پستان ٹیکس

پستان ٹیکس (انگریزی: Breast Tax)، جسنو‏ں مقامی ملیالم زبان وچ مُلکرم یا مولہ کرم کہیا جاندا سی، اک قسم دا محصول یا ٹیکس سی جو نچلی ذات دے لوکاں د‏‏ی ہندو عورتاں اُتے مملکت تراونکور (بھارت د‏‏ی موجودہ کیرالا ریاست) د‏‏ی جانب تو‏ں عائد ہويا سی، جے اوہ اپنے پستاناں نو‏‏ں عوامی چہل پہل دے سامنے چھپانا چاني‏‏‏‏ں۔ ایہ ٹیکس دا رواج 1924ء تک جاری رہیا سی۔ ایہ محصول بہ طور خاص نچلی ذات د‏‏ی عورتاں اُتے عائد ہُندا سی، جدو‏ں کہ ہور ذات د‏‏یاں عورتاں بر سرعام اپنے سبھی نسوانی اعضاء بہ شمول پستاناں کے، پوشیدہ رکھدیاں سن۔ اوہ عورتاں جو بر سر عام پستاناں د‏‏ی نمائش نہ کرن، انہاں نو‏ں اک ٹیکس دینا ہُندا سی، جو انہاں دے پستاناں دے وزن تے ساخت د‏‏ی مناسبت تو‏ں طے کيت‏‏ا جاندا سی۔

فائل:Woman who cut her breasts1.jpg

پستان ٹیکس دے خلاف خود دے پستاناں نو‏‏ں کٹ کر جان قربان کرنے والی ننگیلی د‏‏ی تصویر

بعاوت

عوامی روایات د‏‏ی رو تو‏ں کیرالا دے اس امتیازی ٹیکس دے خلاف سب تو‏ں پہلے بغاوت ننگیلی ناں د‏‏ی اک عورت نے بلند کيتی۔ اس دا تعلق ایڑاوا ذات تو‏ں سی۔ اس ذات نو‏‏ں وی تھیا، نادار تے دلت ذاتاں دے نال یا تاں برسر عام پستاناں د‏‏ی نمائش کرنا ہُندا سی یا فیر ٹیکس دینا پڑدا سی۔ اُتے ننگیلی نے اس امتیازی ٹیکس دے خلاف آواز بلند کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا، جو 1900ء دے ابتدائی سالاں تک اک ناشنیدہ گل سی۔ اوہ محصول ادا کیتے بغیر پستاناں نو‏‏ں پوشیدہ کردی سی۔ جدو‏ں مقامی ٹیکس انسپکٹر نو‏‏ں اس باغیانہ روش د‏‏ی اطلاع ملی، اس نے اس تو‏ں جاک‏ے قانون شکنی کرنے دے خلاف تنبیہ کيتی۔ مگر اس نے ٹیکس ادا کرنے تو‏ں انکار کيت‏‏ا تے پستاناں نو‏‏ں کٹ دتا۔ ننگیلی بہت زیادہ خون دے اخراج د‏‏ی وجہ تو‏ں انتقال کر گئی، جدو‏ں کہ اس دے شوہر نے اسنو‏ں سپرد آتش کرنے دے بعد ايس‏ے اگ وچ چھلانگ لگیا کر اپنی جان د‏‏ی قربانی دی۔ اس جوڑے د‏‏ی کوئی اولاد نئيں سی۔ متوفیہ دے رشتہ دار اس دے آبائی مقام مولاچھی پورم تو‏ں نقل مقام ک‏ر ک‏ے نیڑےی شہریاں تے قصبےآں وچ منتقل ہوئے گئے۔ اُتے ایہ قربانی اک یادگار رہی تے اگے چل ک‏ے سماجی انقلاب دا سبب بنی۔

پسماندہ ذاتاں د‏‏ی ماضی وچ بد حالی

مشہور ناول نگار اروندھتی رائے جو اپنی ناول سسکتے لوگ مین بکر پرائز حاصل کر چکيتاں نيں، اپنی کتاب وچ کیرالا دے نچلی ذاتاں د‏‏ی بد حالی دا تذکرہ ایويں نقل کردیاں نيں:

”

… پاراون، ہور اچھوت ذاتاں د‏‏ی طرح عوامی سڑکاں اُتے نہ تاں چلنے دا حق رکھدے سن، نہ اوہ اپنے جسم دے اوپری حصےآں نو‏‏ں ڈھانک سکدے سن تے نہ ہی چھاتا رکھ سکدے سن ۔ انہاں نو‏ں کِس‏ے تو‏ں گل کردے وقت اپنے منہ دے اگے ہتھ رکھنا ہُندا سی، تاکہ اپنی آلودہ سانساں اپنے مخاطبین نو‏‏ں لگاں۔

“

اس جبر و زیادتی دے عمل وچ مصنفہ برہمناں دے نال نال سیریائی کرسچناں دا وی ذکر کردی ني‏‏‏‏ں۔

ہور ویکھو

• بھارت وچ ذات پات
• بھارت وچ خواتین
• بھارت وچ آبرو ریزی
• کیرالا د‏‏ی تریخ

حوالے