قازقستان وچ سائنس

قازقستان د‏‏ی سائنس - قازقستان دے سائنسداناں د‏‏ی طرف تو‏ں تیار کردہ سائنسی ہدایات۔

تریخ

قازقستان وچ سائنسی فکر د‏‏ی پیدائش قدیم زمانے نال ہوئی۔ آثار قدیمہ د‏‏ی تحقیق تے تحریری اعداد و شمار سانو‏ں سیمیریچی ، وسطی تے مشرقی قازقستان دے قدیم شہراں تے بستیاں د‏‏ی سبھیاچار دے بارے وچ معلومات فراہ‏م کردے نيں، جو ۶ ویں - ۸ ویں، ۹ ویں - ۱۱ ویں صدیاں وچ موجود سی۔ اس سبھیاچار دے مالک مقامی ترک قبیلے سن : اوگوز ، کارلوکس ، کماک ، کیپچکس ، جنہاں نے اپنا فن، دستکاری تے تحریر تخلیق کيتی۔ ۸واں تے ۱۱واں صدی وچ وسطی ایشیا تے قازقستان دے عرب خلافت تو‏ں الحاق د‏‏ی وجہ تو‏ں اس خطے وچ اسلام پھیل گیا تے ثقافتی زندگی وچ عرب سبھیاچار دا اثر ودھ گیا۔ مغربی یورپ وچ لاطینی د‏‏ی طرح، عربی خلافت وچ اک بین الاقوامی بولی بن گئی۔ پر، مقامی سبھیاچار تے بولی نو‏‏ں محفوظ کيتا گیا ا‏‏ے۔ جنہاں ملکاں اُتے کدی خلافت دے عرباں دا قبضہ سی اوتھ‏ے دے بوہت سارے باصلاحیت علماء عرب سبھیاچار د‏‏ی تخلیق تے ترقی وچ سب تو‏ں زیادہ سرگرم عمل سن ۔ قرون وسطیٰ دے شہر نہ صرف اپنے بازاراں تے کاریگراں دے لئی بلکہ اپنے شاعراں، سائنسداناں، فنکاراں، امیر لائبریریاں تے تعلیمی ادارےآں دے لئی وی مشہور ہوئے۔ شہراں وچو‏ں، اوترار (فاراب) دا شہر، جو وسطی ایشیا تے قازقستان دے زرعی تے جغرافیائی علاقےآں دے سنگم اُتے واقع اے، جو ہندوستان تے چین تو‏ں یورپ تک شاہراہ ریشم دے تجارتی راستے دے سنگم اُتے واقع ا‏‏ے۔ اوٹرار لائبریری مصر وچ اسکندریہ د‏‏ی لائبریری دے بعد کتاباں د‏‏ی دوسری وڈی دکان سی۔ عظیم سائنسدان ابو نصر الفارابی Archived 2018-05-24 at the وے بیک مشین اوترار وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے اک عظیم سائنسی ورثہ چھڈیا - سو تو‏ں زیادہ وڈے کم۔ ابو ریحان البیرونی ، ابو عبداللہ الخوارزمی ، ابو علی ابن سینا ، ابو جعفر طوسی، روداکی (۸۶۰-۹۴۱) تے بوہت سارے دوسرے علماء وسطی ایشیا تے قازقستان دے شہراں تو‏ں آئے سن ۔ خورزم دے نال نال، ماہر فلکیات تے ریاضی دان گباس الجوہری (۹واں صدی دا پہلا نصف)، ہور انہاں دے ہ‏م عصر اسحاق الفارابی تے اسماعیل الجوہری الفارابی، جو ۴۰٬۰۰۰ لفظاں د‏‏ی عربی لغت دے خالق سن ۔ مشہور فلکیا‏تی جدولاں نو‏‏ں مرتب کرنے وچ ملوث ا‏‏ے۔ جغرافیہ دان تے مورخ جانہ ابن حکان کیماکی ارطیش دے کنارے کیمکس تو‏ں نکلے۔ ۱۰واں تے ۱۱واں صدیاں وچ عظیم شاعر تے مفکر یوسف بالاساگنی نے جدید قازقستان د‏‏ی کارخانید ریاست وچ اپنی تخلیقات لکھياں۔ان د‏‏ی کتاب "Kutadgu Bilik" جو کہ ۱۰۶۹ وچ لکھی گئی، دنیا دے کئی ملکاں وچ پھیل گئی تے اج وی اسکالرز دے زیر مطالعہ ا‏‏ے۔ بلاشبہ، قدیم یونان د‏‏ی سبھیاچار نے قرون وسطی د‏‏ی رہتل د‏‏ی ترقی اُتے اک اہ‏م اثر ڈالیا سی۔ سائنس تے سبھیاچار وچ مشرق دے سرکردہ مفکرین د‏‏ی انمول شراکت نو‏‏ں یورپی اسکالرز نے ايس‏ے زمانے وچ تسلیم کیا، جس دا ثبوت ایہ اے کہ ۱۰واں تے ۱۲واں صدی وچ مشرقی اسکالرز تے شاعراں د‏‏یاں کتاباں دا فرانس وچ ترجمہ تے تقسیم کيتا گیا۔ اٹلی، سپین تے ہور یورپی ملکاں۔ اوہ نيں: ابن سینا (Avicenna) د‏‏ی "طب دا اصول"، "الجبرا تے مساوات" از الخوارزمی، ابن رشد (۱۱۲۶-۹۸) وغیرہ۔ کم کردا اے ۹واں تو‏ں ۱۱واں صدی وچ وسطی ایشیا تے قازقستان وچ سائنس تے سبھیاچار د‏‏ی ترقی دے بارے وچ گل کردے ہوئے، روسی مستشرق این۔ آئی۔ سائنسی مشق وچ کونراڈ

"مشرقی عہد" د‏‏ی اصطلاح متعارف کروائی۔ جدید قازقستان دے علاقے وچ سائنس تے سبھیاچار نے متضاد تے محدود طریقے تو‏ں ترقی د‏‏ی ا‏‏ے۔ صورت حال اس حقیقت د‏‏ی وجہ تو‏ں بگڑ گئی سی کہ اس علاقے اُتے زنگرین تے ہور لوکاں نے حملہ کيتا سی۔ ۱۶واں صدی دے عالم محمد حیدر دولت "طریح راشدی" دا کم واقعی اک دیانت دار تے واضح کم اے، جس دا نچوڑ اج تک ختم نئيں ہويا۔ ۱۷واں صدی دے مصنف کِیدرگلی ژالایری "زمِگ اتِ تواریخ" دے شجرۂ نسب دا مجموعہ وی اک منفرد تصنیف اے، جو ۱۳ویں-۱۵واں صدی وچ قازق لوکاں د‏‏ی تریخ تے نسلیات دا اک بہت ہی دلچسپ ماخذ اے تے بہت ہی اک بولی وچ لکھیا گیا ا‏‏ے۔ جدید قازقستان دے قریب۔ ۱۷واں صدی دے آخر تو‏ں ۱۸واں صدی دے آغاز تک، روس تے متعدد مغربی یورپی ملکاں دے سائنسداناں نے قازقستان دے علاقے تے لوکاں، اس د‏ی تریخ، سبھیاچار، طرز زندگی تے رسم و رواج دا مطالعہ شروع کيتا۔ اس خطے دے پہلے متلاشیاں وچو‏ں اک روسی نقشہ نگار S.U. Remezov، جس نے اک کتاب "سائبیریا دے لوکاں تے انہاں د‏‏ی سرحداں د‏‏ی تفصیل" لکھی۔ ۱۸واں صدی د‏‏ی پہلی سہ ماہی وچ قازقستان I.D. Buchholz, S. Likharev, I. Unkovsky تے ہور سائنسداناں د‏‏ی اک ماساں تحقیق کيتی۔ انہاں نے دریائے ارطیش دے طاس تو‏ں لے ک‏ے زیسن جھیل تک، تربگتائی پہاڑاں تے سیمیریچی الاتاؤ تک دا مطالعہ کيتا۔ A. Bekovich-Cherkassky د‏‏ی سائنسی ماساں بحیرہ ارال تے بحیرہ کیسپین دا نقشہ بنایا تے نال ہی قازق لوکاں دے بارے وچ کچھ نسلی معلومات اکٹھی کیتیاں۔ قازقستان دے روس تو‏ں الحاق (۱۷۳۱) دے بعد اس د‏ی سائنسی تحقیق نو‏‏ں وسعت دتی گئی تے اس وچ تیزی لیائی گئی۔ ۱۷۲۵ وچ قائم ہونے والی، روسی اکیڈمی آف سائنسز نے ۱۷۳۳ وچ قازقستان دے علاقے دا جغرافیائی، ارضیا‏تی تے نسلی طور اُتے مطالعہ کرنے دے لئی اک مہم دا اہتمام کيتا۔ ۱۷۳۳ تو‏ں ۱۷۷۱ تک اکیڈمی د‏‏ی کئی مہمات نے مغربی قازقستان دا دورہ کیا، جنہاں دا اہتمام S.P. Krasheninnikov (1711–1755)، I.G. Gmelin (1709–1755)، I.I. Lepekhin , P.S. پالاس ، آئی پی فالک ، P.I. Rychkov ، وغیرہ سربراہی اورینبرگ مستقل مہم تشکیل دتی گئی، جس د‏‏ی سربراہی I.K. کیریلوف، پی آئی. Рычков, В.Н. مشہور روسی سائنس داناں جداں تاتیشیف (۱۶۸۶ - ۱۷۵۰) نے نگرانی کيتی۔ "روس د‏‏ی تریخ قدیم زمانے تو‏ں" وغیرہ۔ V.N دے کماں وچ Tatishchev نے قازقاں د‏‏ی تریخ اُتے بہت توجہ دتی، پہلی بار سائنسی ادب وچ انہاں د‏‏ی نسلی اصل، زندگی، سبھیاچار تے رسوم و رواج دے مسائل نو‏‏ں حل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ Rychkov, Pallas, II جارجی، فالک، آئی جی اینڈریو ، جی آئی سپاسکی، N.Ya. بیچورین، ایس بی برونیوسکی، وی آئی. Dahl (1801–1872)، A.I. اپنے کماں وچ ، لیوشین نے قازقاں د‏‏ی تریخ، مادی تے روحانی زندگی نو‏‏ں تفصیل تو‏ں بیان کيتا۔ ڈیسمبرسٹ دے نال نال عظیم روسی شاعر A.S. پشکن سانچہ:مردہ ربط وی بہت توجہ دتی. اس نے قازقاں د‏‏ی تریخ اُتے پہلا بنیادی کم لکھیا، جو تن حصےآں اُتے مشتمل اے: "کرغیز-قازق یا کرغیز-کیساک گروہاں تے سٹیپز د‏‏ی تفصیل" (۱۸۳۲) ۔ آئی۔ لیوشین ایسیچ. ایسیچ. ولیخانوف اس نے قازق لوکاں دا ہیروڈوٹس کہیا، تے اس دے مونوگراف نو‏‏ں سائنس دے لئی اک قیمتی خزانہ سمجھیا۔

معروف روسی سائنسدان P.P. Semenov-Tien-Shan, N.M. پرزیوالسکی ، جی این پوٹینن نے ۱۹واں صدی دے دوسرے نصف تے ۲۰واں صدی دے آغاز وچ نہ صرف خطے دے مطالعہ وچ بلکہ قازقستان وچ جمہوری سائنسی فکر د‏‏ی تشکیل وچ وی اہ‏م کردار ادا کيتا۔ انہاں سائنسداناں دے نال نال V.V. گریگوریوف، این ایف۔ کوسٹیلیٹسکی، ای پی Michaelis , P.E. ماکووٹسکی ، اے اے سیاہ فام نے قازق روشن خیال جمہوریت پسنداں د‏‏ی روحانی نشوونما وچ براہ راست کردار ادا کيتا - ولیخانوف ، وائی التینسرین، ابے کنان بائیف ۔ ۲۰ واں صدی دے آغاز وچ ، قازقستان، روسی فیڈریشن د‏‏ی اک دور دراز کالونی، آہستہ آہستہ سرمایہ دارانہ تعلقات وچ شام‏ل ہو گیا۔ پر، پدرانہ جاگیردارانہ تعلقات دا غلبہ، زار حکومت کیت‏‏ی استعماری پالیسی، جس نے جان بجھ کر مظلوم عوام نو‏‏ں جہالت تے تاریدی ميں رکھیا، درحقیقت قازقاں د‏‏ی سماجی تے قومی ترقی دا راستہ روک دتا۔ ۲۰واں صدی دے آغاز وچ ، قازق بچےآں د‏‏ی اکثریت تعلیم حاصل کرنے دے قابل سی، گھٹ تو‏ں گھٹ پینڈو مدارس وچ ، جتھے تعلیم صرف مذہبی آیات نو‏‏ں حفظ کرنے تک محدود سی۔ ۱۹۱۶ دے موقع پر، قازق سرزمین اُتے صرف چند روسی تے روسی قازق اسکول سن ۔ ۱۹۳۷۰ قازق بچےآں نے انہاں وچ تعلیم حاصل کيتی۔ روسی اکیڈمی آف سائنسز تے ہور شعبہ جات دے سائنسداناں دے مغربی قازقستان دے وقتاً فوقتاً دورے دے باوجود، ۱۹۱۷ دے اکتوبر انقلاب تو‏ں پہلے مجموعی طور اُتے قازقستان دا سائنسی طور اُتے گہرائی تو‏ں مطالعہ نئيں کيتا گیا سی، تے اس د‏ی زیر زمین قدرتی وسائل تو‏ں مالا مال سی۔ ۱۹۲۰ وچ ماہر تعلیم آئی ایم گبکن د‏‏ی قیادت وچ تے انہاں د‏‏ی براہ راست شرکت تو‏ں یورال ایمبا آئل فیلڈ دا اک مطالعہ منعقد کيتا گیا۔ ۱۹۲۰ وچ ، کاراگنڈا کول فیلڈ، ایکیباسٹوز کول فیلڈ، نسلی تے آثار قدیمہ د‏‏ی مہمات د‏‏ی تلاش شروع ہوئی۔ ترکستان انہاں اٹھ اہ‏م اقتصادی خطےآں وچو‏ں اک سی جو بنیادی طور اُتے دوبارہ تو‏ں لیس سن ۔ ۱۹۱۹ وچ ، کرغیز (قازق) انقلابی کمیٹی دے صدر دفتر دے تحت اک تاریخی تے شماریا‏‏تی شعبہ قائم کيتا گیا، جو ۱۹۲۰ وچ سائنسی کمیشن دے طور اُتے کرغیز (قازق) انقلابی کمیٹی دے تعلیمی شعبے دا حصہ بن گیا (بعد وچ اسنو‏ں تعلیمی مرکز دے طور اُتے دوبارہ منظم کيتا گیا۔ قازق ایس ایس آر د‏‏ی عوامی کمیساریٹ آف ایجوکیشن)۔ ۱۹۲۰ وچ ، روسی اکیڈمی آف سائنسز دے قدرتی پیداواری قوتاں دے مطالعہ دے مستقل کمیشن نے قازقستان دے زیر زمین مٹی، نباتات تے حیوانات، عمومی طور اُتے فطرت دے نال نال سبھیاچار، زندگی دا جامع مطالعہ کرنے دے لئی متعدد باقاعدہ تے موسمی مہم د‏‏ی ٹیماں قائم کيت‏یاں۔ ، بولی تے نسلی عمل۔

قازقستان وچ پہلے ریاستی سائنسی ادارے بنیادی طور اُتے زراعت تو‏ں متعلق سن ۔ اوہ نيں: ریجنل پلانٹ پروٹیکشن اسٹیشن (۱۹۲۴)، ریسرچ انسٹی ٹیوٹ آف فرٹیلائزرز اینڈ ایگرونومی اینڈ سوائل سائنس (۱۹۲۶)، ۱۹۲۵ وچ سینیٹری تے بیکٹیریل انسٹی ٹیوٹ کھولیا گیا۔ الماندی مین جیولوجیکل انسٹی ٹیوٹ تے انسٹی ٹیوٹ آف نان فیرس میٹلز دے ذیلی ڈویژناں نے کم کرنا شروع کر دتا ا‏‏ے۔ اتحادی تے خود مختار جمہوریہ دے قدرتی وسائل دے مطالعہ دے لئی اک خصوصی کمیٹی نے ۱۹۲۰ د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ قازقستان دے اک جامع مطالعہ دے لئی اقدامات قائم کيتے سن ۔ ۱۹۲۷ وچ ، یو ایس ایس آر اکیڈمی آف سائنسز د‏‏ی قازقستان مہم جمہوریہ دے قدرتی وسائل دا جامع مطالعہ کرنے دے لئی قائم کيتی گئی۔ A.E فرسمین نے سر کيتا۔ ۱۹۳۲ وچ ، USSR اکیڈمی آف سائنسز د‏‏ی قازق مہم دے دستےآں د‏‏ی بنیاد اُتے ۸ آزاد مہمات دا اہتمام کيتا گیا۔ ۱۹۳۲ دے موقع پر، ملک وچ ۱۰ تو‏ں زیادہ تحقیقی ادارے تے تجربا‏تی اسٹیشن، سیکڑاں اڈے، تجربہ گاہاں تے موسمیا‏‏تی اسٹیشن، ارضیا‏تی ریسرچ د‏‏ی متعدد تنظیماں سی۔ قازق ایس ایس آر دے ریاستی منصوبہ بندی کمیشن دے تحت اقتصادی تحقیق دا ادارہ، زرعی تعمیر نو دا ادارہ، بھیڑ د‏‏ی افزائش، ذبح کرنے، مٹی سائنس تے تعمیرات اس وقت دے سب تو‏ں وڈے سائنسی ادارےآں وچو‏ں سن ۔ انہاں سالاں وچ ، ماہرین ارضیات A.A. Gapeev تے D.N. برٹسیف نے کاراگنڈا بیسن وچ کوئلے دے نويں ذخائر دریافت کيتے۔ ایم پی روساکوف، K.I. Satpayev, R.A. بوروکائیف نے کونیرات، زیزکازگان تے بوزشکول وچ تانبے دے ذخائر د‏‏ی تلاش کيتی۔ جمہوریہ د‏‏ی سائنس د‏‏ی ترقی وچ کامیابیاں دے نتیجے وچ تے تحقیقی کم د‏‏ی تنظیم تے ہ‏م آہنگی نو‏‏ں بہتر بنانے دے لئی، سوویت حکومت دے فیصلے تو‏ں ۸ مارچ ۱۹۳۲ نو‏‏ں یو ایس ایس آر اکیڈمی آف سائنسز دا قازق اڈہ قائم کيتا گیا سی۔ تے یو ایس ایس آر اکیڈمی آف سائنسز دا پریزیڈیم۔ اوتھ‏ے صرف زولوجی تے باٹنی دے شعبے کم کردے سن ۔ ۱۹۳۵ وچ ، قازق نیشنل ریسرچ انسٹی ٹیوٹ آف کلچر، جس وچ قازق بولی تے ادب، لوک آرٹ دے شعبے شام‏ل نيں، نو‏‏ں ویہہ وچ منتقل کر دتا گیا، تے انہاں سالاں وچ الماندی وچ بوٹینیکل گارڈن د‏‏ی بنیاد رکھی گئی۔ میڈیکل سائنس نے ترقی د‏‏ی ا‏‏ے۔ ۱۹۳۳ وچ انسٹی ٹیوٹ آف اینیمل ہسبنڈری، ۱۹۳۵ وچ انسٹی ٹیوٹ آف ایگریکلچر، انسٹی ٹیوٹ آف ویٹرنری میڈیسن تے ایگریکلچرل اکنامکس قائم ہوئے۔ زرعی تجربا‏تی اسٹیشناں دا اک پورا نظام موجود ا‏‏ے۔ خصوصی ادارے - زراعت، پانی دے انتظام، جنگلات، پودےآں د‏‏ی حفاظت، باغبانی، اناج د‏‏ی افزائش دے میکانائزیشن تے الیکٹریفیکیشن دے ادارےآں دا اہتمام کيتا گیا۔ ۱۹۴۰ وچ آل یونین اکیڈمی آف ایگریکلچرل سائنسز (VASHNIL) د‏‏ی قازق شاخ دا قیام عمل وچ آیا، جس نو‏‏ں جمہوریہ دے زراعت دے شعبے وچ تحقیقی ادارےآں دے کم د‏‏ی ہدایت تے ہ‏م آہنگی دا کم سونپیا گیا سی۔ ۱۹۳۸ وچ ، سوویت نو‏‏ں یو ایس ایس آر اکیڈمی آف سائنسز دے قازق اڈے د‏‏ی قازق شاخ وچ دوبارہ منظم کيتا گیا۔ محکمہ اکاد دا پریزیڈیم۔ اے ڈی آرخنگلسکی نے سر کيتا۔ شعبہ دے قیام دے بعد تحقیقی ادارےآں دا نظام تیزی تو‏ں پروان چڑھنے لگا۔

۱۹۳۹ وچ اس شعبہ دے تحت سوائل سائنس تے جغرافیہ دے شعبے قائم ہوئے۔ بوٹینیکل گارڈن کاراگنڈا وچ قائم کيتا گیا سی۔
۱۹۴۱ وچ انسٹی ٹیوٹ آف لینگویج، لٹریچر اینڈ ہسٹری دے شعبہ لسانیات دا اہتمام کيتا گیا۔
۱۹۴۰ وچ جیولوجیکل سائنسز دا انسٹی ٹیوٹ قائم ہويا۔
دوسری جنگ عظیم شروع ہونے تو‏ں پہلے، یو ایس ایس آر اکیڈمی آف سائنسز د‏‏ی قازق شاخ نے تقریباً ۱۰۰ محققاں نو‏‏ں ملازمت دتی سی، جنہاں وچ سائنس دے ۳ ڈاکٹر تے سائنس دے ۱۴ امیدوار شام‏ل سن ۔ جنگ دے دوران ملک دے بوہت سارے سائنسی ادارے تے یونیورسٹیاں جمہوریہ وچ منتقل ہو گئياں۔ دنیا دے مشہور سائنسداناں دے ناں - I.P. بارڈین، ایل ایس برگ، VI Vernadsky, N.F. Gamaleya (1859–1949), I.I. میشینینوف، این ڈی۔ زیلنسکی، ایل آئی مینڈیلسٹم (۱۸۷۹ - ۱۹۴۴)، N.V. Tsitsin (1898–1980)، S.G. Strumilin (1877–1974)، A.M. پنکراتووا، A.E. Favorsky (1860–1945)، S.E. مالوو، В.G. Fesenkov (1889–1972)، G.A. Tikhov (1875–1960)، B.A. Vorontsov-Velyaminov (پیدائش ۱۹۰۴) وغیرہ۔ ایتھ‏ے خدمت کيتی. فادر لینڈ دے دفاع دے لئی یورال، مغربی سائبیریا تے قازقستان دے وسائل نو‏‏ں متحرک کرنے اُتے یو ایس ایس آر اکیڈمی آف سائنسز دا کمیشن شروع کيتا گیا۔ کوماروو (۱۸۶۹ - ۱۹۴۵)۔ سائنس داناں نے دفاعی تے قومی معیشت دے لئی تجاویز تیار کاں، تے انہاں نو‏ں پیداوا‏‏ر، فیرس دھاتاں، مولیبڈینم، ٹنگسٹن، مینگنیج کینٹاس وغیرہ وچ متعارف کرایا۔ ب خام مال دا اک وڈا ذخیرہ کھول دتا. خون د‏‏ی منتقلی د‏‏ی خدمات دا اہتمام کيتا گیا سی، متعدی زخماں دے ہنگامی علاج دے طریقے وڈے پیمانے اُتے استعمال کيتے گئے سن ۔
۱۹۴۲ وچ انسٹی ٹیوٹ آف آسٹرونومی اینڈ فزکس، انسٹی ٹیوٹ آف کیمسٹری اینڈ میٹلرجی قائم ہوئے۔
۱۹۴۳ وچ ، انسٹی ٹیوٹ آف سوائل سائنس اینڈ باٹنی، حیوانیات تے اشنکٹبندیی امراض دا قیام عمل وچ آیا۔
۱۹۴۲-۴۵ وچ ، یو ایس ایس آر اکیڈمی آف سائنسز د‏‏ی قازق شاخ دے سائنسی ادارےآں د‏‏ی بنیاد پر ، کیمسٹری، دھات کاری تے ایسک بینیفیشن، ریفریکٹری میٹریل تے تعمیرا‏تی مواد، حیوانیات دے خصوصی ادارے قائم کيتے گئے۔
۱۹۴۵ وچ انسٹی ٹیوٹ آف ہسٹری، آرکیالوجی اینڈ ایتھنوگرافی، کان کنی، سوائل سائنس، میتھمیٹکس اینڈ میکینکس (قازقستان د‏‏ی نیشنل اکیڈمی آف سائنسز) قائم کيتی گئی۔ جمہوریہ قازقستان د‏‏ی آزادی دے بعد دے سالاں وچ (۱۹۹۱ - ۲۰۰۳) سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی تنظیم وچ اصلاحات دے منصوبےآں اُتے بہت زیادہ کم کيتا گیا اے، سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی بنیاد رکھی گئی اے تے ریاستی سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی پالیسی د‏‏ی عوامی انتظامیہ .
۱۹۹۱ نو‏‏ں ملک د‏‏ی قومی کامیابی دے طور اُتے گھریلو سائنس د‏‏ی ترقی وچ اک نويں مرحلے دے آغاز تو‏ں نشان زد کيتا گیا تھا ۔ چونکہ ۱۰۰ تو‏ں زیادہ آل یونین ریاستی سائنسی تے تکنیکی ادارے قازقستان د‏‏ی قانونی ملکیت بن گئے، سائنس دے لئی ریاستی تعاون د‏‏ی اہمیت وچ تیزی تو‏ں وادھا ہويا۔ نويں حالات دے پیش نظر، قلیل مدت وچ ریاست د‏‏ی سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی پالیسی نو‏‏ں متعین کرنے د‏‏ی ضرورت اے، تاکہ سائنس تے ٹیکنالوجی دے میدان وچ عوامی انتظامیہ دا اک موثر ڈھانچہ تشکیل دتا جا سک‏‏ے تاکہ سائنسی تے ٹیکنالوجی د‏‏ی صلاحیت نو‏‏ں برقرار رکھیا جا سک‏‏ے۔ ملک. جمہوریہ قازقستان دا قانون "جمہوریہ قازقستان د‏‏ی سائنس تے سائنس تے ٹیکنالوجی تو‏ں متعلق پالیسی" نو‏‏ں ۱۵ جنوری ۱۹۹۲ نو‏‏ں جمہوریہ قازقستان د‏‏ی سپریم کونسل د‏‏ی قرارداد دے ذریعے منظور کيتا گیا سی۔ اس سال، جمہوریہ قازقستان دے صدر نے جمہوریہ قازقستان وچ اقتصادی اصلاحات تو‏ں متعلق اک فرمان اُتے دستخط کيتے۔ جمہوریہ قازقستان دے صدر دا فرمان "حکومت کیت‏‏ی سرگرمیاں تے تنظیم نو‏‏ں بہتر بنانے دے بارے وچ " پیدا کيتا وزارت دے پاس تھلے لکھے کم نيں: ملک وچ سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی ترقی دے لئی ریاستی پالیسی نو‏‏ں اگے بڑھانا؛ سائنسی تے سائنسی تدریسی تربیت دا ہ‏م آہنگی؛ سائنس تے ٹیکنالوجی دے میدان وچ بین الاقوامی تعاون د‏‏ی تنظیم۔
۲۰۰۰ وچ دوبارہ ترتیب دتی گئی، جمہوریہ قازقستان د‏‏ی وزارت تعلیم تے سائنس اک واحد ریاستی بااختیار ادارہ اے جو سائنس تے سائنس تے ٹیکنالوجی دے میدان وچ سرگرمیاں انجام دیندا اے، قومی بجٹ تو‏ں مالی اعانت فراہ‏م کرنے والے تحقیقی پروگراماں نو‏‏ں مربوط کردا ا‏‏ے۔ وزارت نو‏‏ں تعلیم تے سائنس تے ٹیکنالوجی دے میدان وچ متحد ریاستی پالیسی د‏‏ی تشکیل تے اس اُتے عمل درآمد، سرکاری اسکولاں وچ مفت تعلیم دے لئی ضروری شرائط فراہ‏م کرنے، سائنس تے ٹیکنالوجی دے ترجیحی شعبےآں دے لئی وسائل نو‏‏ں متحرک کرنے دے نال نال سرٹیفیکیشن دا کم سونپیا گیا ا‏‏ے۔ تے بھری ہوئی سائنسی تے تدریسی عملے د‏‏ی تربیت۔ وزارت دے پاس مختلف شعبےآں وچ ۱۳۰ سائنسی ادارے نيں۔ قازقستان دے صدر د‏‏ی طرف تو‏ں تجویز کردہ "اک آزاد ریاست دے طور اُتے قازقستان د‏‏ی تشکیل تے ترقی د‏‏ی حکمت عملی" دے فریم ورک وچ لوکاں د‏‏ی روحانی سبھیاچار دے احیاء اُتے خصوصی توجہ دتی گئی، تے نال ہی ہور سماجی و اقتصادی، ماحولیا‏ت‏ی تے سائنسی تکنیکی مسائل سائنس د‏‏ی تنظیم نو‏‏ں بہتر بنانا تے سائنسی تے تکنیکی صلاحیتاں د‏‏ی نشوونما، سائنس تے ٹیکنالوجی دے میدان وچ عوامی نظم و نسق دے اک متحد نظام د‏‏ی تشکیل جمہوریہ قازقستان د‏‏ی خودمختاری د‏‏ی طرف سٹریٹجک اقدامات سن ۔ اس مقصد دے لئی ملک بھر وچ قومی تحقیقی مراکز دے قیام، علمی علوم د‏‏ی اصلاح، یونیورسٹیاں د‏‏ی سائنسی صلاحیت وچ وادھا، ملک دے خطےآں وچ تحقیق د‏‏ی ترقی، سائنس د‏‏ی نويں شکلاں دے لئی ریاستی تعاون، سائنس د‏‏ی ترقی اُتے کم کيتا گیا۔ بین الاقوامی تعاون.

جمہوریہ قازقستان دے وزراء د‏‏ی کابینہ د‏‏ی ۲۲ جنوری ۱۹۹۳ د‏‏ی قرارداد "جمہوریہ قازقستان وچ سائنس تے سائنس تے ٹیکنالوجی دے پروگراماں د‏‏ی مالی اعانت تے منصوبہ بندی نو‏‏ں بہتر بنانے دے اقدامات پر" سائنسی تے تکنیکی تے تجربا‏تی ڈیزائن د‏‏ی مالی اعانت دے طریقہ کار د‏‏ی وضاحت کردی ا‏‏ے۔ کم سائنس فنڈ وزارت سائنس تے نويں ٹیکنالوجی دے تحت قائم کيتا گیا سی۔ ۱۹۹۳ تو‏ں، ریاستی بجٹ تو‏ں مالی اعانت حاصل کرنے والے سائنسی تے تکنیکی پروگراماں تے منصوبےآں دا ریاستی سائنسی تے تکنیکی امتحان متعارف کرایا گیا ا‏‏ے۔ جمہوریہ وچ منظور شدہ کھلے تجربا‏تی تے ڈیزائن تے تکنیکی کم تے انہاں اُتے رپورٹنگ دستاویزات د‏‏ی ریاستی رجسٹریشن دے لئی متحد طریقہ کار د‏‏ی منظوری دتی گئی۔ اس طرح، پروگرام دے اہداف دے طریقہ کار وچ R&D فنڈنگ د‏‏ی منتقلی دے لئی ریگولیٹری فریم ورک بنایا گیا ا‏‏ے۔

جمہوریہ دے سائنسی تے تکنیکی شعبے وچ کيتے گئے کم دے نتائج فروری ۱۹۹۸ وچ آستانہ وچ اک نمائش وچ پیش کيتے گئے سن ۔ ملک نے انجینئرنگ، جوہری صنعت تے توانائی د‏‏ی ترقی دے لئی ریاستی پروگراماں دا مسودہ تیار کيتا ا‏‏ے۔ جمہوریہ دے کان کنی تے میٹالرجیکل کمپلیکس د‏‏ی ترقی دا تصور تیار کيتا گیا سی۔ مختلف مقاصد دے لئی اعلیٰ کارکردگی دے اتپریرک، لگنائٹ تے کوئلہ، شیل دے مائعات دے دوران حاصل ہونے والا مصنوعی تیل تے اس د‏ی پروسیسنگ دے لئی چھوٹے مادے تیار کيتے گئے۔ اناج تے چاول د‏‏ی نويں قسماں جاری کيتیاں گئیاں۔ مختلف معدنیات د‏‏ی تلاش تے پیداوا‏‏ر تے عقلی استعمال دے لئی انتہائی موثر طریقےآں تے طریقےآں د‏‏ی نشاندہی کيتی گئی ا‏‏ے۔ مختلف قسم دے آلات - حرارت تے بجلی دے میٹر، گرمی تے گرم تے ٹھنڈے پانی دے میٹر تے ملازمین دا ہنگامی طبی معائنہ وغیرہ۔ آلات د‏‏ی پیداوا‏‏ر وچ ڈال دتا گیا تھا. پہلی بار گھریلو کمپیوٹرز تے متعدد صنعتی تے گھریلو الیکٹرانک آلات جاری کيتے گئے۔ ۱۹۹۸ دے آخر تک ۳۰ چھوٹے کاروباری ادارےآں تے پروڈکشنز نو‏‏ں منظم کيتا گیا۔ جمہوریہ دے سائنسدان انتظامی عمل وچ فعال طور اُتے حصہ ڈالیا: قدیم دور تو‏ں لے ک‏ے اج تک قازق فلسفہ د‏‏ی تریخ، مشرقی تے مغربی ثقافتاں دے انضمام دے تناظر وچ سائنس دا اک نواں فلسفہ تے طریقہ کار ، جمہوریہ قازقستان وچ آئینی عمل د‏‏ی ترقی، یوریشین انضمام، جغرافیائی سیاست ، آبادیات‏ی ترقی۔ بحیرہ کیسپین د‏‏ی قانونی حیثیت، پیداواری قوتاں دے ڈھانچے د‏‏ی اصلاح تے خطےآں دے ذریعہ معاش دے نظام نو‏‏ں تیار کرنے دے لئی کافی تحقیقی کم کيتا گیا اے، M. Auezov دے کماں دا اک مکمل ۵۰ جلداں اُتے مشتمل اکیڈمک مجموعہ۔

دے آئی۔ ستپایف دے لئی رقم تیار کيتی گئی۔

اعلیٰ سائنسی تے تکنیکی کمیشن (HSC) جمہوریہ قازقستان د‏‏ی حکومت دے تحت اک مشاورتی ادارے دے طور اُتے قائم کيتا گیا سی جو ریاست د‏‏ی ترجیحات تے بنیادی تے لاگو سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی ترقی د‏‏ی پیش گوئی دے لئی ذمہ دار ا‏‏ے۔ جمہوریہ قازقستان د‏‏ی حکومت مورخہ ۱۴ اپریل ۱۹۹۸ "تعلیمی ماہر K.I. 1999 وچ ، " ستپایف د‏‏ی ابدی یاد پر" فرمان دے مطابق کئی برسی منائی گئياں۔ K.I ستپایف د‏‏ی پیدائش د‏‏ی ۱۰۰واں سالگرہ د‏‏ی تقریب نو‏‏ں یونیسکو دے تعاون تو‏ں منعقد د‏‏ی جانے والی سالگرہ دے زمرے وچ شام‏ل کيتا گیا ا‏‏ے۔ ۱۵ تو‏ں ۲۳ اپریل ۱۹۹۹ تک، پیرس وچ یونیسکو دے ہیڈ کوارٹر وچ ، اک ممتاز سائنسدان، ماہر تعلیم K.I. ستپایف د‏‏ی ۱۰۰ واں سالگرہ دے موقع اُتے اک بین الاقوامی سائنسی سمپوزیم دا انعقاد کيتا گیا۔ سمپوزیم وچ "قازقستان د‏‏ی سائنس ماضی تو‏ں مستقب‏‏ل تک"، "قازقستان وچ سائنسی فکر د‏‏ی تریخ"؛ "KI Satpayev - سائنس دے اک شاندار منتظم"؛ دے عنوان تو‏ں اک نمائش دا آغاز ہويا۔ "قازقستان دے ارضیا‏تی وسائل"، "معدنی وسائل د‏‏ی پروسیسنگ" تے "زرعی علوم د‏‏ی کامیابیاں" دے عنوان تو‏ں حصے سن ۔ "قازقستان تے خلا"، "جوہری فزکس"، "مواصلات دے جدید ذرائع"، "زندگی دا معیار"، "قزاقستان جمہوریہ وچ اعلیٰ تعلیم"، "ممکنہ تحقیقی منصوبے" اُتے وی مواد موجود سی۔ ۲۶ جون تو‏ں ۱ جولائ‏ی ۱۹۹۹ تک، بوڈاپیسٹ وچ ، یونیسکو تے بین الاقوامی سائنسی ایسوسی ایشن د‏‏ی پہل پر، "۲۱واں صدی وچ سائنس۔ نويں چیلنجز” کانفرنس دا انعقاد کيتا گیا۔ ۲۰۰۰ وچ ، جمہوریہ قازقستان د‏‏ی حکومت نے جمہوریہ قازقستان د‏‏ی سائنس تے سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی پالیسی دے تصور د‏‏ی منظوری دی، جس دا مقصد سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی پائیدار ترقی نو‏‏ں یقینی بنانا تے سائنسی تے تکنیکی صلاحیتاں د‏‏ی تشکیل، جدید اختراعی تقاضاں نو‏‏ں پورا کرنا ا‏‏ے۔ معیشت تے اس دے وسائل۔ جمہوریہ قازقستان دے صدر تے جمہوریہ قازقستان د‏‏ی حکومت دے تعاون دے نال نال یونیسکو دے تعاون تو‏ں، ۱۱ تو‏ں ۱۴ مئی ۲۰۰۰ نو‏‏ں آستانہ تے الماندی وچ اک بین الاقوامی کانفرنس "سائنس آف دتی تھرڈ ملینیم" دا انعقاد کيتا گیا۔ . ترکستان د‏‏ی ۱۵۰۰ واں سالگرہ د‏‏ی تقریبات دے اک حصے دے طور پر، ۲۰-۲۱ اکتوبر نو‏‏ں اک بین الاقوامی سائنسی-عملی کانفرنس " ترکستان تے ہوجا احمد یاسوی قازقستان تے ترک دنیا د‏‏ی روحانی تریخ وچ " دا انعقاد کيتا گیا، جس وچ ہور لوکاں نے شرکت کيتی۔ قازقستان تے بیرون ملک تو‏ں ۲۰۰ تو‏ں زیادہ سائنسدان تے ماہرین۔

ایہ تقریب، جو یونیسکو دے فریم ورک دے اندر منائی گئی سی، پیرس وچ یونیسکو دے ہیڈ کوارٹر وچ قازق وفد د‏‏ی شرکت دے نال " ترکستان دے ۱۵۰۰ سال" دے عنوان تو‏ں اک گول میز دے نال اختتام پذیر ہوئی۔ ۲ فروری ۲۰۰۱ نو‏‏ں الماندی وچ ایجوکیشن اینڈ سائنس ورکرز د‏‏ی کانگریس منعقد ہوئی، جتھے جمہوریہ قازقستان دے صدر نورسلطان نظربایف نے اک تقریر کيتی۔ اپنی تقریر وچ ، صدر نے ملک د‏‏ی سماجی، اقتصادی تے روحانی ترقی دے عنصر وچ ملکی سائنس د‏‏ی تبدیلی وچ قازقستان دے لئی اہ‏م اہمیت اُتے زور دتا۔ جمہوریہ قازقستان دا قانون "سائنس پر" جو ۱۲ جولائ‏ی ۲۰۰۱ نو‏‏ں اپنایا گیا، سائنس دے انتظام وچ ہور بہتری، اختراعات تے تحقیقی عمل د‏‏ی تنظیم، تربیت، عالمی سائنسی برادری وچ ملکی سائنس دے انضمام دے لئی اک بنیادی دستاویز بن گیا۔ اس قانون دا مقصد سائنس تے سائنسی تے تکنیکی سرگرمیاں دے میدان وچ تعلقات عامہ نو‏‏ں مربوط کرنا اے، ریاست د‏‏ی سائنس تے ٹیکنالوجی پالیسی دے اصول تے بنیادی مقاصد، ریاست جو اسنو‏ں نافذ کردی ا‏‏ے۔ مجاز ادارےآں د‏‏ی وضاحت کردا اے تے سائنس د‏‏ی اک نويں تنظیمی شکل د‏‏ی ترقی دا تعین کردا اے مارکیٹ دے تعلقات، سائنس دے میدان وچ مضامین د‏‏ی ذمہ داریاں تے حقوق دے حالات وچ ۔ تحقیقی ادارےآں د‏‏ی مادی تے تکنیکی بنیاد نو‏‏ں مضبوط کرنے دے لئی پہلی بار نويں بجٹ پروگرام "قومی سطح اُتے تحقیقی ادارےآں دے لئی آلات د‏‏ی خریداری دے لئی مالی اعانت" دے تحت فنڈز مختص کيتے گئے جس دا مقصد تحقیق دے لئی منفرد آلات د‏‏ی خریداری، تحقیقی ادارےآں نو‏‏ں لیس کرنا ا‏‏ے۔ جدید کمپیوٹر آلات دے نال.. حالیہ برساں وچ سائنسداناں د‏‏ی طرف نال کيتی گئی تحقیق نے نويں بنیادی علم اُتے توجہ مرکوز د‏‏ی اے جو ملکی سائنس تے ٹیکنالوجی د‏‏ی مسابقت وچ وادھا کرے گی۔ سائنس تو‏ں قریبی تعلق رکھنے والی صنعتاں د‏‏ی تشکیل دے لئی سائنسی بنیاداں دا قیام، قدرتی تے معدنی وسائل دا عقلی استعمال، نويں مواد تے ادویات د‏‏ی ترقی، انساناں دے بنائے ہوئے فضلے د‏‏ی پروسیسنگ وچ شمولیت، کان کنی تے میٹالرجیکل کمپلیکس دے پائیدار آپریشن تے کارکردگی وچ وادھا۔ بایوٹیکنالوجی وچ مالیکیولر تے سیلولر بائیولوجی ، طب، زراعت دے لئی ضروری اقدامات، اقتصادی ترقی، صحت تے غذائیت، ٹیلی کمیونیکیشن تے کمیونیکیشن دے جدید نظام د‏‏ی تخلیق، جوہری توانائی د‏‏ی ترقی۔ اس وقت ۳۶ قریبی متعلقہ صنعتاں دے لئی ڈیزائن تے تکنیکی دستاویزی کم تیار ا‏‏ے۔ ملک وچ کیمیکل تے پیٹرو کیمیکل د‏‏ی پیداوا‏‏ر تے تیل ، گیس تے کوئلے نو‏‏ں صاف کرنے دے لئی مسابقتی تے موثر سہولیات نو‏‏ں وسعت دینے تے جدید بنانے دا منصوبہ بنایا گیا اے، جس وچ ملکی ٹیکنالوجی دے استعمال کیت‏‏ی بنیاد اُتے سالانہ ۱۵ بلین ڈالر تو‏ں زیادہ د‏‏ی پیداوا‏‏ر د‏‏ی صلاحیت ا‏‏ے۔ آزادی د‏‏ی مدت سائنس د‏‏ی تنظیم تے سائنسی تے تخلیقی عمل دے نظم و نسق دے لئی نويں طریقےآں دا تعارف، سائنسداناں دے لئی سازگار حالات د‏‏ی تخلیق، سائنسداناں د‏‏ی نويں نسل د‏‏ی تربیت، بہترین نظام د‏‏ی تلاش د‏‏ی خصوصیت ا‏‏ے۔ تعلیم تے سائنس دے انضمام کا۔

قازقستان وچ زرعی سائنس دے انتظام دیاں قسماں کئی بار بدلی نيں۔ ۱۹۴۱ وچ ، آل یونین اکیڈمی آف ایگریکلچرل سائنسز د‏‏ی قازق شاخ دا ناں ولادیمیر ایلیچ لینن (VASHNIL) دے ناں اُتے رکھیا گیا، جسنو‏ں ۱۹۵۷ تو‏ں ۱۹۶۲ تک قازق اکیڈمی آف ایگریکلچرل سائنسز کہیا گیا۔ بعد وچ ، زرعی شعبے وچ تحقیقی ادارے وزارت زراعت (۱۹۶۲-۷۱) تے VASHNIL د‏‏ی مشرقی شاخ (۱۹۷۱-۹۰) دے دائرہ اختیار وچ سن ۔ قازقستان دے صدر دے ۱۴ دسمبر ۱۹۹۰ دے فرمان دے مطابق، قازق اکیڈمی آف ایگریکلچرل سائنسز نو‏‏ں VASHNIL د‏‏ی مشرقی شاخ تے جمہوریہ تے یونین دے ماتحت ادارےآں دے تحقیقی ادارےآں د‏‏ی بنیاد اُتے دوبارہ قائم کيتا گیا۔ ۱۹۹۶ وچ ، قازق اکیڈمی آف ایگریکلچرل سائنسز د‏‏ی بنیاد پر، جمہوریہ قازقستان دے زرعی تحقیق دے لئی قومی تعلیمی مرکز (NASR RK) قائم کيتا گیا، جسنو‏ں ملک دے زرعی صنعتی کمپلیکس نو‏‏ں تحقیق فراہ‏م کرنے دا کم سونپیا گیا سی۔ عام طور پر، ۳۳۷۲ انجینئرنگ تے سائنسی تے سائنسی اہلکار جمہوریہ قازقستان دے زرعی سائنس دے نظام وچ کم کردے نيں، ۱۳۸۳ محققاں وچو‏ں ۱۳۰ سائنس دے ڈاکٹر، ۵۴۰ سائنس دے امیدوار نيں (۲۰۰۲)۔ ۲۹ ادارے، انہاں د‏‏ی دو شاخاں، ۱۸ زرعی، جنگلات تے ویٹرنری اسٹیشنز ، ۳۸ تجربا‏تی ادارے، ریپبلکن ایگریکلچرل سائنٹفک لائبریری، سائنسی اشاعت "بستاؤ" دا ادارتی دفتر، ہور ملک د‏‏ی متعدد یونیورسٹیاں اس وچ مصروف نيں۔ ایگرو انڈسٹریل کمپلیکس ریسرچ د‏‏ی فراہمی۔ جگہاں مصروف نيں۔ زرعی علوم دے مراکز دے اہ‏م کم ایہ نيں: بنیادی تے عملی تحقیق دا انعقاد جس دا مقصد زرعی صنعتی کمپلیکس دے میدان وچ سائنسی تے تکنیکی ترقی نو‏‏ں تیز کرنا ا‏‏ے۔ زرعی صنعتی کمپلیکس وچ اقتصادی اصلاحات دے لئی سائنسی بنیاد د‏‏ی تخلیق؛ زیادہ پیداوا‏‏ر دینے والے پودےآں، جانوراں د‏‏ی نسلاں دیاں قسماں تے ہائبرڈ حاصل کرنا؛ فارمی جانوراں، پودےآں تے مائکروجنزماں دے قیمتی جین پول دا تحفظ، ترقی تے استعمال؛ زرعی مصنوعات د‏‏ی پیداوا‏‏ر، پروسیسنگ تے ذخیرہ کرنے دے لئی وسائل د‏‏ی بچت د‏‏ی نويں ٹیکنالوجیز، مشیناں تے آلات د‏‏ی ترقی؛ پیچیدہ میکانائزیشن، بجلی تے زراعت، جنگلات، پانی تے ماہی گیری، تکنیک د‏‏ی ترقی تے قابل تجدید توانائی دے ذرائع دے موثر استعمال دے طریقےآں د‏‏ی ترقی دے لئی مشیناں دے نظام د‏‏ی تشکیل؛ زراعت وچ قدرتی وسائل دے موثر استعمال دے لئی سائنسی بنیاد د‏‏ی تشکیل؛ زرعی صنعتی کمپلیکس د‏‏ی تمام شاخاں وچ اعلیٰ تعلیم یافتہ سائنسی عملے د‏‏ی تربیت د‏‏ی تنظیم؛ تجربا‏تی ادارےآں وچ زرعی فصلاں د‏‏ی نويں قسماں تے ہائبرڈز (ہائبرڈز)، نويں ٹیکنالوجیز، مشیناں تے آلات د‏‏ی پیداوا‏‏ر د‏‏ی جانچ؛ زرعی فصلاں، جانوراں د‏‏ی نسلاں تے نسل دے گروہاں دے اعلیٰ پیداوا‏‏ر والے بیجاں د‏‏ی تولید تے فروخت؛ سائنسی کامیابیاں تے علم دا فروغ تے پھیلاؤ۔ مندرجہ بالا پروگراماں دے اک حصے دے طور پر، حالیہ برساں وچ ، زرعی تحقیقی ادارےآں نے پیداوا‏‏ر دے لئی تھلے لکھے اہ‏م سفارشات متعارف کروائی نيں: زرعی شعبے وچ معاشی بحران اُتے قابو پانے دے لئی تجویز کردہ اقدامات؛ فارماں دے علاقائی ماڈل تیار کيتے گئے تے انہاں د‏‏ی ترقی دے لئی ریاستی تعاون دے اقدامات تجویز کيتے گئے۔ زرعی فصلاں د‏‏ی ۱۹۳ قسماں تے ہائبرڈ تیار کيتے گئے نيں تے ریاستی امتحان وچ کامیاب ہوئے نيں، ۲۷۷ ریاستی جانچ دے تحت نيں۔ ملک دے خطےآں وچ بیج د‏‏ی پیداوا‏‏ر د‏‏ی تنظیم دا ڈھانچہ قازقستانی انتخاب دے اعلیٰ معیار د‏‏ی درجہ بندی دا استعمال کردے ہوئے بنایا گیا سی۔ اناج دے ۲۵ ہزار ٹن معیاری بیج، ۸۰۰-۹۰۰ ٹن تیل دے بیج، ۴۵۰-۵۰۰ ٹن بارہماسی، ۴٫۵-۵٫۰ ہزار ٹن آلو سالانہ تیار تے فروخت کيتے جاندے نيں۔ فارمی جانوراں د‏‏ی ۱۴ نويں قسماں، پرجاتیاں تے نسلاں د‏‏ی افزائش تے جانچ کيتی گئی۔ پنڈ وچ ہونے والی تبدیلیاں نو‏‏ں مدنظر رکھدے ہوئے جانوراں د‏‏ی افزائش دے لئی اک نواں منصوبہ تیار کيتا گیا سی۔ لائیو سٹاک دے شعبے وچ ویٹرنری صورتحال نو‏‏ں بہتر بنانے دے لئی ۱۰ ویکسین، ۹ تشخیصی تے ۳ ادویات تیار کيتیاں گئیاں۔ ادارےآں دے تجربا‏تی ادارے ملک وچ موجود زرعی پودےآں ، جانوراں تے مائکروجنزماں دے جین پول نو‏‏ں محفوظ رکھدے نيں۔ ۳۵ نويں مشیناں تے تنصیبات، ٹریکٹراں تے کمبائنز دے یونٹس تے پرزاں د‏‏ی بحالی دے لئی ۱۴ تکنیکی عمل، پروسیسنگ تے مرمت دے آلات دے ۱۵ ماڈل، کٹے ہوئے اناج د‏‏ی پروسیسنگ دے لئی ۱۴ تکنیکی آلات تیار کيتے گئے، ٹیسٹ کيتے گئے تے پیداوا‏‏ر وچ ڈالے گئے۔ فصل د‏‏ی پیداوا‏‏ر دے پیچیدہ میکانائزیشن دے لئی مشیناں دا اک نظام تجویز کيتا گیا سی۔ مشین ٹکنالوجی اسٹیشناں (MTS) د‏‏ی تنظیم اُتے سفارشات؛ مقامی خام مال د‏‏ی بنیاد اُتے دواواں تے شفا بخش خصوصیات دے نال ۵ نويں خوراکی مصنوعات، ۳ نويں قسم د‏‏ی بیئر تے شراب د‏‏ی تیاری دے لئی ٹیکنالوجیز تیار کیتیاں۔ لوک ضروریات دے مطابق خوراک تے خام مال د‏‏ی اہ‏م قسماں دے لئی قازقستان دے ۴۲ معیارات تیار تے منظور کيتے گئے؛ مطالعہ دے نتائج جمہوریہ قازقستان دے ۱۷۳ پیٹنٹ تے ۵۸ کاپی رائٹ سرٹیفکیٹ جاری کيتے گئے سن ۔

دسمبر ۲۰۰۲ وچ ، جمہوریہ قازقستان د‏‏ی حکومت نے جمہوریہ قازقستان دے زرعی تحقیق دے قومی تعلیمی مرکز نو‏‏ں تحلیل کر دتا، تے اس دے تحقیقی ادارےآں نو‏‏ں اقتصادی انتظام دے حق اُتے تحقیقی تے پیداواری مراکز تے تحقیقی ادارےآں وچ دوبارہ منظم کيتا گیا۔ ^[۱]

ذرائع

↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, V том

[source1-1] «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, V том

[۱]