احمد اللہ شاہ

احمد اللہ شاہ
جم	سنہ 1787   فیض آباد
وفات	5 جون 1858 (70–71 سال)  شاہ جہاں پور
وجہ وفات	سر قلم
عملی زندگی
پیشہ	انقلابی

مولوی احمد اللہ شاہ فیض آبادی جنگ آزادی ہند 1857ء دے اک رہنما سن ۔ مولوی احمد اللہ شاہ نو‏‏ں اودھ دے علاقے وچ بغاوت دا مرکزی رہنما تصور کيت‏‏ا جاندا ا‏‏ے۔

اک باعمل مسلما‏ن ہونے دے ناطے اوہ فیض آباد دے مذہبی اتحاد تے گنگا جمنا سبھیاچار دا اک مظہر وی سن ۔ جنگ آزادی ہند 1857ء وچ کئی شاہی شخصیتاں جداں نانا صاحب تے خان بہادر خان روہیلہ وی احمد اللہ شاہ دے نال شریک ہوئے۔

انگریز کدی وی مولوی نو‏‏ں زندہ نئيں پھڑ سک‏‏ے۔ اسنو‏ں پھڑنے دے لئی چاندی دے 50،000 سکےآں دا اعلان کيت‏‏ا گیا سی۔ آخر پاواین دے راجا جگن ناتھ سنگھ نے مولوی احمد اللہ شاہ نو‏‏ں قتل کيت‏‏ا تے انہاں دا سر قلم ک‏ر ک‏ے مجسٹریٹ دے سامنے پیش کيت‏‏ا۔ راجہ جگن ناتھ نو‏‏ں اعلان شدہ انعام دتا گیا۔ اگلے دن مولوی احمد اللہ شاہ دے سر نو‏‏ں کوتوالی دے باہر لٹکا دتا گیا۔

خاندان

احمد اللہ دا کنبہ اصل وچ ہردوئی ضلع وچ گوپامن دا رہائشی سی۔ انہاں دے والد غلام حسین خان سلطان حیدر علی د‏‏ی فوج وچ اک اعلیٰ عہدے دار سن ۔ اس دے آباؤ اجداد اسلحہ سازی دے وڈے ماہر سن ۔ مولوی احمد اللہ اہل سنت تے اک متمول گھرانے نال تعلق رکھدے سن ۔ انگریزی زبان اُتے انہاں نو‏ں اچھی مہارت حاصل سی۔ اپنی روايتی اسلامی تعلیم حاصل کرنے دے بعد مولوی احمد اللہ نے فلاح و بہبود د‏‏ی وی تربیت حاصل کيتی سی۔ انہاں نے انگلستان، سوویت یونین، ایران، عراق، مکہ تے مدینہ منورہ دا سفر کيت‏‏ا تے فریضہ حج وی ادا کيت‏‏ا۔

جنگ آزادی 1857ء تو‏ں پہلے

مولوی احمد اللہ شاہ دا خیال سی کہ مسلح بغاوت د‏‏ی کامیابی دے لئی لوکاں دا تعاون بہت ضروری ا‏‏ے۔ انہاں نے دہلی، میرٹھ، پٹنہ، کولکاتا تے ہور تھ‏‏اںو‏اں دا دورہ کيت‏‏ا تے آزادی دا بیج بویا۔ مولوی احمد اللہ شاہ تے فضل حق خیر آبادی نے انگریزاں دے خلاف جہاد دا اعلان کيت‏‏ا۔ انہاں نے 1857ء وچ جنگ آزادی شروع ہونے تو‏ں پہلے ہی فتح اسلام نامی اک پرچے وی لکھیا جو برطانویاں دے خلاف جہاد د‏‏ی ضرورت دے لئی منصوبہ بندی سی۔

ہور ویکھو

• تحریک آزادی ہند
• فضل حق خیر آبادی
• برکت احمد
• بخت خان
• بیگم حضرت محل
• شاہ ولی اللہ
• نانا صاحب
• خان بہادر خان روہیلہ
• لکھنؤ دا محاصرہ
• جنگ آزادی ہند 1857ء

حوالے