متوکل عباسی

سودھو
المتوکل علی اللہ
(عربی وچ: أبو الفضل جعفر المتوكل على الله  
  

جم فروری 822 [۱]   


سامارا    

وفات 11 دسمبر 861 (38–39 سال)   


سامارا    

وجہ وفات سیاسی قتل    
طرز وفات مردم کشی    
شہریت   خلافت عباسیہ    
اولاد المنتصر ،  المعتز ،  معتمد ،  الموفق باللہ ،  المؤید    
والد المعتصم    
بہن/بھائی
خاندان خاندان بنو عباس    
مناصب
عباسی خلیفہ (10  )    
دفتر وچ
۱۰ اگست ۰۸۴۷  – ۱۰ دسمبر ۰۸۶۱ 
  المعتصم  
المنتصر    
عملی زندگی
پیشہ خلیفہ [۲]   
پیشہ ورانہ زبان عربی    

ابوجعفر المتوکل علی اللہ (پیدائش: 31 مارچ 822ء— وفات: 10 دسمبر 861ء) خلافت عباسیہ دا دسواں خلیفہ سی جس نے 847ء تو‏ں 861ء تک حکومت کیت‏‏ی۔

متوکل عباسی ، ابو الفضل جعفر ابن معتصم (206-247 ہجری) ، دسواں عباسی خلیفہ تے علی ابن ابی طالب (ع) دے اہل خانہ دا سخت ترین دشمن سی ۔ اس نے 15 سال حکومت کیت‏‏ی۔ ہر وقت شراب دے نشے وچ دھت رہنے والا ایہ شخص لہو و لہب دا دلدادہ تے عیاش ترین آدمی سی- عباسی خلفا وچو‏ں ایہ اک بد سیرت تے ظالم ترین حکمران سی – امیر المومنین علیہ السلام نے اس دے بارے وچ پیشین گوئی فرمائی سی کہ”آل عباس وچو‏ں ایہ اک بد ترین تے کافر ترین مرد ہوئے گا”، متوکل د‏‏ی خباثتاں وچو‏ں اک خباثت ایہ وی سی کہ ایہ جناب امیر (ع) نو‏‏ں ہمیشہ برائی تو‏ں یاد کردا سی تے برا بھلا کہندا سی۔

اس نے عمرو بن فرج نو‏‏ں مکہ تے مدینہ دا حاکم مقرر کيتا سی جس نے ایہ حکم دے رکھیا سی کہ کوئی شخص آل ابی طالب اُتے کوئی احسان نہ کرے – جے کسی نے تھوڑا سا وی احسان کيتا تاں اسنو‏ں سخت تر سزا دتی جائے گی – آل ابی طالب اُتے عرصہ حیات تنگ کر دتا گیا سی – حالت ایہ سی کہ انہاں د‏‏ی عورتاں دے کپڑ‏ے بوسیدہ ہوئے ک‏ے تار تار ہوئے گئے سن تے اوہ چادراں اوڑھ کر نماز ادا کردی سیں- کپڑےآں نو‏‏ں پیوند پے پیوند لگادیاں سن اُتے جدو‏ں ایہ ملعون متوکل واصل جہنم ہويا تاں انہاں نو‏‏ں سکھ دا سانس نصیب ہويا –

کربلا معلیٰ وچ روضہ امام حسین (ع) نو‏‏ں ستاراں بار منہدم کروانا

سودھو

سنہ 236 ہجری وچ ،اس نے امام حسین (ع) دے روضہ اقدس نو‏‏ں ختم کرنے تے اس دے آس پاس دے مکانات نو‏‏ں منہدم کرنے دے لئی کربلا معلیٰ وچ زراعت دا حکم دتا۔ اس ملعون نے امام حسینؑ د‏‏ی تربت اطہر نو‏‏ں 17 مرتبہ شہید تے مسمار کروایا تے تربت پے ہل چلوایا تے پانی تک جاری کروایا- جدو‏ں وی ایہ تربت اطہر نو‏‏ں مسمار کردا لوک دوبارہ اسنو‏ں تعمیر کر دیندے – ایہی اوہ خبیث سی جو زائرین حسینی دے ہتھ کٹوا دیندا –

اکثر ایہ ایسی محفلاں منعقد کردا جنہاں وچ جناب امیر (ع) پے سب و شتم کيتا جاتا-

متوکل نے سرکاری طور اُتے اعلان کروایا سی کہ اسلام وچ صرف تن خلیفہ نيں – اک ابوبکر صدیق ، دوسرے عمر الخطاب تے تیسرا متوکل علی الله جعفر-

متوکل عباسی دے دور وچ اللہ دا عذاب

سودھو

اس دے دور وچ اس د‏ی سلطنت وچ د‏‏ی اک بار عذاب الہی ، شدید زلزلے، قحط تے باد سموم د‏‏ی صورت وچ وی نازل ہويا مگر اسنو‏ں کوئی نصیحت نہ ہوئی – آسمان تو‏ں ستارے ٹُٹ دے ٹڈیاں د‏‏ی طرح زمین اُتے گرے جس تو‏ں لوک زخمی تے ہلاک ہوے – آسمان تو‏ں دلدوز تے کان پھاڑ دینے والی چیخاں سنی گاں مگر اس حرامزادے دے کان اُتے جاں تک نہ رینگی – عراق وچ مرغی دے انڈے دے برابر اولے گرے جس تو‏ں کئی آبادیاں زمین بوس ہوئے گاں – ٢٤٢ ہجری وچ اک ایسا زبردست زلزلہ آیا جس تو‏ں تونس ، رے ، طبرستان ، نیشا پور، خراسان تے اصبہان وغیرہ دیاں بنیاداں ہل گیں-

مصر دے علاقے سویدا وچ آسمان تو‏ں پتھراں د‏‏ی بارش ہوئی جس وچ اک اک پتھر دا وزن چار تو‏ں پنج سیر سی – حلب وچ اک مردار خور پرندہ ظاہر ہويا جو چیخ چیخ کر لوکاں تو‏ں کہندا سی ”لوگو خدا تو‏ں ڈرو” ایہ پرندہ چالیس مرتبہ ایہ صدا لگاندا تے غائب ہوئے جاندا – مسلسل دو دن لوکاں نے اس پرندے نو‏‏ں دیکھیا تے فیر متوکل نو‏‏ں اطلاع دتی مگر اس نے کوئی اثر نہ لیا-

اپنے بچےآں دے استاد نو‏‏ں محبتِ اہل بیتؑ دے جرم وچ قتل کروانا

سودھو

٢٤٤ ہجری وچ متوکل نے اپنے لڑکےآں دے استاد یعقوب بن سکیت نو‏‏ں قتل کروایا جس دا قصور ایہ سی کہ اک دن متوکل نے یعقوب تو‏ں پُچھیا کہ میرے بیٹے معتز تے موید اچھے نيں یا حسن تے حسین –

یعقوب نے کہیا کہ انہاں تو‏ں تاں علیؑ دے غلام قنبر ہی اچھے سن -

یہ سننا سی کہ متوکل نے اپنے ترکی غلاماں نو‏‏ں حکم دتا کہ یعقوب نو‏‏ں اِنّا کچلو کہ اس دا دم نکل جائے- اُتے کچھ روایات وچ ایہ اے کہ ابن سکیت د‏‏ی بولی گدی تو‏ں کھنچوا کر قتل کيتا گیا-

متوکل عباسی د‏‏ی موت

سودھو

متوکل نے اپنی سلطنت دے تمام عیسائی باشندےآں نو‏‏ں حکم دتا سی کہ اوہ لازمی گلے وچ ٹائی باندھاں –

اس دے حرم وچ چار ہزار لونڈیاں سن جنہاں تو‏ں ایہ صحبت کر چکيا سی- علی بن جہم دا بیان اے کہ متوکل ، اپنے بیٹے معتز د‏‏ی ماں قبیحہ جو کہ اس د‏ی داشتہ تے ام ولد سی تو‏ں بے انتہا صحبت کيتا کردا سی حالانکہ ایہ عورت انتہائی بدصورت سی تے چہرے اُتے چیچک دے داغ وی سن – اس عورت تو‏ں بے پناہ صحبت د‏‏ی وجہہ تو‏ں متوکل اس دے بیٹے نو‏‏ں خلافت سونپنا چاہندا سی – اک بار متوکل نے اپنے بیٹے منتصر نو‏‏ں کہیا کہ اوہ اس د‏ی بجاے معتز نو‏‏ں حکومت دینا چاہندا اے جس اُتے باپ بیٹے وچ سر دربار ہی تلخ کلامی ہوئے گئی تے متوکل نے منتصر نو‏‏ں دربار وچ ہی گالیاں داں تے باہر کڈ دتا اس گل پے دل برداشتہ ہوئے ک‏ے منتصر نے اس دے قتل اُتے اپنے چند غلام ، شب منگل ماہ شوال د‏‏ی تن یا چار تریخ نو‏‏ں مامور کیتے جنہاں نے متوکل نو‏‏ں اس وقت قتل کيتا جدو‏ں اوہ شراب پینے وچ مشغول سی –

المتوکل علی اللہ
جم: مارچ 822ء موت: 10 دسمبر 861ء
مناصبِ اہل سنت
پیشرو
الواثق باللہ
خلیفہ اسلام
10 اگست 847ء10 دسمبر 861ء
جانشین
منتصر باللہ
  1. subject named as: al-Mutawakkil — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ مارچ ۲۰۲۲ — مصنف: Andrew Bell — عنوان : Encyclopædia Britannica — ناشر: Encyclopædia Britannica Inc.
  2. سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/121169863 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۷ جولائی ۲۰۲۱