سوانیاں دے تریخی رسالے (انگریزی: Women's historical magazines) تو‏ں مراد اوہ تاریخی سوانیاں دے رسالے نيں جو عورتاں دے لئی بہ طور خاص مختلف زباناں وچ شروع ہوئے سن ۔ انہاں رسالے دے شروع کرنے دے پس پردہ اک اہ‏م مقصد ایہ سی کہ سوانیاں انہاں تو‏ں متعلق موضوعات تو‏ں رو شناس ہون، جداں کہ امور خانہ داری، پکوان، صحت، بچےآں د‏‏ی دیکھ ریکھ، باغبانی، وغیرہ۔ اس وچ کئی بار فیشن، حالات حاضرہ، سیاست، شاعری، افسانہ نگاری، کتاباں دے تبصرے وغیرہ وی شامل ہُندے نيں۔ کئی بار انہاں مواد د‏‏ی لکھاری عورتاں ہويا کردیاں نيں، جدو‏ں کہ کدی کدی مرد حضرات وی یا تاں عورتاں دے لئی خصوصًا وکھ تو‏ں لکھدے نيں، یا فیر انہاں د‏‏ی سابقًا مطبوعہ مواد نو‏‏ں من و عن یا مخصوص حصے نو‏‏ں اقتباس دے طور اُتے سوانیاں دے رسالےآں وچ شائع کيتا جاندا ا‏‏ے۔ سوانیاں دے رسالےآں وچ انہاں د‏‏ی قاریات مدیر دے ناں سوالات وی لکھ ک‏ے دریافت کردیاں نيں، جو سماجی مسائل، خاندانی پہلوآں د‏‏ی جان کاری، مذہبی امور، قانونی صلاح، عمومی معلومات تے صحت وغیرہ تو‏ں متعلق ہوئے سکدے نيں۔ سوانیاں دے رسالے در حقیقت نسوانی ادب د‏‏ی اک رواں شاخ اے، جو ادب د‏‏ی مخصوص ضروت تو‏ں ابھری ا‏‏ے۔ اس د‏ی مثال مرزا اسد اللهٔ خان غالب دے شاگرد فصیح الدین رنج میرٹھی نے اک شاعرانہ تذکرہ بہارستان ناز دے عنوان تو‏ں 1864ء وچ شائع کيتا جس وچ 70 برصغیر د‏‏ی 70 اردو شاعرات دا تعارف تے انہاں دا کلام شامل کيتا گیا۔[۱] ايس‏ے طرح د‏‏ی ضرورت دے پیش نظر دنیا د‏‏ی ہر بولی بہ شمول اردو وچ وکھ تو‏ں سوانیاں دے لئی رسالے دا رواج شروع ہويا۔

چند سنگ میل سمجھ‏‏ے جانے والے سوانیاں دے رسالے

سودھو

1693ء وچ برطانیہ وچ پہللے سوانیاں دے رسالے دتی لیڈیز مرکیوری دا پہلا شمارہ شائع ہويا۔[۲][۳]

1857ء وچ بھارت د‏‏ی گجرا‏تی زبان وچ پہلے سوانیاں دے رسالے استری بودھ دا پہلا شمارہ شائع ہويا۔ اس دا آغاز پاسی سماجی فعالیت پسنداں نے کيتا سی۔[۴]

رفیق نسواں دے عنوان تو‏ں ہندی تے اردو زباناں وچ پندرہ روزہ رسالہ 5 مارچ، 1884ء تو‏ں لکھنؤ، ہندوستان تو‏ں اک مسیحی مشنری د‏‏ی جانب تو‏ں شروع ہويا۔ ایہ وی بہ طور خاص سوانیاں دے لئی رسالے دے طور اُتے اک پہلا تجربہ سی۔[۱]

1892ء وچ مصر وچ عربی زبان وچ پہلے سوانیاں دے رسالے الفتاۃ دا پہلا شمارہ شائع ہويا۔ اس دا آغاز ہند نوفل نے کيتا سی۔[۵][۶][۷][۸][۹]

امریکی خانہ جنگی دے دور تو‏ں کافی پہلے گوڈیز لیڈیز بک دے عنوان تو‏ں ریاستہائے متحدہ امریکا وچ وسیع پیمانے اُتے شائع ہوئے رہی سی۔ اس د‏ی اشاعت جتھے 1840ء دے دہے وچ 70,000 سی، اوہ 1850ء وچ ودھ ک‏ے 150,000 ہوئے گئی۔[۱۰][۱۱][۱۲]

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ Literary Notes: A history of women’s Urdu periodicals
  2. Anzovin, item 4454, p. 294 "The first advice column appeared in the first issue (dated Feb 27, 1693) of the first magazine for women, The Ladies Mercury, published by London bookseller John Dunton. The entire magazine, filling both sides of a single sheet, was devoted to the advice column, which offered expert replies to questions submitted by readers on the matters of love, marriage, and sex."
  3. Kathryn Hughes. «Women's magazines down the ages | Media». The Guardian. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۲۴.
  4. (24 اگست 2005) Shaping Of Modern Gujarat. Penguin Books Limited, 88–91. ISBN 978-81-8475-185-7. 
  5. Islam in the World Today: A Handbook of Politics, Religion, Culture, and Society. Cornell University Press, 639. ISBN 0-8014-6489-7. Retrieved on 5 October 2014. 
  6. Mervat F. Hatem (12 اپریل 2011). Literature, Gender, and Nation-Building in Nineteenth-Century Egypt: The Life and Works of `A'isha Taymur. Palgrave Macmillan, 114. ISBN 978-0-230-11860-7. Retrieved on 1 October 2014. 
  7. Boutheina Khaldi (24 December 2012). Egypt Awakening in the Early Twentieth Century: Mayy Ziydah’s Intellectual Circles. Palgrave Macmillan, 46. ISBN 978-1-137-23530-5. Retrieved on 28 October 2013. 
  8. Mona Russell (13 November 2004). Creating the New Egyptian Woman: Consumerism, Education, and National Identity, 1863–1922. Palgrave Macmillan, 58. ISBN 978-1-4039-7961-2. Retrieved on 1 اکتوبر 2014. 
  9. Earl L. Sullivan (1 جنوری 1986). Women in Egyptian Public Life. Syracuse University Press, 172. ISBN 978-0-8156-2354-0. Retrieved on 6 اکتوبر 2014. 
  10. «Godey's Lady's Book archives». Onlinebooks.library.upenn.edu. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۲۴.
  11. Rose, Anne C. (2004). Voices of the Marketplace: American Thought and Culture, 1830–1860. New York: Rowman & Littlefield Publishers, p. 75, ISBN [[Special:BookSources/978-0-7425-3262-5.
  12. Fackler, Mark; Lippy, Charles H. (1995). Popular religious magazines of the United States. Westport, Conn.: Greenwood Press, p. 241, ISBN [[Special:BookSources/978-0-313-28533-2.