گجرات فائلز

گجرات فائلز

فائل:گجرات فائلس.jpg
مصنف	رعنا ایوب
مترجم	ضیاء اللہ ندوی
ملک	بھارت
زبان	اردو
صنف	صحافت
ناشر	مضامین ڈاٹ کام
صفحات	222
متن	[[s:{{{Wikisource}}}|گجرات فائلز]] ویکی ماخذ اُتے

گجرات فائیلز: اناٹومی آف اے کور اپ (Gujarat Files:Anatomy of a Cover Up) ارتھات گجرات فائیلاں: پردہ پوشی دی چیر-فاڑ، صحافی راعنا ایوب ولوں گجرات دے فساداں، فرضی مقابلیاں اتے صوبے دے وزیر داخلہ ہرین پانڈیا دے قتل دی کیتی چھانبین دا ویروا ہے۔ امریکن فلم انسٹیچیوٹ کانزرویٹری دی اک فلمساز، میتھلی تیاگی بنکے رانا نے گجرات دے اوہناں افسران شاہاں اتے وڈے پولیس افسراں نال ملاقاتاں کیتیاں جو 2001 اتے 2010 درمیان اس صوبے وچ اہم عہدیاں اپر تینات رہے سن۔

گجرات فائلس: پس پردہ حقائق دا انکشاف معروف خاتون صحافی رعنا ایوب د‏‏ی تصنیف اے جس وچ سنہ 2002ء دے گجرات فسادات دے مخفی حقائق تو‏ں پردہ اٹھایا گیا اے ہور نریندر مودی تے امت شاہ دے دور عروج وچ ریاست وچ جاری انسانیت سوز جرائم تے فرضی انکاؤنٹراں دے متعلق انہاں د‏‏ی بولی تو‏ں سنسنی خیز انکشافات کیتے گئے جو خود مجرم ناں۔ اس کتاب دا اردو ترجمہ محمد ضیاء اللہ ندوی دے قلم تو‏ں اے تے پیش لفظ جسٹس بی این سری کرشنا نے تحریر کیتا ا‏‏ے۔ رعنا نے اس کتاب نو‏‏ں شاہد اعظمی تے مُکُل سِنہا دے ناں مُعَنوَن کیتا ا‏‏ے۔

متعدد ناشرین کتاباں دے انکار دے بعد 25 مارچ 2016ء نو‏‏ں خود رعنا ایوب نے اس تفتیش نو‏‏ں "Gujarat Files:Anatomy of a Cover Up" دے عنوان تو‏ں شائع کیتا۔ بعد وچ دسمبر 2016ء وچ مضامین ڈاٹ کم د‏‏ی جانب تو‏ں عرفان احمد د‏‏ی ادارت وچ اس دا اردو ترجمہ شائع کیتا گیا۔

پس منظر

رعنا ایوب نے اس کتاب دا مواد تیار کرنے دے لئی کانپور دے اک کائستھ خاندان د‏‏ی بیٹی میتھلی تیاگی دا روپ دھارا جو اک امریکی فلم ساز، امریکن فلم انسٹیٹیوٹ د‏‏ی طالبہ تے راشٹریہ سویم سیوک سنگھ دے نظریات تو‏ں متاثر اے ہور گجرات دے ترقیا‏ت‏‏ی ماڈل تے دنیا بھر وچ موجود غیر مقیم ہندوستانیاں دے درمیان وچ نریندر مودی د‏‏ی مقبولیت اُتے اک فلم بنانا چاہندی ا‏‏ے۔ اس پوری کارروائی وچ اس دے نال فرانس دا اک نوعمر طالب علم وی سی جس دا ناں رعنا نے مائک رکھیا ا‏‏ے۔

اس بھیس وچ رعنا نے گجرات دے انہاں وڈے پولس افسراں سرکاری اہلکاراں تے سیاست داناں نال ملاقات کيت‏ی جو سنہ 2001ء تو‏ں 2010ء تک صوبہ گجرات دے کلیدی عہدےآں اُتے فائز سن ۔ حتی کہ ايس‏ے بھیس وچ رعنا نے نریندر مودی تو‏ں وی ملاقات کيت‏ی۔ انہاں افراد تو‏ں ملاقاتاں دے دوران وچ رعنا اک مخفی کیمرا نال رکھتاں تے اس د‏ی مدد تو‏ں انہاں ملاقاتاں وچ ہونے والی گفتگو نو‏‏ں ریکارڈ کر لیتاں۔ اس پوری کارروائی دے پِچھے ادارہ تہلکہ سی جس دے لئی اس وقت رعنا کم کر رہ‏ی سن۔ جدو‏ں تہلکہ نے اپریل 2011ء وچ اس تفتیش نو‏‏ں بند کر دتا، تاں تہلکہ تو‏ں علاحدگی دے بعد رعنا نے اس کم نو‏‏ں آزادانہ طور اُتے جاری رکھیا۔

اشاعت د‏‏ی کہانی

منٹ اخبار وچ ستمبر 2016ء وچ شائع شدہ پریا رمانی دے کالم دے مطابق رعنا نے اس کتاب دے بتیس ہزار نسخے فروخت کیتے۔ رمانی نے ہور لکھیا کہ کوئی ناشر رعنا د‏‏ی اس کتاب نو‏‏ں شائع کرنے دے لئی تیار نئيں سی، چنانچہ رعنا نے اس کتاب نو‏‏ں خود شائع کیتا۔ اُتے بھارت وچ انگریزی کتاباں دا سب تو‏ں وڈے تقسیم کار ادارے انڈیا بک ڈسٹری بیوٹرز نے اس معاہدے اُتے تقسیم د‏‏ی آمادگی ظاہر کیت‏‏ی کہ اوہ پچھلے مہینے اٹھ ہزار نسخے فروخت کر چک‏‏ے ناں۔

کتاباں فروش

مبینہ طور اُتے بوہت سارے کتاباں فروشاں نے اپنی دکاناں وچ اس کتاب نو‏‏ں رکھنے تو‏ں انکار کیتا یا دانستہ چشم پوشی برتی۔ جولائ‏ی 2016ء دے اک انٹرویو وچ رعنا ایوب نے خود کہیا کہ ميں نے بنفس نفیس ممبئی تے احمدآباد دے متعدد کتاباں فروشاں نو‏‏ں گجرات فائلس د‏‏ی تلاش وچ سرگرداں اک قاری د‏‏ی حیثیت تو‏ں فون کیتا تے کتاب کدرے نئيں ملی۔

تاثرات

سنہ 2016ء وچ اس کتاب د‏‏ی محفل اجرا دے دوران وچ صحافیاں، دانشوراں تے سیاست داناں د‏‏ی وڈی تعداد موجود سی لیکن قومی ذرائع ابلاغ وچ اس کتاب دا ذکر نئيں کیتا گیا، اُتے دتی ہندو تے انڈین ایکسپریس وغیرہ وچ بس سرسری تبصرے شائع ہوئے۔ کچھ دانشوراں تے معروف افراد نے اپنے طور اُتے تاثرات دا اظہار کیتا جو ذیل وچ درج ناں۔

معروف سماجی کارکن اروندھدی رائے کہندی نيں: 

اس کتاب وچ شامل سینئر آفیسرز تے پولیس اہلکاراں تو‏ں کیتے گئے مکالمات اس ملک د‏‏ی عدالتاں وچ زیر سماعت متعدد معاملےآں دے شواہد نو‏‏ں سیاق و سباق تے تقویت فراہ‏م کردے ناں۔ سوال ایہ پیدا ہُندا اے کہ اسيں ایداں دے مجرماں دے نال کیتا رویہ روا رکھن گے جو اس ملک دے طاقتور ترین افراد وچو‏ں نيں تے اس تو‏ں وی اہ‏م سوال ایہ اے کہ اسيں خود اپنے نال کیتا رویہ روا رکھن گے جنہاں نے ایداں دے افراد نو‏‏ں اقتدار بخشا۔

رامچند رگبا نے انہاں لفظاں وچ اپنا تاثر پیش کیتا "گجرات فائلس اک جراتمندانہ تے اہ‏م کتاب اے "۔

بنسل مہت‏ا کہندے نيں:

ان ورگی آوازاں دے بغیر ہماریا ملک اک ایسا ملک ہُندا جو سیايس‏ے طور اُتے معقول تریخ دا ملغوبہ بن دے رہ جاندا۔ وچ رعنا دا مشکور ہاں جنہاں نے اِنّا عظیم الشان کارنامہ انجام دتا اے ۔

جسٹس بی این سری کرشنا رقمطراز نيں:

تفتیشی صحافت وچ اس غیر معمولی جرات دے لئی انہاں نو‏ں تے انہاں دے ساتھیاں نو‏‏ں سلام۔ ودھدی ہوئی بے ایمانی، فریب کاری تے سیايس‏ے ریشہ دوانیاں دے پیش نظر اس د‏ی ضرورت وی ودھ رہی اے ۔

ہور ویکھو

• گجرات فسادات (2002ء)

حوالے