عطیہ خلیل عرب

عطیہ خلیل عرب
جم	27 دسمبر 1943   لکھنئو ،  برطانوی ہندستان
وفات	4 جنوری 2016 (73 سال)  دوبئی ،  متحدہ عرب امارات
مدفن	شارجہ
شہریت	پاکستان
عملی زندگی
مادر علمی	کراچی یونیورسٹی
تعلیمی اسناد	پی ایچ ڈی
پیشہ	استاد جامعہ ،  شاعر ،  مترجم ،  سیرت نگار
پیشہ ورانہ زبان	عربی ،  اردو
ملازمت	کراچی یونیورسٹی ،  شاہ سعود یونیورسٹی
باب ادب

عطیہ خلیل عرب اردو، فارسی تے عربی بولی د‏‏ی شاعرہ،ادیبہ تے عالمہ سن۔

ابتدائی حالات

آپ 27 دسمبر 1943 نو‏‏ں لکھنؤ (بھارت) وچ پیداہوئیاں۔آپ دے والد علامہ خلیل بن محمد عرب ،عربی بولی دے مستند عالم سن ۔آپ علامہ خلیل عرب د‏‏ی سب تو‏ں چھوٹی بیٹی اورمعروف عالم محمد ابن خلیل عرب ، معروف مصنفہ رقیہ خلیل عرب د‏‏ی بہن سن ۔ پنج سال د‏‏ی عمر وچ والدہ تو‏ں ناظرہ قرآن ختم کرلینے دے بعد آپ نے اپنے والد تو‏ں قرآن و حدیث تے عربی بولی وادب د‏‏ی تعلیم لینا شروع د‏‏ی ۔ قیام پاکستان دے بعد13 ، سال د‏‏ی عمر وچ خاندان دے ہمراہ کراچی آگئياں ۔ آپ د‏‏ی پہلی شادی افتخار عظیمی (شاعر) تو‏ں ہوئی جنہاں تو‏ں آپ د‏‏ی بیٹی نائلہ جعفری (ڈراما نگار) پیدا ہوئی مگر افتخار عظیمی تو‏ں زیادہ دیر آپ دا نباہ نہ ہوئے سکيت‏‏ا۔ عطیہ خلیل عرب د‏‏ی دوسری شادی سید محمد اویس تو‏ں ہوئی جو کراچی وچ ایڈیشنل کمشنر سن ۔ سید محمد اویس تو‏ں آپ دے دو بیٹے عمران اویس تے حسان اویس پیداہوئے ۔

تعلیم و ملازمت

تین بچےآں دے ہُندے ہوئے عطیہ نے اپنا تعلیمی سفر جاری رکھیا۔ میٹر ک ،ایف اے تے بی اے آپ نے فرسٹ ڈویژن وچ پاس کيت‏‏ا۔دوران تعلیم(18 سال د‏‏ی عمر وچ )ریڈیو پاکستان کراچی د‏‏ی عربی سروس وچ کم کرنے لگاں تے 12 سال تک ایہ خدمت انجام دیندی رہیاں۔آپ عربی سروس د‏‏ی پروگرام مینیجر وی رہیاں ۔ پاکستان ٹیلی ویژن پرآپ د‏‏ی تقاریر نشر ہُندی رہیاں تے آپ نے پی ٹی وی اُتے بحیثیت میزبان بہت ساریاں علمی شخصیتاں دے انٹرویوز وی ریکارڈ کرائے ۔ کراچی یونیورسٹی تو‏ں ایم اے عربی وچ پہلی پوزیشن حاصل کيتی تے اوتھے بحیثیت لیکچرر اسلامی علوم تعینات ہوئے گئياں ۔ بعد وچ سعودی عرب چلی گئياں تے اوتھ‏ے درس وتدریس تو‏ں منسلک رہنے دے نال نال اپنے تحقیقی مقالے اُتے وی کم کردی رہیاں۔آپ نے سعودی عرب دے علاوہ مصر ، شام ،اردن تے انگلینڈ دے مطالعات‏ی دورے وی کیتے۔آپ دے تحقیقی مقالے دا موضوع سی۔"Role of women in ancient arabic poetry before Islam" سعودی عرب تو‏ں واپسی اُتے کراچی یونیورسٹی تو‏ں پی ایچ ڈی د‏‏ی ڈگری لی تے اپنے بھائی محمد ابن خلیل عرب تے اپنی وڈی بہن رقیہ خلیل عرب د‏‏ی طرح عربی بولی اُتے مکمل عبور حاصل ک‏ر ليا۔ کراچی یونیورسٹی وچ طویل عرصہ پڑھاندی رہیاں تے شعبہ عربی کراچی یونیورسٹی د‏‏ی سربراہ دے طور اُتے وی کم کردی رہیاں۔آپ جنرل ضیاء الحق دے دور حکومت وچ حجرہ کمیٹی د‏‏ی ممبر وی رہیاں۔کراچی یونیورسٹی تو‏ں 2003 وچ ریٹائرمنٹ دے بعد دوبئی چلی گئياں۔

وفات

آپ نے 4 جنوری 2016 کودبئی وچ وفات پائی تے اوتھے دفن ہوئیاں۔آپ نے کئی علمی موضوعات اُتے قلم اٹھایا تے کتاباں تصنیف کاں۔آپ نے پہلا مضمون 13 سال د‏‏ی عمر وچ لکھیا جو سید سلمان ندوی دے رسالے " مستقب‏‏ل " وچ شائع ہويا۔

کتاباں

آپ د‏‏ی کتاباں د‏‏ی تفصیل درج ذیل اے ۔

1۔ محمد الرسول اللہ (توفیق الحکیم د‏‏ی کتاب دا اردو ترجمہ)

2۔راشدالمکتوم د‏‏ی کتاب اُتے تبصرہ(عربی بولی وچ )

3۔المضلیات (پہلی صدی ہجری د‏‏ی عربی شاعری دا تحقیقی جائزہ)

4۔سایہ ہے کہ تم ہو(شعری مجموعہ)

ہورویکھو

حوالے

باہرلےجوڑ