سانچہ:بوآ:یہودیت/موسىٰ
موسیٰ ابراہیمی مذاہب دے پیغمبر نيں۔ عبرانی بائبل دے مطابق، موسیٰ اک مصری شہزادے سن جو بعد وچ مذہبی رہنما تے شارع رہنما بن گئے۔جنہاں نے توریت تالیف کيتی سی یا جنہاں نوں جنت توں توریت دا حصول ہويا۔ انہاں نوں موشی ریبنو (מֹשֶׁה רַבֵּנוּ، لغوی معنی: "موسیٰ ساڈے استاد") وی کہیا جاندا اے، یہودیت وچ انہاں نوں سب توں اہم پیغمبر تصور کيتا جاندا اے۔ اس دے علاوہ انہاں نوں مسیحیت، اسلام تے بہائیت دے نال نال دوسرے ابراہیمی مذاہب وچ وی اہم پیغمبر سمجھیا جاندا اے۔کتاب خروج دے مطابق، موسیٰ اک ایداں دے وقت وچ پیدا ہويا سی جدوں اس دی قوم بنی اسرائیل نوں اک اقليتی غلام بنا کے رکھیا ہويا تھا،جنہاں دی تعداد وچ اضافہ ہورہیا سی تے فرعون فکر مند سی کہ اوہ لوک مصر دے دشمناں دے نال اتحاد نہ کرلاں۔جداں فرعون نے حکم دتا کہ تمام نوزائیدہ عبرانی لڑکےآں نوں ہلاک کيتا جائے تاکہ بنی اسرائیل دی آبادی کم ہوسکے۔ تاں موسیٰ' عبرانی دی ماں، یوکابد نے خفیہ طور اُتے چھپا دتا۔ جس لقیط(لاوارث بچہ) نوں فرعون دی بیٹی (مدراش وچ جس دی نشاندہی ملکہ بتیاہ دے ناں توں ہوئی) نے اپنا لیا سی جو اسنوں دریائے نیل توں ملیا سی تے اوہ مصری شاہی خاندان دے نال پلے ودھے۔ موسیٰ بعد وچ اک غلام دے مالک نوں قتل کر کے بحیرہ احمر دے پار مدیان فرار ہوگئے سن (کیونجے اس مالک نے اک عبرانی شخص نوں مار رہیا تھا)، مدیان وچ انہاں نوں رب دے فرشتے دا سامنا کرنا پيا تھا۔جس نے حورب پہاڑ وچ جلدی ہوئی جھاڑی اُتے موسیٰ توں گل کيتی (جس نوں انہاں نے خدا دا پہاڑ کہیا)۔خدا نے موسیٰ نوں دوبارہ مصر بھیجیا تاکہ اوہ بنی اسرائیلیاں نوں غلامی توں نجات دلایا سکے تے انہاں دی آزادی دا مطالبہ کرے۔ مگر موسیٰ نے کہیا کہ اوہ صاف صاف بول نئيں سکدا تے رُک رُک دے بولدا اے تے نہ ہی اچھے لفظاں ادا کرسکدا اے ۔فیر خدا نے ہارون موسیٰ دے بھائی نوں اس دی جگہ گل کرنے نوں کہیا۔ مصری آفتاں دے بعد، موسیٰ نے بنی اسرائیلیاں دے مصر توں خروج تے بحیرہ احمر عبور کرنے وچ قیادت کيتی۔ اس دے بعد اوہ لوک جبل موسیٰ وچ آباد ہوئے۔ جتھے موسیٰ نوں دس احکام موصول ہوئے۔ 40 سال صحرا وچ بھٹکنے دے بعد جبل نیبو وچ میدان تیہ اُتے موسیٰ انتقال کرگئے۔