عالمگیر دوم
| ||||
---|---|---|---|---|
جم | 6 جون 1699 | |||
وفات | 29 نومبر 1759 (60 سال)
| |||
مدفن | ہمایوں دا مقبرہ | |||
مذہب | اسلام | |||
زوجہ | سید بیگم زینت محل فیض بخت بیگم عزیزآبادی محل لطیفہ بیگم زینت افراز بیگم اورنگ آبادی محل | |||
اولاد | شاہ عالم دوجا | |||
والد | جتھے دار شاہ | |||
خاندان | تیموری سلطنت ، مغل خاندان | |||
نسل | مرزا عبداللہ علی گوہر بہادر المعروف شاہ عالم ثانی مرزا محمد علی اصغر بہادر مرزا محمد ہارون ہدایت بخش بہادر مرزا تالی مراد شاہ بہادر مرزا جمیعات شاہ بہادر مرزا محمد ہمت شاہ بہادر مرزا احسن الدین محمد بہادر مرزا مبارک شاہ بہادر 12 بیٹیاں: زہرہ بیگم | |||
خاندان | تیموری | |||
ہور معلومات | ||||
پیشہ | شاہی حکمران | |||
ترمیم |
عالمگیر ثانی (Alamgir II) مکمل ناں عزیز الدین عالمگیر ثانی 3 جون، 1754ء توں 29 نومبر، 1759ء مغلیہ سلطنت دا شہنشاہ سی۔
عالمگیر دوم ، اٹھويں مغل بادشاہ جہاندارشاہ دا بیٹا سی۔ عالمگیر دوم نے 1754 توں 1759 ء تک حکومت کیتی تے 16 ويں مغل بادشاہ رہیا۔
عالمگیر دوم (پیدائش 6 جون 1699 ، ملتان ؛ وفات 29 نومبر 1759 ، کوٹلہ فتح شاہ) 16 ويں مغل بادشاہ سی ، جس نے 1754 توں 1759 ء تک حکومت کيتی۔ عالمگیر دوم اٹھويں مغل بادشاہ جہندرشاہ دا بیٹا سی۔ احمد شاہ نوں تخت توں ہٹائے جانے دے بعد عالمگیر دوم نوں مغل خاندان دا وارث قرار دتا گیا ۔ اس دا انتظامیہ دا کوئی تجربہ نئيں سی۔ اوہ اک بہت ہی کمزور آدمی سی ، تے اپنے ویزر غازی الدین عماد الملک دے ہتھ وچ کٹھ پتلی سی۔ عالمگیر دوم 'عزیز الدین' دے ناں توں وی جانیا جاندا اے۔ عالمگیر دوم نوں وزیر غازی الدین نے 1759 ء وچ قتل کيتا سی۔
غازی الدین دی سازش
سودھووزیر غازی الدین نے 15 ويں مغل بادشاہ احمد شاہ نوں اَنھّا کردتا تے 1754 ء وچ عالمگیر دوم نوں بادشاہ بنا دتا۔ اوہ چاہندا سی کہ بادشاہ اس دے ہتھ وچ کٹھ پتلی بن جائے۔ ایہ وقت زبردست ہلچل دا وقت سی۔
ابدالی حملہ
سودھوسن 1756 ء وچ احمد شاہ ابدالی نے چوتھی بار ہندوستان اُتے حملہ کيتا تے دہلی نوں پرت لیا۔ اس نے سندھ اُتے قبضہ کيتا تے اپنے بیٹے تیمور نوں اوتھے حکمرانی دے لئی چھڈ دتا ۔
عالمگیر دی بے بسی
سودھواس دے بعد ہی ، مراٹھاں نے 1758 ء وچ دہلی اُتے حملہ کيتا تے پنجاب اُتے فتح حاصل کيتی تے تیمور نوں اوتھے توں ہٹا دتا۔ شہنشاہ عالمگیر دوم انہاں سارے واقعات دا بے بس تماشائی بنے رہے۔ اس توں پہلے ، پلاسی دی جنگ 1757 ء وچ ہوچکيتی سی تے اس وچ ایسٹ انڈیا کمپنی نے کامیابی حاصل کيتی سی۔ شہنشاہ عالمگیر دوم بنگال نوں مغلاں دے قبضے وچ رکھنے وچ ناکام رہیا۔ اس طرح ، اوہ ہندوستان وچ برطانوی سلطنت دی بنیاد گرنے نہ دینے دے لئی کچھ نئيں کرسکدا سی۔
موت
سودھوعالمگیر دوم دے دور وچ ، سلطنت دی فوجی تے مالی حالت مکمل طور اُتے پریشان ہوگئ سی۔ عالمگیر دے دور حکومت وچ ہنگامےآں تے فاقہ کشی دے شکار فوجیاں دی پریشانی روزانہ دا واقعہ سی۔
عالمگیر وزیر غازی الدین دی صوابدیدی توں وی خود نوں آزاد کرنا چاہندا سی۔ جدوں اس نے 1759 ء وچ غازی الدین دے قابو توں خود نوں آزاد کرنے دی کوشش کيتی تاں وزیر نے اسنوں وی مار ڈالیا۔ اس دی لاش نوں لال قلعے دے پِچھے دریائے یمنا وچ سُٹ دتا گیا سی ۔
عالمگیر دوم نوں انتظامیہ دا کوئی تجربہ نئيں سی۔ اس دے باوجود ، احمد شاہ دا تختہ الٹنے دے بعد اسنوں مغل خاندان دا وارث قرار دتا گیا۔ کہیا جاندا اے کہ عالمگیر دوم بہت کمزور سی۔ کہیا جاندا اے کہ اوہ وزیر غازی الدین عماد الملک دے ہتھ وچ کٹھ پتلی سی۔
عزیزالدین دے ناں توں مشہور سی
16 ويں مغل شہنشاہ عالمگیر دوم 'عزیز الدین' دی زندگی توں وی جانیا جاندا سی۔ لیکن شہنشاہ عالمگیر دوم اپنی ہی سازش توں دوچار ہوگیا۔ اس دے وظیر نے عالمگیر نوں سازش کرکے قتل کردتا سی۔
غازی الدین عماد الملک نے اک سازش کیتی
15 ويں مغل بادشاہ احمد شاہ ابدالی نوں غازی الدین عماد الملک نے سازش کرکے اغوا کرلیا۔ غازی الدین عماد الملک نے چالاکی توں مغل شہنشاہ احمد شاہ نوں اَنھّا کردتا تے فیر اس دا تختہ دار کردتا۔ فیر 1754 وچ عالمگیر دوم نوں 16 ويں مغل شہنشاہ بنایا گیا۔ وزیر غازی الدین عماد الملک عالمگیر دوم نوں کٹھ پتلی دے طور اُتے اپنے ہتھ وچ رکھدے نيں۔
احمد شاہ ابدالی نے چوتھی بار ہندوستان اُتے حملہ کيتا
15 ويں مغل شہنشاہ احمد شاہ ابدالی نے 1756 وچ چوتھی بار ہندوستان اُتے حملہ کيتا تے دہلی نوں پرت لیا۔ شہنشاہ نے وی سندھ اُتے قبضہ کرلیا۔ ایتھے اوہ اپنے بیٹے تیمور نوں سیشن دے لئی روانہ ہويا سی۔
اس دے بعد ، جدوں 1778 وچ مراٹھاں نے دہلی اُتے حملہ کيتا ، تاں اس نے پنجاب فتح کيتا تے اپنے بیٹے تیمور نوں اوتھے توں بھیج دتا۔ شہنشاہ عالمگیر دوم انہاں واقعات وچ اک مجبور فلسفی رہیا۔ شہنشاہ عالمگیر دوم بنگال وچ مغلاں دا قبضہ برقرار رکھنے وچ ناکام رہیا سی۔ ايسے طرح ، ہندوستان وچ برطانوی سلطنت دی بنیاد ڈگدی رہی تے اوہ کچھ نئيں کرسکیا۔
عالمگیر دوم دی لاش نوں یمن دے دریا وچ سُٹ دتا گیا
عالمگیر دوم دے دور حکومت وچ ، سلطنت دی فوجی تے مالی حالت بالکل خراب ہوچکی سی۔ اس دے دور وچ بھکھ توں مرنے والے فوجی تے فسادات روز دا اک واقعہ بن گئے۔
دوسری طرف ، شہنشاہ عالمگیر دوم غازی الدین عماد الملک دی من منی توں آزاد ہونا چاہندا سی۔ جدوں بادشاہ نے وزیر توں خود نوں آزاد کرنے دی کوشش کيتی تاں اس نے 1959 وچ شہنشاہ عالمگیر II نوں قتل کردتا۔ اس دے بعد ، شہنشاہ دی لاش نوں لال قلعے دے پِچھے یمن دے دریا وچ سُٹ دتا گیا۔
عالمگیر وزیر غازی الدین دی صوابدیدی توں وی خود نوں آزاد کرنا چاہندا سی۔ جدوں اس نے 29 نومبر 1759 نوں غازی الدین دے قابو توں خود نوں آزاد کرنے دی کوشش کيتی تاں وزیر نے وی اسنوں قتل کردتا۔ اس دی لاش نوں دہلی لال قلعے دے پِچھے دریائے یمن وچ سُٹ دتا گیا سی۔
پیشرو احمد شاہ بہادر |
مغل شہنشاہ 1754–1759 |
جانشین شاہ عالم ثانی |