حضرت ایشاں
حضرت ایشاں | |
---|---|
جم | سنہ 1563
|
وفات | 4 نومبر 1642 (78–79 سال) |
ترمیم |
حضرت ایشاں یا خواجہ سید خاوند محمود نقشبندی (پیدائش: 1563ء— وفات: 4 نومبر 1642ء) لاہور وچ سلسلہ نقشبندیہ دے جلیل القدر بزرگ سن ۔
ولادت
سودھوحضرت ایشاں دی ولادت 971ھ وچ بخارا وچ ہوئی ۔
ناں
سودھواصل ناں خاوند محمود سی جامع کمال و صاحب حال و قال ہونے دی وجہ توں حضرت ایشاں کہیا جاندا اے انہاں دے والد دا ناں میر سید شریف بن خواجہ ضیاء بن خواجہ میر محمد بن تاج الدین حسین بن خواجہ علاؤ الدین عطار اے ایہ خوارزم دے سادات توں سن ۔
ناں وجہ حضرت ایشاں
سودھولفظ آں شان فارسی دا لفظ اے جس دے لفظی معنی وہ شانبمعنی وڈی شان والا دے نيں سید خاوند محمود نوں انہاں دی عظمت شان دی وجہ توں حضرت ایشاں کہیا جاندا اے اورایہی ناں انہاں دے اصل ناں اُتے وی غالب آ گیا ۔
نسبت جدی
سودھوحضرت ایشاں دا نسب والد دی طرف توں خواجہ علاؤالدین عطار توں ملدا اے جو شاہ بہاؤالدین دے خلیفہ سن تے دوسری طرف توں خواجہ اتا تک پہنچدا اے
تعلیم و تربیت
سودھوابتدائی تعلیم والد محترم توں حاصل کيتی بارہ برس دی عمر وچ قرآن دے حافظ ہوئے فیر مدرسہ سلطانیہ وچ داخلہ لے کے علوم متداولہ دی 14 سال وچ تکمیل دی علم وچ بہت عبور سی عربی تے فارسی وچ ملکہ کامل سی ۔
بیعت و خلافت
سودھوجب 18 برس دے ہوئے تاں خواجہ محمد اسحاق سفید دے حلقہ ارادت وچ داخل ہوئے جنہاں نے سلسلہ نقشبندیہ وچ بیعت کر کے اسباق و وظائف دتے تے منازل سلوک طے کرا کے خرقہ خلافت عطا کیا اس دے علاوہ شاہ بہاؤالدین نقشبند خواجہ بزرگ توں نسبت اویسی وی حاصل سی انہاں دے علاوہ خواجہ محمد قبادانی توں وی فیض یاب ہوئے۔
تبلیغی اسفار
سودھوصوفیانہ ذوق دی وجہ توں اکثر سیر و سیاحت وچ رہندے تیس سال دی عمر وچ شہر وخش جو ختلان دے نیڑے اے گئے فیر بلخ سمرقند ہرات قندھار توں ہُندے ہوئے کابل پہنچے جتھے پہلے وعظ وچ ہی لوکاں اُتے وجد دی کیفیات طاری ہوگئياں دوسال کابل وچ قیام کیا وادی کشمیر وچ تشریف لے گئے جتھے اک مدرسہ و خانقاہ قائم کیتے فیر آگرہ چلے گئے عہد شاہجہان وچ لاہور تشریف لیائے ۔
قیام لاہور
سودھوشاہجہان دے حکم توں حضرت ایشاں مستقل لاہور آ گئے تے جس جگہ آپ دا مقبرہ اے ایتھے اک باغ تے خانقاہ تعمیر ہوئے رہی سی جتھے آپ اقامت گزاں ہوئے قیام لاہور وچ حاکم لاہور دا نواب وزیر خان اکثر حاضر ہُندا سی اوہ آپ دا مرید سی لاہور وچ آپ دا قیام 9 سال رہیا جتھے انہاں نے درس و تدریس تے علم باطنی دی ترویج کیتی ۔
معاصرین
سودھوحضرت ایشاں دے معاصرین وچ مجدد الف ثانی،شیخ عبد الحق محدث دہلوی شاہ حسین بلاول قادری مفتی عبد السلام شیخ محمد طاہر نقشبندی تے ملیا عبد الحکیم سیالکوٹی نيں ۔
خلفاء کرام
سودھوحضرت ایشاں نے بے شمار لوکاں نوں راہ حق اُتے گامزن کیا 16 خلفاء نيں جنہاں نوں مختلف علاقےآں لوکاں دی رشد وہدایت دے لئی مامور فرمایا انہاں وچ
- خواجہ خاوند احمد جو آپ دے فرزند سن
- خواجہ عبد الرحیم نقشبندی جو خواجہ علاؤ الدین عطار دی اولاد توں سن
- خواجہ سید یحییٰ جو شاہ شجاع کرمانی دی اولاد توں سن
- خواجہ عبد العزیز وحیدی
- خواجہ ترسون المعروف خواجہ باقی
- خواجہ شادمان کابلی
- خواجہ مرزا ہاشم جو خواجہ دیوانہ بلخی دے بھائی سن ایہ سحبان قلی خان بادشاہ بلخ دے مرشد سن
- خواجہ لطیف درخشی
- خواجہ مرزاابراہیم جو مجدد الف ثانی دے بھائی نيں
- خواجہ باندی کشمیری
- خواجہ حاجی طوسی
- حاجی ضیاء الدین
- خواجہ ابو الحسن سمرقندی
- مولانا پائندہ حارثی
- خواجہ معین الدین احمد نقشبندی جو آپ دے فرزند سن [۱]
وفات
سودھوحضرت ایشاں کی12 شعبان بروز اتوار 1052ھ بمطابق 1642ء وچ عہد شاہجہان وچ وفات ہوئی جدوں سعید خان بہادر جنگ حاکم لاہور سی شاہجہان نے تجہیز و تکفین دے لئی سید جلال الدین صدر الصدور نوں بھیجیا ۔
مزار مبارک
سودھوانہاں دا مزار بیگم پورہ وچ یتیم خانہ دار الفرقان لاہور پنجاب دے متصل واقع اے بہت بلند و بالا گنبد وچ تن قبراں نيں پہلی قبر حضرت ایشاں دی دوسری میر جان نقشبندی دی تے تیسری قبر انہاں دے چھوٹے بھائی سید محمود آغا دی اے۔[۲]