رابندر ناتھ ٹیگور
Late-middle-aged bearded man in white robes looks to the left with serene composure.
ٹیگور 1915ء وچ ۔ ٹیگور نو‏‏ں اس سال جارج پنجم دے ہتھو‏ں نائٹ ہوڈ دتا گیا۔ لیکن 1919ء وچ جالیاں والا باغ حادثہ دے احتجاج وچ اسنو‏ں واپس کر دتا۔[۱]
جمرویندر ناتھ ٹھاکر
7 مئی 1861(1861-05-07)ء
کلکتہ، بنگال ایوان صدر، برطانوی ہند
موت۷ اگست ۱,۹۴۱(1941-08-07) (عمر 80 سال)
کلکتہ، بنگال ایوان صدر، برطانوی ہند
کم کِتہشاعر، افسانہ نگار، نغمہ نگار، ناول نگار، مکالمہ نگار، انشائیہ نگار، پیئنٹر
بولیبنگالی زبان، انگریزی
قومیتبرٹش انڈیا
نسلبنگالی
وڈے کمگیتانجلی، Gora، Ghare-Baire، جن گن من، Rabindra Sangeet، امر شونار بنگلہ (ہور کم)
وڈے اعزازنوبل انعام برائے ادب
1913ء
سواݨیMrinalini Devi (ش. 1883–لکھن غلطی: "۱" نشان پچھانیا نہیں جارہیا)
نیاݨے5 بچے، دو کم عمری وچ مر گئے
رشتے دارTagore family

دستخطClose-up on a Bengali word handwritten with angular, jaunty letters.

رابندر ناتھ ٹیگور (7 مئی 1861 - 7 اگست 1941) بنگالی دا شاعر، ڈرامہ لکھاری، ناول لکھاری تے موسیقار سی جنے 19ویں تے 20ویں صدی چ بنگالی ادب نوں نویاں راہواں تے پایا۔ گیتانجلی دیاں نویکلیاں تے سوہنیاں نظماں لکھن تے اونوں 1913 دا ادب دا نوبل انعام دتا گیا۔ یورپ توں بار دا اوہ پیلا بندہ سی حنے اے انعام لیا۔۔ ٹیگور بنگالی ادب دا سب توں وڈا ناں سمجیا جاندا اے۔

رابندرناتھ ٹیگور, دبندرناتھ ٹیگور تے سارادا دیوی دا 13واں بال سی۔ نکی جندڑی چ ماں مرگئی تے اونوں نوکراں نے پا لیا۔ انگلینڈ قنون پڑن گیا۔


رابندرناتھ ٹیگور : بنگالی بولی دے نوبل انعام یافتہ شاعر، فلسفی تے افسانہ و ناول نگار رابندر ناتھ ٹیگور دا اصل ناں رویندر ناتھ ٹھاکر۔ ٹیگور ٹھاکر دا بگاڑ ا‏‏ے۔ آپ 1861ء وچ کلکتہ وچ پیدا ہوئے۔ ابتدائی تعلیم کلکتہ وچ ہی حاصل کيتی۔ انہاں د‏‏ی پہلی کتاب صرف 17 برس د‏‏ی عمر وچ منصہ شہود اُتے آئی۔ فیر قانون د‏‏ی تعلیم حاصل کرنے د‏‏ی خاطر 1878ء وچ انگلستان گئے، ڈیڑھ سال بعد ڈگری لئی بغیر پرت آئے تے اپنے طور اُتے پڑھنے لکھنے تے اپنی شخصیت نو‏‏ں پروان چڑھانے وچ مصروف ہو گئے۔ اس دوران وچ کئی افسانے لکھے تے شاعری د‏‏ی جانب وی توجہ دتی۔ ٹیگور نے زیادہ تر چیزاں بنگالی بولی وچ لکھياں۔ 1901ء وچ بولپور بنگال دے مقام اُتے شاندی نکتین دے ناں تو‏ں مشرقی تے مغربی فلسفے اُتے اک نويں ڈھنگ دے مدرسہ د‏‏ی بنیاد پائی، جس نے 1921ء وچ یونیورسٹی د‏‏ی شکل اختیار کيتی۔ شاندی نکیتن وچ اپنی بنگالی تحریراں دا انگریزی وچ ترجمہ کیا، جس دے باعث انہاں د‏‏ی مقبولیت دوسرے ملکاں وچ پھیل گئی۔ یورپ، جاپان، چین ،روس ،امریک‏‏ا دا کئی بار سفر کیتا ۔1913ء وچ ادب دے سلسلے وچ نوبل پرائز ملا۔ تے 1915ء وچ برطانوی حکومت ہند د‏‏ی طرف تو‏ں ’’سر‘‘ دا خطاب دتا گیا۔ لیکن برطانوی راج وچ پنجاب وچ عوام اُتے تشدد دے خلاف احتجاج دے طور پرانہاں نے ’’سر‘‘ دا خطاب واپس کر دتا۔ ٹیگور نے اپنی زندگی دے آخری حصہ وچ کم و بیش پوری متمدن دنیا دا دورہ کیتا تے لیکچر وی دیے۔ 1930ء وچ ’’انسان دا مذہب‘‘ دے عنوان تو‏ں لندن وچ کئی بلند پایہ خطبات ملکاں تےنیویارک وچ اپنی انہاں تصاویر د‏‏ی نمائش کيتی۔ جو 68 برس د‏‏ی عمر دے بعد بنائی سن۔ تن ہزار گیت مختلف دھناں وچ ترتیب دیے۔ بے شمار نظماں لکھياں، مختصر افسانے لکھے۔ چند ڈرامے وی لکھے۔ ہندوستان د‏‏ی کئی یونیورسٹیاں تے آکسفورڈ یونیورسٹی نے آپ نو‏‏ں ڈاکٹریٹ د‏‏ی ڈگری دی۔ آپ نو‏‏ں بنگالی بولی دا شکسپیئر وی کہندے نيں۔

1934ء دے بعد ٹیگور د‏‏ی صحت خراب ہو گئی تے 1941ء نو‏‏ں ایہ عظیم افسانہ نگار بمقام کلکتہ انتقال کر گئے۔

شانتی نکیتن: 1901–1932

سودھو
Posed group black-and-white photograph of seven Chinese men, possibly academics, in formal wear: two wear European-style suits, the five others wear Chinese traditional dress; four of the seven sit on the floor in the foreground; another sits on a chair behind them at center-left; two others stand in the background. They surround an eighth man who is robed, bearded, and sitting in a chair placed at center-left. Four elegant windows are behind them in a line.
Tsinghua University, 1924.

1901ء وچ ٹیگور، اک آشرم بنانے دے لئی شانتی نکیتن منتقل ہوئے۔ اس وچ سنگ مرمر دا اک عبادت خانہ تے اک مندر، اک تجربہ گاہیاسکول، پیڑاں تو‏ں لدا علاقہ، باغات، اک ک‏‏تب خانہ نيں۔ اس جگہ انہاں د‏‏ی اہلیہ تے دو بچےآں دا انتقال ہويا سی ۔ انہاں دے والد وی 1905ء وچ ایتھے اُتے انتقال کر گئے۔ تریپورہ دے مہاراجا د‏‏ی جانب تو‏ں ماہانہ وراثتی تنخواہ ملیا کردی سی۔ انہاں نے اپنے خاندانی گہنے فروخت کردئے جس تو‏ں کچھ پیسے ملے۔ شہر پوری دے اپنے اک بنگلہ نو‏‏ں وی فروخت کر دتا۔ تے فیر اپنی کتاباں د‏‏ی رائلٹی وی 2000 روپیاں تک ملی تے انہاں نو‏ں کافی اچھے بنگالی تے غیر ملکی قارئین وی ملے۔

اداکاری

سودھو

بوہت گھٹ لوکاں نو‏‏ں ایہ معلوم اے کہ بنگالی۔ انگریزی دے ادبی نوبل انعام یافتہ ادیب،شاعر تے ڈراما نگار رابند ناتھ ٹیگور اسٹیج دے اداکار وی سن ۔ 1881ء وچ کھینچی گئی اس تصویر وچ ٹیگور اپنے لکھے ھوئے ڈرامے “ولمکی پرتیھبا“(عقل مند ولمکی) وچ اندرا دیوی دے نال اداکاری دے جوہر دکھا رہے نيں۔ ٹیگور نے تن (3) ہزرا گیت لکھے۔ ست (٧) ڈرامے انہاں دے ذخیرہ تحریر وچ نيں۔ انہاں دے مشہور ڈراماں وچ ‘ڈاک گھر‘، ‘راجا ‘تے ‘گورا‘ دے ناں لئی جاندے نيں۔

بنگالی لکھتاں

سودھو

شاعری

سودھو
  • بھانو سمہہ ٹھاکرر پدولی (بھانو سمہہ ٹھاکرکے نغمے )۔.۔.(1884ء)
  • مانسی (مثالی)۔.۔. (1884ء)
  • سونار تاری (سونے د‏‏ی کشتی)۔.۔. (1890ء)
  • گیتانجلی (نغمےآں دے نذرانے)۔.۔. (1910ء)
  • گیت مالا (نغمےآں د‏‏ی مالا)۔.۔. (1914ء)
  • بلاکا (کرین د‏‏ی اُڑان)۔.۔. (1916ء)

ڈرامے

سودھو
  • والمیکی پرتیبھا (والمیکی د‏‏ی ذہانت)۔.۔. (1881ء)
  • وِسرجن (چڑھاوا)۔.۔. (1890ء)
  • راجا (اندھیرے کمرے دا بادشاہ)۔.۔. (1910ء)
  • ڈاک گھر (ڈاک خانہ)۔.۔. (1912ء)
  • اچلیاتان (بے حرکت/ساکن)۔.۔. (1912ء)
  • مُکتادھارا (آبشار)۔.۔. (1922ء)
  • رکتاکاروی (سُرخ کنیر)۔.۔. (1926ء)

ناول

سودھو
  • نسترنِرھ(ٹوٹا گھونسلا)۔.۔. (1901ء)
  • گورا (گوری رrنگت والا)۔.۔. (1910ء)
  • گھرویار (گھر تے دنیا)۔.۔. (1916ء)
  • یوگا یوگ (عمل رد عمل)۔.۔. (1929ء)

یادداشتاں

سودھو
  • جیون سمرتی (میری یاداں)۔.۔. (1912ء)
  • چھلبیلا (میرے لڑکپن دے دن)۔.۔. (1940ء)

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو

سانچہ:بھارتی نوبل انعام یافتہ شخصیات سانچہ:ادب دا نوبل انعام

رابندرناتھ ٹیگور
جمیا: 7 مئی 1861 کلکتہ ھندستان
مرن دن : 7 اگست 1941 کلکتہ ھندستان
کم : ساہت
گن: ساہت دا نوبل انعام
دسخط:

بارلے جوڑ

سودھو