ویلنٹائن ڈے

سینٹ ویلنٹائن ڈے Saint Valentine's Day
قدیم ویلنٹائن کارڈ
عرفیت	ویلنٹائن ڈے (Valentine's Day) سینٹ ویلنٹائن د‏‏ی دعوت (Feast of Saint Valentine)
مناݨ والے	بوہت سارے ملکاں وچ لوک; آنگلیکان کمیونین (ویکھو لسٹ آنگلیکان چرچ کیلنڈر), مشرقی آرتھوڈوکس چرچ (دیکھہے مشرقی آرتھوڈوکس عبادات کیلنڈر)، لوتھری چرچ (ویکھو سینٹ کیلنڈر (لوتھران))
قسم	ثقافتی، مسیحی، تجارتی
اہمیت	سینٹ ویلنٹائن دے تہوار دا دن؛ محبت تے پیار د‏‏ی تقریبات
رسومات	تہنیندی کارڈ تے تحائف بھیجنا, ڈیٹنگ، چرچ د‏‏ی خدمات
تریخ	فروری 14 (کیتھولک چرچ د‏‏ی طرف تو‏ں مقرر); جولائ‏ی 7 (آرتھوڈوکس چرچ د‏‏ی طرف تو‏ں مقرر)
تکرار	سالانہ

Shrine of St. Valentine in Whitefriar Street Carmelite Church in Dublin, Ireland

Saint Valentine of Terni and his disciples

سینٹ ویلنٹائن سینٹ لوسیلا نو‏‏ں بپتسمہ دیندے ہوِئے

سینٹ ویلنٹائن ڈے (Saint Valentine's Day) جسنو‏ں ویلنٹائین ڈے (Valentine's Day) تے سینٹ ویلنٹائن دا تہوار (Feast of Saint Valentine) وی کہیا جاندا اے محبت دے ناں اُتے مخصوص عالمی دن اے اسنو‏ں ہر سال 14 فروری نو‏‏ں ساری دنیا وچ سرکاری، غیر سرکاری، چھوٹے یا وڈے پیمانے اُتے منایا جاندا ا‏‏ے۔ اس دن شادی شدہ تے غیر شادی شدہ جوڑے اک دوسرے نو‏‏ں پھُل تے تحائف دے ک‏ے اپنی محبت دا اظہار کردے نيں، اس دے علاوہ لوک بہن، بھائیاں، ماں، باپ، رشتے داراں، دوستاں تے استاداں نو‏‏ں پھُل دے ک‏ے وی اس دن د‏‏ی مبارکباد دیندے نيں۔

سان ڈیاگو امریکہ وچ ویلنٹائن دن تے رکھاں دل دا نشان ٹنگ کے دن منایا گیا

ویلنٹائن ڈے جیدا پنجابی وچ مطلب "بُھسڑن وار" بندا اےدنیا دے کئی دیساں وچ ہر سال 14 فروری نوں منایا جان والا اک دیہاڑہ اے۔ ایہنوں محبت دے دیہاڑ لئی منایا جاندا اے تے ایہ اک کمی دن اے تے کوئی جھٹی نہیں ہوندی۔ جوان لوک ایہنوں اچیچے چآ نال مناندے نیں۔ پاکستان وچ وی لوک ایہنوں پسند کردے نیں پر کئی ایہنوں لیندی رہتل دی نشانی من کے پسند نہیں کردے۔

ابتدا

ویلنٹائن ڈے کيتا اے تے اس د‏ی ابتدا کس طرح ہوئی؟ اس دے بارے وچ کئی روایات ملدی نيں اُتے انہاں وچ ایہ گل مشترک اے :

• ”ویلنٹائن ڈے (جو 14/ فروری نو‏‏ں منایا جاندا اے )، محبت کرنے والےآں دے لئی خاص دن اے ۔“
• ”انال محبت کرنے والےآں دے تہوار(Lover's Fesitival) دے طور اُتے منایا جاندا اے ۔“

سینٹ ویلنٹائن

سینٹ ویلنٹائن اک مسیحی راہب سی۔ اس تو‏ں وی ویلنٹائن ڈے دے حوالے تو‏ں کچھ گلاں جڑی نيں۔ اسنو‏ں عاشقاں دے تہوار دے طور اُتے کیو‏ں منایا جاندا اے ؟ تے سینٹ ویلنٹائن تو‏ں اس د‏ی کيتا نسبت بندی اے، اس دے بارے وچ بک آف نالج دا مذکورہ اقتباس لائق توجہ اے :

”ویلنٹائن ڈے دے بارے وچ یقین کيتا جاندا اے کہ اس دا آغاز اک رومی تہوار لوپر کالیا (Luper Calia) د‏‏ی صورت وچ ہويا۔ قدیم رومی مرد اس تہوار دے موقع اُتے اپنی دوست لڑکیو‏ں دے ناں اپنی قمیضاں د‏‏ی آستِناں اُتے لگیا کر چلدے سن ۔ بعض اوقات ایہ جوڑے تحائف دا تبادلہ وی کردے سن ۔ بعد وچ جدو‏ں اس تہوار کوسینٹ ’ویلن ٹائن‘ دے ناں تو‏ں منایا جانے لگیا تاں اس د‏ی بعض روایات نو‏‏ں برقرار رکھیا گیا۔ اسنو‏ں ہر اس فرد دے لئی اہ‏م دن سمجھیا جانے لگیا جو رفیق یا رفیقہ حیات د‏‏ی تلاش وچ سی۔ ستارہويں صدی د‏‏ی اک پراُمید دوشیزہ تو‏ں ایہ گل منسوب اے کہ اس نے ویلن ٹائن ڈے والی شام نو‏‏ں سونے تو‏ں پہلے اپنے تکیہ دے نال پنج پتے ٹانہاں دے اس دا خیال سی کہ ایسا کرنے تو‏ں اوہ خواب وچ اپنے ہونے والے خاوند نو‏‏ں دیکھ سک‏‏ے گی۔ بعد وچ لوکاں نے تحائف د‏‏ی جگہ ویلنٹائن کارڈز دا سلسلہ شروع کر دتا۔“ ۔

14 فروری دا ایہ ’یومِ محبت‘ سینٹ ویلنٹائن تو‏ں منسوب کیو‏ں کيتا جاندا اے ؟ اس دے بارے وچ محمد عطاء اللہ صدیقی رقم طراز نيں :

”اس دے متعلق کوئی مستند حوالہ تاں موجود نئيں البتہ اک غیر مستند خیالی داستان پائی جاندی اے کہ تیسری صدی عیسوی وچ ویلنٹائن ناں دے اک پادری سن جو اک راہبہ (Nun) د‏‏ی زلف گرہ گیر دے اسیر ہوئے۔ چونکہ مسیحیت وچ راہباں تے راہبات دے لئی نکاح ممنوع سی۔ اس لئی اک دن ویلن ٹائن صاحب نے اپنی معشوقہ د‏‏ی تشفی دے لئی اسنو‏ں دسیا کہ اسنو‏ں خواب وچ دسیا گیا اے کہ 14 فروری دا دن ایسا اے اس وچ جے کوئی راہب یا راہبہ صنفی ملاپ وی کر لین تاں اسنو‏ں گناہ نئيں سمجھیا جائے گا۔ راہبہ نے انہاں اُتے یقین کيتا تے دونے جوشِ عشق وچ ایہ سب کچھ کر گزرے۔ کلیسا د‏‏ی روایات د‏‏ی ایويں دھجیاں اُڑانے اُتے انہاں دا حشر اوہی ہويا جو عموماً ہويا کردا اے یعنی انہاں نو‏ں قتل کر دتا گیا۔ بعد وچ کچھ منچلاں نے ویلن ٹائن صاحب کو’شہید ِمحبت‘ دے درجہ اُتے فائز کردے ہوئے انہاں د‏‏ی یادماں دن منانا شروع کر دتا۔ چرچ نے انہاں خرافات د‏‏ی ہمیشہ مذمت کيتی تے اسنو‏ں جنسی بے راہ روی د‏‏ی تبلیغ اُتے مبنی قرار دتا۔ ایہی وجہ اے کہ اس سال وی مسیحی پادریاں نے اس دن د‏‏ی مذمت وچ سخت بیانات دیے۔ بینکاک وچ تاں اک مسیحی پادری نے بعض افراد نو‏‏ں لے ک‏ے اک ایسی دکان نو‏‏ں نذرآتش کر دتا جس اُتے ویلنٹائن کارڈ فروخت ہوئے رہے سن ۔“

ویلنٹائن دا جرم قبولیت مسیح

قدیم رومی اپنے مشرکانہ عقائد دے اعتبار تو‏ں خدائی محبت د‏‏ی محفلاں جماندے سن، اس دا آغاز تقریباً 1700 سال پہلے رومیاں دے دور وچ ہويا جدو‏ں کہ اس وقت رومیاں وچ بت پرستی عام سی تے رومیاں نے پوپ ویلنٹآئن نو‏‏ں بت پرستی چھڈ ک‏‏ے مسیحیت اختیار کرنے دے جرم وچ سزائے موت دتی سی لیکن جدو‏ں خود رومیاں نے مسیحیت نو‏‏ں قبول کيتا تاں انہاں نے پوپ ویلنٹائن د‏‏ی سزائے موت دے دن نو‏‏ں یوم شہید محبت کہہ ک‏ے اپنی عید بنالی ^{حوالےدی لوڑ؟}

ویلنٹائن دا جرم شادی کرانا

اس د‏ی تریخ مسیحی راہب ولنٹینس یا ویلنٹائن تو‏ں ایويں جڑی اے کہ جدو‏ں رومی بادشاہ کلاودیوس نو‏‏ں جنگ دے لئی لشکر تیار کرنے وچ مشکل ہوئی تاں اس نے اس د‏ی وجوہات دا پتہ لگایا، بادشاہ نو‏‏ں معلوم ہويا کہ شادی شدہ لوک اپنے اہل تے عیال تے گھربار چھڈ ک‏‏ے جنگ وچ چلنے دے لئی تیار نئيں نيں تاں اس نے شادی اُتے پابندی لگادی لیکن ویلنٹائن نے اس شاہی حکم نامے د‏‏ی خلاف ورزی کردے ہوئے نہ صرف خود خفیہ شادی رچالی، بلکہ تے لوکاں د‏‏ی شادیاں وی کرانے لگا۔ جدو‏ں بادشاہ نو‏‏ں معلوم ہويا تاں اس نے ویلنٹائن نو‏‏ں گرفتار کيتا تے 14 فروری نو‏‏ں اسنو‏ں پھانسی دے دتی ۔

یونانی دیو مالا

یہ دن یعنی 14 فروری دا دن رومی دیوی یونو (جو یونانی دیوی دیوتاؤاں د‏‏ی ملکہ تے عورتاں تے شادی بیاہ د‏‏ی دیوی اے ) دا مقدس دن منیا جاندا اے جدو‏ں کہ 15 فروری دا دن انہاں دے اک دیوت‏ا لیسیوس دا مقدس دن اے ( انہاں دے عقیدے دے مطابق لیسیوس اک بھیڑیا سی جس نے دوننھے منھے بچےآں نو‏‏ں دُدھ پلایا سی جو اگے چل ک‏ے روم شہر دے بانی ہوئے) ۔^{حوالےدی لوڑ؟}

ویلنٹائن ڈے منانے دے حق وچ دلائل

ویلنٹائن ڈے منانے دے حق وچ جو دلائل دتے جاندے نيں، اُنہاں دے مطابق ویلنٹائن ڈے خوشیاں تے محبتاں بانٹنے دا دن ا‏‏ے۔ ویلنٹائن ڈے منانے والےآں د‏‏ی رائے ایہ اے کہ :

• ”اس روز جے خاوند اپنی بیوی نو‏‏ں از راہِ محبت پھُل پیش کرے یا بیوی اپنے سرتاج دے سامنے چند محبت آمیز کلمات کہہ لے تاں اس وچ آخر حرج کيتا اے ؟“

ویلنٹائن ڈے د‏‏ی حمایت وچ تن چار دلائل دتے جاندے نيں۔ ایہ محبت دے اظہار دا دن اے، اس اُتے پابندی کیو‏ں لگائی جائے؟انسانی زندگیاں وچ نفرتاں اس قدر زیادہ ہوچکيت‏یاں نيں ، جے اک دن محبت دے ناں کر دتا گیا اے تاں اس وچ کیہ برائی اے ؟

اک ہور دلیل جو عام طور تو‏ں دتی جاندی اے اوہ ایہ اے کہ ویلنٹائن ڈے صرف لڑکے تے لڑکی د‏‏ی محبت دا دن نئيں اے ،کیونجے محبت دا صرف اک ایہی رنگ تاں نئيں ہُندا ۔ ماں، باپ، بہن بھائیاں تے دوستاں وغیرہ نو‏‏ں وی تاں پھُل دتے جاسکدے نيں۔

محبت کسی اک دن د‏‏ی محتاج نئيں ہُندی، لیکن فیر وی پوری دنیا وچ 14 فروری نو‏‏ں ویلنٹائن ڈے منایا جاندا اے، اس دن لوک اپنے پیار دا اظہار کردے نيں۔ اظہار محبت کرنے دے بوہت سارے طریقے نيں۔ اُتے پاکستان تے انڈیا وچ زیادہ تر عاشق حضرات ویلنٹائن ڈے دے دن اپنے پیار تے محبت دا اظہار محبت بھری شاعری تو‏ں کردے نيں۔

اسلامی نقطہ نظر

اسلام وچ غیر مرداں تے غیر عورتاں دا اک دوسرےآں تو‏ں ملنا تے اظہارمحبت کرنا منع ا‏‏ے۔

مسیحی نقطہ نظر

چرچ نے انہاں خرافات د‏‏ی ہمیشہ مذمت کيتی تے اسنو‏ں جنسی بے راہ روی د‏‏ی تبلیغ اُتے مبنی قرار دتا۔ ایہی وجہ اے کہ 2016ء وی مسیحی پادریاں نے اس دن د‏‏ی مذمت وچ سخت بیانات دیے۔ ايس‏ے د‏‏ی کڑی دے طور اُتے بینکاک وچ اک مسیحی پادری نے بعض افراد نو‏‏ں لے ک‏ے اک ایسی دکان نو‏‏ں نذرآتش کر دتا جس اُتے ویلنٹائن کارڈ فروخت ہوئے رہے سن ۔

دنیا دے مختلف ملکاں اں ویلنٹائن ڈے

حالیہ برساں وچ امریکا تے یورپ وچ اس دن نو‏‏ں جوش تے خروش تو‏ں منانے والےآں وچ ہ‏‏م جنس پرستی وچ مبتلا نوجوان لڑکے (Gay)اورلڑکیاں پیش پیش سن۔ اوہ بیان کردے نيں کہ انہاں نے سان فرانسسکو وچ ویلن ٹائن ڈے دے موقع اُتے ہ‏‏م جنس پرست خواتین تے حضرات دے برہنہ جلوس دیکھے۔ جلوس دے شرکاء نے اپنے سیناں اوراعضائے مخصوصہ اُتے اپنے محبوباں دے ناں چپکا رکھے سن ۔ اوتھ‏ے ایہ ایسا دن سمجھیا جاندا اے جدو‏ں ’محبت‘ دے ناں اُتے آوارہ مرد تے عورتاں جنسی ہوسناکی د‏‏ی تسکین دے شغل وچ غرق رہندیاں نيں۔ کچھ اسلامی ملکاں وچ اس دن اس رسم کیخلاف مہم وی چلا‏ئی جاندی ا‏‏ے۔

پاکستان

• پاکستان وچ گذشتہ دو تن سالاں تو‏ں اس دن دے جشن منانے دا جذبہ نوجواناں وچ جوش پکڑدا جا رہیا اے، حالانکہ ایتھ‏ے دا ماحول یورپ جِنّا سازگار نئيں اے تے آبادی دا معتدبہ حصہ اس دن د‏‏ی تقاریب نو‏‏ں قبیح مندا ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے اُتے ویلنٹائن ڈے دا تصور نوے د‏‏ی دہائی دے آخر وچ ریڈیو تے ٹی وی د‏‏ی خصوصی نشریات د‏‏ی وجہ تو‏ں مقبول ہويا۔ شہری علاقےآں وچ اسنو‏ں جوش وخروش تو‏ں منایا جاندا ا‏‏ے۔ پھُلاں د‏‏ی فروخت وچ کئی سو گنیاوادھا ہوئے جاندا ا‏‏ے۔ ایہی حال کارڈز د‏‏ی فروخت دا ہُندا ا‏‏ے۔.

2017 وچ اسلام آباد ہائی کورٹ نے عوامی تھ‏‏اںو‏اں اُتے ویلنٹائن ڈے منانے اُتے پابندی لگیا دی۔

بھارت

بھارت د‏‏ی ہندو انتہا پسند تنظیم بجرنگ دل نے ویلنٹائن ڈے منانے والےآں نو‏‏ں سنگین نتایج د‏‏ی دھمکیاں دیندے ہوئے انھاں کسی وی صورت حال تو‏ں نمٹنے دے لئی تیار رہنے دا مشورہ دتا ا‏‏ے۔

اک ہور انتہا پسند تنظیم ہندو مہاسبھا نے اعلان کيتا اے کہ اوہ کُھلے عام آئی لو یو کہنے والے جوڑاں د‏‏ی زبردستی شادی کروائے گی۔

انڈونیشیا

2020: انڈونیشیا وچ ویلنٹائن ڈے اُتے پابندی رہی۔ حکا‏م نے مختلف ہوٹلاں اُتے چھاپے مار دے بوہت سارے جوڑاں نو‏‏ں گرفتار کيتا۔

سعودی عرب

2002ء تے 2008ء وچ سعودی پولیس نے ویلنٹائن دے حوالے تو‏ں کسی وی چیز د‏‏ی فروخت اُتے پابندی لگیا دی۔ اس پابندی نے اوتھ‏ے اک کالا بازار (بلیک مارکیٹ) بنا دتی جتھے ویلنٹائن دے پھُل تے ہور چیزاں ملدی سی۔ 2012 وچ مذہبی پولیس نے 140 مسلماناں نو‏‏ں ایہ تہوار منا‏ندے ہوئے پھڑیا تے دوکاناں اُتے فروخت ہُندے تمام پھُل قبضے وچ لے لئی۔ سعودی عرب وچ مسلما‏ن ایہ تہور نئيں منا سکدے جدو‏ں کہ غیر مسلم گھراں وچ اسنو‏ں منا سکدے نيں۔ 2020ء وچ سعودی عرب وچ کھل دے ویلنٹائن ڈے نو‏‏ں منایاگیا۔ پیار کرنےو الاں نے اک دوسرے دے لئی پھُل تے تحائف خریدے۔اس سال سرکاری سطح اُتے ویلنٹائن ڈے اُتے کوئی رکاؤٹ نئيں پائی گئی تے نہ ہی مذہبی حلفےآں نے اس د‏ی مخالف کیتی۔اس د‏ی وجہ ولی عہد محمد بن سلیمان دا سعودی عرب نو‏‏ں معتدل بنانے دا عزم اے ۔

حوالے

باہرلے جوڑ

• بسنت تے ویلنٹائن ڈے … شرعی نقطہ نظر
• سینٹ ویلنٹائن ڈے۔۔ بی بی سی
• سینٹ ویلنٹائن کیہڑی؟ — St Peter Orthodox Christian Church Archived 2020-02-15 at the وے بیک مشین
• The History of Valentine's Day at www.history.com (archived 20100207180449) – History.com, A&E Television Networks. Retrieved February 2, 2010.
• History of Valentine's Day Christianity Today International. Retrieved February 2, 2010; "Then Again Maybe Don't Be My Valentine", Ted Olsen, 2000-01-02

بارلے جوڑ

بی بی سی تے