مقبرہ دائی انگا
مقبرہ دائی انگا (Tomb of Dai Anga)، جیہنوں گلابی باغ دے ناں ناݪ وی جاݨیا جاندا اے، 17ويں صدی دا مُغلیا مقبرا اے جیہڑا پنجاب دے شہر لہور دے علاقے بیگم پورا وچ واقع اے۔
| مقبرہ دائی انگا | |
 | |
| مقبرہ دائی انگا (گلابی باغ)
| |
| کوآرڈینیٹس : | 31°34′43″N 74°21′50″E |
| واقع : | لہور، پنجاب |
| قِسم : | مزار |
| مدفون : | دائی انگا |
| میٹیریئل : | اِٹاں تے سنگ مرمر |
| تریخ تکمیل : | گیٹ وے (1655)، مزار (1671) |
| مُختص برائے : | دائی انگا |
پچھوکڑ
سودھوایہ مقبرہ شاہجہان دی دایا، دائی انگا دے اعزاز وچ بݨایا گیا سی۔ ایہ لہور تے دہلی دے درمیان قائم سڑک گرینڈ ٹرنک روڈ دے ناݪ واقع اے۔ ایہ 17ويں صدی دے حضرت ایشاں دے مقبرے تے 18ويں صدی دے سرو آݪے مقبرے دے نیڑے واقع آ۔
تریخ
سودھودائی انگا دے مقبرے وچ اک گیٹ وے آ جیہڑا مقبرے دی تعمیر توں پہلے دا اے۔ 1655 عیسوی وچ فارسی رئیس مرزا سلطان بیگ نے تعمیر کروایا سی، ایہ گیٹ وے اصل وچ اک پھلواڑ دا داخلی دروازا سی۔ اصل باغ مربع شکل دا سی تے ایہدی ہر پاسے 250 گوز دی پیمائش کيتی گئی سی۔
1671 عیسوی وچ خوشی دے باغ نوں مغل شہنشاہ شاہجہان دی دایا تے شہنشاہ جہانگیر دے ماتحت بیکانیر دے مجسٹریٹ مراد خاں دی بیوی لئی اک مقبرے وچ دوبارا تبدیل کيتا گیا۔ باغ دے وچکار اک نواں مقبرا تعمیر کيتا گیا سی، جیہدے اُتے صدیاں توں ناݪدے سٹرکچر نے قبضا کر رکھیا اے، جیہدے وچ قبر تے گیٹ وے دے درمیان پھلواڑ دی صرف اک تنگ پٹی باقی رہ گئی اے۔
آرکیٹیکچر
سودھومقبرا مستطیل شکل دا اے جیہدے وچ اٹھ کمرے مرکزی حجرے دے چاروں پاسے نيں۔ پورا مقبرا اک اُچے چبوترے اُتے آ۔ فریسکوز دے ناݪ اک گنبد براہ راست مرکزی چیمبر دے اُتے آ۔ چیمبر بذات خود خالی اے، کیونکہ دائی انگا دی اصل قبر تھلے اک زیر زمین تہہ خانے وچ اے۔ اوہ اپݨی دھی سلطانہ بیگم دے پہلو وچ دفن نيں۔ دونے سینوٹاف نوں ہٹا دِتا گیا اے تے زیر زمین چیمبر ہُݨ عوام لئی قابل رسائی نئيں۔
مرکزی کَندھ نوں نقش و نگار تے معروف خطاط محمد صالح دے بݨائے گئے خوبصورت فریسکوز ناݪ سجایا گیا اے۔ مقبرے دا باہرلا حِصہ وی کِسے زمانے وچ بھرپور کاشی کاری یا کاشانی ٹائلاں ناݪ ٹعھکیا ہويا سی۔
تحفظ
سودھومقبرہ کمپلیکس، پنجاب دے محکمہ آثار قدیمہ دے محفوظ وِرثے دیاں یادگاراں وچ درج اے۔
اورنج ٹرین دی تعمیر دے اثرات
سودھوایہ مقبرہ، لہور اورنج لائن دے روٹ دے ناݪ واقع اے۔ ہیریٹیج مہم چلاوݨ واݪےآں نے لہور ہائی کورٹ وچ اک پٹیشن جمع کرائی کہ اورنج لائن، مقبرہ دائی انگا، شالامار باغ تے شہر دے 9 ہور تریخی تھانواں دے کوݪوں گُزرنی اے جو پنجاب سپیشل پریمیسس آرڈیننس 1985 تے نوادرات ایکٹ 1975 دی خلاف ورزی اے۔ اگست 2016 وچ عدالت نے کِسے وی ورثے دی جگہ دے 200 فُٹ دے اندر اورنج لائن دی تعمیر نوں روک دتا، جیہدے وچ مقبرہ دائی انگا وی شامل اے۔ یونیسکو نے ممکنہ طور تے تریخی وِرثے لئی "ناقابل تلافی نقصان" قرار دتا جے اس لائن نوں ایہدے پراݨے نقشے دے مطابق تعمیر کيتا جاندا۔
مورتاں
سودھو
.jpg)