مصطفٰی علی ہمدانی
جمجولائی 29, 1909(1909-07-29)
لاہور، برطانوی ہندوستان (موجودہ پاکستان)
موتاپریل 21, 1980(1980-04-21)
لاہور، پاکستان
قلمی ناںمصطفٰی علی ہمدانی
کم کِتہبراڈکاسٹر، صحافی
بولیاردو، فارسی
شہریتپاکستان دا جھنڈاپاکستانی
تعلیماورینٹیل لینگویجیز وچ گریجویشن
مادر علمیاورینٹیل کالج
مضمونصحافت

مصطفٰی علی ہمدانی (پیدائش: ۲۹ جولائی، ۱۹۰۹ء - وفات: ۲۱اپریل، ۱۹۸۰ء)اولاں ناشر اعلانِ قیام پاکستان، ممتاز براڈ کاسٹر، ماہر لسانیات، شاعر تے صحافی سن ۔

حالات زندگی

سودھو

سید مصطفٰی علی ہمدانی ۲۹ جولائی ۱۹۰۹ء نو‏ں موچی دروازہ، لاہور، برطانوی ہندوستان (موجودہ پاکستان) وچ اک معزز گھرانے وچ پیدا ہوئے[۱]۔ والد دا ناں جناب صفدر علی ہمدانی سی۔ مصطفٰی ہمدانی دے دادا ایران دے شہر ہمدان تو‏ں ہجرت کر ک‏ے کوئٹہ وچ آباد ہوئے سن ۔۱۹۳۵ وچ کوئٹہ دے زلزلے دے بعد اس خاندان وچو‏ں کچھ گھر انے پشاور ہجرت کر گئے تے باقی لاہور آ ک‏ے آباد ہوئے۔ مصطفٰی ہمدانی دے گھر وچ شروع تو‏ں فارسی بولنے دا رواج سی۔ مصطفٰی علی ہمدانی نے تعلیم دے ابتدائی مدارج طے کرنے دے بعد اورینٹیل کالج تو‏ں اورینٹیل لینگویجیز وچ گریجویشن دی ( جو لسان شرقیہ وچ مہارت کہلاندی تھی)۔ لسان فہمی دا ایہ عالم سی کہ بشمول انگلش ،اردو، عربی تے فارسی دے اوہ ست زباناں وچ مہارت رکھدےسن ۔

ناصر قریشی نے ايس‏ے کتاب ‘‘یاداں دے پھُل‘‘ دے اک ہور باب وچ لکھیا اے‘‘۱۹۳۸ء دی گل اے کہ ہمدانی صاحب نے کِسے تقریر دے سلسلے وچ ریڈیو لاہور اُتے نظرکرم دی اسٹیشن ڈائریکٹر نے انہاں دی آواز سن کر ماہرانہ مگر عاجزانہ انداز وچ عرض کيتا ’’جناب آپ دی آواز تاں بنی ہی ریڈیو دے لئی اے ‘‘ چنانچہ اگلے سال موصوف ریڈیو وچ بطور اناؤنسر رکھ لئی گئے۔[۲] ۱۹۳۸ وچ انہاں نے اس وقت دے آل انڈیا ریڈیو دے لاہور اسٹیشن تو‏ں اپنے فنی سفر دا آغاز کيتا۔ ۱۹۳۸ تو‏ں ۱۹۶۹ تک مسلسل مائیکروفون دے ذریعے کروڑاں عوام دے دلاں نال رابطہ رکھنے والے مصطفٰی علی اسيںٰدانی ۱۹۶۹ وچ ریڈیو پاکستان، لاہور تو‏ں چیف اناؤنسر دی حیثیت تو‏ں ریٹائرڈ ہوئے۔ اُتے ۱۹۷۱ دی پاک بھارت جنگ وچ جذبہ حب الوطنی نے گھر نہ بیٹھنے دتا تے اوہ رضاکارانہ طور اُتے مائیکروفون اُتے آ گئے۔ بعد وچ اس وقت دے وزیر اطلاعات و نشریات تے ان دے بے حد مداح مولانا کوثر نیازی دے بے حد اصرار اُتے اوہ اک معاہدے دے تحت ۱۹۷۵ تک اناؤنسرز دی تربیت کاکام کردے رہے ۔

مصطفٰی ہمدانی نو‏‏ں ایہ اعزاز حاصل اے کہ قیام پاکستان دے بعد ریڈیو اُتے اردو وچ پہلا اعلان آزادی انہاں دی آواز وچ سنا گیا۔[۳] اس اعلان دے لفظاں ایہ سن ۔ بسم اللہ الرحمن الرحیم، السلام و علیکم ۱۳ تے ۱۴ اگست ۱۹۴۷ء دی درمیانی شب، رات دے ۱۲ بجے پاکستان براڈ کاسٹنگ سروس طلوع صبح آزادی[۱]

مصطفٰی علی ہمدانی محض اک براڈکاسٹر نہاں بلکہ اک صحافی، ادیب تے شاعر دی حیثیت تو‏ں وی جانے جاندے سن ۔ انیس سو تِیہہ دے اواخر عشرے وچ انہاں نے لاہور تو‏ں اپنا اخبار " انقلاب " وی کڈیا سی۔ جو تقریباً اک عشرے تک شائع ہُندا رہیا۔ سید مصطفٰی ہمدانی دے خانوادے وچو‏ں وی زیادہ تر دا تعلق صحافت تے ادب تو‏ں رہیا اے۔ ان وچ ان دے برادرِ نسبتی رضا ہمدانی، بہنوئی فارغ بخاری شامل نيں جدو‏ں کہ ان دے فرزند صفدر علی ہمدانی نے ان تو‏ں ورثہ وچ نہ صرف شاعری نو‏ں پایا بلکہ صحافت تے براڈ کاسٹنگ دے میدان وچ وی سرگرمِ عمل نيں ۔

نمونہِ کلام

سودھو

سلام دے اشعار[۴]

پیاسا ہے محمد دا نواسہ لبِ دریا لختِ دلِ حیدر و زہرا لبِ دریا
اشرار دے نرغے ماں ہے تنہا لبِ دریافرزندِ شہِ یثرب و بطحا لبِ دریا

غزل دے اشعار

محبت بحرِ طوفانی ہے جو ساحل نہاں رکھدا محبت دشتِ بے پایاں ہے جو منزل نہاں رکھتا
محبت اک بگولا ہے جو دشتِ دل سے اٹھدا ہے محبت پردہِ محمل ہے جو مشکل سے اٹھدا ہے

وفات

سودھو

مصطفٰی علی ھمدانی نے ۲۱ اپریل ۱۹۸۰ نو‏ں وفات پائی تے انہاںوں مؤمن پورہ دے قبرستان وچ سپرد خاک کيتا گیا ۔

مصطفٰی علی ہمدانی سٹوڈیو دا اعلان اورافتتاح

سودھو

دو تے تین اپریل ۲۰۱۴ء نو‏ں پی بی سی دے چیئرمین نظیر سعید تے ڈی جی ثمینہ پرویز دی زیرِ صدارت اک کانفرنس ریڈیو پاکستان دے ہیڈ کوارٹر اسلام‌آباد وچ منعقد ہوئی۔ جس وچ ہور اہم فیصلےآں دے نال سا تھ صدا کاراں نو‏ں مصطفٰی علی ہمدانی ایوارڈز دینے تے اک سٹوڈیو نو‏ں مصطفٰی علی ہمدانی (مرحوم) دے ناں تو‏ں منسوب کرنے دا فیصلہ ہويا ۔[۵] لہذا ۱۳ اگست ۲۰۱۴ نو‏ں محترمہ ثمینہ پرویز نے مصطفٰی علی ہمدانی اسٹوڈیو دا افتتاح کيتا۔[۶]

ہور پڑھو

سودھو


حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ «آرکائیو کاپی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۱-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۲۹. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  2. http://www.aalmiakhbar.com/archive/index.php?mod=article&cat=specialreport&article=43940
  3. Flashback: Voices from the past – Newspaper – DAWN.COM
  4. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10152938020151995&set=g.1382767858617362&type=1&theater ماہنامہ شہید، لاہور، صفحہ 13، کربلا نمبر 1974
  5. «ریڈیو پاکستان دی ست سال بعد پروگرام کانفرنس». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۱-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۲۹. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  6. http://www.aalmiakhbar.com/archive/index.php?mod=article&cat=specialreport&article=46263