بھارتی کلا

بھارتی کلا وچ پینٹنگ، مورتی، مٹی دے برتن، اتے بنے ریشم ورگیاں ٹیکسٹائیل قلعواں سمیت کئی طرحاں دیاں قلعواں شامل ہن۔ جغرافیائی طور اُتے، ایہہ پورے برصغیر وچ پھیلیا ہویا اے، جس وچ ہن بھارت، پاکستان، بنگلہ دیش، سری لنکا، نیپال اتے کئی وار پوربی افغانستان وی شامل اے۔ ڈزائین دی مضبوط ​​بھاونا بھارتی کلا دی خاصیت اے اتے اسنوں اس دے جدید اتے روایتی روپاں وچ دیکھیا جا سکدا اے۔

بھارتی کلا دا مڈھ 3 ہزار سال بی۔سی۔ وچ پوروَ-تریخی بستیاں توں لبھیا جا سکدا اے۔ جدید ویلے دے رستے اُتے، بھارتی کلا اُتے تہذیبی پرجذبات دے نال-نال ہندو دھرم، بدھ دھرم، جین دھرم، سکھ دھرم اتے اسلام ورگے مذہبی اثر وی پئے ہن۔ مذہبی پرمپراواں دے اس گنجھل دار؉ مپناہ دے باو جود، عام طور اُتے، کسے وی ویلے اتے تھاں اُتے پرچلت فنی سٹائل پرمکھ مذہبی گروہاں ولوں سانجھی کیتی گئی اے۔

تریخی کلا وچ، پتھر اتے دھات دی مورتی، مکھ طور اُتے مذہبی، بھارتی ماحول وچ ہور مادھئماں نالوں بہتر بچی اے اتے زیادہ تر ودھیا اخاص حاصل کردی اے۔ بہت ساریاں اہم پرانے کھوجاں جو اکری ہوئی پتھر وچ نہیں ہن، بھارت دی بجائے آلے دوآلے دے، سکے کھیتراں توں آؤندیاں ہن۔ بھارتی آخری سنسکار اتے فلسفی پرمپراواں وچ قبراں دے سمان نوں باہر رکھیا گیا اے، جو کہ ہور سبھیاچاراں وچ پرانے کلا دا مکھ سروت اے۔

بھارتی کلاکار سٹائلاں نے تریخی طور اُتے اپ-براعظم توں باہر بھارتی دھرماں دا پالن کیتا، خاص طور اُتے تبت، دکھن-پوربی ایشیا اتے چین وچ اکّ وڈا اثر اے۔ بھارتی کلا نے کئی وار اپنے آپ نوں متاثر کیتا اے، خاص کرکے مدھ ایشیا اتے ایران، اتے یورپ توں۔

شروعاتی بھارتی کلا

چٹان کلا

بھارت دی چٹان کلا وچ چٹان توں راحت والی نقاشی، اکری اتے پینٹنگ شامل ہن، کجھ (پر کسے وی طرحاں نہیں) دکھنی ایشیائی پتھر یگ توں۔ ایہہ اندازہ لگایا گیا اے کہ اتھے لگبھگ 1300 چٹان کلا دیاں سائیٹاں ہن جیہناں وچ اکّ ملیان توں ودھ انکڑے اتے مورتیاں ہن۔ بھارت وچ سبھ توں پرانی چٹاناں دی نقاشی آرچیبالڈ کارلیل ولوں سپین وچ التامیرا دی گپھا توں باراں سال پہلاں کھوجی گئی سی، حالانکہ اسدا کم بہت بعد وچ جے کاکبرن (1899) ولوں شائع ہویا سی۔

حوالے