مراۃ الاخبار
قسم | ہفت روزہ |
---|---|
بانی | رام موہن رائے |
مدیر | رام موہن رائے |
آغاز | 20 اپریل، 1822ء |
زبان | فارسی |
اختتام | 4 اپریل، 1823ء |
صدر دفتر | کولکاتا، برطانوی ہند |
مراۃ الاخبار برطانوی ہندوستان دا فارسی بولی وچ نکلنے والا اک ہفت روزہ اخبار سی جسنوں 20 اپریل، 1822ء وچ رام موہن رائے نے کولکاتا توں جاری کيتا سی۔ ایہ ہندوستان وچ فارسی دا پہلا مطبوعہ اخبار سی۔[۱][۲]
مراۃ الاخبار دے بانی رام موہن رائے ہندوواں دے وڈے مصلح، برہمو سماج دے بانی تے کلکتہ دی صحافت دے اہم ستون سن ۔ اوہ 22 مئی 1774ء نوں رادھا نگر، مدراس پریزیڈنسی وچ پیدا ہوئے۔ خاندانی روایات دے مطابق عربی تے فارسی دی تعلیم حاصل کيتی۔ پٹنہ جا کے اسلامی علوم وچ دسترس پائی۔ اُنہاں صوفیا دیاں لکھتاں دا مطالعہ کيتا جنہاں اُتے ویدانت دے فلسفے دا گہرا اثر سی۔[۳]
انہاں نے سب توں پہلے ستی دی رسم دے خلاف مہم چلائی تے 1828ء وچ گورنر جنرل ہند لارڈ ولیم بنٹنک نے اس رسم نوں قانوناً بند کر دتا۔ اوہ ہندوستان خصوصاً ہندوواں دے لئی مغربی تعلیم دے وڈے حامی سن ۔ انہاں نے کلکتہ وچ ہندو اسکول دے قیام وچ اہم کردار ادا کيتا۔ عمر دے آخری حصے وچ دہلی دے مغل حکمراں اکبر شاہ ثانی نے انہاں نوں اپنا نمائندہ بنا کے انگلستان بھیجیا تاکہ اوہ اُس دے نذرانے وچ اضافے تے دوسری شکایات دے ازالے دے لئی شہنشاہ انگلستان دی عدالت وچ اپیل کرے۔ 27 دسمبر 1833ء وچ برسٹل وچ وفات پائی۔ رام موہن رائے نوں اس گل دا پورا احساس سی کہ ہم وطناں تک اُنہاں دے خیالات پہنچانے دا بہترین ذریعہ صحافت ہی اے، اس لئی اوہ میدانِ صحافت دے میدانِ کارزار وچ داخل ہوئے۔ 20 اپریل 1822ء وچ انہاں نے مراۃ الاخبار دی نیہہ رکھی جو ہندوستان دا فارسی بولی وچ پہلا مطبوعہ اخبار سی[۴]۔ ایہ اخبار 4 اپریل 1823ء نوں بند ہو گیا۔
حوالے
سودھو- ↑ محمد افتخار کھوکھر، تریخ صحافت، مقتدرہ قومی زبان اسلام آباد، 1995ء، ص 28
- ↑ محمد عتیق صدیقی، ہندوستانی صحافت (محمد عتیق صدیقی دے صحافتی مضامین)، ترتیب، تزئین و ناشر: محمد ارشد، طبع اول دہلی 2011ء، ص 42
- ↑ ڈاکٹر عبد السلام خورشید، صحافت: پاکستان و ہند وچ ، مجلس ترقی ادب لاہور، نومبر 2016ء، ص 46
- ↑ ڈاکٹر عبد السلام خورشید، صحافت: پاکستان و ہند وچ ، مجلس ترقی ادب لاہور، نومبر 2016ء، ص 48