مغیرہ ابن شعبہ
مغیرہ بن شعبہ ثقفی | |
---|---|
گورنرِ کوفہ (خلافت راشدہ) | |
عہدہ سنبھالا 642ء–645ء | |
بادشاہ | عمر بن خطاب (دور حکومت 634ء تا 644ء) |
سابقہ | سعد بن ابی وقاص |
کامیاب | سعد بن ابی وقاص |
گورنر کوفہ (دولت امویہ) | |
عہدہ سنبھالا 661ء–671ء | |
بادشاہ | معاویہ بن ابی سفیان |
کامیاب | زیاد بن ابیہ |
ذاتی تفصیلات | |
پیدائش | لگ بھگ 600ء |
وفات | 671ء |
اولاد | عروہ مطرف حمزہ |
والدین | شعبہ بن ابی عامر |
عرب دے مدبر تے صحابی۔ مغیرہ بن شعبہ بنو ثقیف دے چشم و چراغ سن ۔ 5 ھ وچ طائف توں مدینہ آکے مشرف با اسلام ہوئے تے اس دے بعد ایتھے دے ہوئے رہے۔ نبی اکرم دی خدمت نوں شعار بنایا۔ اوہ حصول علم تے اکتساب فیض دے لئی دن دا اکثر حصہ حضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی خدمت وچ حاضر رہندے ۔
عہد نبوی دی خدمات
سودھوصلح حدیبیہ دے وقعہ اُتے جدوں عروہ بن مسعود ثقفی نے پرانے طریقے دے مطابق حضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی ریش مبارک دی طرف ہتھ ودھایا تاں آپ نے اسنوں جھاڑ دتا۔ حالانکہ ذاتی طور اُتے اس دے آپ اُتے بوہت سارے احسانات سن ۔ بیعت رضوان وچ شامل ہوئے۔ آپ نوں غزوہ خیبر، فتح مکہ تے غزوہ تبوک وچ شمولیت دا شرف حاصل ہويا۔ آپ دا قبیلہ 9 ہجری وچ مسلمان ہويا۔ قبول اسلام دے بعد وی انہاں دے قبیلے دے لوک اپنے بت لات توں خوفزدہ سن ۔ چنانچہ حضور اکرم دے حکم توں مغیرہ بن شعبہ نے جاکے نہ صرف لات دے بت نوں توڑیا بلکہ اس دا مندر وی ڈھا دتا۔ تے اس دی بنیاداں تک کھود ڈالاں۔
عہد خلافت دی خدمات
سودھوعہد صدیقی وچ مغیرہ بن شعبہ نے مسیلمہ کذاب دے خلاف جنگ وچ حصہ لیا۔ عہد فاروقی وچ ایران دے خلافجنگ قادسیہ توں پہلے مسلماناں دے سفیر دے فرائض بہت جرات توں سر انجام دتے تے جنگ وچ شرکت وی کيتی۔ یزد گرد دی آخری لڑائی معرکہ نہاوندماں آپ فوج دے اعلیٰ سالاراں وچ سن ۔ مردان شاہ دے پاس سفیر بنا کے وی آپ ہی نوں بھیجیا گیا۔ جنگ وچ کامیابی دے بعد ایران دے لیڈراں دی تسخیر شروع ہوئی تاں آپ نوں ہمدان اُتے قبضے دے لئی بھیجیا گیا۔
مغیرہ بن شعبہ بہادر جرنیل ہی نئيں اچھے منتظم، مدبر تے سیاست دان وی سن ۔ عہد فاروقی وچ کوفہ و بحرین دے گورنر مقرر کیتے گئے۔ عثمان ۔ اُتے باغیاں نے حملہ کيتا تاں آپ نے عثمان ۔ نوں مشورہ دتا کہ تن وچوں اک صورت اختیار فرمائیے۔ جانثااں نوں لے کے مفسداں دا مقابلہ کیجیے یا مکہ معظمہ چلے جائیے کہ حدود حرم وچ کوئی آپ اُتے حملہ نہ کر سکے گا۔ تیسری صورت ایہ اے کہ شام چلے جائیے کہ امیر معاویہ اوتھے موجود نيں تے اوتھے امن و امان اے۔ لیکن عثمان نے ایہ مشورہ قبول نہ کيتا۔ شہادت عثمان دے بعد علی خلیفہ بنے۔ تاں آپ نے انہاں نوں مشورہ دتا کہ سارے اموی گورنر معزول نہ کرن یا گھٹ توں گھٹ معاویہ نوں فی الحال معزول نہ کرن۔ ورنہ اس دے نتائج غلط نکلاں گے۔ علی نے ایہ مشورہ قبول نہ کيتا۔
معاویہ دے لئی خدمات
سودھومغیرہ بن شعبہ امیر معاویہ دے معتمد علیہ مشیر سن ۔ انہاں نے مغیرہ نوں کوفہ دا گورنر بنایا۔ مغیرہ نے خوارج دا کامیابی نال مقابلہ کيتا۔زیاد بن ابیہ نوں معاویہ دی بیعت اُتے آمادہ کرنے والے مغیرہ ہی سن ۔ حجر بن عدی تے انہاں دے ساتھیاں دی شدید تنقید دے باوجود آپ نے انہاں دے خلاف کارروائی نہ کيتی۔ کیونجے انہاں دے خون توں اپنے ہتھ رنگنا پسند نہ کردے سن ۔ یزید دی ولی عہدی دی تجویز وی اس دی ہی نے پیش کيتی سی