یوکرین دی جنگ آزادی
| یوکرین دی جنگ آزادی | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بسلسلہ مشرقی محاذ پہلی جنگ عظیم و روسی خانہ جنگی | ||||||||||
 صوفیہ اسکوائر کیو وچ یوکرائنی ریپبلکنز دا مظاہرہ۱۹۱۷ | ||||||||||
| ||||||||||
| محارب | ||||||||||
|
 دوسری پولش جمہوریہ(۱۹۲۰–۱۹۲۱) |
 یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ یوکرائنی فوج(تا ۱۹۱۹) |
 سفید فوججرمن سلطنت (۱۹۱۷–۱۹۱۸)
دوسری پولش جمہوریہ(۱۹۱۸–۱۹۱۹)
 مملکت یونان(۱۹۱۹) | ||||||||
یوکرین دی جنگ آزادی ( انگریزی: Ukrainian War of Independence ) سیاسی تے فوجی قوتاں دے درمیان شدید تنازعات دا دور سی جو ۱۹۱۷ توں ۱۹۲۱ تک جاری رہیا۔ ایہ تنازعات جمہوریہ یوکرین دے قیام دا باعث بنے۔ ایہ جمہوریہ بعد وچ سوویت یونین دا حصہ بن گئی۔
ان تنازعات وچ حکومتی، سیاسی تے عسکری قوتاں، بشمول یوکرائنی قوم پرست ، انتشار پسند ، بالشویک ، آسٹرو ہنگری سلطنت، جرمن نوآبادیاتی قوتاں، سلطنت عثمانیہ، سلطنت بلغاریہ ، سفید فام روسی رضاکار فوج، تے دوسری فوجاں شامل نيں۔ جمہوریہ پولینڈ نے فروری دے انقلاب دے بعد یوکرین نوں کنٹرول کرنے دے لئی جنگ لڑی ۔ مذکورہ بالا تنازعات فروری ۱۹۱۷ توں نومبر ۱۹۲۱ تک جاری رہے تے بالشویکاں، پولینڈ ، رومانیہ تے چیکوسلواکیہ دے درمیان یوکرین دی علیحدگی دا باعث بنے۔ اس تنازعہ نوں روسی خانہ جنگی تے پہلی جنگ عظیم دے مشرقی محاذ دے اختتام دے طور اُتے وی سمجھیا جاندا اے۔
پس منظر
سودھوپہلی جنگ عظیم دے دوران یوکرین فرنٹ لائن اُتے سی۔ ۱۹۱۷ دے آغاز وچ ، بروسیلوف دے حملے دے بعد، روسی امپیریل آرمی نے والہنیا تے مشرقی گالیسیا اُتے دوبارہ قبضہ کر ليا۔ ۱۹۱۷ دے فروری انقلاب نے روسی سلطنت وچ بوہت سارے نسلی گروہاں نوں زیادہ خود مختاری تے خود مختاری دا مطالبہ کرنے دی ترغیب دی۔
اک ماہ بعد، کیف وچ یوکرائنی عوام نے اعلان کيتا کہ ایہ ملک اک خودمختار ریاست اے جس دے روسی عبوری حکومت دے نال قریبی تعلقات نيں، تے ایہ کہ اس دی حکمرانی اک سوشلسٹ مرکزی کونسل استعمال کرے گی۔ پیٹرو گراڈ وچ عبوری حکومت نے ۱۹۱۷ دے موسم گرما وچ غیر مقبول کراسنودار جنگ دے نال اپنی وفاداری دا اعلان کيتا۔ ایہ جنگ روسی فوج دے لئی اک مکمل تباہی سی۔ جرمنی دے جوابی حملے دی وجہ توں روس ۱۹۱۶ دی تمام کامیابیاں توں محروم ہو گیا تے اس دے علاوہ فوج دے حوصلے وی ٹُٹ گئے تے نتیجتاً پوری روسی سلطنت وچ مسلح افواج تے حکمرانی دا نظام منہدم ہو گیا۔
بوہت سارے منحرف سپاہیاں تے افسراں نے خاص طور اُتے یوکرینیاں نے سلطنت دے مستقبل اُتے اعتماد کھو دتا تے تیزی توں محسوس کيتا کہ مرکزی خود مختار سوویت اک زیادہ مطلوبہ متبادل اے۔ یوکرین دے انارکیسٹ نیسٹر ماخنو نے جنوبی یوکرین وچ اپنی سرگرمیاں روسی فوجیاں تے افسران نوں غیر مسلح کر کے شروع کيتياں جو دریائے ہائخور نوں عبور کر چکے سن، جدوں کہ ڈونٹ دریائے طاس دے مشرق وچ بالشویک توں متاثر ٹریڈ یونیناں نے ہڑتالاں دا سلسلہ شروع کيتا۔
روس دے انقلاب دے بعد یوکرین
سودھویہ تمام واقعات سینٹ پیٹرزبرگ وچ اکتوبر انقلاب دا باعث بنے۔ اک انقلاب جو تیزی توں روسی سلطنت وچ پھیل گیا۔ نومبر ۱۹۱۷ وچ کیف دی بغاوت نے راجگڑھ وچ روسی سامراجی افواج نوں شکست دتی۔ مرکزی خود مختار سوویت نے تیزی توں کیف وچ اقتدار اُتے قبضہ کر ليا، جداں کہ دسمبر ۱۹۱۷ دے اواخر وچ بالشویکاں نے مشرقی شہر خارکیف وچ اک حریف یوکرائنی جمہوریہ قائم کیتا، جسنوں ابتدا وچ یوکرینی عوامی جمہوریہ کہیا جاندا سی۔ فوری طور پر، کیف وچ یوکرین دی مرکزی کونسل دے خلاف جنگ شروع ہو گئی۔
ایہی صورت حال سی کہ ۲۲ جنوری ۱۹۱۸ نوں یوکرین دی مرکزی کونسل نے اپنی آزادی دا اعلان کيتا تے روس توں اپنے تعلقات منقطع کر لئی۔
ورثہ
سودھو۱۹۱۸ توں ۱۹۲۲ تک، بوہت سارے لوک گیت بنائے گئے جو انہاں تنازعات دے لوکاں تے واقعات توں متاثر سن ۔
گانا "ریڈ وائبرنم" اک قومی گانا اے جو سٹیپن کارنیٹسکی نے تیار کيتا اے۔ گانا "پیسنیا پرو تیوتیونیک" یوکرین دی پیپلز آرمی بریگیڈ دے کمانڈر یوری ٹیوٹیونک دے واقعات توں متاثر سی۔ اس وقت لکھیا گیا اک ہور گانا ’’زا یوکرانو‘‘ سی۔ میخائل گورباچوف دے گلاسنوسٹ دے اعلان دے بعد ایہ جنگی گیت دوبارہ یوکرین دے مغربی حصے وچ عوامی طور اُتے گائے گئے تے یوکرین دی آزادی دے بعد مقبول ہوئے۔
ذرائع
سودھو- مشارکتکنندگان ویکیپدتا. «Ukrainian War of Independence». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۸ اوت ۲۰۱۷.