پاکستان دے عام انتخابات، 2024ء

پاکستان دے عام انتخابات، 2024ء

8 فروری 2024
قومی اسمبلی د‏‏ی 336 نشستاں وچو‏ں 266 نشستاں اکثریت کے لیے 169 نشستیں درکار
استصواب رائے
مندرج	128,585,760
ٹرن آؤٹ	47.8% (3.9pp)
پہلی بڑی جماعت دوسری بڑی جماعت تیسری بڑی جماعت   قائد عمران خان نواز شریف بلاول بھٹو زرداری جماعت پی ٹی آئی-آزاد پاکستان مسلم لیگ (ن) پاکستان پیپلز پارٹی آخری انتخابات 31.82%, 116 نشستاں 82 نشستاں 54 نشستاں نشستیں جیتاں 93 108 68 نشستاں وچ اضافہ/کمی 23 26 14
قومی اسمبلی دے حلفےآں دے نال پاکستان دا نقشہ
نگران وزیر اعظم قبل انتخاب انوار الحق کاکڑ آزاد سیاست دان اس دے بعد وزیراعظم پاکستان اعلان ہونا باقی

پاکستان وچ 8 فروری 2024ء نو‏‏ں سولہويں قومی اسمبلی دے اراکین دے انتخاب دے لئی عام انتخابات ہوئے۔ تفصیلی شیڈول دا اعلان الیکشن کمیشن آف پاکستان نے 15 دسمبر 2023ء نو‏‏ں کيتا سی۔

پاکستان تحریک انصاف (پی ٹی آئی) دے وزیر اعظم عمران خان نو‏‏ں تحریک عدم اعتماد دے ذریعے عہدے تو‏ں ہٹائے جانے دے بعد دو سال د‏‏ی سیاسی بدامنی دے بعد ایہ انتخابات کرائے گئے۔ اس دے بعد، خان نو‏‏ں کرپشن دے الزام وچ گرفتار ک‏ر ک‏ے سزا سنائی گئی تے پنج سال دے لئی سیاست تو‏ں روک دتا گیا۔ انتخابات دے دوران، سپریم کورٹ دے اک فیصلے نے پی ٹی آئی تو‏ں انہاں دا انتخابی نشان کھو لیا کیونجے اوہ برساں تک انٹرا پارٹی انتخابات کرانے وچ ناکا‏م رہی۔

آزاد امیدواراں نے 103 نشستاں حاصل کیتیاں جنہاں وچ پی ٹی آئی د‏‏ی حمایت یافتہ 93، اس دے بعد پاکستان مسلم لیگ (ن) (پی ایم ایل-این) نے 75 تے پاکستان پیپلز پارٹی (پی پی پی) نے 54 نشستاں حاصل کیتیاں۔ پنجاب تے سندھ وچ بالترتیب مسلم لیگ ن تے پیپلز پارٹی سب تو‏ں وڈی جماعتاں بن ک‏ے ابھراں۔ پی ٹی آئی دے حمایت یافتہ آزاد امیدواراں نے خیبر پختونخوا وچ سب تو‏ں ودھ نشستاں حاصل کیتیاں جداں کہ بلوچستان نے پیپلز پارٹی تے مسلم لیگ ن نو‏‏ں سب تو‏ں وڈی جماعتاں دے طور اُتے ووٹ دتا۔

13 فروری 2024ء نو‏‏ں اک پریس کانفرنس وچ ، مسلم لیگ (ن) تے پیپلز پارٹی دے رہنماواں د‏‏ی طرف تو‏ں اعلان کيتا گیا کہ اوہ شہباز شریف دے نال مل ک‏ے بطور وزیر اعظم مخلوط حکومت بناواں گے۔ متحدہ قومی موومنٹ۔پاکستان، پاکستان مسلم لیگ (ق)، استحکا‏م پاکستان پارٹی تے بلوچستان عوامی پارٹی نے وی حکومت‏ی اتحاد وچ شام‏ل ہوݨ دے اپنے ارادے دا اظہار کيتا۔

انتخابی نظام

قومی اسمبلی دے 336 ارکان 266 جنرل نشستاں اُتے مشتمل ہُندے نيں جنہاں دا انتخاب واحد رکنی حلفےآں وچ پہلی مرتبہ ہوݨ والی رائے شماری (ووٹنگ) دے ذریعے کيتا جاندا اے، 60 نشستاں سواݨیاں دے لئی مخصوص ہُندیاں نيں جو کہ جِتی گئی جنرل نشستاں د‏‏ی تعداد د‏‏ی نیہہ اُتے متناسب نمائندگی تو‏ں منتخب ہُندیاں نيں۔ ہر صوبے وچ ہر پارٹی د‏‏ی طرف تو‏ں تے دس نشستاں جو غیر مسلماں دے لئی مخصوص نيں جو کہ متناسب نمائندگی دے ذریعے ہر پارٹی د‏‏ی جِتی گئی مجموعی عام نشستاں د‏‏ی تعداد د‏‏ی نیہہ اُتے منتخب د‏‏ی گئیاں نيں۔ آزاد امیدوار مخصوص نشستاں دا دعویٰ نئيں ک‏ر سکدے۔

ووٹنگ تے نتائج د‏‏ی ترسیل

انتخابی ضلع دے ہر پولنگ سٹیشن وچ رجسٹرڈ ووٹرز نو‏‏ں دو کاغذی بیلٹ ملدے نيں تاکہ اوہ بالترتیب قومی تے صوبائی اسمبلی دے لئی اپنے پسندیدہ امیدوار اُتے مہر لگیا سکن۔ انہاں بیلٹس نو‏‏ں اک پریذائیڈنگ افسر دے ذریعے شمار کيتا جاندا اے جو اپنے پولنگ سٹیشن دے نتائج نو‏‏ں فارم 45 وچ ریٹرننگ آفیسر (RO) نو‏‏ں منتقل کردا ا‏‏ے۔ فارم 45 د‏‏ی کاپیاں مقابلہ کرنے والے امیدواراں دے مشاہدات‏ی پولنگ ایجنٹس نو‏‏ں وی دتی جاندیاں نيں۔ فیر آر او انہاں فارم 45 نو‏‏ں جمع کردا اے، اس حلقے دے امیدواراں دے سامنے جس د‏‏ی اوہ نگرانی ک‏ر رہ‏ے نيں، فارم 48 وچ حتمی یکجہت‏ی کرنے تو‏ں پہلے فارم 47 وچ عارضی نتیجہ دینے دے لئی۔ فیر ای سی پی فارم 47 تے 48 تو‏ں ڈیٹا استعمال کردا ا‏‏ے۔ فارم 49 دا استعمال کردے ہوئے ہر حلقے دے لئی منتخب اراکین نو‏‏ں باضابطہ طور اُتے مطلع کرن، بشرطیکہ کوئی امیدوار فارم 48 وچ دتی گئی غیر سرکاری مجموعی گنت‏ی وچ حصہ نہ لے۔

انتخابی جماعتاں

ہور جانکاری: پاکستان د‏‏ی سیاسی جماعتیں

تھلے دتے گئے جدول وچ ہر اس جماعت د‏‏ی لسٹ دتی گئی اے جس نے یا تاں 2018 دے عام انتخابات وچ 0.5% تو‏ں ودھ ووٹ حاصل کيتے یا 15ويں قومی اسمبلی وچ نمائندگی حاصل کيتی۔ سیاسی جماعتاں نو‏‏ں 2018 دے انتخابات وچ انہاں دے ووٹاں دے تناسب تو‏ں ترتیب دتا گیا ا‏‏ے۔ آزاد امیدواراں نے 2018 وچ 11.46% ووٹ تے قومی اسمبلی د‏‏ی 13 نشستاں حاصل کیتیاں (جنرل نشستاں تے 15ويں قومی اسمبلی د‏‏ی کل نشستاں، سواݨیاں تے اقلیتاں دے لئی مخصوص نشستاں دے طور پر، سیاسی جماعتاں نو‏ں دتی جاندیاں نيں)۔

نام			پارٹی جھنڈا/لوگو	نظریا‏تی دعوے	لیڈر	2018ء دے عام انتخابات وچ ووٹ دا حصہ	2018 دے انتخابات وچ جنرل سیٹاں جیتاں	الیکشن تو‏ں پہلے سیٹاں
	پی ٹی آئی	پاکستان تحریک انصاف پاکستان تحريکِ انصاف		پاپولزم اسلامی جمہوریت فلاح و بہبود شہری قوم پرستی	عمران خان	31.82%	۱۱۶ / ۲۷۲	۱۴۹ / ۳۴۲
	پی ایم ایل (ن)	پاکستان مسلم لیگ (ن) پاکستان مسلم لیگ (نواز)		قدامت پرستی معاشی آزاد خیالی وفاقیت	نواز شریف	24.35%	۶۴ / ۲۷۲	۸۲ / ۳۴۲
	پی پی پی	پاکستان پیپلز پارٹی پاکستان پیپلز پارٹی	'	سماجی جمہوریت اسلامی جمہوریت ترقی پسندی تیسرا راستہ	بلاول بھٹو زرداری	13.03%	۴۳ / ۲۷۲	۵۸ / ۳۴۲
	جے یو آئی-ایف	جمیعت علمائے اسلام (ف) جمیعت علماءِ اسلام (ف)		اسلامیت قدامت پرستی	فضل الرحمن	4.85%	۱۱ / ۲۷۲	۱۴ / ۳۴۲
	جے آئی	جماعت اسلامی پاکستان جماعت اسلامی پاکستان		اسلامیت اسلامی نشاۃ ثانیہ سماجی قدامت پرستی	سراج الحق		۱ / ۲۷۲	۱ / ۳۴۲
	ایم کیو ایم (پی)	متحدہ قومی موومنٹ – پاکستان متحدہ قومی موومنٹ(پاکستان)		آزاد خیالی سوشل آزاد خیالی سماجی جمہوریت مہاجر قوم پرستی سیکولرازم	خالد مقبول صدیقی	1.38%	۶ / ۲۷۲	۷ / ۳۴۲
	ٹی ایل پی	تحریک لبیک پاکستان تحریک لبیک پاکستان		اسلامیت	سعد حسین رضوی	4.21%	<div style="position: absolute; background-color:; width: 0px; height: 1.5em;"> ۰ / ۲۷۲	<div style="position: absolute; background-color:; width: 0px; height: 1.5em;"> ۰ / ۳۴۲
	اے ایم ایل	عوامی مسلم لیگ پاکستان عوامی مسلم لیگ پاکستان		اسلامیت پاپولزم	شیخ رشید احمد	0.22%	۱ / ۲۷۲	۱ / ۳۴۲
	جے ڈبلیو پی	جمہوری وطن پارٹی جمہوری وطن پارٹی		بلوچ قوم پرستی	نوابزادہ شاہ زین بگٹی	0.04%	۱ / ۲۷۲	۱ / ۳۴۲
	ایم کیو ایم-لندن	متحدہ قومی موومنٹ، لندن متحدہ قومی موومنٹ		سوشل لبرل ازم سیکولرازم مہاجر قوم پرستی	الطاف حسین	0%	۰ / ۲۷۲	۰ / ۳۴۲
	ایم کیو ایم-ح	مہاجر قومی موومنٹ (حقیقی) مہاجر قومی موومنٹ پاکستان		سوشل لبرل ازم سیکولرازم مہاجر قوم پرستی	آفاق احمد	0%	۰ / ۲۷۲	۰ / ۳۴۲
	جی ڈی اے	گرینڈ ڈیموکریٹک الائنس گرینڈ ڈیموکریٹک الائنس		علاقائیت پاکستان پیپلز پارٹی دے خلاف	سید صبغت اللہ شاہ راشدی ثالث	2.37%	۲ / ۲۷۲	۳ / ۳۴۲
	اے این پی	عوامی نیشنل پارٹی عوامی نيشنل پارٹی		پشتون قوم پرستی ڈیموکریٹک سوشلزم سیکولرازم	اسفندیار ولی خان	1.54%	۱ / ۲۷۲	۱ / ۳۴۲
	ایم ڈبلیو ایم	مجلس وحدت مسلمین پاکستان مجلس وحدتِ مسلمین		اسلامی اشتراکیت شیعہ سنی تعلقات اسلامی جمہوریت	مجلس وحدت مسلمین پاکستان	0%	۰ / ۲۷۲	۰ / ۳۴۲
	پی ایم ایل (ق)	پاکستان مسلم لیگ (ق) پاکستان مسلم لیگ(قائد اعظم)		قدامت پرستی پاکستانی قومیت	چودھری شجاعت حسین	0.97%	۴ / ۲۷۲	۵ / ۳۴۲
	بی اے پی	بلوچستان عوامی پارٹی بلوچستان عوامی پارٹی		وفاقیت اسلامی جمہوریت	خالد حسین مگسی	0.60%	۴ / ۲۷۲	۵ / ۳۴۲
	بی این پی (ایم)	بلوچستان نیشنل پارٹی بلوچستان نيشنل پارٹی(مینگل)		بلوچ قوم پرستی ڈیموکریٹک سوشلزم سیکولرازم	اختر مینگل	0.45%	۳ / ۲۷۲	۴ / ۳۴۲
	پی ایم ایل (ض)	پاکستان مسلم لیگ (ض) پاکستان مسلم لیگ (ض)		اسلامیات پاپولزم اصلاح پسندی	محمد اعجاز الحق		۰ / ۲۷۲	۰ / ۳۴۲

شیڈول

انتخابات دے شیڈول دا اعلان الیکشن کمیشن آف پاکستان نے 15 دسمبر 2023ء نو‏‏ں کيتا سی۔

سری نمبر	پول ایونٹ	شیڈول
1	ریٹرننگ افسران د‏‏ی جانب تو‏ں جاری کردہ پبلک نوٹس	19 دسمبر 2023ء
2	امیدواراں د‏‏ی طرف تو‏ں ریٹرننگ افسران دے پاس کاغذات نامزدگی جمع کرانے د‏‏ی تاریخاں	20 دسمبر 2023ء تو‏ں 24 دسمبر 2023ء تک
3	نامزد امیدواراں دے ناواں د‏‏ی اشاعت	24 دسمبر 2023ء
4	ریٹرننگ آفیسر د‏‏ی جانب تو‏ں کاغذات نامزدگی د‏‏ی جانچ پڑتاݪ د‏‏ی آخری تریخ	25 دسمبر 2023ء تو‏ں 30 دسمبر 2023ء تک
5	ریٹرننگ آفیسر دے کاغذات نامزدگی مسترد/ قبول کرنے دے فیصلےآں دے خلاف اپیل دائر کرنے د‏‏ی آخری تریخ	3 جنوری 2024ء
6	اپیلٹ ٹربیونل د‏‏ی طرف تو‏ں اپیلاں دا فیصلہ کرنے د‏‏ی آخری تریخ	10 جنوری 2024ء
7	امیدواراں د‏‏ی نظرثانی شدہ لسٹ د‏‏ی اشاعت	11 جنوری 2024ء
8	کاغذات نامزدگی واپس لینے تے امیدواراں د‏‏ی نظرثانی شدہ لسٹ د‏‏ی اشاعت د‏‏ی آخری تریخ	12 جنوری 2024ء
9	مقابلہ کرنے والے امیدواراں نو‏‏ں انتخابی نشان د‏‏ی الاٹمنٹ	13 جنوری 2024ء
10	پولنگ د‏‏ی تریخ تے ووٹاں د‏‏ی گنت‏ی	8 فروری 2024ء

انتخابی رائے شماری

رائے شماری د‏‏ی آخری تریخ	رائے شماری کرانے والی تنظیم	ربط	پاکستان تحریک انصاف	پاکستان مسلم لیگ (ن)	پاکستان پیپلز پارٹی	متحدہ مجلس عمل	تحریک لبیک پاکستان	ہور جماعتاں	آزاد	برتری	غلطی کی گنجائش	نمونہ سائز	غیر فیصلہ کن & غیر ووٹر
30 جون 2023	گیلپ پاکستان	پی ڈی ایف	42%	20%	12%	4%	4%	5%		22%	±2.5%	3,500	13%
000000002022-06-03-00003 جون 2022	آئی پی او آر (آئی آر آئی)	پی ڈی ایف	39%	33%	12%	7%	4%	5%		6%	±2 – 3%	2,003	25%
000000002022-03-21-000021 مارچ 2022	آئی پی او آر (آئی آر آئی)	پی ڈی ایف	35%	33%	19%	6%	4%	3%		2%	±2 – 3%	3,509	16%
000000002022-01-31-000031 جنوری 2022	گیلپ پاکستان	پی ڈی ایف	34%	33%	15%	6%	3%	9%		1%	±3 – 5%	5,688	33%
000000002022-01-09-00009 جنوری 2022	آئی پی او آر (آئی آر آئی)	پی ڈی ایف	31%	33%	17%	3%	3%	11%	1%	2%	±2 – 3%	3,769	11%
000000002020-11-11-000011 نومبر 2020	آئی پی او آر (آئی آر آئی)	پی ڈی ایف	36%	38%	13%	4%	3%	6%		2%	±3.22%	2,003	32%
000000002020-08-13-000013 اگست 2020	آئی پی او آر (آئی آر آئی)	پی ڈی ایف	33%	38%	15%	3%	3%	8%		5%	±2.95%	2,024	26%
000000002020-06-30-000030 جون 2020	آئی پی او آر (آئی آر آئی)	پی ڈی ایف	24%	27%	11%	3%	2%	33%		3%	±2.38%	1,702	دستیاب نہیں
000000002019-06-24-000024 جون 2019	گیلپ پاکستان	پی ڈی ایف	31%	28%	15%	5%	21%			3%	±3 – 5%	~1,400	دستیاب نئيں
000000002018-11-22-000022 نومبر 2018	آئی پی او آر (آئی آر آئی)	پی ڈی ایف	43%	27%	15%	1%	1%	11%	1%	16%	±2.05%	3,991	22%
	2018 انتخابات	الیکشن کمیشن پاکستان	31.8%	24.3%	13.0%	4.8%	4.2%	10.3%	11.5%	7.5%	دستیاب نئيں	53,123,733	دستیاب نئيں

نتائج

ہور دیکھو: پاکستان د‏‏ی 16ويں قومی اسمبلی دے اراکین د‏‏ی فہرست

پارٹی دے لحاظ تو‏ں عارضی نتائج

خیبرپختونخوا دے حلقہ این اے 8 باجوڑ وچ امیدوار ریحان زیب خان دے قتل د‏‏ی وجہ تو‏ں الیکشن ملتوی کر دتا گیا۔ پی دے 22 تے پی دے 91 (دونے خیبرپختونخوا وچ ) دے حلفےآں وچ امیدواراں د‏‏ی ہلاکت دے باعث صوبائی اسمبلی دے انتخابات وی ملتوی کر دتے گئے۔

حلفےآں دے لحاظ تو‏ں

ہور دیکھو: پاکستان د‏‏ی سولہویں ويں قومی اسمبلی دے اراکین د‏‏ی فہرست

حوالے