلف برانڈز دے ذریعہ ٹیٹراپیک وچ وڈے پیمانے اُتے فروخت کيتا جارہیا ا‏‏ے۔

مغرب وچ ، سویا دُدھ گائے دے دُدھ دا اک مقبول متبادل بن گیا اے ، جس وچ تقریبا اک ہی مقدار وچ پروٹین تے چربی موجود ا‏‏ے۔ [۵] سویا دُدھ عام طور اُتے ونیلا تے چاکلیٹ ذائقاں دے نال نال بنیادی ذائقاں وچ وی دستیاب ا‏‏ے۔ کچھ مغربی ملکاں وچ جتھے سبزی خوراں نے راستہ بنا رکھیا اے ، اوہ گائے دے دُدھ دے متبادل دے طور اُتے کیفے تے کافی فرنچائزز اُتے درخواست اُتے دستیاب ا‏‏ے۔

صحت دے فائدے

سودھو

سویا دُدھ وچ گائے دے دُدھ د‏‏ی طرح پروٹین دی اِنّی ہی مقدار ہُندی اے (حالانکہ امینو ایسڈ پروفائل اوہی نئيں اے )۔ قدرتی سویا دُدھ وچ تھوڑا سا ہضم کیلشیئم ہُندا اے ، جو بیناں دے گودا د‏‏ی وجہ تو‏ں قدرتی اے ، جو انساناں وچ گھلنشیل ا‏‏ے۔ اس دا مقابلہ کرنے دے لئی ، بوہت سارے صنعت کار اپنی مصنوعات نو‏‏ں کیلشیم کاربونیٹ تو‏ں مالا مال کردے نيں ، جو انساناں دے لئی ہاضم ا‏‏ے۔ گائے دے دُدھ دے برعکس اس وچ بوہت گھٹ سنترپت چربی ہُندی اے تے کوئی کولیسٹرول نئيں ہُندا ا‏‏ے۔سرکووس وچ سورکوس ، اصلی ڈیسیکراڈائڈ د‏‏ی طرح نيں ، جو گلوکوس تے فریکٹوس وچ رہندے نيں چونکہ سویا وچ گلیکٹوز نئيں ہُندا اے ، جو لییکٹوز دے خراب ہونے تو‏ں تشکیل پاندا اے ، لہذا سویا اُتے مبنی شیر خوار فارمولہ گلیکٹوسیمیا والے بچےآں دے لئی چھات‏ی دے دُدھ دا اک محفوظ متبادل ہوسکدا ا‏‏ے۔

تھلے لکھے وجوہات د‏‏ی بنا اُتے سویا دُدھ نو‏‏ں گائے دے دُدھ دے صحت مند متبادل دے طور اُتے فروغ دتا جاسکدا ا‏‏ے۔

  • لیکتین تے وٹامن ای دا ماخذ
  • کیسین د‏‏ی کمی
  • ایہ لییکٹوز عدم رواداری یا دُدھ د‏‏ی الرجی والے لوکاں دے لئی محفوظ ا‏‏ے۔
  • گائے دے دُدھ وچ بوہت گھٹ سیر شدہ چربی ہُندی ا‏‏ے۔
  • اس وچ آئسوفلاون نامی نامیات‏‏ی کیمیائی مادے ہُندے نيں ، جنہاں تو‏ں ممکنہ طور اُتے صحت دے فائدے ہوسکدے نيں۔

بھانويں ایہ تجویز کيتا گیا اے کہ سویا د‏‏ی مقدار کم کثافت لیپوپروٹین ("نقصان دہ کولیسٹرول") تے ٹرائگلیسیرائڈ وچ کمی دے نال وابستہ اے ، سویا پروٹین د‏‏ی انٹیک دے لئی اک دہائی طویل 2006 دے مطالعے تو‏ں پتہ چلدا اے کہ صحت فائدے دے درمیان کوئی وابستگی نئيں اے ( جداں کینسر یا قلبی صحت د‏‏ی شرح) تے سویا د‏‏ی کھپت ، تے نہ ہی ایہ عورتاں نو‏‏ں رجونورتی تو‏ں گزرنے وچ کوئی فائدہ فراہ‏م کردی ا‏‏ے۔ سویا دے فائدے جانوراں د‏‏ی پروٹین ، سنترپت چربی تو‏ں زیادہ کھانے د‏‏ی اشیاء ، تے غذائی ریشہ ، وٹامنز ، تے معدنیات مہیا کرنے د‏‏ی صلاحیت تو‏ں متعلق نيں[۶]۔

بھانويں ایہ تجویز کيتا گیا اے کہ سویا نطفہ دے معیار تے ہڈیاں دے معدنیات د‏‏ی کثافت نو‏‏ں متاثر کرسکدا اے ، انہاں تعلقات د‏‏ی تائید دے لئی کافی تحقیق دستیاب نئيں ا‏‏ے۔ [۷][۸]

طریقہ

سودھو

سویا دُدھ پورے سویا بین یا مکمل چکنائی والے سویا آٹے تو‏ں بنایا جاسکدا ا‏‏ے۔ خشک پھلیاں پانی دے درجہ حرارت اُتے منحصر اے ، رات بھر یا گھٹ تو‏ں گھٹ 3 گھینٹے یا اس تو‏ں زیادہ پانی وچ بھگو دتیاں حتمی مصنوع دے ل be مطلوبہ ٹھوس مواد نو‏‏ں حاصل کرنے دے لئی ایہ ریہائڈریٹڈ پھلیاں گیلے زمین نيں جس وچ پانی د‏‏ی کافی مقدار ا‏‏ے۔ وزن د‏‏ی بنیاد اُتے پھلیاں وچ پانی دا تناسب 10: 1 ہونا چاہیدا۔ اس د‏ی غذائیت د‏‏ی قیمت نو‏‏ں ودھانے ، ذائقہ نو‏‏ں بہتر بنانے ، تے نس بندی کرنے دے لئی نتیجے وچ گندگی یا پوری نو‏‏ں گرمی تو‏ں غیر فعال سویا ٹرپسن انابیسٹر دے نال ابالا جاندا ا‏‏ے۔ ابلدے ہوئے مقام اُتے یا اس دے نیڑے گرم کرنے دا ایہ عمل 15 تو‏ں 20 منٹ تک جاری رہندا اے ، اس دے بعد فلش عمل دے ذریعے ناقابل تحلیل تلچھٹ (سویا گودا فائبر یا اوکاڑہ) نو‏‏ں کڈ دتا جاندا ا‏‏ے۔

روايتی چینی تے جاپانی سویا دُدھ تیار کرنے دے عمل دے وچکار اک سادہ لیکن گہرا فرق اے: چینی طریقہ سرد چھاننے دے بعد چھلنی (سویا دُدھ) ابالتا اے ، جدو‏ں کہ جاپانی طریقہ پہلے گندھ نو‏‏ں ابالتا اے ، فیر اسنو‏ں گرم کردا ا‏‏ے۔ مؤخر الذکر طریقہ وچ سویا دُدھ زیادہ مقدار وچ حاصل ہُندا اے ، لیکن ابلدے وقت اینٹی فومنگ ایجنٹ یا قدرتی جھگ ایجنٹ د‏‏ی ضرورت ہُندی ا‏‏ے۔ ٹھنڈ د‏‏ی پریشانی دا حل ایہ اے کہ فلٹر شدہ سویا دُدھ نو‏‏ں ابلدے موڑ اُتے لیایا جائے۔ ایہ عام طور اُتے مبہم ، سفید یا ہلکا سفید ہُندا اے تے اس د‏ی مستقل مزاجی گائے دے دُدھ د‏‏ی طرح موٹی ہُندی ا‏‏ے۔

تمام خام سویا بین پروٹین مصنوعات دے لئی، سویا بین وچ قدرتی طور اُتے موجود پروٹیز روکنے والےآں د‏‏ی سرگرمی نو‏‏ں ختم کرنے دے لئی حرارت ضروری ا‏‏ے۔ لبلبے قدرتی طور اُتے پروٹیناں نو‏‏ں پروٹین فوڈ ہضم کرنے دے لئی راز تو‏ں محفوظ کردے نيں۔ مستقل بنیاد اُتے کچے سویابین دا استعمال لبلبے دے زیادہ سراو دا سبب بندا اے ، جو لبلبہ دے سومی ٹیومر دے آغاز دا باعث بن سکدا ا‏‏ے۔

جب سویابین پانی جذب کردی اے تاں ، اینڈوجینس انزیم ، لیپوکسینیجیز (ایل او ایکس) ، ای سی 1.13.11.12 لینولیٹیٹ: آکسی ڈورواڈٹیسیس ، پولی آئنسریٹیریٹیٹی فیٹی ایسڈ تے آکسیجن (ہائڈروپروکسٹیٹیشن) دے وچکار اک ردعمل نو‏‏ں کٹلیز کردا ا‏‏ے۔ LOX فری ریڈیکلز د‏‏ی تشکیل دا آغاز کردا اے ، جو اس دے بعد دوسرے خلیاں دے اجزاء اُتے حملہ کرسکدا ا‏‏ے۔ سویا بین دے بیج LOX دا سب تو‏ں پرچر معلوم ماخذ نيں۔ ایسا سوچیا جاندا اے کہ کوکیو‏ں دے حملے دے خلاف سویا بین دا دفاعی طریقہ کار ا‏‏ے۔

1967 وچ ، نیویارک دے جینیوا وچ کارنیل یونیورسٹی تے نیویارک اسٹیٹ زرعی تجربا‏تی اسٹیشن دے تجربات دے نتیجے وچ ایہ پتا چلیا کہ 80 ڈگری سینٹی گریڈ تو‏ں زیادہ تیز ہائیڈریشن ملنگ پروسیسنگ دے ذریعہ زمینی پھلیاں روايتی تو‏ں تھوڑا سا مختلف ذائقہ پیدا کرنے دے لئی سویا دُدھ. ، بنانے تو‏ں روکیا جا سکدا اے . اس دا تیز نمی گرمی دا علاج LOX انزیم نو‏‏ں غیر فعال کردیندا اے اس تو‏ں پہلے کہ اس تو‏ں ذائقہ اُتے نمایاں منفی اثر پڑدا ا‏‏ے۔ تمام جدید بے ساختہ سویا دُدھ وچ ، LOX نو‏‏ں ايس‏ے طرح گرمی تو‏ں دور کيتا جاندا ا‏‏ے۔

عمومی بالغ سویابین وچ دراصل تن LOX آسوزائم (SBL-1 ، SBL-2 تے SBL-3) ناپسندیدہ ذائقہ د‏‏ی نشوونما دے لئی اہ‏م ہُندے نيں۔ حالے حال ہی وچ (1998) انہاں وچو‏ں اک یا زیادہ سویابین تو‏ں جینیات‏ی طور اُتے ہٹا دتا گیا اے ، جس دے نتیجے وچ سویا دے دُدھ وچ کمی واقع ہُندی اے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں پکی ہوئی بین د‏‏ی طرح خوشبو تے کوئی ذائقہ دار ذائقہ ہُندا ا‏‏ے۔ اک ٹرپل LOX فری سویا بین د‏‏ی اک مثال امریک‏‏ی سویا بین اے جس دا ناں "لور" ا‏‏ے۔

الینوائے یونیورسٹی نے اک سویا دُدھ تیار کيتا اے جس وچ پورا سویا بین استعمال ہُندا ا‏‏ے۔ مستقل طور اُتے معطل حل د‏‏ی تشکیل دے لئی ہوموجنائزیشن دے ذریعہ جو عام طور اُتے ناقابل تسخیر ہُندے نيں انہاں نو‏‏ں انتہائی ٹھیک معطلی دا نشانہ بنایا جاندا ا‏‏ے۔

مغرب وچ ، جتھے "دُدھ" د‏‏ی اصطلاح قانونی طور پر صرف گائے دے دُدھ دے لئی دستیاب اے ، تجارتی مصنوعات عام طور اُتے "سویا دُدھ" دے لیبل اُتے فروخت ہُندیاں نيں۔ مثال دے طور اُتے آسٹریلیا کینیڈا ، یورپ[۹]۔ خیال کہ "سویا ڈرنک" اک کم معیار دا گھٹا ہويا سویا دُدھ ہوئے گا ، غلط اے کِسے سویا ڈرنک دے اجزاء اُتے اک مختصر نظر اس شہری قول نو‏‏ں غلط ثابت کرنے دے لئی کافی ا‏‏ے۔

کھانا پکانا

سودھو
 
اک کٹورا سویا دُدھ دا سوپ ، نمک تے سرکہ دے نال ، سبزیاں تے وونٹن ڈمپلنگس دے نال۔
 
تھائی لینڈ وچ فروخت ہونے والا بوتل والا سویا دُدھ

سویا دُدھ بوہت سارے سبزی خور تے ویگن کھانے د‏‏ی مصنوعات وچ پایا جاندا اے تے بوہت سارے برتناں وچ گائے دے دُدھ د‏‏ی جگہ اُتے استعمال کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔

دونے "مٹھا" تے "نمکین" سویا دُدھ روايتی چینی ، ناشتے دے کھانے ہاں ، یا تاں گرم یا ٹھنڈا روٹی جداں مانٹو (ابلی ہوئی رولس) ، یوٹیو (گہری فرائڈ آٹا) تے جھاڑی دار (تل چپٹی ہوئی روٹی) دے نال پیش کيتا جاندا ا‏‏ے۔ سویا دُدھ عام طور اُتے گنے د‏‏ی چینی یا سادہ شربت دے اضافے تو‏ں مٹھا ہُندا ا‏‏ے۔ "نمکین" سویا دُدھ سرساں دے کٹے ہوئے سبز، خشک جھیںگی دا مسالیدار مجموعہ اے تے دہی جمانے دے لئی، سرکہ، يوتو كروتن تو‏ں سجا ک‏ے، کٹی پیاز (سبز پیاز)، سلانترو (دھنیا)، گوشت دے ریشے (肉鬆؛ روو سوگ)، چھوٹا پیاز تے نال وچ تل دا تیل، سویا ساس، مرچ دا تیل تے نمک سوادانسار لیا جاندا اے .

سویا دُدھ کئی طرح دے جاپانی کھانےآں وچ استعمال ہُندا اے ، جداں یوبا بنانے دے نال نبیمونو دا ویہہ سوپ بنانے دے ل.۔

کوریائی کھانےآں وچ ، سویا دُدھ نو‏‏ں کانگگوسو بنانے وچ سوپ دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا اے ، جو اک ٹھنڈا نوڈل سوپ اے جو گرمی د‏‏ی توفو وچ عام طور اُتے کھایا جاندا اے سویا دُدھ تو‏ں دہی لگانے تے فیر پانی د‏‏ی کمی تو‏ں بنا دتا جاندا ا‏‏ے۔

سویا دُدھ سویا دہی ، سویا کریم ، سویا کیفر تے سویا اُتے مبنی کٹیج پنیر بنانے دے لئی استعمال ہُندا ا‏‏ے۔

تغذیہ تے صحت تو‏ں متعلق معلومات

سودھو

سادہ سویا دُدھ د‏‏ی 8 اونس (250 ملی) وچ غذائی اجزاء[۱۰]:

عام سویا دُدھ ہلکا سویا دُدھ (کم چربی) سارا گائے دا دُدھ چربی تو‏ں پاک گائے دا دُدھ
کیلوری (گرام) 140 100 149 83
پروٹین (گرام) 10.0 4.0 7.7 8.3
چربی (گرام) 4.0 2.0 8.0 0.2
کاربوہائیڈریٹ (گرام) 14.0 16.0 11.7 12.2
لییکٹوز (گرام) 0.0 0.0 11.0 12.5
سوڈیم (مگرا) 120 100 105 103
آئرن (مگرا) 1.8 0.6 0.07 0.07
ربوفلوین (مگرا) 0.1 11.0 0.412 0.446
کیلشیم (مگرا) 80.0 80.0 276 299

ماحولیا‏ت‏ی اثر

سودھو

ماحولیا‏ت‏ی لحاظ تو‏ں ، دُدھ بنانے دے لئی سویا بین دا استعمال گائے پالنے تو‏ں زیادہ فائدہ مند ا‏‏ے۔ کیونجے اک ہی سائز د‏‏ی زمین اُتے گائے پال کر اس تو‏ں زیادہ لوکاں نو‏‏ں سویا پیدا کرکے کھلایا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۱۱] نامیات‏‏ی گوشت دے معاملے وچ ، ایہ اک معاون دلیل اے ، کیونجے مویشیاں دے لئی چراگاہ والی زمین اُتے کیڑے مار دوائی کاشتکاری دے لئی استعمال ہونے والے جانوراں تو‏ں کم ا‏‏ے۔ اُتے ، دنیا بھر وچ کھانے د‏‏ی فروخت دا 1 تو‏ں 2٪ تو‏ں کم نامیات‏‏ی خوراک د‏‏ی فروخت دے نال ، اس وقت ایہ موازنہ نہ ہونے دے برابر ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ ، گائے نو‏‏ں دُدھ تیار کرنے دے لئی بہت ساری توانائی د‏‏ی ضرورت ہُندی اے ، کیونجے کسان نو‏‏ں جانور نو‏‏ں کھانا کھلانا چاہیدا ، جس وچ 40 کلوگرام (90 پونڈ) تے روزانہ 90-180 لیٹر (25-50 پونڈ) کھانا ہُندا ا‏‏ے۔ گیلن) دا پانی ، جدو‏ں کہ سویابین نو‏‏ں صرف کھاد ، پانی تے زمین د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ [ دتے گئے حوالےآں وچ نئيں ] چونکہ سویا بین اک پھلدار پلانٹ اے ، لہذا اوہ اپنی مٹی دے نائٹروجنہاں نو‏ں بھر دیندا ا‏‏ے۔

برازیل وچ ، سویا بین د‏‏ی کاشت د‏‏ی دھماکہ خیز ریاست نے جنگل دے وڈے خطےآں نو‏‏ں تباہ کردتا اے ، [۱۲]جس تو‏ں ماحولیا‏ت‏ی نقصان ہويا ا‏‏ے۔ اُتے ، انہاں صاف جنگلات وچ سویا بین کاشتکاری مویشیاں د‏‏ی کاشت کرنے والے کاروباری ادارےآں (خاص طور اُتے گائے دا گوشت تے سور د‏‏ی پیداوا‏‏ر) دے لئی کيتی گئی اے نہ کہ انسان دے استعمال دے لئی۔[۱۳]

امریک‏‏ی مٹی دے سائنس دان ڈاکٹر اینڈریو میک کلونگ ، جنہاں نے پہلے برازیل دے کیراڈو علاقے وچ سویا بین د‏‏ی تیاری دا طریقہ تیار کيتا۔ انہاں نو‏ں 2006 دا ورلڈ فوڈ پرائز دتا گیا سی۔ [۱۴]

ہور ویکھو

سودھو
* چینی کھانا
  • دُدھ (جانور) دُدھ
  • دوجہی
  • پودے دا دُدھ
  • سویا دُدھ بنانے والا
  • ٹوفو (سویا دُدھ دا دہی)
  1. ۱.۰ ۱.۱ "हिस्ट्री ऑफ़ सोयामिल्क एंड डेरी-लाइक सोयामिल्क प्रोडक्ट्स". https://web.archive.org/web/20190602034737/http://www.soyinfocenter.com/HSS/soymilk1.php. Retrieved on
    30 नवंबर 2010. 
  2. "हिस्ट्री ऑफ़ टोफू". https://web.archive.org/web/20110623120444/http://www.soyinfocenter.com/HSS/tofu1.php. Retrieved on
    30 नवंबर 2010. 
  3. नमकीन सोया दूध और यौतियो बनाने की चीनी «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۰-۰۸-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۲. विधि, 100 सबसे आम तौर पर घर में पकाए जाने वाले व्यंजन
  4. सोया बीन मिल्क Archived 24 जुलाई 2011 at the وے بیک مشین यीओ की वेबसाइट पर. 2008/10/08 में लिया गया.
  5. मैकगी, हेरोल्ड. p.494 ऑन फ़ूड एंड कूकिंग, स्क्रिब्नेर, 2004, आईएसबीएन (ISBN) 0-684-80001-2,
  6. سانچہ:Cite pmid
  7. سانچہ:Cite pmid
  8. سانچہ:Cite pmid
  9. यूरोप में, विधान सोया दूध निर्माताओं को अपने उत्पाद के ऊपर दूध सोया का लेबल लगा कर बेचने को आवश्यक करता है। Archived 5 जनवरी 2011 at the وے بیک مشینवे अक्सर सोया पेय नामकरण का उपयोग करते हैं। Archived 5 जनवरी 2011 at the وے بیک مشین
  10. Soymilk on soyfoods.com; Archived 16 जुलाई 2011 at the وے بیک مشین यूएसडीए न्यूट्रीएंट डाटाबेस Archived 3 मार्च 2015 at the وے بیک مشین से गाय के दूध के आंकड़े. यूएसडीए का सोयादूध का आंकडा भिन्न है; जाहिरा तौर पर सोया आंकड़े मीठे किये गए हैं।
  11. "एलईएडी डिजिटल लाइब्रेरी:लाइवस्टॉक्स लॉन्ग शैडो- इन्वायरमेंट इश्यूस एंड ऑप्शंस". https://web.archive.org/web/20140806144540/http://www.virtualcentre.org/en/library/key_pub/longshad/A0701E00.htm. Retrieved on
    30 नवंबर 2010. 
  12. «Soy Expansion – Losing Forests to Fields» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در 12 नवंबर 2005. دریافت‌شده در 30 नवंबर 2010. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  13. Vidal, John (2006-04-06). "1747904,00.html The 7,000 km journey that links Amazon destruction to fast food". द गार्डियन (London). http://www.guardian.co.uk/globalisation/story/0, 1747904,00.html. Retrieved on
    ۲۳ مئی ۲۰۱۰. 
  14. "Cornell alumnus Andrew Colin McClung reaps 2006 World Food Prize". https://web.archive.org/web/20101116002637/http://www.news.cornell.edu/stories/June06/World.Food.prize.ssl.html. Retrieved on
    30 नवंबर 2010. 

حوالے

سودھو

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.

باہرلے جوڑ

سودھو