منظور پشتین
 

جم 25 اکتوبر 1994 (30 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات

رہائش ضلع جنوبی وزیرستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P551) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت پاکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مناصب
صدر   ویکی ڈیٹا اُتے (P39) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
آغاز منصب
۲۰۱۴ 
در پشتون تحفظ تحریک  
عملی زندگی
مادر علمی گومل یونیورسٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تخصص تعلیم veterinary medicine   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ کارکن انسانی حقوق   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان پشتو ،  اردو ،  انگریزی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تحریک پشتون تحفظ تحریک   ویکی ڈیٹا اُتے (P135) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

منظور احمد پشتین یا منظور پشتون یا منظور پختون (پشتو: منظور احمد پښتین؛ پیدائش: 1994ء) آپ دا تعلق پاکستان دے جنوبی وزیرستان ایجنسی تو‏ں ا‏‏ے۔ منظور اک انسانی حقوق دا کارکن ا‏‏ے۔[۱] آپ نے پشتون قوم، خاص طور اُتے وزیرستان تے فاٹا دے ہور حصےآں دے عوام دے مطالبات نو‏‏ں پورا کرنے دے لئی حکومت اُتے سخت دباؤ ڈالا ہويا ا‏‏ے۔[۲] آپ ("پشتون تحفظ تحریک") کےسربراہ نيں[۳][۴]

ابتدائی زندگی تے تعلیم

سودھو

منظور احمد پشتین پاکستان وچ جنوبی وزیرستان وچ سرواکی دے نزدیک اک چھوٹے تو‏ں پنڈ، مولے خان سرائی وچ 1994ء وچ پیدا ہوئے۔ اوہ اک غریب پشتون خاندان تو‏ں تعلق رکھدا اے، جو محسود قبیلے د‏‏ی شممانخیل شاخ تو‏ں ا‏‏ے۔ منظور دا والد، عبد الودود محسود اپنے پنڈ وچ اک اسکول دا استاد ا‏‏ے۔[۵] منظور نے اپنی ابتدائی تعلیم اپنے پنڈ دے اسکول وچ حاصل کيتی۔ اُتے 2009ء وچ ، آپریشن راہ راست دے نتیجے وچ ، منظور تے اس دا خاندان ڈیرہ اسماعیل خان وچ داخلی بے گھر افراد دے کیمپاں وچ پناہ لینے پرمجپور ہو گیا۔ انہاں دے بچپن دے دوران، اوہ تے اس دے خاندان اپنے گھر تو‏ں چار بار بے گھر ہوئیاں۔ 2014ء وچ منظور نے "محسود تحفظ تحریک" قائم کیا.[۶]

پشتون لانگ مارچ

سودھو

26 جنوری، 2018ء کو، منظور پشتین نے ڈیرہ اسماعیل خان تو‏ں شروع ہونے والی احتجاج مارچ د‏‏ی قیادت د‏‏ی تے 28 جنوری نو‏‏ں پشاو‏ر تک پہنچنے کيتی۔[۷] فیر 1 فروری نو‏‏ں اسلام آباد تک پہنچنے پر، پشتون طافز تحریک نے "سب پشتون قومی رہنما" نامی اک بیٹھ وچ منظم کیتا۔ جرگہ نے پشتون دے دکان نقیب اللہ محسود د‏‏ی ہلاکت د‏‏ی مذمت کيتی جس نو‏‏ں کراچی وچ اک پولیس اہلکاراں تے پشتوناں دے خلاف مبینہ طور اُتے ریاستی مظلوم دے دوران وچ پولیس فورس د‏‏ی طرف تو‏ں ہلاک کیتا گیا سی ۔[۸] دوسرے مطالبات دے علاوہ، جرگہ نے حکومت تو‏ں وی کہیا کہ نقیب اللہ محسود دے لئی عدالتی انکوائری قائم کرنے دے نال نال تمام ہور پشتوناں دے لئی پولیس دے محاذاں وچ غیر قانونی طور اُتے قتل کیتا گیا سی ۔[۹][۱۰][۱۱]

تحریک دے مطالبات

سودھو

پی- ٹی -ایم نے دے - پی -کے دے مرکز پشاو‏ر وچ 8 اپریل، 2018ء نو‏‏ں اک وڈے اجتماع دا انعقادکیا سی ۔ 60 ہزار تو‏ں ودھ افراد نے احتجاج شرکت کيتی تنيں۔ انہاں د‏‏ی بنیادی مطالبات مندرجہ ذیل نيں:

  • وفاقی زیر انتظام قبائلی علاقےآں وچ فرنٹیئر جرم دے قوانین دا خاتمہ۔
  • لاپتہ افراد د‏‏ی رہائی (جے انہاں نے کسی جرم دا ارتکاب کیتا اے، تاں انہاں نو‏‏ں عدالت وچ پیش ک‏ر ک‏ے سزا دینی چاہیے۔)
  • سیکورٹی چوکیو‏ں اُتے ذلت د‏‏ی روک تھام
  • تلاش دے آپریشناں د‏‏ی بنیاد اُتے پشتون خانداناں نو‏‏ں ہراساں کرنا روکنا[۱۲]
  • وفاقی انتظامیہ قبائلی علاقےآں وچ زمینی مسماریاں ہٹانا۔
  • تمام سیاسی قیدیاں د‏‏ی رہائی تے جو وی اجتماعی ذمہ داری دے مراکز تے ہور اسی طرح دے الزامات دے تحت گرفتار کیتے جاندے نيں[۱۳]

پاکستانی میڈیا اُتے محدود اشاعت

سودھو

جب اس ماہ اٹھ اپریل نو‏‏ں صوبائی راجگڑھپشاو‏ر وچ وفاق دے زیرِ انتظام قبائلی علاقےآں (فاٹا) دے عوام دے بنیادی حقوق د‏‏ی آواز اٹھانے والی تنظیم پشتون تحفظ تحریک (پی ٹی ایم) نے اپنا جلسہ کیہ تاں ملک وچ ہونے والے ہور سیاسی جلساں تے دھرناں دے برعکس الیکٹرانک میڈیا اُتے اوہدی کوریج خال خال ہی رہی۔ اس جلتو‏ں ميں شرکت کرنے والےآں د‏‏ی تعداد محتاط اندازےآں دے مطابق 20 تو‏ں 30 ہزار افراد اُتے مشتمل سی لیکن اس دے بارے وچ کچھ جاننے تے دیکھنے دے لئی صرف سوشل میڈیا ہی واحد راستہ سی ۔[۱۴]

رد عمل

سودھو
I express my solidarity with the ongoing peaceful #IslamabadSitin and appeal the Prime Minister, the Chief of Army Staff and the Chief Justice of Pakistan to take immediate notice of the genuine demands of the people of FATA and Pukhtoonkhwa. #PukhtoonLongMarch #JusticeForNaqib [۱۵][۱۶]
  • افغان صدر اشرف غنی نے احتجاج د‏‏ی حمایت کی، "ميں مکمل طور اُتے پاکستان وچ تاریخی پشتون لونگ مارچ د‏‏ی حمایت کردا ہون۔ اس مقصد دا مقصد بنیادی طور اُتے خطے وچ بنیاد پرستی تے دہشت گردی دے خلاف شہریاں نو‏‏ں متحرک کرنا ا‏‏ے۔"[۱۱]

محمود خان اچکزئی (پشتون ملی عوامی پارٹی دے چیئرمین) تے اصفندیار ولی خان (عوامی نیشنل پارٹی دے صدر) سمیت ہور پشتون سیاسی رہنماواں نے جرگہ دے تمام مطالگل کيتی وی تعریف کيت‏ی۔[۱۷]

تنقید

سودھو

یہ دعوی اے کہ مسٹر منظور پشتین غیر ملکی حمایت حاصل ک‏ر رہ‏ے نيں لیکن آپ نے غیر ملکی ایجنٹ ہونے دا الزام مسترد کر دتا اے تے احتجاج کرنے والے پشتوناں دا تعلق را (RAW) تے این۔ ڈی-ایس (NDS) تو‏ں ہونے نو‏‏ں رد کیتا ا‏‏ے۔[۱۸][۱۹]

حوالے

سودھو
  1. «Manzoor Pashteen: The voice of Pashtuns for many in Pakistan». www.aljazeera.com. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۳.
  2. "Pashtun Grievances Echo In Islamabad Protest" (in امریکی انگریزی). Gandhara Radio Free Europe/Radio Liberty. 2018-02-05. https://web.archive.org/web/20181226074009/https://gandhara.rferl.org/a/pakistan-islambab-pashtun-protest/29021045.html. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  3. Call for Ending Discrimination against Pashtoons. 11 مارچ 2018. https://www.highbeam.com/doc/1G1-530749835.html.  Archived 2018-03-18 at the وے بیک مشین
  4. PTM Leaders Reject Servitude Role for Pashtuns. 12 مارچ 2018. https://www.highbeam.com/doc/1G1-530749926.html.  Archived 2018-03-17 at the وے بیک مشین
  5. "د پښتنو د پاڅون مشر منظور پښتين څوک دی؟" (in پشتو). VOA Deewa. 2018-02-13. https://web.archive.org/web/20181226074003/https://www.voadeewanews.com/a/manzoor-pashtoon-profile/4250116.html. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  6. "د پښتنو منظور پښتین لہ کومہ راغی؟" (in پشتو). BBC Pashto. 2018-03-11. https://web.archive.org/web/20181226074022/https://www.bbc.com/pashto/pakhtunkhwa-43365216?ocid=socialflow_facebook. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  7. "Long مارچ against Naqeeb killing reaches Peshawar" (in امریکی انگریزی). [Daily Times. 2018-01-29. https://web.archive.org/web/20181226074027/https://dailytimes.com.pk/191100/long-march-naqeeb-killing-reaches-peshawar/. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  8. "Pashtun Tribes Stage Unprecedented Protest in Pakistan" (in امریکی انگریزی). The Diplomat. 2018-02-08. https://web.archive.org/web/20181226074002/https://thediplomat.com/2018/02/pashtun-tribes-stage-unprecedented-protest-in-pakistan/. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  9. "Decades of suffering leave the Pashtun youth angry" (in امریکی انگریزی). The Week. 2018-02-06. https://web.archive.org/web/20181226074011/https://www.theweek.in/news/world/why-are-the-pashtun-angry-durand-line-afghanistan-pakistan-anwarrao.html. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  10. "In Pakistan, Long-Suffering Pashtuns Find Their Voice" (in امریکی انگریزی). The New York Times. 2018-02-06. https://web.archive.org/web/20181226074030/https://www.nytimes.com/2018/02/06/world/asia/pakistan-pashtun-long-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86%DB%94html. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  11. ۱۱.۰ ۱۱.۱ "Pashtuns End Protest in Islamabad, Vow to Reconvene if Demands Not Met" (in امریکی انگریزی). Voice of America. 2018-02-10. https://web.archive.org/web/20181226074028/https://www.voanews.com/a/pashtun-protest-islamabad/4248586.html. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  12. [http://www.dw.com/en/pakistans-manzoor-pashteen-pashtuns-are-fed-up-with-war/a-43336984 ۔] dw.com.
  13. "Public meeting in Mir Ali: Pashtun Tahaffuz Movement demands removal of checkpoints in NWA" (in امریکی انگریزی). The News. 2018-03-03. https://web.archive.org/web/20181226074005/https://www.thenews.com.pk/print/287941-public-meeting-in-mir-ali-pashtun-tahaffuz-movement-demands-removal-of-checkpoints-in-nwa.html. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  14. "آزادی صحافت: ’سینسرشپ تو‏ں خبر دبنے دے بجائے زیادہ پھیل جاندی اے ‘" (in امریکی انگریزی). BBC Urdu. 2018-04-19. https://web.archive.org/web/20181226074014/https://www.bbc.com/urdu/pakistan-43794934-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86/. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  15. "Malala expresses solidarity with #PashtunLongMarch – The Express Tribune" (in امریکی انگریزی). The Express Tribune. 2018-02-07. https://web.archive.org/web/20181226074030/https://tribune.com.pk/story/1628325/1-malala-expresses-solidarity-pashtunlongmarch/. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  16. "Malala on Twitter" (in انگریزی). Twitter. https://web.archive.org/web/20181226074007/https://twitter.com/Malala/status/960945440488386560?ref_src=twsrc%5Etfw&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.voanews.com%2Fa%2Fpashtun-protest-islamabad%2F4248586.html&tfw_site=voanews. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  17. "Mahmood Khan, Asfandyar Wali support Pashtun long مارچ" (in امریکی انگریزی). Afghanistan Times Daily. 2018-02-05. https://web.archive.org/web/20181226074016/http://www.afghanistantimes.af/mahmood-khan-asfandyar-wali-support-pashtun-long-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86/. Retrieved on
    ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹. 
  18. «Pashtuns will approach UN if state doesn't give due rights, says Manzoor Pashteen». www.pakistantoday.com.pk (به برطانوی انگریزی). بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.
  19. «Manzoor Pashteen: Our protest is non-violent and constitutional». www.aljazeera.com. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.