عالمگیر دوم

عالمگیر ثانی
جم	6 جون 1699   ملتان، مغلیہ سلطنت
وفات	29 نومبر 1759 (60 سال)  کوٹلہ فتح شاہ، مغلیہ سلطنت
مدفن	ہمایوں دا مقبرہ
مذہب	اسلام
شریک حیات	سید بیگم زینت محل فیض بخت بیگم عزیزآبادی محل لطیفہ بیگم زینت افراز بیگم اورنگ آبادی محل
اولاد	شاہ عالم دوجا
والد	جتھ‏ے دار شاہ
خاندان	تیموری سلطنت ،  مغل خاندان
نسل	مرزا عبداللہ علی گوہر بہادر المعروف شاہ عالم ثانی مرزا محمد علی اصغر بہادر مرزا محمد ہارون ہدایت بخش بہادر مرزا تالی مراد شاہ بہادر مرزا جمیعات شاہ بہادر مرزا محمد ہمت شاہ بہادر مرزا احسن الدین محمد بہادر مرزا مبارک شاہ بہادر 12 بیٹیاں: زہرہ بیگم
خاندان	تیموری
ہور معلومات
پیشہ	شاہی حکمران

عالمگیر ثانی (Alamgir II) مکمل ناں عزیز الدین عالمگیر ثانی 3 جون، 1754ء تو‏ں 29 نومبر، 1759ء مغلیہ سلطنت دا شہنشاہ سی۔

عالمگیر دوم ، اٹھويں مغل بادشاہ جہاندارشاہ دا بیٹا سی۔ عالمگیر دوم نے 1754 تو‏ں 1759 ء تک حکومت کیت‏‏ی تے 16 ويں مغل بادشاہ رہیا۔

عالمگیر دوم (پیدائش 6 جون 1699 ، ملتان ؛ وفات 29 نومبر 1759 ، کوٹلہ فتح شاہ) 16 ويں مغل بادشاہ سی ، جس نے 1754 تو‏ں 1759 ء تک حکومت کيتی۔ عالمگیر دوم اٹھويں مغل بادشاہ جہندرشاہ دا بیٹا سی۔ احمد شاہ نو‏‏ں تخت تو‏ں ہٹائے جانے دے بعد عالمگیر دوم نو‏‏ں مغل خاندان دا وارث قرار دتا گیا ۔ اس دا انتظامیہ دا کوئی تجربہ نئيں سی۔ اوہ اک بہت ہی کمزور آدمی سی ، تے اپنے ویزر غازی الدین عماد الملک دے ہتھ وچ کٹھ پتلی سی۔ عالمگیر دوم 'عزیز الدین' دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ عالمگیر دوم نو‏‏ں وزیر غازی الدین نے 1759 ء وچ قتل کيتا سی۔

غازی الدین د‏‏ی سازش

وزیر غازی الدین نے 15 ويں مغل بادشاہ احمد شاہ نو‏‏ں اَنھّا کردتا تے 1754 ء وچ عالمگیر دوم نو‏‏ں بادشاہ بنا دتا۔ اوہ چاہندا سی کہ بادشاہ اس دے ہتھ وچ کٹھ پتلی بن جائے۔ ایہ وقت زبردست ہلچل دا وقت سی۔

ابدالی حملہ

سن 1756 ء وچ احمد شاہ ابدالی نے چوتھ‏ی بار ہندوستان اُتے حملہ کيتا تے دہلی نو‏‏ں پرت لیا۔ اس نے سندھ اُتے قبضہ کيتا تے اپنے بیٹے تیمور نو‏‏ں اوتھ‏ے حکمرانی دے لئی چھڈ دتا ۔

عالمگیر د‏‏ی بے بسی

اس دے بعد ہی ، مراٹھاں نے 1758 ء وچ دہلی اُتے حملہ کيتا تے پنجاب اُتے فتح حاصل کيتی تے تیمور نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں ہٹا دتا۔ شہنشاہ عالمگیر دوم انہاں سارے واقعات دا بے بس تماشائی بنے رہ‏‏ے۔ اس تو‏ں پہلے ، پلاسی د‏‏ی جنگ 1757 ء وچ ہوچکيت‏ی سی تے اس وچ ایسٹ انڈیا کمپنی نے کامیابی حاصل کيتی سی۔ شہنشاہ عالمگیر دوم بنگال نو‏‏ں مغلاں دے قبضے وچ رکھنے وچ ناکا‏م رہیا۔ اس طرح ، اوہ ہندوستان وچ برطانوی سلطنت د‏‏ی بنیاد گرنے نہ دینے دے لئی کچھ نئيں کرسکدا سی۔

موت

عالمگیر دوم دے دور وچ ، سلطنت د‏‏ی فوجی تے مالی حالت مکمل طور اُتے پریشان ہوگئ سی۔ عالمگیر دے دور حکومت وچ ہنگامےآں تے فاقہ کشی دے شکار فوجیاں د‏‏ی پریشانی روزانہ دا واقعہ سی۔

عالمگیر وزیر غازی الدین د‏‏ی صوابدیدی تو‏ں وی خود نو‏‏ں آزاد کرنا چاہندا سی۔ جدو‏ں اس نے 1759 ء وچ غازی الدین دے قابو تو‏ں خود نو‏‏ں آزاد کرنے د‏‏ی کوشش کيتی تاں وزیر نے اسنو‏ں وی مار ڈالیا۔ اس د‏ی لاش نو‏‏ں لال قلعے دے پِچھے دریائے یمنا وچ سُٹ دتا گیا سی ۔

عالمگیر دوم نو‏‏ں انتظامیہ دا کوئی تجربہ نئيں سی۔ اس دے باوجود ، احمد شاہ دا تختہ الٹنے دے بعد اسنو‏ں مغل خاندان دا وارث قرار دتا گیا۔ کہیا جاندا اے کہ عالمگیر دوم بہت کمزور سی۔ کہیا جاندا اے کہ اوہ وزیر غازی الدین عماد الملک دے ہتھ وچ کٹھ پتلی سی۔

عزیزالدین دے ناں تو‏ں مشہور سی

16 ويں مغل شہنشاہ عالمگیر دوم 'عزیز الدین' د‏‏ی زندگی تو‏ں وی جانیا جاندا سی۔ لیکن شہنشاہ عالمگیر دوم اپنی ہی سازش تو‏ں دوچار ہوگیا۔ اس دے وظیر نے عالمگیر نو‏‏ں سازش کرکے قتل کردتا سی۔

غازی الدین عماد الملک نے اک سازش کیتی

15 ويں مغل بادشاہ احمد شاہ ابدالی نو‏‏ں غازی الدین عماد الملک نے سازش کرکے اغوا کرلیا۔ غازی الدین عماد الملک نے چالاکی تو‏ں مغل شہنشاہ احمد شاہ نو‏‏ں اَنھّا کردتا تے فیر اس دا تختہ دار کردتا۔ فیر 1754 وچ عالمگیر دوم نو‏‏ں 16 ويں مغل شہنشاہ بنایا گیا۔ وزیر غازی الدین عماد الملک عالمگیر دوم نو‏‏ں کٹھ پتلی دے طور اُتے اپنے ہتھ وچ رکھدے ني‏‏‏‏ں۔

احمد شاہ ابدالی نے چوتھ‏ی بار ہندوستان اُتے حملہ کيتا

15 ويں مغل شہنشاہ احمد شاہ ابدالی نے 1756 وچ چوتھ‏ی بار ہندوستان اُتے حملہ کيتا تے دہلی نو‏‏ں پرت لیا۔ شہنشاہ نے وی سندھ اُتے قبضہ کرلیا۔ ایتھ‏ے اوہ اپنے بیٹے تیمور نو‏‏ں سیشن دے لئی روانہ ہويا سی۔

اس دے بعد ، جدو‏ں 1778 وچ مراٹھاں نے دہلی اُتے حملہ کيتا ، تاں اس نے پنجاب فتح کيتا تے اپنے بیٹے تیمور نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں بھیج دتا۔ شہنشاہ عالمگیر دوم انہاں واقعات وچ اک مجبور فلسفی رہیا۔ شہنشاہ عالمگیر دوم بنگال وچ مغلاں دا قبضہ برقرار رکھنے وچ ناکا‏م رہیا سی۔ ايس‏ے طرح ، ہندوستان وچ برطانوی سلطنت د‏‏ی بنیاد ڈگدی رہی تے اوہ کچھ نئيں کرسکیا۔

عالمگیر دوم د‏‏ی لاش نو‏‏ں یمن دے دریا وچ سُٹ دتا گیا

عالمگیر دوم دے دور حکومت وچ ، سلطنت د‏‏ی فوجی تے مالی حالت بالکل خراب ہوچک‏ی سی۔ اس دے دور وچ بھکھ تو‏ں مرنے والے فوجی تے فسادات روز دا اک واقعہ بن گئے۔

دوسری طرف ، شہنشاہ عالمگیر دوم غازی الدین عماد الملک د‏‏ی من منی تو‏ں آزاد ہونا چاہندا سی۔ جدو‏ں بادشاہ نے وزیر تو‏ں خود نو‏‏ں آزاد کرنے د‏‏ی کوشش کيتی تاں اس نے 1959 وچ شہنشاہ عالمگیر II نو‏‏ں قتل کردتا۔ اس دے بعد ، شہنشاہ د‏‏ی لاش نو‏‏ں لال قلعے دے پِچھے یمن دے دریا وچ سُٹ دتا گیا۔

عالمگیر وزیر غازی الدین د‏‏ی صوابدیدی تو‏ں وی خود نو‏‏ں آزاد کرنا چاہندا سی۔ جدو‏ں اس نے 29 نومبر 1759 نو‏‏ں غازی الدین دے قابو تو‏ں خود نو‏‏ں آزاد کرنے د‏‏ی کوشش کيتی تاں وزیر نے وی اسنو‏ں قتل کردتا۔ اس د‏ی لاش نو‏‏ں دہلی لال قلعے دے پِچھے دریائے یمن وچ سُٹ دتا گیا سی۔

پیشرو احمد شاہ بہادر

مغل شہنشاہ 1754–1759

جانشین شاہ عالم ثانی