کلانور
Kalanaur

دیس : بھارت
صوبا : پنجاب
ضلع : گرداسپور
تحصیل : کلانور
لوک گݨتی :
بولی : پنجابی

کلانور پنجاب دے ضلع گرداسپور دا اک شہر اے ۔


ضلع گرداسپور وچ کرن ندی دے کنڈھے گرداس پور توں 24 کلومیٹر دور گرداس پور-ڈیرہ بابا نانک سڑک اتے کلانور اک بڑا ہی پرانا نگر اے ۔

کلانور دی تریخ

سودھو

مغل دور

سودھو

کلانور شہر مغل دور ویلے پورے طمطراق نال موجود سی ۔ کرن ندی دے کنڈھے اتے اتھوں تھوڑی دور راوی دریا وچ ہڑھ آؤن نال پرانے دور ویلے کلانور شہر کئی وار اجڑیا تے وسیا۔ اس ویلے اتھے جنگل موجود سن ۔ اکبر نے تاجپوشی اپرنت بادشاہ بن کے کلانور نوں اپنا راجگڑھ بنایا۔ اس ویلے ایہہ شہرنما قصبا مغل سامراج دا مرکز بنیا۔

تریخ

سودھو

کلانور دی قیام دو مسلمان بھراواں کالا اتے نورا دے ناں تے ہوئی۔ کلانور دی قیام دکھنی بھارت توں پرواس کر کے اتھے آئے نور ونش دے راجپوتاں نے کیتی۔ جاں اس شہر دا ناں کلانور کالیشور مندر دے ناں تے رکھیا گیا ہووے۔ کلانور دے باہر اتر-پچھم والے پاسے باوا لال دیال جی نے کرن ندی دے کنڈھے 92 سال تپ کیتا۔

اکبر دی تاجپوشی

سودھو

دلی وچ 19 جنوری، 1556 نوں پوڑی توں ڈگن دے کارن بادشاہ ہمایوں دی موت ہو گئی۔ اس ویلے اکبر دی عمر 13 سال 3 مہینے سی اتے اپنے پروار اتے فوج سمیت کابل توں چل کے کلانور آیا ہویا سی۔ اکبر دی رہائش فیروز شاہ تغلق ولوں کلانور وچ بنائے ہوئے بڑے سندر محل وچ کیتی گئی سی۔

ہمایوں دی موت دی خبر ملن اُتے اکبر دے سربرا ہیمونہ نے 14 فروری، 1556 نوں کلانور دے اک باغ وچ اٹاں دا تخت بنوا کے اکبر دی تاجپوشی دی رسم پوری کیتی اتے کلانور نوں ہندوستان دا راجگڑھ بنن دا مان حاصل ہو گیا۔ اس تھڑھے وچ اک تلاب وچ فوارہ وی لایا ہویا سی اتے پانی دے نکاس لئی اک نالی وی کڈھی ہوئی اے۔ تاجپوشی توں بعد کلانور توں اکبر نے اپنے لام-لشکر دے نال دلی ول کوچ کر دتا۔ دلی دے تخت اتے بیٹھ کے ہیمونہ دی سرپرستی وچ اکبر نے ہندوستان دی واگڈور سنبھال لئی۔

تریخ

سودھو

منیا گیا اے کہ کلانور نوں کالا اتے نور دو مسلمان بھراواں نے راجستھان وچوں آ کے وسایا سی۔ اوہناں دے ناں توں ہی اس قصبے دا ناں کلانور پے گیا اے۔ ہندو متھہاس وچ اتھے شیو جی نے زمین اتے لمے پے کے رات کٹی سی۔ اتھے شولنگ وی زمین اتے لمے پیا ہویا اے اتے اس شولنگ اتے کلیسور مندر قائم اے۔ مندر دے ناں توں ہی قصبے دا ناں کلانور پے گیا۔

کلانور دے راجا صاحب راؤ، راجا پرتھوی راج چوہان اتے بھارت دے ہور 150 راجیاں سمیت 1191–1192 ء تک دی تھانیسر دی لڑائی محمد غوری نال لڑی گئی سی۔ اس وچ بھارتی راجے ہار گئے اتے محمد غوری دی جت ہو گئی۔ محمد غوری نے پرتھوی راج نوں قتل کر دتا۔ راجا صاحب رائے مسلمان بن گیا اتے اپنی برادری توں ڈردا پہاڑاں وچ چلا گیا۔

1388 ء نوں کلانور وچ کرن ندی دے کنڈھے اک بڑا ہی سندر محل تعمیر کروایا۔

بندہ سنگھ بہادر نے 1715 ء کلانور نوں جت کے 7،000 سنگھاں سمیت گرداس ننگل دی کچی گڑھی وچ پناہ لے لئی اتے 27 اپریل، 1715 نوں عبد محمد خان دی فوج نے گرداس ننگل دی گڑھی دے چار-چپھیرے توں گھیرا پا لیا۔

گھنئیا مثل دے سردار حقیقت سنگھ نے 18ویں صدی وچ کلانور نوں اپنے قبضے وچ کر لیا۔ سردار حقیقت سنگھ دے بیٹے سردار جیمل سنگھ نے اپنی بیٹی چند کور دا ویاہ مہاراجہ رنجیت سنگھ دے بیٹے کھڑک سنگھ نال کر دتا۔ مہاراجہ رنجیت سنگھ نے سن 1812 ء نوں کلانور اتے قبضہ کرکے کھڑک سنگھ نوں کلانور دا صوبیدار بنا دتا۔ مہاراجہ رنجیت سنگھ دی موت توں بعد دیوان دینا ناتھ نوں کلانور دی صوبیداری دے کے کھڑک سنگھ آپ لہور چلا گیا۔ سن 1857 ء وچ کلانور انگریزی راج وچ آ گیا۔