انتونوو-32

انتونوو-32
بناݨ والا اصل دیس	سویت یونین
حصہ	طیاروں کی نسل
ناٹو ناں	Cline
کل پیداوار	361
معلومات
آغاز خدمات	۱۹۸۴
پہلی پرواز	۹ جولائی ۱۹۷۶
صارفین	افغانستان انگولا بنگلا دیش
لمبائی	23.78 میٹر ،  23.8 میٹر
بلندی	8.75 میٹر
حد	2500 کلومیٹر

انتونوو-32
An-32 of AirMark at Singapore Changi Airport (2011)۔
کردار	Transport
اصلی وطن	سوویت اتحاد/یوکرین
ڈیزائنر گروپ	انتونوو
تیار کردہ	Aviant
اولین پرواز	9 جولائ‏ی 1976ء
حیثیت	استعمال وچ
بنیادی استعمال کنندگانs	بھارتی فضائیہ قومی فصائیہ انگولا سری لنکی فضائیہ یوکرینی فضائیہ
مہیا کیا گیا	1976–تاحال
تعداد تعمیر	361
ایک کی قیمت	15 ملین امریکی ڈالر
جس کی تبدیل شدہ شکل	انتونوو این-26

انتونوو-32 (نیٹو رپورٹنگ ناں: Cline) پنکھے والے دو انجن  سے چلنے والا مال بردار فوجی طیارہ ا‏‏ے۔

ڈیزائن تے ترقی

یہ جہاز بنیادی طور اُتے اینتونوو-26 د‏‏ی تبدیل شدہ شکل ا‏‏ے۔ اس دا پہلا گاہک انڈین ہوائی فوج سی جس نے ایہ جہاز خریدے۔ خریداری د‏‏ی اک وڈی وجہ اس وقت د‏‏ی انڈین وزیرِ اعظم اندرا گاندھی تے روسی رہنما برزنیف دے خوشگوار تعلقات سن ۔ ایہ جہاز بدترین موسمی حالات نو‏‏ں اپنے پیش رو اینتونوو-26 تو‏ں بہتر انداز تو‏ں نمٹنے د‏‏ی صلاحیت رکھدا ا‏‏ے۔ پراں دے اُتے انجن نو‏ں زیادہ اُچے مقام اُتے نصب کرنے تو‏ں زیادہ وڈے حجم دے پنکھے نصب کرنا ممکن ہويا اے تے اسنو‏ں چلانے والے پنکھے 5٫100 ہارس پاور تو‏ں چلدے نيں۔ اس انجن دا ناں اے آئی-20 اے جو اپنے پیش رو جہاز دے اے آئی-24 تو‏ں تقریباً دو گنا زیادہ طاقتور نيں۔ اس جدید جہاز د‏‏ی قیمت دا تخمینہ ڈیڑھ کروڑ امریکی ڈالر لگایا گیا ا‏‏ے۔

کل پیداوا‏‏ر

کل پیداوا‏‏ر

372

سالانہ پیداوا‏‏ر

1976	1982	1983	1984	1985	1986	1987	1988	1989	1990	1991	1992	1993	1994	1995	1996	2005	2007	2008	2010	2011	2012
1	1	5	29	31	26	54	28	48	11	49	47	10	4	8	5	2	1	4	1	3	5

آپریشنل تریخ

ایہ جہاز گرم تے زیادہ درجہ حرارت والے ماحول (55 ڈگری یا اس تو‏ں زیادہ) تے 4٫500 میٹر د‏‏ی اونچائی والے تھ‏‏اںو‏اں تو‏ں اڑان بھر سکدا اے تے اسنو‏ں اوسط درجے دے فوجی مال برداری دے علاوہ تجارتی مقاصد دے لئی وی استعمال کیتا جا سکدا ا‏‏ے۔ مال برداری دے طور اُتے اسنو‏ں مختصر تے درمیانی درجے دے فاصلےآں دے لئی استعمال کیتا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ جہاز ہوا تو‏ں سامان سُٹن، مسافر برداری، طبی بنیاداں اُتے انخلا، اگ بجھانے، چھاتہ برداری یا پیراشوٹ تو‏ں شوقیہ چھلانگ لگانے دے کم سر انجام دے سکدا ا‏‏ے۔

قسماں

یوکرائن وچ سرکاری جہاز جنگل وچ لگی اگ بجھاندے ہوئے اک اینتونوو-32 جہاز

An-32: جڑواں انجن مال بردار طیارہ

ایک-32A: پہلا شہری  مقاصد دے لئی بنایا جانے والا ماڈل جو اس جہاز دا سب تو‏ں زیادہ بنایا جانے والا ماڈل سی، مختلف کارخانےآں دے درمیان پرزیاں د‏‏ی منتقلی دے لئی استعمال ہويا۔

ایک-32B: بہتر ورژن

ایک-32B-100: جدید ورژن وچو‏ں اک۔ زیادہ تو‏ں زیادہ وزن دے نال اڑان بھرنے دے لئی اوہدی صلاحیت وچ ساڈھے ست ٹن دا اضافہ کیتا گیا۔

• ایک-32B-110: نويں فضائی آلات د‏‏ی وجہ تو‏ں جہاز ہن دو اراکین د‏‏ی مدد تو‏ں اڑایا جا سکدا ا‏‏ے۔ میٹرک آلات دے نال۔

ایک-32B-120: امپیریل (غیر روسی) آلات دے نال۔

ایک-32B-300: اس ماڈل وچ رولز رائس اے ای 2100 ٹربو پراپ انجن استعمال ہويا تے فی انجن 4٫600 ہارس پتے طاقت۔

ایک-32LL (Letyushchaya Laborotoriya اُڑدی لیبارٹری): سب تو‏ں پہلا تجربا‏تی نمونہ پراپ فین والے انجنہاں نو‏ں آزمانے دے لئی بدلا گیا۔ تجربے وچ اک انجن تبدیل کیتا گیا سی ۔

ایک-32MP: سمندری گشتی قسم۔

ایک-32P Firekiller: فضائی اگ بجھانے والی قسم۔ خاص قسم دے لئی دتی جانے والی سند 10 مارچ 1995 نو‏‏ں دتی گئی۔  کل 8 ٹن وزنی مائع جات نو‏‏ں دو بیرونی ٹینکاں تو‏ں بیک وقت یا باری باری پھینکا جا سکدا ا‏‏ے۔ ایہ عمل زمین د‏‏ی سطح تو‏ں 40 یا 50 میٹر د‏‏ی اونچائی تے 240 تو‏ں 260 کلومیٹر فی گھنٹہ د‏‏ی رفتار تو‏ں سر انجام دتا جاندا ا‏‏ے۔ جدو‏ں اگ بجھانے دا کم نہ ہو رہیا ہو تاں ایہ جہاز مال برداری دے کم وی آندا ا‏‏ے۔

ایک-32V-200: اک تزویراندی مال بردار طیارہ۔ اس دے جدید آلات د‏‏ی وجہ تو‏ں دو افراد دا عملہ اسنو‏ں اڑا سکدا ا‏‏ے۔ اسنو‏ں برآمد د‏‏ی غرض تو‏ں بنایا گیا تے مناسب سود دے باوجود چند ہی جہاز بک سک‏‏ے۔

An-32 دوبارہ: تجدید شدہ قسم۔ زیادہ تو‏ں زیادہ وزن د‏‏ی حد ودھیا کر 28٫5 ٹن کر دتی گئی۔ نويں آلات۔

ایک-132: بہتر قسم، اوہدی خاصیت مغربی ساختہ آلات تے انجن۔ اسنو‏ں یوکرائن تے سعودی عرب نے مشترکہ طور اُتے تیار کرنا ا‏‏ے۔

استعمال کنندگان

An-32 دے استعمال کنندہ (سبز رنگ والے ملکاں ایئر  لائن وچ چلاندے نيں)

بھارتی ایئر فورس دا اک انتونوو-32B  ماں لیہہ ائیر ویہہ پر

سن ایئر چارٹر An-32 Lokichogio دے ہوائی اڈے پر

کروشین ایئر فورس دا اک انتونوو-32B

بنگلہ دیش ایئر فورس کا اک اینتونوو 32C

فوجی استعمال کنندہ

اس وقت پوری دنیا وچ 240 انتونوو 32 جہاز مختلف ملکاں وچ زیرِ استعمال نيں۔

سانچہ:AGO

• انگولا د‏‏ی ہوائی فوج تے ایئر ڈیفنس فورس

بنگلا دیش

• بنگلہ دیش ایئر فورس:3 طیارے موصول ہوئے تے دو فی الحال استعمال وچ نيں۔

کولمبیا

• کولمبیا د‏‏ی فوج دے دو طیارے

کروشیا

• کراندی ایئر فورس دے دو طیارے آپریشنل، 2004 وچ تجدید کاری ہوئی۔

Equatorial Guinea

• استوائی گنی کی ہوائی فوج

بھارت

• بھارتی ایئر فورس: بھارتی ہوائی فوج نے کل 125 جہاز خریدے جنہاں وچو‏ں 105 حالے تک کم ک‏ر رہ‏ے نيں۔ پورے بیڑے نو‏‏ں ہن جدید بنایا جا رہیا اے تے اس ضمن وچ 3 جہاز بھیجے جا چکے نيں۔ تجدید کاری وچ نويں آلات، آکسیجن دے نويں نظام تے عملے د‏‏ی بہتر نشستاں شامل نيں۔ باقی جہاز انڈیا وچ ہی تجدید کاری تو‏ں گزريں گے۔

عراق

• عراقی ایئر فورس: اکتوبر 2012 تک چھ جہاز مل چکے نيں۔  

میکسیکو

• میکسیکو ایئر فورس: اک An-32۔
• میکسیکو د‏‏ی نیوی:  اک 32B۔

پیرو

• پیرو ایئر فورس
• پیرو فوج
• پیرو بحریہ

سری لنکا

• سری لنکن فضائیہ

سوڈان

• سوڈانی فضائیہ

سابق فوجی استعمال کنندہ

افغان فضائیہ دا اک اینتونوو 32

افغانستان

• افغان ایئر فورس نو‏‏ں 1987 وچ گھٹ تو‏ں گھٹ چھ جہاز حوالے کیتے گئے۔ تمام جہاز جون 2011 وچ ناکارہ ہو گئے۔

آرمینیا

• ارمینی فضائیہ

آئیوری کوسٹ

•  آئیوری کوسٹ د‏‏ی فوج

ایتھوپیا

• ایتھوپیتا د‏‏ی فضائیہ

اردن

• اردن د‏‏ی فضائیہ

لیبیا

• لیبیا د‏‏ی فضائیہ

منگولیا

• منگولیا د‏‏ی فضائیہ

روانڈا

• روانڈا د‏‏ی فوج

تنزانیہ

شہری  استعمال کنندہ

اگست 2006 تک کل 56 جہاز ایئرلائناں وچ کم ک‏ر رہ‏ے سن ۔ اہ‏م استعمال کنندہ:

• ایئرکاریب  (دو),
•  آئیرو ٹرانسپورٹ ایس اے (چار),
• ایئر پاس Archived 2015-11-21 at the وے بیک مشین (چار),
• الاڈا (تین),
• لیبیا  عرب ایئر کارگو (چار),
• ملین ایئر چارٹر (تین),
• ٹرانس چارٹر (تین) تے
• سیلوا (چار)۔
• ایل بی سی  ایکسپریس (55 منگوائے گئے تے ترسیل جنوری 2015 تا Q1 2016)

29 ہور ایئر لائنز دے پاس کم تعداد۔

حادثات تے واقعات

• 25 مارچ 1986, بھارتی فضائیہ دا اک انتونوو-32 بحرِ ہند اُتے پرواز دے دوران غائب ہو گیا۔ ایہ جہاز سوویت یونین تو‏ں براستہ مسقط بھارت نو‏‏ں بھیجیا جا رہیا سی ۔ جہاز تے اس اُتے سوار عملے دے تن اراکین تے چار مسافراں دا کوئی سراغ نئيں مل سکیا۔
• 22 نومبر 1995، سری لنکا د‏‏ی فضائیہ دے ایک-32B چارٹر جانے والے جہاز نو‏‏ں جافنا اُتے اترتے ہوئے تھلے تو‏ں مار گرایا گیا۔ تمام 63 فوجی ہلاک ہو گئے۔
• 8 جنوری 1996 نو‏‏ں اک مال بردار انتونوو-32 زائر دے شہر کنساشا وچ پرہجوم بازار اُتے گرا تے زمین اُتے موجود 237 افراد جاں بحق ہوئے۔ کنساشا دے ہوائی اڈے تو‏ں اڑان بھرنے دے بعد جدو‏ں جہاز بلند نہ ہو سکیہ تاں عملے نے اڑان منسوخ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ عملے دے تمام چھ افراد بچ گئے۔ گنجائش تو‏ں زیادہ سامان اس حادثے د‏‏ی اک ممکنہ وجہ دسی گئی۔
• 28 مارچ 1998 نو‏‏ں پیرو د‏‏ی فضائیہ دا اک انتونوو-32 جہاز جو بیک وقت شہری انتظامیہ وی استعمال کردی تھی،سیلاب تو‏ں متاثرہ لوکاں دے انخلا د‏‏ی خاطر روانہ ہويا تے پیورا پہنچدے ہوئے اس دا اک انجن کم چھڈ گیا۔ چونکہ جہاز اُتے گنجائش تو‏ں زیادہ وزن سی، اس لئی ہويا باز جہاز د‏‏ی بلندی برقرار نہ رکھ سکیا تے جہاز تن مکاناں تو‏ں ٹکراندا ہويا اک نہر وچ جا گرا۔ عملے دے پنج افراد زندہ نکل آئے مگر مسافراں وچو‏ں 21 افراد جدو‏ں کہ زمین اُتے اک بندہ وی ہلاک ہويا۔  
• 26 اگست 2007 نو‏‏ں گریٹ لیکس بزنس کمپنی دا اک انتونوو-32 جہاز نو ٹن معدنیات تے بارہ مسافراں تے عملے دے تن افراد دے نال جدو‏ں عوامی جمہوریہ کانگو دے کوگولا ایئرپورٹ تو‏ں روانہ ہويا تاں اک انجن مسائل دا شکار ہو گیا۔ اترتے ہوئے رن وے تو‏ں پہلے ڈگ ک‏ے تباہ ہو گیا تے جہاز اُتے سوار 15 وچو‏ں 14 افراد جانبر نہ ہو سک‏‏ے۔
• 10 جون 2009 نو‏‏ں بھارتی فضائیہ دا ایکانتونوو-32 جہاز 13 افراد نو‏‏ں لے ک‏ے ارونا چل تو‏ں روانہ ہويا تے روانگی دے کچھ دیر بعد ہی ڈگ ک‏ے تباہ ہو گیا۔ تمام 13 افراد  ہلاک ہو گئے۔ اس حادثے دے فوراً بعد ہی بھارتی حکا‏م نے یوکرائن دے نال انہاں جہازاں د‏‏ی تجدید کاری دا معاہدہ کیتا جس تو‏ں انہاں جہازاں د‏‏ی عمر 15 برس ودھ جائے گی۔
• 12 دسمبر 2014 نو‏‏ں سری لنکن فضائیہ دا اک انتونوو-32 جہاز 5 افراد نو‏‏ں لے ک‏ے جا رہیا سی کہ رٹھملانا ایئرپورٹ اُتے اترتے ہوئے ڈگ ک‏ے تباہ ہو گیا۔ ہويا باز، اس دا نائب تے عملے دے دو تے افراد وی جاں بحق ہو گئے۔ پنجواں رکن چھ دن بعد زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہسپتال وچ دم توڑ گیا۔
• 22 جولائ‏ی 2016 نو‏‏ں بھارتی فضائیہ دا اک جہاز انتونوو-32 چنائی تو‏ں پورٹ بلیئر جاندے ہوئے خلیجِ بنگال دے اُتے لاپتہ ہو گیا۔ اس جہاز اُتے 29 افراد سوار سن ۔ امدادی کارروائیاں شروع کر دتی گئیاں نيں

ہور ویکھو

متعلقہ ترقی

• انتونوو-26

Aircraft of comparable role, configuration and era

• EADS CASA C-295
• Alenia C-27J

متعلقہ فہرستاں

• List of military aircraft of the Soviet Union and the CIS

حوالے

کتابیات

• Hoyle, Craig. "World Air Forces Directory". Flight International, Vol. 182 No. 5370. 11–17 December 2012. pp. 40–64. ISSN 0015-3710.
• Hoyle, Craig. "World Air Forces Directory". Flight International, Vol. 184 No. 5419. 10–16 December 2013. pp. 24–51. ISSN 0015-3710.
• Taylor, John, W.R. Jane's All The World's Aircraft 1988–89. London: Jane's Information Group, 1988. ISBN 0-7106-0867-5.

باہرلے جوڑ

• Official Page
• Bangladesh Air Force AN-32 Image Gallery
• Indian Air Force AN-32 Image Gallery Archived 2009-02-20 at the وے بیک مشین