شیدا جبل پوری
شیدا جبل پوری | |
---|---|
پیدائشی نام | (اردو وچ: سید احمد علی شاہ) |
جم | 5 فروری 1910 |
وفات | 22 نومبر 1988 (78 سال) |
شہریت | برطانوی ہندستان |
عملی زندگی | |
مادر علمی | علیگڑھ مسلم یونیورسٹی |
پیشہ | شاعر ، معالج بالمثل |
پیشہ ورانہ زبان | اردو |
باب ادب | |
ترمیم |
سید احمد علی شاہ المعروف شیدا جبل پوری (پیدائش: 5 فروری 1910ء – 22 نومبر 1988ء) پاکستان نال تعلق رکھنے والے اردو زبان کےممتاز شاعر تے ہومیو پیتھک معالج سن ۔ انہاں حمد، نعت، غزل، سلام، منقبت، نظماں تے ہور اصنافِ سخن وچ طبع آزمائی کيتی۔
حالات زندگی
سودھوشیدا جبل پوری 5 فروری 1910ء وچ جبل پور (حالیہ مدھیا پردیش، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دا اصل ناں سید احمد علی شاہ سی، شیدا تخلص تے جبل پور توں نسبت توں جبل پوری اکھوائے۔ قلمی ناں شیدا جبل پوری سی۔ انہاں دے والد دا ناں مولوی سید محمد علی شاہ سی جو بی اے (علگ)، ایل ایل بی (ناگپور)، جنوبی ہند دی دو ریاستاں دے دیوان، رابرٹسن کالج جبل پور دے پروفیسر[۱]، عبالت عالیہ جبل پور دے ایڈوکیٹ تے تحصیل دار وی رہے۔ شیدا دے مورثِ اعلیٰ محمد بن قاسم دی افواج دے ہمراہ ہندوستان آئے تے فیر ایتھے بس گئے۔ دادا حاجی سید اسماعیل شاہ ریاست حیدرآباد دکن وچ رہے۔ فوج وچ سن، میرٹھ چھاؤنی تبدیل ہوئے تاں ریٹائرمنٹ دے بعد اوتھے مقیم ہو گئے۔ شیدا دا شجرۂ نسب انتالیس واسطےآں توں حضرت علی ابن ابی طالب توں جا ملدا اے۔ شیدا نے انجمن ہائی اسکول توں میٹرک تے کرائسٹ چرچ اسکول سینئر کیمبرج کيتا۔ گھر اُتے قرآنی تے مذہبی تعلیم مولوی ولی محمد توں حاصل کيتی۔اردو تے فارسی دی تعلیم مولانا عبد الحئی فیض آبادی تے مولانا عزیز الحسن انصاری بھوپالی توں حاصل کيتی۔ اک بار والد تے پھوپھا حیدر جبل پوری دے حکم اُتے مصرعۂ طرح وچ غزل کہی جو پسند کيتی گئی تے اصلاح کر کے سراہا وی گیا۔اسی دن اک مصرع وچ اصلاح دے ذریعے پھوپھا نے انہاں دا ادبی ناں شیدا رکھ دتا تے انہاں نوں بطور انعام پنج روپے عنایت کیتے، ہور مشقِ سخن جاری رکھنے دا کہیا۔ ہور تعلیم دے لئی شیدا علی گڑھ مسلم یونیورسٹی پہنچے تے مولانا احسن مارہروی دی تعلیمات توں فیضیاب ہوئے جو اوتھے فارسی تے اردو دے مدرس سن ۔شیدا ایتھے مشاعراں تے ادبی محافل وچ شریک ہُندے رہے۔ نوجوانی وچ شیدا دی پشت اُتے پھوڑا نکل آیا جس دی وجہ توں اوہ ست برس صاحب فراش رہے۔ ایہ پھوڑا کئی آپریشناں دے بعد وی ٹھیک نئيں ہويا۔ بالآخر اک بنگالی ہومیو پیتھک ڈاکٹر بسواس دے علاج توں صحت یابی حاصل ہوئی۔صحت یاب ہونے دے بعد انہاں نے ہومیوپیتھک توں لگاؤ دی وجہ گول بازار جبل پور وچ واقع دوبے ہومیو پیٹھک کالج وچ داخلہ لے لیا تے اچھے نمبراں توں کامیابی حاصل کيتی۔ بعد وچ ڈاکٹر دوبے دی درخواست اُتے کالج وچ پڑھانے دی ذمہ داری وی قبول کر لئی۔ اپنا دواخانہ وی کھول لیا تے پریکٹس شروع کر دتی۔تحریک آزادی ہند نے زور پھڑیا تاں مسلم لیگ وچ شمولیت اختیار کر لئی تے فرنگی راج دے خلاف آزادی دے لئی نظماں لکھنے لگے۔ اس جرم وچ کوتوال شہر نے انہاں نوں جیل بھیجنے دی دھمکی دتی مگر اوہ آزادی دیاں نظماں لکھدے رہے تے اوہ مختلف اخبارات و رسالے وچ چھپدی رہیاں۔ تقسیم ہند دے بعد اپنی تمام منقولہ تے غیر منقولہ جائیداد، دواخانہ جس وچ دواواں توں بھری بارہ عدد الماریاں سن، نایاب کتاباں تے ہور اثاثہ چھڈ کے بیوی تے بچےآں نوں لے کے 23 ستمبر 1947ء نوں پاکستان منتقل ہو گئے تے کراچی وچ مستقل سکونت اختیار کر لئی۔ زادِ راہ شیدا دی مذہبی شاعری دا مجموعہ اے جس وچ حمد، نعت، مناقب، سورہ فاتحہ دا ترجمہ تے کئی اصنافِ سخن وچ موجود اے۔[۲]
وفات
سودھوشیدا جبل پوری 22 نومبر 1988ء وچ کراچی، پاکستان وچ انتقال کر گئے۔[۳]
حوالے
سودھو- ↑ منظر عارفی، کراچی دا دبستان نعت، نعت ریسرچ سینٹر کراچی، 2016ء، ص 316
- ↑ کراچی دا دبستان نعت، ص 317
- ↑ ڈاکٹر محمد منیر احمد سلیچ، وفیات نعت گویان پاکستان، نعت ریسرچ سینٹر کراچی، 2015ء، ص 65