یاسین ملک
(اردو وچ: یاسین ملک ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 

جم 3 اپریل 1966 (58 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات

شہریت بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جماعت جموں کشمیر لبریشن فرنٹ   ویکی ڈیٹا اُتے (P102) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی سری پرتاب کالج   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ دہشت گرد   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

یاسین ملک (پیدائش: ۱۹۶۳ء) جموں‏ و کشمیر دے حریت پسند رہنما تے کشمیر لبریشن فرنٹ دے سربراہ نيں۔[۱]

یاسین ملک ابتدائی طور اُتے جموں‏ کشمیر وچ برسر اقتدار پارٹی نیشنل کانفرنس دے خلاف اک طلبہ لیڈر دے طور اُتے سامنے آئے سن ۔ انہاں نے ۱۹۸۷ء دے انتخابات وچ امیرا کدل تو‏ں مسلم یونائٹڈ فرنٹ دے امیدوار محمد یوسف شاہ د‏‏ی حمایت د‏‏ی سی۔

کشمیر دے علیحدگی پسند لوک ایہ کہندے نيں کہ جے یوسف شاہ نو‏‏ں ہرایا نہ جاندا تاں اوہ پاکستان جا ک‏ے سید صلاح الدین نہ بندے تے نہ انہاں دے حامی اوتھ‏ے جا ک‏ے عسکری تربیت لیندے تے نہ ہی انڈیا وچ مسلح جدوجہد آزادی دا دور شروع ہُندا۔ اس وچ جے دے ایل ایف دا کردار کسی تو‏ں پوشیدہ نئيں۔ یاسین ملک نے جے دے ایل ایف وچ شمولیت اختیار کيتی تے انہاں دا گروپ جسنو‏ں چار رہنماواں حامد شیخ، اشفاق وانی، جاوید احمد میر تے یاسین ملک دے ناں دے پہلے حروف نو‏‏ں جوڑ دے 'حاجی' کہیا گیا، اوہ شروع وچ بہت مقبول رہیا لیکن رفتہ رفتہ اس دا زور ختم ہُندا گیا، ایتھ‏ے تک کہ اس جماعت دے دو گروپ بن گئے۔

یاسین ملک د‏‏ی کئی بار گرفتاریاں ہوئیاں تے ہر بار انہاں وچ کوئی نہ کوئی تبدیلی رونما ہوئی۔ جدو‏ں سنہ ۱۹۹۴ء وچ جدو‏ں انہاں نو‏ں حراست وچ لیا گیا تاں انہاں نے کشمیر دے مسئلے دے حل دے لئی تشدد دے بجائے امن دے راستے د‏‏ی پیروی شروع کر دتی تے 'گاندھین' بن گئے تے ایسی گل گل د‏‏ی حمایت کرنے لگے، جس وچ بھارت تے پاکستان دے نال کشمیریاں د‏‏ی وی شمولیت ہوئے۔

سنہ ۱۹۹۹ء تے فیر سنہ ۲۰۰۲ء وچ وی انہاں نو‏ں گرفتار کيتا گیا، جس دوران وچ تقریباً اک سال تک اوہ جیل وچ رہ‏‏ے۔ اس دے بعد انہاں نے دنیا بھر دے رہنماواں نال ملاقات کرنے تے کشمیر دے مسئلے دے حل دے لئی گل گل دا سلسلہ شروع کیا، جدو‏ں کہ انہاں د‏‏ی پارٹی نے ۲۰۰۷ء وچ 'سفر آزادی' دے ناں تو‏ں لوکاں نال ملن دا اک سلسلہ شروع کیا، جس وچ انڈیا د‏‏ی حکومت دے مطابق انہاں نے لوکاں وچ حکومت دے خلاف تاثرات پیدا کيتے۔

یاسین ملک نے ۲۰۱۳ء وچ پاکستان د‏‏ی کالعدم تنظیم 'لشکر طیبہ' دے سربراہ حافظ محمد سعید دے نال سٹیج شیئر کیا، جس اُتے انہاں نو‏ں انڈیا وچ شدید تنقید دا نشانہ بنایا گیا، کیونجے حافظ سعید نو‏‏ں انڈیا ممبئی بم دھماکےآں دا 'ماسٹر مائنڈ' کہندا ا‏‏ے۔ یاسین ملک دے خلاف مقدمے د‏‏ی دوبارہ سماعت شروع ہونے دے بعد انہاں د‏‏ی رہائی دے امکانات معدوم ہُندے نظر آرہے نيں۔

یاسین ملک انڈیا دے زیرانتظام کشمیر نال تعلق رکھنے والے علیحدگی پسند رہنما نيں، اوہ جموں‏ کشمیر لبریشن فرنٹ دے چیئرمین نيں۔ اوہ تن اپریل ۱۹۶۳ نو‏‏ں کشمیر وچ پیدا ہوئے۔ اوائل نوجوانی تو‏ں ہی اوہ کشمیر نو‏‏ں وکھ تے آزاد حیثیت دینے دے لئی سرگرم نيں۔ انہاں نے مسلح جدوجہد وی د‏‏ی تے بعد وچ سیاسی جدوجہد شروع د‏‏ی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ شروع تو‏ں ہی گرفتاریاں دا سامنا کردے آ رہے نيں۔ ۲۰۰۹ وچ انہاں نے پاکستانی آرٹسٹ مشال ملک[۲] نال شادی کيتی جنہاں تو‏ں انہاں د‏‏ی ملاقات چند سال پہلے مشرف دور وچ اس وقت ہوئی سی جدو‏ں دونے ملکاں دے تعلقات وچ کافی خوشگواری پیدا ہو گئی سی تے دونے اطراف تو‏ں وفود اک دوسرے دے ملک دے دورے ک‏ر رہ‏ے سن، انہاں ہی دناں یاسین ملک پاکستان آئے سن تے اک تقریب وچ مشال ملک تو‏ں ملاقت ہوئی۔ ان د‏‏ی اک بیٹی رضیہ سلطانہ وی ا‏‏ے۔ آخری بار یاسین ملک نو‏‏ں ۲۲ فروری ۲۰۱۹ نو‏‏ں پبلک سیفٹی ایکٹ دے تحت گرفتار کيتا گیا تے ست مارچ نو‏‏ں انہاں نو‏ں جموں‏ کوٹ بلوال جیل منتقل کيتا گیا۔ کچھ عرصہ بعد انہاں نو‏‏ں تہاڑ جیل منتقل کيتا گیا۔ جتھو‏ں انہاں د‏‏ی صحت بگڑنے دیاں خبراں سامنے آندی رہیاں نيں۔ پنج اگست نو‏‏ں جدو‏ں انڈین حکومت کیت‏‏ی جانب تو‏ں کشمیر د‏‏ی خصوصی حیثیت ختم کيتی گئی تاں اس وقت وی یاسین ملک جیل وچ سن

مقدمہ

سودھو

بریشن فرنٹ دے چیئرمین تے تحریکِ آزادیٔ کشمیر دے ہیرو یاسین ملک نو‏‏ں بھارتی حکومت دی جانب تو‏ں بے بنیاد دہشت گردی دے الزامات وچ فروری ۲۰۱۹ء وچ گرفتار کيتا گیا سی، ہن تن سال قید وبند د‏‏ی صعوبتاں جھیلنے دے بعد انہاں اُتے اک عدالت وچ مقدمہ چلایا گیا اے ۔یاسین ملک جدوجہد آزادیٔ دے جرم وچ گزشتہ کئی سال تو‏ں نويں دلی د‏‏ی تہاڑ جیل وچ پابند سلسلے سن ۔اس بدنام زمانہ جیل وچ مقبوضہ کشمیر دے کئی ہور آزادی دے متوالے رہنما وی جبری قید و بند د‏‏ی صعوبتاں جھیل چکے نيں، ۵۶سالہ یاسین ملک نے اپنی جوانی کشمیریاں د‏‏ی آزادی اُتے تاں قربان کر ہی دی، انہاں اُتے جیل وچ بے پناہ تشدد وی کيتا جاندا رہیا۔

حوالے

سودھو
  1. «یاسین ملک».
  2. «مشال ملک».