منسکی مومنٹ
منسکی مومنٹ (Minsky Moment) توں مراد مالیات دی دنیا وچ اوہ موقع ہُندا اے جدوں اثاثےآں دی قیمتاں اچانک تیزی توں ڈگدی نيں۔ ایہ اصطلاح پروفیسر Hyman Minsky دے ناں توں منسوب اے جس نے 1986ء وچ Stabilizing an Unstable Economy دے ناں توں اپنا مقالہ لکھیا سی۔
منسکی دا موقف سی کہ وڈے بینک، تاجر تے قرض دینے والے ادارے مل کے وقفے وقفے توں مارکیٹ وچ مصنوعی ہیجان پیدا کردے نيں جس دی وجہ توں شیئر پلاٹ وغیرہ دی قیمتاں بہت ودھ جاندی نيں۔ لوک منافع دے لالچ وچ وڈے وڈے قرضے لے کے سرمائیہ کاری کردے نيں لیکن جدوں اچانک قیمتاں ڈگدی نيں تاں بری طرح نقصان اٹھاندے نيں۔
منسکی دے خیال وچ کیپیٹل ازم تے زبردست کاروباری اتار چڑھاو لازم و ملزوم نيں۔
Minsky’s insight that financial capitalism is inherently and endogenously given to bubbles and busts is not just right, but spectacularly right.
1992ء وچ منسکی نے اپنی تصنیف The Financial Instability Hypothesis وچ واضح کيتا کہ کس طرح قرض اپنی پہلی شکل (Hedge) توں دوسری شکل (سٹہ) اختیار کردا اے جو فیر تیسری شکل Ponzi Finance وچ تبدیل ہوئے کے مارکیٹ دے بیٹھ جانے دا سبب بندا اے۔
“Three distinct income-debt relations for economic units, which are labeled as hedge, speculative, and Ponzi finance, can be identified.
دنیا بھر وچ ہونے والی زرمبادلہ دی ترسیلات دا صرف 2 فیصد حقیقی معیشت اُتے مشتمل ہُندا اے جدوں کہ 98 فیصد سٹے اُتے مشتمل ہُندا اے۔[۱]. جون جولائی 1998ء وچ انڈونیشیا وچ ہونے والے مالیاتی بحران دی وجہ توں انڈونیشیا نوں اپنی آمدنی دا 13.5 فیصد نقصان برداشت کرنا پيا تے اس دی آبادی دا 40 فیصد یعنی 8 کروڑ افراد غربت دا شکار ہوئے گئے۔ [۲]
اقتباس سودھو
- "Hedge financing units are those which can fulfill all of their contractual payment obligations by their cash flows… Speculative finance units are units that can meet their payment commitments on “income account” on their liabilities, even as they cannot repay the principle out of income cash flows… For Ponzi units, the cash flows from operations are not sufficient to fulfill either the repayment of principle or the interest due on outstanding debts by their cash flows from operations."[۳]
- "Dark money is the #1 secret life force of today’s rigged financial markets. It drives whole markets up and down. It’s the reason for today’s financial bubbles....Needless to say, that’s not free market economics....Dark money rules the world"[۴]
‘recessions kill inflation.’[۵]
ہور ویکھو سودھو
فریکشنل ریزرو بینکنگ
قبرص دے بینکاں دا بحران
انفلیشن تے ڈیفلیشن
کنوت وکسیل
شرح سود
کاغذی کرنسی
حکومتی قرضے
اقتصادی غارت گر
انسائڈ جوب
جوزف اسٹگلیز
منڈل فلیمنگ دا نمونہ
ٹریفن دا مخمصہ
بدحالی اشاریہ