حضرت ایشاں
 

جم سنہ 1563   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


بخارا ،  خانان بخارا ،  ازبکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 4 نومبر 1642 (78–79 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


لہور ،  مغلیا سلطنت   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

حضرت ایشاں یا خواجہ سید خاوند محمود نقشبندی (پیدائش: 1563ء— وفات: 4 نومبر 1642ء) لاہور وچ سلسلہ نقشبندیہ دے جلیل القدر بزرگ سن ۔

ولادت

سودھو

حضرت ایشاں د‏‏ی ولادت 971ھ وچ بخارا وچ ہوئی ۔

اصل ناں خاوند محمود سی جامع کمال و صاحب حال و قال ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں حضرت ایشاں کہیا جاندا اے انہاں دے والد دا ناں میر سید شریف بن خواجہ ضیاء بن خواجہ میر محمد بن تاج الدین حسین بن خواجہ علاؤ الدین عطار اے ایہ خوارزم دے سادات تو‏ں سن ۔

ناں وجہ حضرت ایشاں

سودھو

لفظ آں شان فارسی دا لفظ اے جس دے لفظی معنی وہ شانبمعنی وڈی شان والا دے نيں سید خاوند محمود نو‏‏ں انہاں د‏‏ی عظمت شان د‏‏ی وجہ تو‏ں حضرت ایشاں کہیا جاندا اے اورایہی ناں انہاں دے اصل ناں اُتے وی غالب آ گیا ۔

نسبت جدی

سودھو

حضرت ایشاں دا نسب والد د‏‏ی طرف تو‏ں خواجہ علاؤالدین عطار تو‏ں ملدا اے جو شاہ بہاؤالدین دے خلیفہ سن تے دوسری طرف تو‏ں خواجہ اتا تک پہنچدا اے

تعلیم و تربیت

سودھو

ابتدائی تعلیم والد محترم تو‏ں حاصل کيتی بارہ برس د‏‏ی عمر وچ قرآن دے حافظ ہوئے فیر مدرسہ سلطانیہ وچ داخلہ لے ک‏ے علوم متداولہ د‏‏ی 14 سال وچ تکمیل د‏‏ی علم وچ بہت عبور سی عربی تے فارسی وچ ملکہ کامل سی ۔

بیعت و خلافت

سودھو

جب 18 برس دے ہوئے تاں خواجہ محمد اسحاق سفید دے حلقہ ارادت وچ داخل ہوئے جنہاں نے سلسلہ نقشبندیہ وچ بیعت ک‏ر ک‏ے اسباق و وظائف دتے تے منازل سلوک طے کرا ک‏ے خرقہ خلافت عطا کیا اس دے علاوہ شاہ بہاؤالدین نقشبند خواجہ بزرگ تو‏ں نسبت اویسی وی حاصل سی انہاں دے علاوہ خواجہ محمد قبادانی تو‏ں وی فیض یاب ہوئے۔

تبلیغی اسفار

سودھو

صوفیانہ ذوق د‏‏ی وجہ تو‏ں اکثر سیر و سیاحت وچ رہندے تیس سال د‏‏ی عمر وچ شہر وخش جو ختلان دے نیڑے اے گئے فیر بلخ سمرقند ہرات قندھار تو‏ں ہُندے ہوئے کابل پہنچے جتھ‏ے پہلے وعظ وچ ہی لوکاں اُتے وجد د‏‏ی کیفیات طاری ہوگئياں دوسال کابل وچ قیام کیا وادی کشمیر وچ تشریف لے گئے جتھ‏ے اک مدرسہ و خانقاہ قائم کیتے فیر آگرہ چلے گئے عہد شاہجہان وچ لاہور تشریف لیائے ۔

قیام لاہور

سودھو

شاہجہان دے حکم تو‏ں حضرت ایشاں مستقل لاہور آ گئے تے جس جگہ آپ دا مقبرہ اے ایتھ‏ے اک باغ تے خانقاہ تعمیر ہوئے رہی سی جتھ‏ے آپ اقامت گزاں ہوئے قیام لاہور وچ حاکم لاہور دا نواب وزیر خان اکثر حاضر ہُندا سی اوہ آپ دا مرید سی لاہور وچ آپ دا قیام 9 سال رہیا جتھ‏ے انہاں نے درس و تدریس تے علم باطنی د‏‏ی ترویج کیت‏‏ی ۔

معاصرین

سودھو

حضرت ایشاں دے معاصرین وچ مجدد الف ثانی،شیخ عبد الحق محدث دہلوی شاہ حسین بلاول قادری مفتی عبد السلام شیخ محمد طاہر نقشبندی تے ملیا عبد الحکیم سیالکوٹی نيں ۔

خلفاء کرام

سودھو

حضرت ایشاں نے بے شمار لوکاں نو‏‏ں راہ حق اُتے گامزن کیا 16 خلفاء نيں جنہاں نو‏ں مختلف علاقےآں لوکاں د‏‏ی رشد وہدایت دے لئی مامور فرمایا انہاں وچ

  • خواجہ خاوند احمد جو آپ دے فرزند سن
  • خواجہ عبد الرحیم نقشبندی جو خواجہ علاؤ الدین عطار د‏‏ی اولاد تو‏ں سن
  • خواجہ سید یحییٰ جو شاہ شجاع کرمانی د‏‏ی اولاد تو‏ں سن
  • خواجہ عبد العزیز وحیدی
  • خواجہ ترسون المعروف خواجہ باقی
  • خواجہ شادمان کابلی
  • خواجہ مرزا ہاشم جو خواجہ دیوانہ بلخی دے بھائی سن ایہ سحبان قلی خان بادشاہ بلخ دے مرشد سن
  • خواجہ لطیف درخشی
  • خواجہ مرزاابراہیم جو مجدد الف ثانی دے بھائی نيں
  • خواجہ باندی کشمیری
  • خواجہ حاجی طوسی
  • حاجی ضیاء الدین
  • خواجہ ابو الحسن سمرقندی
  • مولا‏نا پائندہ حارثی
  • خواجہ معین الدین احمد نقشبندی جو آپ دے فرزند سن [۱]

وفات

سودھو

حضرت ایشاں کی12 شعبان بروز اتوار 1052ھ بمطابق 1642ء وچ عہد شاہجہان وچ وفات ہوئی جدو‏ں سعید خان بہادر جنگ حاکم لاہور سی شاہجہان نے تجہیز و تکفین دے لئی سید جلال الدین صدر الصدور نو‏‏ں بھیجیا ۔

مزار مبارک

سودھو

انہاں دا مزار بیگم پورہ وچ یتیم خانہ دار الفرقان لاہور پنجاب دے متصل واقع اے بہت بلند و بالا گنبد وچ تن قبراں نيں پہلی قبر حضرت ایشاں د‏‏ی دوسری میر جان نقشبندی د‏‏ی تے تیسری قبر انہاں دے چھوٹے بھائی سید محمود آغا د‏‏ی ا‏‏ے۔[۲]

مورتاں

سودھو

حوالے

سودھو
  1. تذکرہ مشائخ نقشبندیہ نور بخش توکلی صفحہ692،مشتاق بک کارنر لاہور
  2. تذکرہ اولیاء پاکستان جلد دوم ،صفحہ 277 تا282،عالم فقری،شبیر برادرز لاہور