کتاب خروج
کتاب خروج (عبرانی:שמות، یونانی:ἔξοδος)یہ عبرانی بائبل دی دوسری تے تورات دی پنج کتاباں وچوں اے۔ اس وچ بنی اسرائیل دے ملک مصر توں خروج (نکلنے) دے واقعات درج نيں۔ نال ہی ایہ وی واضح کیتا گیا اے کہ بنی اسرائیل کس طرح موسیٰ دی قیادت وچ غلامی دی زندگی چھڈ کے خداوند تعالیٰ دی اک منتخب قوم وچ تبدیل ہوئے تے اُنئيں اپنی روگٹھ دی زندگی گذارنے دے لئی خداتعالیٰ دی طرف توں موسیٰ دی معرفت کیہ کيتا احکام تے قوانین دتے گئے۔
یہ کتاب غالباً 1450 توں 1410 ق م وچ معرض تحریر وچ آئی تے اسنوں موسیٰ دی تصنیف سمجھیا جاندا اے۔ موسیٰ نے ایہ کتاب اُنہاں ایام وچ تصنیف فرمائی جدوں بنی اسرائیل مصر توں نکلنے دے بعد بیابان سینا وچ سرگرداں سن تے موسیٰ تے ہارون اُنہاں دی قیادت کر رہے سن ۔ اس کتاب وچ بوہت سارے معجزات دا ذکر اے جنہاں وچوں بعض قرآن کریم وچ وی آئے نيں۔حوالےدی لوڑ؟ انہاں معجزات دی وجہ توں بنی اسرائیل خود نوں اللہ تعالیٰ دی برگزیدہ قوم سمجھنے لگی مگر اس دے باوجود بعد وچ اللہ تعالیٰ دے احکام تے اس دے رسول موسیٰ دی سرکشی کرنے لگی۔
کتاب خروج وچ اوہ دس احکام وی موجود نيں جو اللہ تعالیٰ نے پتھر دی الواح اُتے موسیٰ نوں دیے۔ غیر مسلم اہل کتاب دا مننا اے کہ ایہ احکام اللہ تعالیٰ نے اپنے ہتھ توں لکھ کے موسیٰ نوں عطا فرمائے۔
اس کتاب وچ بنی اسرائیل دے اللہ تعالیٰ دی عبادت کرنے تے اُس دے حضور وچ مختلف قسم دی قربانیاں تے نذراں دے پیش کرنے دے طور طریقے وی دسے گئے نيں۔
اللہ تعالیٰ دی عبادت دے لئی جو خیمہ بنایا گیاتھا اُس دا تفصیلی ذکر وی ايسے کتاب وچ موجود اے تے اُس دے مطالعہ توں عبادت تے ہور مذہبی رسوم وچ لوکاں دی رہنمائی کرنے والے کاہناں دے فرائض تے ملبوست وغیرہ دے بارے وچ وی وڈی دلچسپ معلومات حاصل ہُندی نيں۔
اس کتاب نوں تن حصےآں وچ تقسیم کیتا جا سکدا اے:
- پہلا حصہ بنی اسرائیل دی مصر وچ غلامانہ زندگی اُتے اے جس دا احاطہ باب 1 تا باب 12 آیت 30 تک کیتا گیا اے۔
- دوسرا حصہ بنی اسرائیل دی صحرا نوردی توں متعلق اے جس دا احاطہ باب 12 آیت 31 تا باب 18 آیت 27 تک کیتا گیا اے۔
- تیسرا حصہ بنی اسرائیل نوں وادی سینا وچ شریعت دتے جانے توں متعلق اے جو باب 19 تا باب 40 آیت 38 تک ملدا اے۔
کتاب خروج
| ||
| پیشرو پیدائش |
عبرانی بائبل | جانشین احبار |
| مسیحی عہدنامہ قدیم | ||