گجرات فسادات (۲۰۰۲ء)
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| عمومی معلومات | |||||
| |||||
| متحارب گروہ | |||||
| مسلمان | ہندو | ||||
| قائد | |||||
| گجراتی مسلمان | ہندو (درپردہ ریاست) | ||||
| قوت | |||||
| گھریلو اشیاء، جھاڑو، برتن تے جو ہتھ وچ ہو | نیزے، تلواراں، پیٹرول تے آتشی ہتھیار تک | ||||
| نقصانات | |||||
| 2500 ہلاک (قتل عام)؛ یتیماں، بیواؤں، بےگھراں تے مہاجرین دی کھیپ تیار | 254 غنڈے تے دہشت گرد ہلاک | ||||
ترمیم  | |||||
بھارت دی ریاست گجرات وچ فروری تے مارچ 2002ء وچ ہوݨ والے ایہ فرقہ وارانہ فسادات اودوں شروع ہوئے جدوں گودھرا ریل آتشزدگی توں 59 انتہاپسند ہندو ہلاک ہو گئے۔ اس دا الزام مسلماناں اُتے لگایا گیا تے گجرات وچ مسلماناں دے خلاف ایہ فسادات گجرات دی ریاستی حکومت دی درپردہ اجازت اُتے کيتے گئے۔ انسانی حقوق دی تنظیماں دے مطابق ایہ مسلماناں دی نسل کشی سی اس وچ تقریباً 2500 مسلماناں نوں بے رحمی توں قتل کيتا گیا یا زندہ جلا دتا گیا۔ سینکڑاں مسلمان سواݨیاں دی عصمت دری کيتی گئی۔ ہزاراں مسلمان بے گھر ہوئے۔
2002 دی گجرات فسادات بھارت دے گجرات صوبے وچ فروری اتے مارچ 2002 وچ ہون والے فرقو قتل عام تدّ شروع ہویا جدوں 27 فروری 2002 نوں گودھرا سٹیشن اتے سابرمتی ٹرین وچ اگّ نال آیودھیا توں پرط رہے ہندوتوا نال جڑے 59 ہندو مارے گئے۔ ایہہ حادثہ سٹیشن اتے کسے مسلمان ریڑھی والے نال کارسیوکاں دے جھگڑے توں بعد واپری دسی جاندی اے۔ کیہا جاندا اے کہ مسلماناں دے اک گروپ نے ٹرین دے خاص ڈبے نوں نشانہ بنا کے اگ لائی۔[۱][۲][۳][۴] اس دے بہانے فرقو عنصراں نے گجرات وچ مسلماناں دے خلاف اکپاسڑ تسدد دا ماحول سرج لیا گیا۔ کجھ ٹپنیکاراں نے اسنوں بدلالؤ کاروائی کیہا اے۔[۵][۶] ہورناں ٹپنیکاراں نے اس وضاحت نوں ایہہ کہندے ہوئے ردّ کیتا اے کہ تشددی حملے آپمہارے نہیں سن سگوں سکیم بند، چنگی طرحاں سمیلے ہوئے سن اتے ٹرین دے ڈبے وچ اگ لسٹ سمجھی تشدد دی سکیم نوں شروع کرن لئی سٹیجڈ ٹرگر سی۔[۷][۸] موقعے دی گجرات سرکار نے اپنا راج دھرم نہیں نبھایا۔ اس وچ لگپگ 790 مسلماناں نوں بے رحمی نال قتل کیتا گیا جاں زندہ ساڑ دتا گیا اتے 254 ہندواں دی وی جان گئی۔ بہت ساریاں مسلمان عورتاں دے نال جبر زنا کیتا گیا۔ ہزاراں مسلمان بے گھر اتے بے روزگار ہوئے۔
اس قتل عام اتے ساڑپھوک نوں روکن لئی پولیس نے کوئی ایکشن نئیں لیا بلکہ ہتیاریاں دا ساتھ دتا۔ اس ویلے گجرات دا وزیر اعلیٰ نرندر مودی سی اتے مرکز وچ بھاجپا دی اگوائی وچ چل رہی سرکار دا وزیر اعظم اٹل بہاری واجپائی سی۔
ان فسادات نوں روکنے دے لئی پولیس نے کوئی کردار ادا نہ کيتا۔ بلکہ گجرات دے وزیر اعلیٰ مودی نے اس قاتل و غارت دی سرپرستی کيتی۔[۹] اودوں دی بھارت دی وفاقی حکومت، جو بی۔ جے۔ پی۔ پارٹی دی سی اس نے وی گجرات وچ فسادات روکنے دی کوشش نئيں کيتی۔
اب تک کسی ہندو دے خلاف عدالتی کاروائ نئيں کيتی گئی۔ یورپی یونین نے اس نسل کشی اُتے کھلے عام احتجاج کرنے توں گریز کيتا تے ایہی طرز عمل امریکا دا وی رہیا۔ ہن وی مسلمان اس ریاست وچ مہاجراں دی طرح رہ رہے نيں تے دوسرے درجے دے شہری سمجھے جاندے نيں۔
ہور ویکھو
سودھوباہرلے جوڑ
سودھو
- بی بی سی ویب گاہ، 25 فروری 2007ء، "گجرات: فسادات دے پنج سال بعد"، [۲]
- WSWS ویب گاہ، 10 اپریل 2007ء، "India: Five years after 2002 Gujarat pogrom" [۳]
- Inhuman rightsArchived 2010-04-06 at the وے بیک مشین India Today- مارچ 25, 2010
- گجرات:ظلم دی دو سو داستاناں، بی بی سی موقع
حوالے
سودھو- ↑ India Godhra train blaze verdict: 31 convicted BBC News، 22 فروری 2011.
- ↑ [۱] The Hindu ؛— مارچ 6، 2011
- ↑ The Godhra conspiracy as Justice Nanavati saw it The Times of India، 28 ستمبر 2008. Archived 21 فروری 2012.
- ↑ Godhra case: 31 guilty؛ court confirms conspiracy rediff.com، 22 فروری 2011 19:26 IST. Sheela Bhatt، Ahmedabad.
- ↑ Hakeem, Farrukh B.; Maria R. Haberfeld، Arvind Verma (2012). Policing Muslim Communities: Comparative and International Context. Springer, 81. ISBN 978-1-4614-3551-8.
- ↑ Jeffery, Craig (2011). in Isabelle Clark-Decs: A Companion to the Anthropology of India. Wiley-Blackwell, 1988. ISBN 978-1-4051-9892-9.
- ↑ Paul R. Brass (2005). The Production of Hindu-Muslim Violence in Contemporary India. University of Washington Press, 385–393. ISBN 978-0-295-98506-0.
- ↑ Kabir, Ananya Jahanara (2010). in Sorcha Gunne، Zoe Brigley Thompson: Feminism، Literature and Rape Narratives: Violence and Violation. Routledge. ISBN 978-0-415-80608-4.
- ↑ واشنگٹن پوسٹ، 25 اکتوبر 2007ء،سانچہ:مردہ ربط "Hindu activists accuse their leader in India riots"