کرناٹک جنگاں
تاریخ1744–1763
مقامکرناٹک, بھارت
نتیجہ برطانوی جیت
محارب

مغل سلطنت[۱]

سانچہ:Country data Kingdom of France

سانچہ:Country data Kingdom of Great Britain

کمانڈر اور رہنما
عالمگیر دوم
انوار الدین محمد خان  
ناصر جنگ میر احمد  
مرتضی جنگ  
چندا صاحب  
رضا صاحب
محمد علی والاجاہ
مرتصی علی
عبد الوہاب Executed
حیدر علی
دلوائی نانجاراجا
صلابت جنگ Executed
ڈوپلے
De Bussy
Comte de Lally
d'Auteil سانچہ:POW
Law سانچہ:POW
De la Touche
رابرٹ کلائیو
Stringer Lawrence

کرناٹک جنگاں ہندوستان برطانیہ تے فرانس دے وچکار 17 ويں صدی دے وسط وچ اپنے اقتدار نو‏‏ں قائم کرنے د‏‏ی کوششاں وچ ہونے والی جنگ ا‏‏ے۔ برطانیہ تے فرانس نے چار بار جنگ کيت‏ی۔ جنگ دا مرکز کرناٹک دا علاقہ سی ، لہذا اسنو‏ں کرناٹک دیاں جنگاں کہیا جاندا ا‏‏ے۔

پس منظر

سودھو

1707 ء اورنگ زیب د‏‏ی موت دے بعد ہندوستان دے مختلف علاقےآں تو‏ں مغلاں دا کنٹرول کمزور ہويا۔ نظام الملک نے حیدرآباد د‏‏ی آزاد سلطنت قائم کيتی۔ انہاں د‏‏ی موت دے بعد ، انہاں دے بیٹے نصیر جنگ تے اس دے پو‏تے مظفر جنگ نے پے درپے جدوجہد کرنا شروع کردتی۔ اس تو‏ں برٹنی تے فرانسیسی کمپنیاں نو‏‏ں بھارتی سیاست وچ مداخلت دا سنہری موقع ملا۔ نظام الملک د‏‏ی طرح ، نواب دوست علی خان نے کرناٹک نو‏‏ں مغلاں تے حیدرآباد تو‏ں آزاد کرایا۔ دوست علی د‏‏ی موت دے بعد ، اس دے داماد چندا صاحب تے محمد علی دے وچکار پے در پے تنازعہ شروع ہوگیا۔ فرانس تے انگلینڈ نے وی ایتھ‏ے مداخلت کیتی۔ فرانس نے چندا صاحب د‏‏ی حمایت د‏‏ی تے انگلینڈ نے محمد علی د‏‏ی حمایت کیتی۔ [۲]

پہلی کرناٹک جنگ (1746–1748)

سودھو

جانشینی د‏‏ی اس جدوجہد وچ ،پانڈیچیری پنڈیچری دے گورنر ، ڈوپل د‏‏ی سربراہی وچ فرانسیسی نے کامیابی حاصل کيتی۔جانشینی دے لئی اس جدوجہد د‏‏ی قیادت وچ فرانسیسی وچ Duple دے گورنر ، جِتیا. تے اپنے دعویداراں د‏‏ی معزولی دے بدلے وچ ، اس نے شمالی حکومت دا علاقہ حاصل کيتا جس اُتے فرانسیسی افسر بوسی نے ست سالاں تک کنٹرول کيتا۔

دوسری کرناٹک جنگ (1749–1754)

سودھو

لیکن فرانسیسیاں د‏‏ی ایہ فتح انتہائی قلیل مدت سی کیونجے 1751 عیسوی وچ ، رابرٹ کلائیو د‏‏ی سربراہی وچ برطانوی اقتدار نے جنگ دے حالات نو‏‏ں تبدیل کردتا۔ برطانوی اقتدار ، جس د‏‏ی سربراہی رابرٹ کلائیو نےکيتی سی ، نے اک سال بعد فرانس دے حمایت یافتہ دعویداراں نو‏‏ں جانشینی دے لئی شکست دتی۔ بالآخر فرانسیسیاں نے انگریزاں دے نال پانڈیچیری دے نال معاہدہ کرنا پيا۔

تیسری کرناٹک جنگ (1756–1763)

سودھو

ست سالہ جنگ (1758–1763 ء)۔ ) یعنی دو یورپی طاقتاں د‏‏ی دشمنی تیسری کرناٹک جنگ وچ اک بار فیر سامنے آگئی ۔ جنگ فرانسیسی کمانڈر کاؤنٹ ڈی لالی دے مدراس اُتے حملے دے نال شروع ہوئی۔ لالی نو‏‏ں برطانوی کمانڈر سر آئیرکٹ نے شکست دتی۔ سن 1761 ء وچ ، انگریزاں نے پانڈیچیری اُتے قبضہ کرلیا تے لالی نو‏‏ں جینجی تے کریکال دے حوالے کرنے اُتے مجبور کردتا۔ لہذا ، بانڈی واش وچ لڑی جانے والی تیسری کارناٹک جنگ (1760 ء) وچ فرانسیسیاں نو‏‏ں شکست ہوئی تے بعدازاں یورپ وچ انہاں نو‏ں برطانیہ دے نال پیرس دا معاہدہ کرنا پيا ۔ [۳]

حوالے

سودھو
  1. (1929) The Cambridge History of the British Empire, 126. Retrieved on 16 December 2014. 
  2. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  3. [कर्नाटक युद्ध- माइ सिविल पुस्तक कॉम http://www.mycivilpustak.com/history/carnatic-wars-1746-1763/ Archived 23 सितंबर 2016 at the وے بیک مشین आंग्ल-फ्रांसीसी युद्ध][]
 ایہ اک نامکمل لیکھ اے۔ تسیں اس وچ وادھا کر کے ویکیپیڈیا دی مدد کر سکدے او۔