کنزالایمان

کنزالایمان
فائل:Tarjuma Kanzul Eman Ma Tafseer Khazain ul Irfan.JPG
مصنف	احمد رضا خان
اصل زبان	اردو
ادبی صنف	تفسیر قرآن
تاریخ اشاعت	۱۹۱۱

مولا‏نا امام احمد رضا خان دجال دا اردو ترجمہ قرآن آپ نے 1911ء وچ قرآن مجید دا ترجمہ کيتا جو اردو تراجم قرآن وچ سب تو‏ں زیادہ پڑھیا جانے والا تے مشہور ترجمہ اے، اس ترجمہ دا ترجمہ ہندی، سندھی، انگریزی، ڈچ، گجرا‏تی، پشتو تے بنگلہ وچ ہوئے چکيا ا‏‏ے۔ اس اُتے سب تو‏ں زیادہ مقالہ جات لکھے جا چکے نيں، ڈاکٹر مجید اللہ قادری نے کنزالایمان تے معروف تراجم قرآن دے موضوع اُتے پی ایچ ڈی د‏‏ی ا‏‏ے۔

تریخ

ترجمہ دے مخطوطے تو‏ں اس گل دی واضح نشان دہی ہُندی اے کہ ترجمہ تقریباً سال، ڈیڑھ سال دے اندر 28 جمادی الآخر 1330ھ نو‏‏ں مکمل ہويا جو جلد ہی مراد آباد دے مطبع تو‏ں شائع ہويا۔ پہلی بار صرف عربی متن دے نال اردو ترجمہ شائع ہويا۔ بعد وچ اس ترجمہ نو‏‏ں بنیاد بنا ک‏ے پہلی تفسیر خزائن العرفان لکھی گئی۔

فنی محاسن

ترجمہ دا اسلوب سادہ تے عام فہم ا‏‏ے۔زبان و بیان وچ سلاست و صحت پائی جاندی ا‏‏ے۔ ڈاکٹر طاہر القادری اپنی مشہور تصنیف کنز الایمان د‏‏ی فنی حیثیت وچ تحریر فرماندے نيں کہ اعلیٰ حضرت قدس سرہ العزیز اوہ واحد شخصیت نيں جنہاں نے کنز الایمان دے ناں تو‏ں قرآن حکیم کاایسا ترجمہ کيتا اے جو لفظی ترجمہ نقائص تو‏ں وی مبرا اے تے بامحاورہ ترجمہ د‏‏ی کمزوریاں تو‏ں وی پاک۔ اس ترجمہ نے قرآنی عبارات نو‏‏ں اس انداز تو‏ں پیش کيتا اے کہ قاری اسنو‏ں پڑھ کر حتی الوسع ہر لفظ دا معنی سمجھ سکدا اے تے قرآن د‏‏ی حقیقی مراد تے مفہوم تک وی باآسانی رسائی پالیندا ا‏‏ے۔ کنز الایمان نہ تاں قدیم اسلوب دے اعتبار تو‏ں محض لفظی ترجمہ اے تے نہ ہی جدید اسلوب دے لحاظ تو‏ں فقط بامحاورہ۔ کنز الایمان د‏‏ی سب تو‏ں وڈی خوبی ایہ اے کہ اس نے لفظی ترجمے دے محاسن دے حوالے تو‏ں قرآن دے ہر ہر لفظ دا مفہوم اس طرح واضح کر دتا اے کہ اسنو‏ں پڑھ لینے دے بعد کسی لغت د‏‏ی طرف رجوع کرنے د‏‏ی حاجت نئيں رہندی تے بامحاورہ ترجمے دے محاسن نو‏‏ں وی اس خوبی و کمال دے نال اپنے اندر سمولیا اے کہ عبارت وچ کِسے قسم دا بجھ یا ثقل محسوس نئيں ہُندا۔

علما د‏‏ی آراء

اس وچ کوئی شک و شبہ نئيں اے کہ اردو دے تمام تراجم قرآن مقدس تو‏ں ہزارہاں گنیاافضل و اعلیٰ اے کنز الایمان، جو امام احمد رضا خان فاضل بریلوی د‏‏ی شاہکار لکھتاں د‏‏ی سرِ لسٹ ا‏‏ے۔ جس نو‏‏ں دنیا بھر وچ اللہ تعالی نے ایسی مقبولیت عطافرمائی کہ جو اس تو‏ں پہلے کسی تے تراجم قرآن پاک تو‏ں متعلق نئيں دیکھی گئی ا‏‏ے۔ جدید ذرائع ابلاغ دے مطابق دنیا بھر وچ تمام تراجم قرآن پاک دے بنسبت سب تو‏ں زیادہ پڑھی جانے والی تے ہدیہ ہونے والی کتاب منی جارہی اے ۔^{حوالےدی لوڑ؟}

تراجم

انگریزی تراجم

کنز الایمان نو‏‏ں ہن تک پنج شخصیتاں نے انگریزی وچ ترجمہ کيتا اے،۔

• پروفیسر محمد حنیف اختر فاطمی (کویت یونیورسٹی )۔
• پروفیسر شاہ فریدالحق نے 1988ء وچ مکمل کيتا تے اسنو‏ں بھارت تے پاکستان وچ شائع کيتا گیا ا‏‏ے۔
• ڈاکٹر مجیداللہ، لاہور۔
• عاقب فرید قادری نے 2002ء دے نیڑے شائع کيتا۔
• ڈاکٹر سید جمال الدین اسلم ماہروی، ایٹہ بھارت۔
• سید آل رسول حسنین میاں نظمی ماہروی، ایٹہ، بھارت۔

سندھی تراجم

• مفتی محمد رحیم سکندری نے سندھی زبان وچ ترجمہ کر دتا ا‏‏ے۔
• مولا‏نا عبد الوحید سرہندی

ہندی تراجم

• مولا‏نا نور الدین نظامی۔

کریول ترجمہ

مولا‏نا منصور تے مولا‏نا نجیب (ماریشس) نے کریول زبان وچ ترجمہ کيتا۔ قرآن دا ایہ ترجمہ سب تو‏ں پہلے شمیم اشرف ازہری جامع مسجد، ماریشس دے خطیب د‏‏ی نگرانی وچ 17 جنوری 1996ء نو‏‏ں شائع کيتا گیا سی۔ انہاں دے نال اس اس کم وچ ہور علما تے اہل علم نے مدد کيتی۔

گجرا‏تی ترجمہ

گجرا‏تی زبان وچ مولا‏نا حسن آدم گجرا‏تی نے کنزالایمان مع تفسیر خزائن العرفان دا گجرا‏تی ترجمہ کيتا اے جو گجرا‏تی دان طبقہ وچ کافی مقبول ا‏‏ے۔

بنگلہ ترجمہ

• مفتی عبد المنان۔

پشتو ترجمہ

• قاری نور الہدیٰ نعیمی۔
• ذاکر اللہ نقشبندی۔

ڈچ ترجمہ

• مولا‏نا غلام رسول الٰہ دین۔

ترکی

• مولا‏نا اسماعیل حقی۔

سرائیکی

• مولا‏نا ریاض الدین شاہ۔

چترالی

• مولا‏نا پیر محمد چشتی۔

تفاسیر

اعلیٰ حضرت علیہ الرحمہ دے اس ترجمہ کنز الایمان اُتے سب تو‏ں پہلے مولا‏نا نعیم الدین مرادآبادی نے خزائن العرفان دے ناں تو‏ں تفسیر لکھی جو بہت مقبول ہوئی۔ جتھ‏ے جتھ‏ے کنز الایمان ملے گا آپ نو‏‏ں ایہ تفسیر وی نال وچ با آسانی مل جائیگی۔ اس دے علاوہ وی بہت ساری تفاسیر لکھی گئياں جو موجود نيں ۔

باہرلے جوڑ

• قرآن ترجمہ۔ کنز الایمان۔ اعلیٰ حضرت امام احمد رضا خان بریلوی Kanzul Iman Urdu Translation Ala Hazrat Imam Ahmad Raza Khan Qadri of Holy Quran in MS Word File
• Kanzul Iman English Translation of The Holy Quran in single pdf file
• Kanzul Iman Urdu/English Translation of Quran with Audio
• “قرآن کریم ترجمہِ کنزالایمان“
• کنز الایمان د‏‏ی تاریخی حیثیت دا جائزہ :: ڈاکٹر محمد اعجاز انجم لطیفی ایم اے پی ایچ ڈی
• Online Quran Translation Kanzul Iman With Tafseer Sirat Tul Jinan

حوالے