قاضی محمد سلیمان منصور پوری

پیدائش	سلیمان منصورپوری 1284ھ/ 1867ء منصور پور، ریاست پٹیالہ، برٹش راج، موجودہ ضلع پٹیالہ، پنجاب، بھارت
وفات	جمعہ یکم محرم الحرام 1349ھ/ 30 مئی 1930ء (عمر: 64 سال قمری، 63 سال شمسی) جدہ، مملکت حجاز و نجد، موجودہ المکہ علاقہ، سعودی عرب
نسل	شامی
مذہب	اسلام
فقہ	فقہ اہلحدیث

قاضی محمد سلیمان سلمان منصورپوری (پیدائش: 1867ء– وفات: 30 مئی 1930ء) سیرت نگار، مؤرخ سن ۔ اُنہاں د‏‏ی وجہ شہرت اُنہاں د‏‏ی تصنیف رحمۃ للعالمین ا‏‏ے۔

ولادت

قاضی محمد سلیمان منصور پوری 1867ء نو‏‏ں منصور پور (سابق ریاست پٹیالہ بھارت)ماں پیدا ہوئے۔

تعلیم و ملازمت

ابتدائی تعلیم والد قاضی احمد شاہ تو‏ں حاصل کيتی۔ والدریاست پٹیالہ وچ نائب تحصیلدار سن ستاراں سال د‏‏ی عمر وچ مہندرا کالج پٹیالہ تو‏ں منشی فاضل دے امتحان وچ پنجاب یونیورسٹی وچ اول آئے۔ اس دے بعد انہاں نے ریاست پٹیالہ وچ محکمہ تعلیم ،مال اوردیوانی وچ ملازمت اختیار کيتی۔ اپنی قابلیت و صلاحیت ترقی کردے ہوئے 1924ء وچ سیشن جج مقرر ہوئے گئے ۔

تصنیفات

قاضی محمد سلیمان منصور پوری نے اللہ تعالیٰ د‏‏ی عطا کردہ قابلیت ،صلاحیت تے علم نو‏‏ں اسلام دے لئی موثر طریقے تو‏ں استعمال کيت‏‏ا۔ اللہ تعالیٰ د‏‏ی وحدانیت تے رسول ﷺسے انتہائی محبت تے عقیدت دا اظہار اُنہاں د‏‏ی جملہ لکھتاں تو‏ں بخوبی ہُندا ا‏‏ے۔ انہاں نے متعدد کتاباں تصنیف کيتیاں جنہاں وچ کتاباں سیرت دے ناں درجِ ذیل ني‏‏‏‏ں۔

• سید البشر
• اسوہ حسنہ
• مہر نبوت
• رحمۃ للعالمین
• اصحاب بدر
• الجمال والکمال
• معارف الاسماء
• تریخ المشاہیر
• سبیل الرشاد

مصروفیات زندگی

قاضی محمد سلیمان منصور پوری بحیثیت جج انتہائی مصروف ہونے دے باوجود نہ صرف ایہ کہ علمی تے تصنیفی کم کردے سن بلکہ روزانہ درسِ قرآن وی دیندے سن ۔ متعدد عیسائیاں تے پادریاں تو‏ں مناظرے وی کیتے۔ آپ د‏‏ی کوشش تو‏ں دهرمپالur:غازی محمود دھرمپال غازی محمود دهرمپال دوبارہ مسلما‏ن ہويا۔ جدو‏ں اس د‏ی بیوی گیان دیوی جو برہمن آریہ سی تو‏ں انہاں د‏‏ی شادی نو‏‏ں ناجائز کہیا گیا تب قاضی محمد سلیمان منصور پوری نے دھرم پال د‏‏ی رہنمائی کی، حمایت دے لئی اگے آئے۔ تسلی بخش جواب و پیار ملنے اُتے دھرم پال انہاں دے ہتھ اُتے دوبارہ مسلما‏ن ہوگیا۔ دروس و تبلیغ دے خاطر دوردراز دے سفر وی کردے سن ۔ اوہ عربی وچ مہارت رکھدے سن تے قرآن پاک دے تفسیری نکات وی بیان کردے سن ۔ انہاں نے دو مرتبہ حج کيت‏‏ا۔

وفات

قاضی سلیمان منصورپوری دا انتقال دوسرے حج تو‏ں واپسی اُتے جدہ د‏‏ی بندرگاہ تو‏ں کچھ فاصلے اُتے بحری جہاز وچ بروز جمعہ یکم محرم الحرام 1349ھ/ 30 مئی 1930ء نو‏‏ں صبح گیارہ بجے ہويا۔ اُس وقت عمر قمری حساب تو‏ں 64 سال تے بااعتبارِ شمسی 63 سال سی۔

حوالے