عبد الرزاق ملیح آبادی

عبد الرزاق ملیح آبادی
تاریخ پیدائش سنہ 1875   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تاریخ وفات سنہ 1959 (83–84 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷)

ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ صحافی   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

عبد الرزاق ملیح آبادی (ولادت: 1895ء – وفات: 1959ء)[۱] برطانوی ہند دے اک صحافی تے مولا‏نا ابوالکلام آزاد دے سوانح نگار سن ۔ آپ اتر پردیش دے صدر مقام لکھنؤ ضلع دے ملیح آباد وچ پیدا ہوئے سن ۔ کینسر د‏‏ی وجہ تو‏ں آپ دا انتقال ممبئی وچ ہويا، 2013ء تک آپ دے دو بیٹے (وڈے بیٹے اس وقت راجیہ سبھا دے ممبر پارلیمنٹ تے صحافی نيں) تے اک بیٹی نيں۔ عبد الرزاق ملیح آبادی د‏‏ی ابتدائی تعلیم لکھنؤ (ندوات العلماء) وچ ہوئی لیکن بعد وچ اوہ اپنی ڈاکٹریٹ دے حصول دے لئی مصر چلے گئے تے اوتھ‏ے اُتے انہاں نے اپنی زندگی دے کئی سال گزارے۔ عبد الرزاق ملیح آبادی اردو، فارسی، عربی تے پشتو ورگی زباناں وچ روانی رکھدے سن ۔ انہاں نے نويں دہلی وچ عربی شعبہ د‏‏ی سربراہی وچ آل انڈیا ریڈیو وچ کچھ سال کم کيتا۔ اوہ آزادی د‏‏ی جدوجہد دے دوران سعودی بادشاہت، مہاتما گاندھی تے پنڈت نہرو خاندان دے نیڑے سن ۔ ہندوستان د‏‏ی آزادی د‏‏ی جدوجہد وچ اپنے کردار د‏‏ی وجہ تو‏ں اعتراف کردے ہوئے انہاں نو‏ں نہرو حکومت وچ آزادی دے بعد کابینہ دے عہدے د‏‏ی پیش کش کيتی گئی سی جسنو‏ں انہاں نے مسترد کردتا۔ اوہ روح دے لحاظ تو‏ں اک صحافی سن تے انہاں نے اپنی قلم تو‏ں برطانوی راج دے خلاف لکھیا تے انہاں دے مظالم نو‏‏ں عام ہندوستانی آدمی اُتے لے گئے۔ جدوجہد آزادی دے اک تجربہ کار تے شاعر جوش ملیح آبادی (جنہاں نو‏ں "شاعر انقلاب" کہیا جاندا اے ) عبد الرزاق ملیح آبادی دے کزن سن ۔ اوہ پٹھان نسل نال تعلق رکھدے سن ۔[۲]

عبد الرزاق ملیح آبادی نے ذکرِ آزاد تے آزاد د‏‏ی کہانی خود آزاد د‏‏ی زبانی ورگی کتاباں لکھياں[۳] جو آپ د‏‏ی وفات دے بعد دفتار آزاد ہند (Daftar Azad Hind publications) نے شائع کیتیاں۔ انہاں نے خلافت تحریک وچ حصہ لیا جتھے اوہ استنبول تو‏ں شائع ہونے والے عربی تے اردو وچ اک جریدے جہان اسلام کے اسٹاف ممبر سن ۔ اوہ کولکتہ[۴][۵] تو‏ں شائع ہونے والے اردو روزنامہ آزاد ہند کے بانی ایڈیٹر سن تے کولکات‏ا وچ قیام دے دوران آزاد دے بہت نیڑے سن جتھے اوہ اپنی جوانی دے دوران تے تحریک آزادی دے دور وچ رہ‏‏ے۔[۶]عبد الرزاق ملیح آبادی، احمد سعید ملیح آبادی دے والد نيں جو 03 اپریل 2008ء تو‏ں 02 اپریل 2014ء تک راجیہ سبھا کے(آزاد امیدوار) رکن پارلیمنٹ سن ۔ عبد الرزاق ملیح آبادی د‏‏ی وفات دے بعد اردو روزنامہ آزاد ہند دے ایڈیٹر احمد سعید ملیح آبادی سن اس وقت ایہ اخبار سردھا گروپ د‏‏ی ملکیت ا‏‏ے۔[۷]

حوالے

سودھو
  1. Qureshi, M. Naeem. Pan-Islam in British Indian politics: a study of the Khilafat Movement. BRILL, 65. 
  2. ARSH MALSIANI (1976). ABUL KALAM AZAD. Publications Division Ministry of Information & Broadcasting, 106–. ISBN 978-81-230-2264-2. “When Azad heard about this incident, he began to tease him and said, “Maulvi Saheb, you are no Pathan. Perhaps you are a Sheikh. How could a Pathan of Malihabad keep quiet after being abused ?” Abdur Razzak retorted: “It was no abuse, just a compliment to your paper.” Azad was pleased with this retort and complimented Abdur Razzak on his self-control.” 
  3. By Aijaz Ahmad (2002). Lineages of the Present: Ideology and Politics in Contemporary South Asia. Verso, 78. 
  4. Ahmed، Firoz Bakht. «Forgotten crusader». دکن ہیرالڈ. دریافت‌شده در ۳۰ اپریل ۲۰۱۳.
  5. Ahmed، Firoz Bakht. «Forgotten crusader». دکن ہیرالڈ. دریافت‌شده در ۳۰ اپریل ۲۰۱۳.
  6. Ahmed، Firoz Bakht. «Memorial for Maulana Azad in Kolkata». The Milli Gazette. New Delhi. دریافت‌شده در ۴ اکتوبر ۲۰۱۶.
  7. «RICE scraps Channel 10 deal with 'tainted firm'». دی ٹائمز آف انڈیا. دریافت‌شده در ۲۳ اپریل ۲۰۱۳.