سرخس ناں دے ایران دے شہر لئی ویکھو :سرخس

‎ سرخس
دیس ترکمانستان
صوبہصوبہ اخال
ضلعضلع ‎ ‎ ‎ سرخس
بلندی۲۸۵ میٹر (۹۳۵ فٹ)
آبادی (1989 جنگننا)[۱]
 • کل۹,۵۸۵


سرخس ترکمانستان دا اک نخلستانی شہر اے تے صوبہ اخال دے ضلع سرخس دا راجگڑھ اے ۔ایہ شہر سمندر پدھر توں 285 میٹر اچا اے ۔ ایہ شہر کدی پرانی شاہراہ ریشم اتے نخلستاناں چوں اک سی ، جہرا چڑھدے چ مرو تے لہندے چ مشہد وچکار پیندا سی ۔

لوک گنتی

سودھو

1989ء چ شہر دی لوک گنتی 9،585 سی ۔[۱]

شہر چ 1897 1520 لوک وس رہے سن , جنہاں چ 48,8 % — روسی; 19,8 % — پولینڈی; 8,9 % — لٹوی; 5,0 % — آرمینی; 3,8 % — ایرانی; 3,3 % — ترکمان; 3,0 % — یوکرینی; 2,6 % — یہودی; 2,2 % — جرمن سن ۔[۲].

تریخ

سودھو

سرخس شہر دے دوالے دے نخلستان چ لوکاں دی وسوں 2 ہزار ق م توں اے ۔ اہم پربندھکی تھاں پرانا سرخس چ جہڑا ھن الے شہر توں تھوڑا دکھن چ سی ۔اس تھاں ھن صرف کسےعبادت خانے دے اٹاں دے کجھ حصے بچے نیں ۔شہر دا دعوی اے کہ اس دی نیہہ 507 ق م چ رکھی گئی سی ۔پر ایہہ تریخ کجھ آپ اختیاری ای منی جاندی اے ۔[۳] 1993ء چ شہر نے ملو زوری اپنی 2500 سال گنڈھ منائی ۔

ساسانی سلطنت ویلے اج دے شہر توں 15 کلومیٹر چڑھدے چ میلی ہیرام چ اک زرتشتی (پارسی آتشکدہ اساریا گیا سی ۔ اسنوں 1997ء چ پولینڈ دی وارسا یونیورسٹی آرکیالوجسٹاں نے مڑ لبھیا ۔[۴]

سلجوقی سلطنت ویلے ایتھے آرکیٹیکٹ دا اک مشہور سکول سی ، جس نال 11ویں صدی دے صوقی ابو الفضل (سرخس بابا) دی یاد چ مزار سی ۔1089ء چ یارتیگمبیز مزار شہر توں 8 کلومیٹر دکھن چ اساریا گیا ، جہڑا کہ شاید شیخ احمد الخادی دی قبر اے ۔

اجوکا شہر 1884ء چ اساریا گیا جدوں روسی سلطنت نے سرخس نخلستان اتے مل ماریا ۔ ایہہ ایران سرحد اتے روسی فوجی چوکی وجوں ورتیا جاندا سی ۔ ایتھے واسی بوہتے روسی تے پول آبادکار سن ۔ ایتھے اک آرتھوڈکس گرجا اساریا گیا ، جہرا ہن چالو نئیں اے ۔

2010ء چ سرخس دیاں یادگاری تھانواں نوں ، جنہاں چ ابو الفضل دا مزار ، پرانا سرخس تے میلی ہیرام دے آتشکدے نوں ، ترکمان حکومت نے ترکمانستان چ شاہراہ ریشم دیاں نشاناں دے طور اتے یونیسکو دے عالمی رہتلی تھانواں بنان لئی ٹنٹیٹو لسٹ چ درج کروایا[۵]

موسم

سودھو

سرخس دا موسم نیم صحرائی گرم موسم اے ، جس چ سردیاں ٹھنڈیاں تے گرمیاں بوہت گرم نیں ، مینہہ گھٹ ای وردا اے ۔

سرخس دا موسم
مہینا جنوری فروری مارچ اپریل مئی جون جولائی اگست ستمبر اکتوبر نومبر دسمبر سال
ودھ توں ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) 32.4
(90.3)
30.8
(87.4)
36.9
(98.4)
41.0
(105.8)
43.6
(110.5)
46.0
(114.8)
46.0
(114.8)
46.1
(115)
41.0
(105.8)
39.8
(103.6)
35.9
(96.6)
28.5
(83.3)
۳۶.۹
اوسطاً ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) 10.0
(50)
13.4
(56.1)
19.7
(67.5)
26.3
(79.3)
32.7
(90.9)
37.1
(98.8)
38.5
(101.3)
37.7
(99.9)
32.7
(90.9)
26.7
(80.1)
18.0
(64.4)
11.4
(52.5)
۲۵.۳۵
(۷۷.۶۳)
روزانہ اوسط سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) 4.7
(40.5)
7.6
(45.7)
13.0
(55.4)
19.1
(66.4)
25.2
(77.4)
29.7
(85.5)
31.2
(88.2)
29.7
(85.5)
24.4
(75.9)
18.7
(65.7)
11.5
(52.7)
6.3
(43.3)
۱۸.۴۳
(۶۵.۱۷)
اوسطاً گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) 0.7
(33.3)
2.8
(37)
7.6
(45.7)
13.2
(55.8)
18.5
(65.3)
22.4
(72.3)
23.9
(75)
22.6
(72.7)
17.4
(63.3)
12.2
(54)
6.3
(43.3)
2.2
(36)
۱۲.۴۸
(۵۴.۴۷)
گھٹ توں گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) -21.0
(-5.8)
-14.0
(6.8)
-4.4
(24.1)
-0.5
(31.1)
5.9
(42.6)
7.4
(45.3)
12.3
(54.1)
13.9
(57)
3.2
(37.8)
1.0
(33.8)
-7.4
(18.7)
-14.2
(6.4)
−۲۱
مینہہ م م (انچ) 32
(1.26)
33
(1.3)
40
(1.57)
35
(1.38)
14
(0.55)
0.3
(0.012)
0.1
(0.004)
0.0
(0)
0.5
(0.02)
7
(0.28)
12
(0.47)
26
(1.02)
۱۹۹.۹
(۷.۸۷)
نمی 70.1 66.8 59.9 51.3 38.9 26.9 25.3 24.2 29.3 40.5 59.4 70.7 ۴۶.۹۴
اوسطاً روزانہ مینہہ (≥ 0.1 mm) 5.8 6.3 5.5 3.2 1.5 0.2 0.2 0.1 0.3 1.0 3.8 4.6 ۳۲.۵
دھپ (گھینٹے) 146.8 141.5 172.7 213.0 302.2 359.5 378.7 358.9 315.1 256.0 191.7 145.8 ۲,۹۸۱.۹
Source #1: climatebase.ru[۶]
Source #2: NOAA (sun & precipitation, 1961-1990)[۷]

آواجائی

سودھو

سرخس ایران-ترکمانستان باڈر اتے کراسنگ پوائنٹ اے ، تے اوہ تھاں اے جتھے ،تجن توں مشہد ، ایران لئ فرگیٹ ریلوے لین دیاں ریل بوگیاں لازمی بدلنیاں پیندیاں نیں ۔سرخس تے اشک آباد وچکار وی ریل راہیں آواجائی ہندی اے ۔

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ Population census 1989, Demoscope Weekly, No. 359-360, 1–18 January 2009 (search for пгт Серахс)
  2. Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей
  3. Bradt Guide to Turkmenistan, 1st edition, page 131.
  4. «Mele Hairam, Archaeology in Serakhs Oasis». Polish Archaeological Mission in Iran and Central Asia. دریافت‌شده در ۲۳ مارچ ۲۰۱۳.
  5. «Silk Roads Sites in Turkmenistan, UNESCO World Heritage Centre». UNESCO. دریافت‌شده در ۲۳ مارچ ۲۰۱۳.
  6. «Serakhs, Turkmenistan». Climatebase.ru. دریافت‌شده در ۱۰ فروری ۲۰۱۳.
  7. «Climate Normals for Saragt». National Oceanic and Atmospheric Administration. دریافت‌شده در ۱۰ فروری ۲۰۱۳.

متناسقات: 36°32′N 61°13′E / 36.533°N 61.217°E / 36.533; 61.217


ترکمانستان دے شہر
راجگڑھ:اشک آباد
راجگڑھ صوبہ اناؤ  • بلخان آباد  • ترکمان آباد  • داش اوغوز  • مــَـرۡۉ
راجگڑھ ضلع گولانلی  • بیرام علی  • تختہ بازار  • ترکمن قلعہ  • ساکارچقہ  • سرحدآباد  • قراقم (شہر)  • مرغاب  • مولانفیس  • یولوتین