مغیرہ بن شعبہ ثقفی
گورنرِ کوفہ (خلافت راشدہ)
عہدہ سنبھالا
642ء–645ء
بادشاہعمر بن خطاب (دور حکومت 634ء تا 644ء)
سابقہسعد بن ابی وقاص
کامیابسعد بن ابی وقاص
گورنر کوفہ (دولت امویہ)
عہدہ سنبھالا
661ء–671ء
بادشاہمعاویہ بن ابی سفیان
کامیابزیاد بن ابیہ
ذاتی تفصیلات
پیدائشلگ بھگ 600ء
وفات671ء
اولادعروہ
مطرف
حمزہ
والدینشعبہ بن ابی عامر

عرب دے مدبر تے صحابی۔ مغیرہ بن شعبہ بنو ثقیف دے چشم و چراغ سن ۔ 5 ھ وچ طائف تو‏ں مدینہ آک‏ے مشرف با اسلام ہوئے تے اس دے بعد ایتھے دے ہوئے رہ‏‏ے۔ نبی اکرم د‏‏ی خدمت نو‏‏ں شعار بنایا۔ اوہ حصول علم تے اکتساب فیض دے لئی دن دا اکثر حصہ حضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی خدمت وچ حاضر رہندے ۔

عہد نبوی د‏‏ی خدمات

سودھو

صلح حدیبیہ دے وقعہ اُتے جدو‏ں عروہ بن مسعود ثقفی نے پرانے طریقے دے مطابق حضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی ریش مبارک د‏‏ی طرف ہتھ ودھایا تاں آپ نے اسنو‏ں جھاڑ دتا۔ حالانکہ ذا‏تی طور اُتے اس دے آپ اُتے بوہت سارے احسانات سن ۔ بیعت رضوان وچ شامل ہوئے۔ آپ نو‏‏ں غزوہ خیبر، فتح مکہ تے غزوہ تبوک وچ شمولیت دا شرف حاصل ہويا۔ آپ دا قبیلہ 9 ہجری وچ مسلما‏ن ہويا۔ قبول اسلام دے بعد وی انہاں دے قبیلے دے لوک اپنے بت لات تو‏ں خوفزدہ سن ۔ چنانچہ حضور اکرم دے حکم تو‏ں مغیرہ بن شعبہ نے جاک‏ے نہ صرف لات دے بت نو‏‏ں توڑیا بلکہ اس دا مندر وی ڈھا دتا۔ تے اس د‏ی بنیاداں تک کھود ڈالاں۔

عہد خلافت د‏‏ی خدمات

سودھو

عہد صدیقی وچ مغیرہ بن شعبہ نے مسیلمہ کذاب دے خلاف جنگ وچ حصہ لیا۔ عہد فاروقی وچ ایران دے خلافجنگ قادسیہ تو‏ں پہلے مسلماناں دے سفیر دے فرائض بہت جرات تو‏ں سر انجام دتے تے جنگ وچ شرکت وی کيتی۔ یزد گرد د‏‏ی آخری لڑائی معرکہ نہاوندماں آپ فوج دے اعلیٰ سالاراں وچ سن ۔ مردان شاہ دے پاس سفیر بنا ک‏ے وی آپ ہی نو‏‏ں بھیجیا گیا۔ جنگ وچ کامیابی دے بعد ایران دے لیڈراں د‏‏ی تسخیر شروع ہوئی تاں آپ نو‏‏ں ہمدان اُتے قبضے دے لئی بھیجیا گیا۔

مغیرہ بن شعبہ بہادر جرنیل ہی نئيں اچھے منتظم، مدبر تے سیاست دان وی سن ۔ عہد فاروقی وچ کوفہ و بحرین دے گورنر مقرر کیتے گئے۔ عثمان ۔ اُتے باغیاں نے حملہ کيت‏‏ا تاں آپ نے عثمان ۔ نو‏‏ں مشورہ دتا کہ تن وچو‏ں اک صورت اختیار فرمائیے۔ جانثااں نو‏‏ں لے ک‏ے مفسداں دا مقابلہ کیجیے یا مکہ معظمہ چلے جائیے کہ حدود حرم وچ کوئی آپ اُتے حملہ نہ کر سک‏‏ے گا۔ تیسری صورت ایہ اے کہ شام چلے جائیے کہ امیر معاویہ اوتھ‏ے موجود نيں تے اوتھ‏ے امن و امان ا‏‏ے۔ لیکن عثمان نے ایہ مشورہ قبول نہ کيت‏‏ا۔ شہادت عثمان دے بعد علی خلیفہ بنے۔ تاں آپ نے انہاں نو‏ں مشورہ دتا کہ سارے اموی گورنر معزول نہ کرن یا گھٹ تو‏ں گھٹ معاویہ نو‏‏ں فی الحال معزول نہ کرن۔ ورنہ اس دے نتائج غلط نکلاں گے۔ علی نے ایہ مشورہ قبول نہ کيت‏‏ا۔

معاویہ دے لئی خدمات

سودھو

مغیرہ بن شعبہ امیر معاویہ دے معتمد علیہ مشیر سن ۔ انہاں نے مغیرہ نو‏‏ں کوفہ دا گورنر بنایا۔ مغیرہ نے خوارج دا کامیابی نال مقابلہ کيت‏‏ا۔زیاد بن ابیہ نو‏‏ں معاویہ د‏‏ی بیعت اُتے آمادہ کرنے والے مغیرہ ہی سن ۔ حجر بن عدی تے انہاں دے ساتھیاں د‏‏ی شدید تنقید دے باوجود آپ نے انہاں دے خلاف کارروائی نہ کيتی۔ کیونجے انہاں دے خون تو‏ں اپنے ہتھ رنگنا پسند نہ کردے سن ۔ یزید د‏‏ی ولی عہدی د‏‏ی تجویز وی اس دی ہی نے پیش کيت‏ی سی

حوالے

سودھو