منشی سجاد حسین

منشی سجاد حسین
جم	سنہ 1856   کاکوری ،  ضلع لکھنؤ ،  اتر پردیش ،  برطانوی ہندستان
وفات	22 جنوری 1915 (58–59 سال)  لکھنئو
شہریت	برطانوی ہندستان
عملی زندگی
پیشہ	ناول نگار ،  مدیر (اخبار)
پیشہ ورانہ زبان	اردو
کارہائے نمایاں	اودھ پنچ
باب ادب

منشی سجاد حسین (پیدائش: 1856ء - وفات: 22 جنوری، 1915ء) اردو زبان دے مشہور معروف ناول نگار تے لکھنؤ تو‏ں نکلنے اردو دے مشہور ہفت روزہ اودھ پنچ دے مدیر سن ۔

حالات زندگی

منشی سجاد حسین 1856ء کوکاکوری، لکھنؤ ضلع، اتر پردیش، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد منشی منصور علی ڈپٹی کلکٹر سن جو پنشن لینے دے بعد اک عرصہ تک ریاست حیدرآباد وچ ڈویژنل جج رہ‏‏ے۔ سجاد حسین نے کاکوری وچ مشرقی علوم د‏‏ی تحصیل کيتی۔ کیننگ کالج وچ انٹرمیڈیٹ تک انگریزی پڑھی۔ تلاشِ معاش وچ فیض آباد گئے۔ کچھ دناں تک فوجیاں نو‏‏ں اردو پڑھاندے رہ‏ے، فیر لکھنؤ واپس آگئے تے 7 جنوری 1877ء وچ اردو دا مشہور مزاحیہ اخبار اودھ پنچ کڈیا۔ اس دے مالک و ایڈیٹر اوہ خود سن ۔اس اخبار دے اجرا د‏‏ی بنیاد اُتے اوہ اردو وچ ظریفانہ اخبار نویسی د‏‏ی بنیاد ڈالنے والےآں وچ شامل ہوئے گئے۔اودھ پنچ نے اردو ادب وچ طنز و مزاح د‏‏ی راہاں نو‏‏ں وسعت دتی تے پرانی روشاں دے نال اک وکھ راستے اُتے چلنے د‏‏ی ابتدا کی۔اس اخبار نے قومی معاملات تے عوامی مسائل نو‏‏ں وی نظر انداز نہ کیتا تے ودھ چڑھ کر مشرقی رہتل دے حق وچ نعرے لگائے۔اس اخبار وچ اوہ خود وی لکھدے سن تے اس وقت دے ممتاز ادیباں تربھون ناتھ ہجر، مرزا مچھو بیگ ستم ظریف، سید محمد خان آزاد، اکبر الہ آبادی، احمد علی شوق تے منشی جوالا پرشاد برق تو‏ں وی لکھواندے سن ۔ سجاد حسین دا شمار اعلیٰ پائے دے ناول نگاراں وچ ہُندا ا‏‏ے۔ انہاں دے ناول مزاحیہ نيں۔ بولی لکھنؤ د‏‏ی بول چال د‏‏ی بولی ا‏‏ے۔ انہاں دے ناولاں وچ حاجی بغلول سب تو‏ں زیادہ مشہور ہويا۔ انہاں دے ہور ناولاں وچ احمق الزین، میٹھی چھری، پیاری دنیا، کایا پلٹ، نشتر، طرحدار لونڈی تے حیات شیخ چلی و ہور شامل نيں۔

لکھتاں

• طرح دار لونڈی
• کایا پلٹ
• حاجی بغلول
• میٹھی چھری
• نشتر
• بگلا بھگت
• کائنات
• پیاری دنیا
• حیات شیخ چلی

وفات

منشی سجاد حسین فالج د‏‏ی بیمای دے باعث 22 جنوری 1915ء نو‏‏ں انتقال کر گئے۔

حوالے