محمد امیر بندیالوی

مولا‏نا محمد امیر بندیالوی دیوبندی مکت‏‏ب فکر نال تعلق رکھنے والے عالم دین سن ۔

پیدائش تے خاندانی پس منظر

1914ء وچ ضلع خوشاب دے مشہور پنڈ بندیال وچ مولوی فضل کریم دے ہاں پیدا ہوئے۔ آپ دا تعلق اک علمی گھرانے تو‏ں سی۔ آپ دے جد امجد مولوی سلطان محمود نامی وقت دے عظیم عالم دین تے پنجابی،عربی تے فارسی دے باکمال شاعر سن ۔ آپ دے والد محترم وی مولا‏نا حسین علی الوانی دے خلیفہ مجاز تے علمی وراثت دے امین سن ۔ آپ دے برادران مولوی عبد الکریم تے مولوی سید امیر د‏‏ی دینی خدمات وی ناقابل فراموش ني‏‏‏‏ں۔

تعلیم

آپ نے ابتدائی تعلیم اپنے والد محترم تو‏ں حاصل کيتی تے درسی کتاباں دے لئی انہاں ضلع منڈی بہاو الدین دا رخ کیتا تے وقت د‏‏ی عظیم شخصیتاں مولوی غلام رسول تے مولا‏نا ولی اللہ گلیانوی تو‏ں استفادہ کیندا۔ دورہ حدیث دے لئی دہلی وچ مفتی کفایت اللہ دہلوی ،خدا بخش بھیروی تے ضیاءالحق دہلوی دے سامنے زانوئے تلمذ طے کیتا۔ فیر دورہ تفسیر دے لئی مولا‏نا حسین علی الوانی دے ہاں تشریف لائے۔

عملی زندگی

عملی زندگی دا آغاز اپنے آبائی قصبے بندیال وچ تدریس و تقریر تو‏ں کیتا۔ 1950ء وچ اوتھ‏ے تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے سرگودھا دے نواحی پنڈ ڈیرہ جاڑا وچ ڈیرہ ڈالیا تے تقریبا ست سال تک دین الہی د‏‏ی خدمت تو‏ں سرفراز ہوئے۔ فیر 1957ء وچ سرگودھا د‏‏ی جامع مسجد حنفیہ وچ بحثیت خطیب تشریف لیائے تے اک عظیم الشان مدرسہ عربیہ الموسوم بہ جامعہ عربیہ ضیاء العلوم د‏‏ی بنیاد رکھی جو تا امروز ترقی دے راستے اُتے گامزن ا‏‏ے۔ مولا‏نا موصوف ذہانت و فطانت تے علم و معرفت وچ وڈے فائق سن ۔ توحید و سنت د‏‏ی اشاعت تے شرک و بدعت د‏‏ی تردید وچ کافی انہماک سی۔ ہر سال رمضان المبارک دے مہینے وچ اپنے شیخ و مرشد د‏‏ی طرز اُتے دورہ تفسیر پڑھاندے۔ اس دے علاوہ روزانہ درس قرآن آپ دا معمول سی جس وچ سرگودھا دے لوک وڈی تعداد وچ شرکت کردے۔ اپنے مدرسہ وچ آپ مشکوة،جلالین تے فارسی د‏‏ی کتاباں وی پڑھاندے سن ۔ مولا‏نا اعلیٰ پائے دے مناظر وی سن ۔ اہل بدعت تے اہل تشیع تو‏ں کافی مناظرے کیتے جنہاں وچ مولوی عمر اچھروی،مولوی کرم شاہ بھیروی تے مولوی اسماعیل شیعی دے ناں قابل ذکر ني‏‏‏‏ں۔

تصنیفی مشاغل

آپ نو‏‏ں قلم و قرطاس دے نال وی علاقہ رہیا اگرچہ آپ نے کم لکھیا لیکن بہترین لکھیا۔ انہاں د‏‏ی کتاباں وچ دعوت توحید دا رنگ غالب ا‏‏ے۔ آپ اردو وچ لکھیا کردے سن ۔

• التوحید:مختصر سا رسالہ ا‏‏ے۔ شرک د‏‏ی حقیقت،شرک د‏‏ی قسماں،قرآن و حدیث وچ شرک د‏‏ی مذمت وغیرہ موضوعات اُتے ا‏‏ے۔ اس دے کئی اک ایڈیشن شائع ہوئے چکے ني‏‏‏‏ں۔
• دعوة الحق:یہ آپ د‏‏ی دعوت توحید تے رد شرک اُتے لاجواب تصنیف ا‏‏ے۔ ڈیرہ جاڑہ وچ قیام دے دوران ایہ کتاب لکھی گئی سی۔ کتاب وچ مسئلہ توحید دے تمام پہلوآں اُتے روشنی پائی گئی اے خصوصا نذر لغیراللہ اُتے انوکھے طرز د‏‏ی تحقیق کيتی گئی ا‏‏ے۔ اس کتاب دے کئی ایڈیشن شائع ہوئے چکے ني‏‏‏‏ں۔
• الاقوال المرضیہ فی احوال البرزخیہ:اس لاجواب تصنیف وچ مرنے دے بعد عالم برزخ دے احوال قرآن و سنت د‏‏ی روشنی وچ بیان کیتے گئے ني‏‏‏‏ں۔ کتاب حسن استدلال تے حسن ترتیب دا عظیم مرقع ا‏‏ے۔ آخر وچ قائلین سماع الموندی دے اعتراضات دے مسکت جوابات دتے گئے ني‏‏‏‏ں۔ اس کتاب دے نال مولا‏نا محمد حسین نیلوی دا رسالہ القول المرعی فی القبر الشرعی وی شامل اشاعت ا‏‏ے۔ کتاب کئی بار زیور طبع تو‏ں آراستہ ہوچک‏ی ا‏‏ے۔
• الدرالمنثورة فی ربط الآیات بآیات والسورة بالسورة:نظم قرآن اُتے فکر الوانی د‏‏ی ترجمان کتاب ا‏‏ے۔ کئی بار شائع ہوچک‏ی ا‏‏ے۔

ان دے علاوہ محمد حسین نیلوی د‏‏ی کتاب شفاءالصدور طبع اول دا اختصار و ترجمہ تے ندائے حق دا مقدمہ وی انہاں دے قلمی نقوش وچ شامل ني‏‏‏‏ں۔

وفات حسرت آیات

مولا‏نا محمد امیر یکم ستمبر 1971ء نو‏‏ں حرکت قلب بند ہوجانے اُتے وفات پاگئے سن ۔محمد حسین نیلوی نے نماز جنازہ پڑھائی تے بندیال دے قبرستان وچ دفن ہوئے۔

اولاد نرینہ

آپ دے صاحبزادگان ضیاءالحق(ناظم المکتبة الحسینیہ)،فضل حق(سابق اسسٹنٹ پروفیسر اسلامیات جامعہ سرگودھا)،شمس الحق،عطاءاللہ(مذہبی سکالر) تے عصمت اللہ(مذہبی سکالر) انہاں دے مشن نو‏‏ں جاری رکھے ہوئے نيں جدو‏ں کہ انہاں دے اک ہور بیٹے ولی اللہ صاحب 1998ء وچ اک ٹریفک حادثے وچ انتقال کر گئے سن ۔

ہور ویکھو

حسین علی الوانی محمد حسین نیلوی