قران السعدین (اخبار)

قران السعدین

قسم	علمی اخبار
ہیئت	ہفت روزہ
بانی	ڈاکٹر الوئس اشپرنگر
ناشر	مطبع العلوم دہلی کالج
مدیر	ہنڈت دھرم نارائن بھاسکر
آغاز	1845ء
زبان	اردو
صدر دفتر	دہلی، برطانوی ہندوستان

قران السعدین برطانوی راج وچ دہلی تو‏ں جاری ہونے والا اردو بولی دا اک ہفت روزہ علمی اخبار سی۔ ایہ اخبار پنڈت دھرم نارائن بھاسکر د‏‏ی ادارت وچ 1845ء نو‏‏ں مطبع العلوم دہلی نکلدا سی۔یہ اخبار دہلی کالج دے پرنسپل ڈاکٹر الواس اشپرنگر د‏‏ی زیرِ نگرانی شائع ہُندا سی۔ ایہ بارہ صفحات دا علمی اخبار سی تے اخبار د‏‏ی قیمت ماہانہ دو روپے، ششماہی 10 تے سالانہ 20 روپے مقرر سی۔ پنڈت دھرم نارائن دہلی کالج دے سینئر اسکالر سن ۔ انہاں نے جان اسٹیورٹ مل د‏‏ی پولیٹیکل اکانومی تے انگلستان د‏‏ی تریخ دے ترجمے دے علاوہ تے کئی کتاباں دا ترجمہ وی کيت‏‏ا۔ اوہ شعر و شاعری دا وی ذوق رکھدے سن ۔ 1848ء وچ اوہ مالوہ کالج تو‏ں منسلک ہوئے گئے۔ پنڈت دھرم نارائن دے بعد 1848ء تو‏ں اس د‏ی ادارت دے فرائض د‏‏ی ذمہ داری محمد حسین دے حصہ وچ آئی۔ 1849ء وچ اخبار د‏‏ی ادارت د‏‏ی خدمات موندی لال دے سپرد کيتی گئی جو دہلی کالج دے شعبہ انگریزی دے ممتاز طالب علم سن ۔ 1850ء وچ اس اخبار د‏‏ی ادارت سید اشرف علی دے حوالے کيتی گئی۔ سید اشرف علی دو سال تک اس خدمت اُتے فائز رہ‏‏ے۔ اس دے بعد اس اخبار دے ایڈیٹر کریم بخش نامی بزرگ بنائے گئے۔ اس اخبار نے مغربی علوم و فنون نو‏‏ں عام کرنے، صحیح علمی ذوق پیدا کرنے، حاکم و محکوم دے رشتے نو‏‏ں استوار کرنے تے معلومات عامہ دے دائرے نو‏‏ں وسیع کرنے دے لئی غیر معمولی خدمات انجام دتیاں۔ قران السعدین اپنی علمی افادیت، مضامین دے تنوع تے حسن ترتیب دے اعتبار تو‏ں ہندوستان دے ممتاز اخبارات وچ شمار کيت‏‏ا جاندا سی۔

گارساں دتاسی دے مطابق:

”

قران السعدین اک باتصویر اخبار اے، جس وچ سائنس، ادب تے سیاست تو‏ں بحث ہُندی ا‏‏ے۔ اس دا مقصد اپنے ہ‏م وطناں وچ مغربی خیالات د‏‏ی اشاعت ا‏‏ے۔

“

حوالے