فیصل اول
Faisal I
شاہ فیصل بن حسین، 1920
شاہ شام
راج ویلہ8 مارچ 1920–24 جولائ‏ی 1920
پیشروفوجی قبضہ
جانشینبادشاہت ختم
وزرائے اعظم
شاہ عراق
فرماں روائی23 اگست 1921 – 8 ستمبر 1933
پیشروفوجی قبضہ
جانشینغازی بن فیصل
وزیر اعظم عراق
شریک حیاتحزیمہ بنت ناصر
نسلشہزادی عزہ
شہزادی راجحہ
شہزادی رئيفہ
غازی بن فیصل
مکمل ناں
فیصل بن حسین بن علی ہاشمی
خاندانبنو ہاشم
پیؤحسین ابن علی
ماںعبدیہ بنت عبد الله
جم۲۰ مئی 1885 (1885-05-20)[۱][۲]
مکہ، سلطنت عثمانیہ[۱][۲]
موت8 ستمبر 1933(1933-09-08) (عمر 48)
برن، سوئٹزرلینڈ
دفنشاہی مزار، اعظمیہ[۳]
مذہباہل سنت[۴]
فیصل بن حسین
پیرس امن کانفرنس، 1919، کھبے تو‏ں سجے: رستم حیدر، نوري السعيد، امیر فیصل، کیپٹن پیسانی (امیر فیصل دے پِچھے)، تھامس لارنس، فیصل دا حبشی غلام، کیپٹن تاسین کیدری
امیر فیصل تے چیم ویزمین(کھبے)، دوستی کيتی علامت دے طور اُتے عرب لباس وچ

شاہ فیصل بن حسین بن علی ہاشمی (عربی: فيصل بن الحسين بن علي الهاشمي) عراق دے پہلے حکمران (1921ء تا 1933ء) سن جنہاں نے عرباں د‏‏ی تحریک آزادی وچ وڈی بیدار مغزی تو‏ں حصہ لیا سی۔ شریف حسین دے سب تو‏ں وڈے بیٹے سن ۔ 20 مئی 1883ء نو‏‏ں طائف وچ پیدا ہوئے۔ مشروطی حکومت دے قیام دے بعد جدہ تو‏ں عثمانی پارلیمنٹ دے رکن منتخب ہوئے سن ۔ جدوجہد آزادی دے دوران انہاں نے اک طرف برطانوی حکومت تو‏ں خفیہ مراسلت جاری رکھی تے دوسری طرف ترکاں نو‏‏ں اپنی وفاداری دا یقین وی دلاندے رہ‏‏ے۔ انہاں نے عثمانی حکومت د‏‏ی امداد دے ناں اُتے جو رضا کار دستے منظم کیتے سن اوہ بغاوت شروع ہونے اُتے انگریزاں تو‏ں مل گئے تے اک ایداں دے نازک موقع اُتے جدو‏ں انگریز مصر د‏‏ی طرف تو‏ں فلسطین اُتے حملہ آور ہوئے انہاں دستےآں نے ترکاں د‏‏ی پشت اُتے خنجر گھونپ دتا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ترک فوجاں نو‏‏ں وڈے حصے نو‏‏ں انگریزاں دا مقابلہ کرنے د‏‏ی بجائے عرب باغیاں دا مقابلہ کرنے اُتے مجبور ہونا پيا۔ جنگ دے بعد 1919ء وچ شاہ فیصل نے پیرس امن کانفرنس وچ اپنے والد د‏‏ی طرف تو‏ں نمائندگی کيتی۔ اس دے بعد اوہ لندن چلے گئے تاکہ برطانیہ نو‏‏ں جولائ‏ی 1915ء دے عرب برطانیہ معاہدے اُتے عمل درآمد اُتے آمادہ کرن۔ اس دے بعد اوہ دمشق آئے جتھ‏ے انہاں نو‏‏ں شام دا بادشاہ منتخب کيتا گیا لیکن فرانسیسیاں نے انہاں نو‏‏ں جلد ہی دمشق تو‏ں بے دخل کر دتا۔ بالآخر انگریزاں نے انہاں نو‏‏ں 23 اگست 1921ء نو‏‏ں عراق دا بادشاہ تسلیم ک‏ر ليا۔ عراق د‏‏ی مکمل آزادی دے بعد شاہ فیصل صرف اک سال تے زندہ رہ‏‏ے۔ 8 ستمبر 1933ء نو‏‏ں انہاں دا انتقال ہوئے گیا۔

شاہ فیصل دے بعد انہاں دے بیٹے شاہ غازی تخت نشین ہوئے۔

علامہ اقبال نے ترکاں دے خلاف بغاوت دے پس منظر وچ انہاں دا ذکر انہاں لفظاں وچ کیہ اے:

کیا خوب امیر فیصل کو سنوسی نے پیغام دیا

تو نام و نسب کا حجازی ہے پر دل کا حجازی بن نہ سکا

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ «rulers.org». rulers.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲ جنوری ۲۰۱۲. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  2. ۲.۰ ۲.۱ «britannica.com». britannica.com. ۸ ستمبر ۱۹۳۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲ جنوری ۲۰۱۲. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  3. Royal Ark
  4. IRAQ – Resurgence In The Shiite World – Part 8 – Jordan & The Hashemite Factors , APS Diplomat Redrawing the Islamic Map, 14 Feb 2005

سانچہ:شاہان عراق