سعودی عرب وچ بدعنوانی دے الزام وچ گرفتاریاں،2017
ولی عہد شہزادہ محمد بن سلمان آل سعود ، سعودی اینٹی کرپشن کمیٹی دے چیئرمین جس نے گرفتاریاں دا حکم دتا دتا | |
تریخ | 2017–2019 |
---|---|
تھاں | سعودی عرب |
قسم | حکومتی مہم |
گرفتار | 381[۱] |
صاف کرنے دے پِچھے محرکات دے بارے وچ تن متبادل قیاس آرائیاں نيں: اک حقیقی بدعنوانی دا خاتمہ ، پیسہ حاصل کرنے دا منصوبہ ، یا تاج سنبھالنے دی تیاری۔
زیر حراست افراد نوں ریاض دے رِٹز کارلٹن ہوٹل (جس نے 24 اکتوبر 2017 نوں منصوبہ بند شہر نیوم دے لئی اعلان دی میزبانی کيتی سی) وچ قید سی ، جس دے بعد انہاں نے نويں بکنگ قبول کرنا بند کردتی تے مہماناں نوں اوتھے توں چلے جانے نوں کہیا۔ ملزمان نوں ملک توں فرار ہونے توں روکنے دے لئی نجی جیٹ طیارے وی بنائے گئے سن ۔
ان گرفتاریاں دے نتیجے وچ مرحوم شاہ عبداللہ دے دھڑے نوں حتمی طور اُتے نظرانداز کيتا گیا تے ایم بی ایس دی سکیورٹی فورسز دی تِناں شاخاں اُتے مکمل کنٹرول حاصل ہويا ، اس نے اپنے دادا ، پہلے بادشاہ ابن سعودکے بعد سعودی عرب دا سب توں طاقتور آدمی بنا دتا۔
جھاڑو وچ 500 دے نیڑے لوکاں نوں پھڑ لیا گیا سی۔ سعودی عرب دے بینکاں نے کریک ڈاؤن دے اک حصے دے طور اُتے 2 ہزار توں زیادہ گھریلو کھاتاں نوں منجمد کر دتا اے۔ [۲] وال اسٹریٹ جرنل دے مطابق ، سعودی حکومت نے 800 ارب ڈالر تک دی نقد رقم تے اثاثےآں نوں نشانہ بنایا۔ سعودی حکام نے دعویٰ کيتا اے کہ ایہ رقم 300 ارب ڈالر توں 400 ارب ڈالر دے اثاثےآں اُتے مشتمل اے جو اوہ ثابت کرسکدے نيں کہ اوہ بدعنوانی توں منسلک سی۔ [۳]
اٹارنی جنرل شیخ سعود المتوجیب نے اک بیان وچ کہیا اے کہ گرفتاریاں "جتھے کدرے وی موجود نيں بدعنوانی نوں جڑ توں اکھاڑ پھینکنے دے لئی صرف اک اہم عمل دی شروعات سی۔" انہاں نے ہور کہیا کہ حراست وچ لئے گئے افراد دی قانونی صلاح تک رسائی ہوئے گی تے اوہ "بروقت تے کھلے انداز وچ مقدمات چلانے دا وعدہ کردے نيں۔" [۴] دراں اثنا ، شاہ سلمان نے 26 نويں جج مقرر کیتے۔ [۵]
ایم بی ایس نے دسیا کہ "ہم انہاں نوں اپنی تمام فائلاں دکھاندے نيں تے جداں ہی اوہ دیکھدے نيں کہ تقریبا 95 فیصد تصفیے اُتے راضی ہوجاندے نيں۔ . . تقریبا 1 فیصد ایہ ثابت کرنے وچ کامیاب نيں کہ اوہ صاف نيں تے انہاں دا معاملہ ايسے جگہ چھڈ دتا گیا اے۔ تقریبا 4 فیصد دا کہنا اے کہ اوہ بدعنوان نئيں نيں تے اپنے وکیلاں دے نال عدالت وچ جانا چاہندے نيں۔ " [۶] جدوں 800 ارب ڈالر دی نقد رقم تے اثاثےآں دی اطلاعات دے بارے وچ جدوں انہاں توں پُچھیا گیا کہ اوہ بدعنوانی دا الزام عائد لوکاں توں نيں تاں ، عہدیدار نے کہیا ، "جے اسيں 100 ارب واپس وی آجاواں تاں ، ایہ اچھی گل ہوئے گی۔"
انسداد بدعنوانی کمیٹی نے 30 جنوری 2019 نوں اپنے مشناں دا خاتمہ کيتا اے ، اس نتیجے اُتے کہ 381 افراد نوں حکم دتا گیا سی ، انہاں وچوں کچھ نوں انہاں دی گواہی سنائی جائے ، تے اس دے نتیجے وچ 107 ارب ڈالر سرکاری خزانے وچ برآمد ہوئے۔ [۱] بہت سارے مبصرین نے دعوی کيتا کہ ایہ اقدام سعودی عرب وچ اتفاق رائے اُتے مبنی حکمرانی دے ڈھانچے نوں ختم کرنے دے لئی ظاہر ہويا اے تے ایہ سعودی شاہی خاندان وچ تناؤ پیدا کرسکدا ہے ۔ [۷]
الزامات
سودھوان الزامات وچ منی لانڈرنگ ، رشوت ستانی ، عہدیداراں دی بھتہ خوری تے ذاتی مفادات دے لئی عوامی عہدے توں فائدہ اٹھانا شامل نيں۔ [۸]
ٹائیگر اسکواڈ
سودھومڈل ایسٹ آئی دے مطابق ، ٹائیگر اسکواڈ دے ذریعہ ، بادشاہت دے ناقدین دے خلاف قاتلانہ حملے دے متوازی بمطابق اکتوبر 2018[update] ، جو 2017 وچ تشکیل دتی گئی سی تے بمطابق اکتوبر 2018[update] ، جس وچ 50 خفیہ خدمت تے فوجی اہلکار شامل سن ۔ اس گروپ دے ارکان نوں سعودی افواج دی مختلف شاخاں توں بھرتی کيتا گیا سی ، جس وچ متعدد شعبےآں دی رہنمائی کيتی گئی سی۔ اس گروہ دا مقصد تے اقدامات سعودی حکومت دے ناقدین نوں خاموشی دے نال ہنر مند انٹلیجنس اہلکاراں دے ہتھوں قتل کرنا سی ، جس اُتے محمد بن سلمان نے ٹائیگر اسکواڈ تشکیل دتا سی۔ ٹائیگر اسکواڈ مبینہ طور اُتے متنوع طریقےآں ، جداں منصوبہ بند کار تے ہوائی جہاز دے حادثات ، گھراں وچ اگ لگانا ، تے باقاعدہ صحت دی جانچ پڑتال دا بہانہ بنا کے اسپتالاں وچ زہر آلود استعمال کردے ہوئے ناگوار افراد نوں ہلاک کردا اے۔ پنج رکنی اسکواڈ 15 رکنی ڈیتھ اسکواڈ دا وی حصہ سی جس نے جمال خاشوگی دا قتل کيتا ۔ ذرائع دے مطابق ، بن سلمان نے گرفتاری دے بجائے خاموش قتل نوں اس جبر دے طریقہ کار دے طور اُتے منتخب کيتا اے کہ اس وجہ توں کہ صرف مخالفین دی گرفتاری توں ہی انھاں رہیا کرنے دے لئی بین الاقوامی دباؤ پائے جاندے نيں ، جدوں کہ خاموش قتل نے اسنوں خاموشی توں چھپا لیا اے۔ شہزادہ منصور بن مقرین دی پراسرار صورتحال وچ موت ہوگئی ، مبینہ طور اُتے اس وقت ہلاک ہوئے گیا جدوں انہاں دا ذاتی طیارہ ملک توں فرار ہونے دے دوران گرایا گیا سی - ایہ محض اک حادثہ سی۔ ٹائگر اسکواڈ دا ممبر تے سعودی فضائیہ وچ اک لیفٹیننٹ میشل سعد البستانی مبینہ طور اُتے اس قتل دے پِچھے سی ، لیکن بعد وچ اسنوں خود وی زہر دے کے قتل کيتا گیا سی ، لیکن اک کار حادثے دے نتیجے وچ اس دی موت دی اطلاع اے۔ اک ہور متاثرہ شخص سلیمان عبد الرحمٰن الثیان سی ، جو سعودی عدالت دے جج نيں ، جدوں اسنوں باقاعدہ صحت توں متعلق چیک اپ دے لئی اسپتال جانے دے دوران اک مہلک وائرس دے انجیکشن دے ذریعے قتل کيتا گیا سی۔ ایہ اس وقت ہويا جدوں اس نے بن سلمان دے 2030 دے اقتصادی وژن دی مخالفت کيتی سی ۔
بدعنوانی
سودھوشاہ سلمان نے کہیا کہ اینٹی کرپشن کمیٹی نوں "عوامی بدعنوانی دے معاملات وچ ملوث جرائم ، جرائم تے افراد تے ادارےآں دی نشاندہی کرنے دی ضرورت اے "۔ انہاں نے "کچھ کمزور جاناں دے استحصال دا وی حوالہ دتا جنہاں نے اپنے مفادات نوں عوامی مفادات توں بالاتر رکھیا اے ، تاکہ غیر قانونی طور اُتے رقم جمع کرنے دے لئی"۔ [۹][۸]
انتہا پسندی
سودھو24 اکتوبر 2017 نوں محمد بن سلمان ، جس نے گرفتاریاں دا حکم دتا سی ، نے ریاض وچ سرمایہ کاراں توں کہیا کہ "ہم اعتدال پسند اسلام دا ملک اے جو تمام مذاہب تے دنیا دے لئی کھلا اے " ، اسيں پہلے دی طرف پرت رہے نيں۔ انہاں نے "بہت جلد انتہا پسندی" دا مقابلہ کرنے دا وی وعدہ کيتا۔
ملوث افراد دی لسٹ
سودھوگرفتار ، حراست ، منظوری یا انہاں دے عہدےآں توں ہٹائے جانے والےآں وچ شامل نيں ، لیکن انہاں تک محدود نئيں نيں:
رائلز
سودھوحراست وچ لیا گیا
سودھو- شہزادہ الولید بن طلال ، ارب پتی تاجر [۱۰] ( ایجنسی فرانس پریس دے مطابق ، 27 جنوری 2018 نوں رہیا ہويا) [۱۱]
- شہزادہ فہد بن عبد اللہ ، سابق نائب وزیر دفاع [۱۲]
- ملکہ فہدہ بنت فلاح ، شاہ سلمان دی اہلیہ تے محمد بن سلمان دی والدہ۔ نظر بند اے۔
- ولید خالد بن طلال ، الولید دا بھائی تے تاجر
- شہزادہ محمد بن نایف ، سعودی عرب دے سابق ولی عہد شہزادہ تے سابق وزیر داخلہ۔ نظر بند اے۔
- شہزادہ مطیب بن عبد اللہ ، جو سعودی عرب دے نیشنل گارڈ دے سابق سربراہ تے مرحوم شاہ عبداللہ دے بیٹے سن ۔ [۱۳] اوہ گرفتار ہونے والےآں وچ سب توں زیادہ طاقتور دے طور اُتے دیکھیا جاندا اے۔
- شہزادہ ترکی بن عبداللہ ، شاہ شاہ مرحوم دے اک ہور بیٹے تے صوبہ ریاض دے سابق گورنر [۱۴]
- شہزادہ فیصل بن عبد اللہ ، سعودی ریڈ کریسنٹ سوسائٹی دے سابق سربراہ تے شاہ شاہ مرحوم دے اک ہور بیٹے۔ [۱۵]
- شہزادہ مشعل بن عبد اللہ ، مکہ تے نجران صوبےآں دے سابق گورنر تے شاہ عبداللہ مرحوم دے اک ہور بیٹے
- شہزادہ ترکی بن ناصر ، محکمہ موسمیات تے ماحولیات دے سابق صدر [۱۶]
- شاہی دربار دے سابق مشیر شہزادہ ترکی بن محمد بن سعود الکبیر
غیر یقینی حیثیت
سودھو- شہزادہ عبدالعزیز بن فہد ، شاہ فہد دا سب توں چھوٹا بیٹا۔ ایہ افوانيں سن کہ 44 سالہ عبد العزیز دی گرفتاری دے خلاف مزاحمت کردے ہوئے ماریا گیا سی ، لیکن سعودی وزارت اطلاعات نے اک بیان جاری کردے ہوئے کہیا اے کہ شہزادہ "زندہ تے ٹھیک اے "۔
- شہزادہ منصور بن مقرین ، اسیر دے نائب گورنر تے سابق ولی عہد شہزادہ مقرین بن عبد العزیز دے بیٹے۔ اوہ اک ہیلی کاپٹر دے حادثے وچ ہلاک ہويا سی ، اگرچہ غیر مصدقہ الزامات عائد کیتے گئے نيں کہ انہاں دا ہیلی کاپٹر اس وقت گولی مار دے ہلاک کردتا گیا جدوں اوہ ملک توں فرار ہونے دی کوشش کر رہیا سی۔
منظور
سودھو- شہزادہ بندر بن سلطان ، قومی سلامتی کونسل دے سابق سکریٹری جنرل تے جنرل انٹیلی جنس ایوان صدر دے سابق سربراہ
سیاستدان
سودھوحراست وچ لیا گیا
سودھو- عادل فقیہ ، سابقہ وزیر اقتصادیات تے منصوبہ بندی [۱۳]
- ایڈمرل عبد اللہ بن سلطان بن محمد السلطان ، رائل سعودی بحریہ دے کمانڈر [۱۶]
- ابراہیم عبد العزیزالاسف ، سابق وزیر خزانہ [۱۷]
- خالد التوئیجری ، شاہی عدالت دے سابق سربراہ [۱۴]
- رائل کورٹ [۱۸] وچ سابق پروٹوکول دے سربراہ محمد التوبیشی [۱۸]
فوجی افسر
سودھوحراست وچ لیا گیا
سودھو- عبداللہ سلطان ، سعودی بحریہ دے کمانڈر
کاروباری افراد تے پیشہ ور افراد
سودھوحراست وچ لیا گیا
سودھو- عبد الرحمن فقیہ ، تاجر [۳]
- عمرو الدباغ ، تاجر ، الدباغ گروپ (اے ڈی جی) دے سی ای او
- بکر بن لادن ، سعودی بن لادین گروپ [۱۹] چیئرمین تے اسامہ بن لادن دے سوتیلے بھائی
- خالد عبداللہ المولہم ، سعودی عرب ایئر لائنز دے سابق سربراہ
- لوئی ناصر ، ممتاز تاجر
- منصور البلاوی ، ممتاز تاجر
- محمد حسین العمودی ، ایتھو سعودی سعودی ارب پتی تاجر [۲۰]
- ناصر ال طیار ، بزنس مین ، نان ایگزیکٹو بورڈ دے ممبر التیر ٹریول گروپ [۲۱]
- صالح عبد اللہ کامل ، ارب پتی تاجر ، عرب ریڈیو تے ٹیلی ویژن نیٹ ورک دے مالک تے دلہ البرکا گروپ دے بانی [۲۲]
- سعودی ٹیلی کم کمپنی دے سابق چیف ایگزیکٹو سعود الدویش [۱۸]
- ولید بن ابراہیم آل ابراہیم ، ارب پتی تاجر ، شاہ فہد دے بہنوئی ، مشرق وسطی دے نشریاتی ادارے (ایم بی سی) دے چیئرمین [۱۷]
- ظہیر فائز ، ممتاز بزنس مین
- ولید فتاحی ، سعودی عرب تے امریکا دی دوہری شہریت دے حامل اک معالج تے ہارورڈ یونیورسٹی توں صحت عامہ وچ ماسٹر ڈگری [۲۳]
مولوی
سودھوحراست وچ لیا گیا
سودھو- ایڈ القرنی ، اسلامی اسکالر ، مصنف ، کارکن تے قانون برائے حقوق برائے دفاع برائے کمیٹی دے شریک بانی
- علی الاعمری ، ٹی وی عالم دین تے مکہ اوپن یونیورسٹی دے چیئرمین
- سلمان ال اودا ، اسلامی اسکالر تے مسلم اسکالرز دے بین الاقوامی یونین دے بورڈ آف ٹرسٹی دے ممبر
- سفار ال حوالی ، اسلامی اسکالر ، مصنف تے کمیٹی برائے حقوق برائے حقوق برائے حقوق حقوق دے بانی
غیر یقینی حیثیت
سودھو- اسلامی یونیورسٹی تے مدینہ منورہ دے اسلامیہ کالج دے ڈین احمد العماری۔ حراست وچ مر گیا ، اُتے اس اُتے غیر مصدقہ الزامات نيں کہ اسنوں ماریا گیا سی۔
رد عمل
سودھومشرق وسطی دے عوامی منیجر برائے ڈیلوئٹ تے خلیج فارس وچ عوامی پالیسی دے سابق سربراہ ، سیم بلیٹی دے مطابق ، "یہ مشرق وسطی وچ گلاسنوسٹ دے لئی نیڑے ترین چیز اے "؛ دوسرے تاجراں نے روسی صدر ولادیمیر پوٹن دے روسی صدر اُتے حملہ کرنے والے سیاسی حملےآں توں اس بربریت دا موازنہ کيتا اے۔ [۲۴] ماہر معاشیات نے چین دی کمیونسٹ پارٹی دے جنرل سکریٹری ژی جنپنگ دی سربراہی وچ انسداد بدعنوانی مہم توں تشبیہ دی۔ نیو یارک ٹائمز دے سیمس فریڈمین نے اسنوں سعودی عرب دا عرب بہار کہیا ۔ [۶]
سعودی عرب وچ اس صفائی دی حمایت سینئر اسکالرز دی کونسل نے دی ۔ [۶]
بعد وچ
سودھوسعودی سیاسی تے کاروباری طبقے دے 2017 دے خاتمے دے بعد 2018 وچ خواتین دے 17 حقوق کارکناں دی گرفتاری عمل وچ آئی ، جنہاں وچ عزیزہ الیوسف ، لوجین الہتلوال ، ایمان النفجان ، عائشہ المنہ تے مدیحہ ال اجروش ہور خواتین دے حقوق کارکناں تے خواتین دی تریخ دی ایسوسی ایٹ پروفیسر ہاتون الفسی دے نال نال۔ مشرقی صوبہ انسانی حقوق دی کارکن اسراء الغمغام تے اس دے شوہر ، جو دسمبر 2015 توں پہلے ہی قید وچ سن ، چار ساتھیاں دے ہمراہ سر قلم کرنے دے قانونی خطرہ وچ سن ، جنہاں دی آخری سماعت 28 اکتوبر 2018 نوں خصوصی فوجداری عدالت وچ ہوئے گی۔
کمیٹی دا اختتام
سودھو30 جنوری 2019 نوں ، سعودی فرمانروا شاہ سلمان نے کمیٹی دے چیئرمین دی پیش کردہ حتمی رپورٹ دا جائزہ لیا جس وچ کہیا گیا سی کہ 381 افراد نوں حکم دتا گیا سی تے انہاں وچوں کچھ نوں بطور گواہ بھیجیا گیا سی۔ [۱] تصفیے 87 افراد دے نال کیتے گئے سن جس دے نتیجے وچ صحت یاب ہوجاندی اے رئیل اسٹیٹ ، کمپنیاں ، نقد رقم تے ہور اثاثےآں دی شکل وچ 107 بلین ڈالر۔ [۲۵] رپورٹ وچ ایہ وی کہیا گیا اے کہ سعودی عرب دے سرکاری وکیل نے 56 فرد دے نال بستیاں نوں انہاں دے خلاف پہلے ہی موجود مجرمانہ الزامات دی بنا اُتے مسترد کردتا سی ، جدوں کہ اٹھ افراد نے انہاں بستیاں توں انکار کيتا سی تے انہاں نوں سرکاری وکیل دے پاس بھیجیا گیا سی۔
وی دیکھو
سودھو- سعودی عرب وچ بدعنوانی
- 2017 لبنان – سعودی عرب دا تنازعہ
- 2018–2019 حقوق نسواں اُتے سعودی کریک ڈاؤن
- 2019 سعودی عرب وچ وڈے پیمانے اُتے پھانسی
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ "Statement by the Royal Court: Anti Corruption Committee Concludes its Tasks the official Saudi Press Agency". https://www.spa.gov.sa/viewfullstory.php?lang=en&newsid=1880379#1880379. Retrieved on 30 January 2019.
- ↑ Exclusive: Saudi prince detention holds up loan to investment firm – sources Reuters
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Pavel Golovkin (17 November 2017). "Saudi Crackdown Escalates With Arrests of Top Military Officials". https://web.archive.org/web/20171201031853/https://www.msn.com/en-us/news/world/saudi-crackdown-escalates-with-arrests-of-top-military-officials/ar-BBF6cP9. Retrieved on 18 November 2017.
- ↑ "Saudi Arrests, Missiles and Proxy Conflict, All in Just Five Days". 8 November 2017. https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-11-08/saudi-arrests-missiles-and-proxy-conflict-all-in-five-days.
- ↑ "Saudi anti-corruption purge: All the latest updates". https://web.archive.org/web/20171109030115/http://www.aljazeera.com/news/2017/11/saudi-corruption-crackdown-latest-updates-171106101217290.html. Retrieved on 9 November 2017.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ Thomas L. Friedman (23 November 2017). "Saudi Arabia's Arab Spring, at Last". https://www.nytimes.com/2017/11/23/opinion/saudi-prince-mbs-arab-spring.html. Retrieved on 23 November 2017.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ "Saudi crown prince Mohammed bin Salman widens purge". 6 November 2017. http://www.aljazeera.com/news/2017/11/saudi-crown-prince-mohammed-bin-salman-widens-purge-171106104312835.html. Retrieved on 8 November 2017.
- ↑ "Saudi Arabia princes detained, ministers dismissed". 5 November 2017. http://www.aljazeera.com/news/2017/11/saudi-ministers-national-guard-economy-dismissed-171104190619900.html. Retrieved on 8 November 2017.
- ↑ Michelle Mark (4 November 2017). "Saudi Arabia arrests 11 princes, including billionaire investor Prince al-Waleed bin Talal". http://www.businessinsider.com/ap-top-saudi-official-ousted-princes-reportedly-arrested-2017-11-2. Retrieved on 5 November 2017. "Eleven princes and dozens of former ministers were detained … The government said the anti-corruption committee has the right to issue arrest warrants, impose travel restrictions and freeze bank accounts."
- ↑ "Saudi billionaire Prince Al-Waleed freed after 'settlement'". 27 January 2018. https://www.afp.com/en/news/205/saudi-billionaire-prince-al-waleed-freed-after-settlement-doc-y10ws2. Retrieved on 27 January 2018. "The prince was released following an undisclosed financial agreement with the government, similar to deals that authorities struck with most other detainees in exchange for their freedom."
- ↑ "Saudis arrest 11 princes, dozens of ex-ministers in shake-up". 4 November 2017. https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-5038541,00.html. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ ۱۳.۰ ۱۳.۱ Donna Abu-Nasr; Glen Carey; Vivian Nereim (4 November 2017). "Saudi Purge Sees Senior Princes, Top Billionaire Detained". https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-11-04/saudi-national-guard-chief-economy-minister-out-in-reshuffle. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ Patrick Wintour (5 November 2017). "Saudi arrests show crown prince is a risk-taker with a zeal for reform". https://www.theguardian.com/world/2017/nov/05/saudi-arabia-arrests-crown-prince-mohammed-bin-salman. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ "Saudi Arabia: Prince in Incommunicado Detention". 9 May 2020. https://www.hrw.org/news/2020/05/09/saudi-arabia-prince-incommunicado-detention. Retrieved on 9 May 2020.
- ↑ ۱۶.۰ ۱۶.۱ Becky Anderson and Sarah El Sirgany (4 November 2017). "Saudi anti-corruption sweep leads to high-profile arrests". http://edition.cnn.com/2017/11/05/middleeast/saudi-arabia-anti-corruption-list/index.html. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ ۱۷.۰ ۱۷.۱ Igor Bosilkovski (4 November 2017). "Saudi Billionaire Prince Alwaleed Reportedly One of at Least A Dozen Arrested For Corruption". https://www.forbes.com/sites/igorbosilkovski/2017/11/04/saudi-billionaire-prince-alwaleed-bin-talal-reportedly-arrested-for-corruption/#c5e51ee5e251. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ ۱۸.۰ ۱۸.۱ ۱۸.۲ "Factbox: Saudi Arabia detains princes, ministers in anti-corruption probe". 4 November 2017. https://web.archive.org/web/20201122205653/https://in.reuters.com/article/saudi-arrests-names/factbox-saudi-arabia-detains-princes-ministers-in-anti-corruption-probe-idINKBN1D507X. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ "Saudi princes among dozens detained in 'corruption' purge". 5 November 2017. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-41874117. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ Factbox: Saudi Arabia detains princes, ministers in anti-corruption probe Archived 2020-11-22 at the وے بیک مشین, 5 November 2017, Reuters
- ↑ "Al Tayyar says operating normally after founder’s arrest". 4 November 2017. https://www.argaam.com/en/article/articledetail/id/513254. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ Daily Sabah with Agencies, Istanbul (5 November 2017). "Alwaleed bin Talal, two other billionaires tycoons among Saudi arrests". https://www.dailysabah.com/mideast/2017/11/05/alwaleed-bin-talal-two-other-billionaires-tycoons-among-saudi-arrests. Retrieved on 5 November 2017.
- ↑ "Saudi Arabia Is Said to Have Tortured an American Citizen". https://www.nytimes.com/2019/03/02/world/middleeast/saudi-arabia-torture-american-citizen.html. Retrieved on 2 March 2019.
- ↑ "Sam Blatteis". n.d.. http://www.mei.edu/profile/sam-blatteis. Retrieved on 30 December 2017.
- ↑ "Saudi king presented with final corruption crackdown report, $107 bln recovered" (in en). http://english.alarabiya.net/en/News/gulf/2019/01/30/Saudi-king-presented-with-final-corruption-crackdown-report-107-bln-recovered.html. Retrieved on 30 January 2019.
سائیٹ غلطی: <ref>
ٹیگ ناں نال "Indep_May2018_total13" <references>
چ دسیا گیا پہلی کسے لکھت چ نئیں ورتیا گیا۔
سائیٹ غلطی: <ref>
ٹیگ ناں نال "AJE_alFassi_arrest2018" <references>
چ دسیا گیا پہلی کسے لکھت چ نئیں ورتیا گیا۔
سائیٹ غلطی: <ref>
ٹیگ ناں نال "Newsweek_deathpen" <references>
چ دسیا گیا پہلی کسے لکھت چ نئیں ورتیا گیا۔
سائیٹ غلطی: <ref>
ٹیگ ناں نال "HRW_deathpenalty" <references>
چ دسیا گیا پہلی کسے لکھت چ نئیں ورتیا گیا۔
<ref>
ٹیگ ناں نال "middleeasteye/22oct2018" <references>
چ دسیا گیا پہلی کسے لکھت چ نئیں ورتیا گیا۔