ویدانت

ویدانت (ہندی: वेदान्त) مول طور تے بھارتی فلسفے وچّ ویدک ساہت دے اس حصے لئی سمئرتھی وجوں ورتیا جاندا سی جس نوں اپنشد کیہا جاندا ہے۔ ویدانت دا شبدی مطلب ہے - 'ویداں دا انت' مطلب ویداں دا سارتتّ۔ اپنشد ویدک ساہت دا آخری حصہ ہن، اس لئی اس نوں ویدانت کہندے ہن۔ کرمکانڈ اتے اپاسنا دا ورنن منتر اتے براہمناں وچّ ہے، گیان دا وویچن اپنشداں وچّ۔ ویدانت دی تنّ شاخاواں جو سبھ توں زیادہ جانیاں جاندیاں ہن اوہ ہن: انوکھا ادویت ویدانت، وششٹ ادویت اتے دویت۔ آدی شنکراچاریہ، رامانج اتے شری مدھواچاریا کرم وار ایہناں تنّ شاکھاواں دے اکساؤن والے منے جاندے ہن۔ ایہناں دے علاوہ وی گیان یوگ دیاں ہور شاخاواں وی ہن۔ ایہہ شاخاواں اپنے پرورتکاں دے نام نال جانیاں جاندیاں ہن جہناں وچّ بھاسکر، ولبھ، چیتننیا، نمبارک، واچسپتی مشر، سریشور اتے وگیان بھکشو ہن۔ آدھونک کال وچّ جو پرمکھ ویدانتی ہوئے ہن اوہناں وچّ رام-کرشن پرم ہنس، سوامی وویکانند، اروند گھوش، سوامی شوانند اتے رمن مہارشی الیکھنی ہن۔ ایہہ نویں وچارک ادویت ویدانت شاکھا دی ترجمانی کردے ہن۔ دوجے ویدانتاں دے پرورتکاں نے وی اپنے وچاراں نوں بھارت وچّ بھلیبھانتی پھیلایا، پر بھارت دے باہر اوہناں نوں بہت گھٹّ جانیا جاندا ہے۔

شنکراچاریا

ولبھچاریا

شبد نرکتی

ویدانت دا مطلب ہے - وید دا انت جاں سدھانت۔ ایہدا مطلب ویداں دا منتوَ وی لیا جاندا ہے۔ ویدانت شبد نوں چار ویداں دے ماہر گیانی دا ورنن کرن لئی اک نام دے طور تے وی ورتیا جا سکدا ہے۔

پرانے گرنتھاں مطابق ویدانت اپنشد ہی ہن۔ پر، ہندو دھرم دے مدھکالی دور دے وچّ، شبد ویدانت دا مطلب ہے، فلسفے دا اک سکول، جو اپنشداں دی ویاکھیا کردا ہے۔ ویدانت وچّ جہناں گلاں دا چرچہ ہے، اوہناں سبھ دا مول اپنشد ہن۔ اس لئی ویدانت شاستر دے اوہ ہی سدھانت مان یوگ ہن، جسدے سادھک اپنشد دے واک ہن۔