زیدان حامد

فائل:Zidanehamid.jpg
پیدائش	3 جنوری 2010
دیگر نام	لٹل پروفیسر، سُپر بے بی، میریکل بے بی،

زیدان حامد (پیدائش 3 جنوری 2010) دا تعلق آزاد کشمیر تو‏ں اے، انہاں دی پیدائش راولپنڈی وچ ہوئی تے انہاں دی موجودہ رہائش وی راولپنڈی وچ اے۔ زیدان دا شمار حیرت انگیز ذہین لوگاں وچ ہوندا اے۔ زیدان نو‏‏ں منفرد بنانے والی گل ایہ اے کہ انہاں نے کسی تعلیمی ادارے تو‏ں استفادہ نئيں کیتا۔ انہاں نے اپنی ذہانت دے بل بُوندے اُتے گھر وچ ہی اپنے والدین دی مدد تو‏ں ہر مضمون اُتے گہرائی وچ علم حاصل کیتا۔ اس تو‏ں وی منفرد تے حیران کر دینے والی گل ایہ اے دی انہاں نو‏ں ساڑھے تن سال دی عمر تو‏ں ہی اسکول، کالج تے یونیورسٹی وچ اپنے تو‏ں عمر وچ کئی گُنا زیادہ طلبہ نو‏‏ں لیکچر دینے دے لئی بلیایا جاندا اے۔ 5 سال دی عمر وچ میڈیکل دے طلبہ نو‏‏ں انسانی جسم دیاں تمام ہڈّیاں اُتے لیکچر دینے دا اعزاز وی زیدان دی پاس ہے ۔ زیدان پاکستان دے اوہ واحد بچّے نيں جنہاں نو‏ں 2016، 2017 تے 2018 وچ جیو نیوز تو‏ں نشر ہونے والے سلیم صافی دے مشہور پروگرام جرگہ وچ مدعو کیتا گیا تے انہاں نے تیناں مرتبہ اک اک گھنٹے تک ہر ممکن موضوع اُتے سیر حاصل گفتگو کی ۔ اس پروگرام وچ بچےآں دی شرکت کچھ محدود وقت دے لئی ہوندی اے مگر زیدان نے مسلسل اک گھنٹے تک مختلف موضوعات اُتے تبادلہِ خیال کر کہ اک نويں تاریخ رقم کيتی۔ اس دے علاوہ زیدان نو‏‏ں تعلیم، امن تے بین المذاہب اسيں آہنگی دا کم عمر ترین علم بردار منیا جاندا اے تے اوہ اک رائٹر، بلجے، میبولی، پبلِک سپیکر، ماحولیات دے ماہر، ٹرینر تے مارشل آرٹس دے ماہر وی نيں۔ زیدان نو‏‏ں اِس کم عمری وچ ہی اک Opinion Maker دی حیثیت تو‏ں جانا جاندا اے۔ اوہ ہر سال رمضان وچ اپنے ویب چینل اُتے علم تو‏ں بھر پور اک پروگرام کردے نيں تے ہر خاص موقع اُتے اوہ اپنی اک وڈیو وی جاری کردے نيں جو بچےآں تے بڑاں نو‏‏ں انہاں جداں قابل ہونے اُتے ابھارتی اے۔ تعلیمی کاماں دے علاوہ اوہ عالمی و علاقائی امن، بچّاں دے حقوق تے ماحول دی بہتری دے لئی وی کم کردے نيں۔

خاندان

زیدان دے والدین دا تعلّق آزاد کشمیر تو‏ں اے تے انہاں دے والد اک میڈیکل ڈاکٹر نيں۔ زیدان دے اک چھوٹے بھائیحسن البناء وی نيں جو صرف دو سال دی عمر وچ ہی سوشل میڈیا اُتے ٹیچنگ دی وجہ تو‏ں مشہور نيں۔

ابتدائی عمر

زیدان دا شمار انہاں فطین بچّاں وچ ہوندا اے جنہاں دی ذہانت دی جھلک ابتدائی عمر تو‏ں ہی نظر آندی اے۔ ننھے پروفیسر نو‏‏ں اٹھ ماہ دی عمر وچ 11 رنگاں دی پہچان سی تے اوہ انہاں تو‏ں 10 تو‏ں ودھ ممالک دے جھنڈاں دی پہچان کر لیندے سن ۔ دو سال دی عمر تک بے شمار موقعاں اُتے انہاں دی غیر معمولی فطانت ظاہر ہو چک‏ی سی۔ تن سال دی عمر وچ دنیا دے تمام ممالک دے نام تے دار الحکومت یاد کر لینا زیدان دا منفرد کارنامہ سی جس نے ہر دیکھنے والے نو‏‏ں حیرت وچ ڈال دتا۔ تن سال دی عمر وچ ہی مکملPeriodic Table of elements ازبر کر لینا وی اک ناقابلِ یقین کارنامہ تھا۔اس دے علاوہ چار سال دی عمر وچ دنیا دے تمام ممالک دا جغرافیہ 20 منٹ وچ بیان کرنحالے زیدان دی ناقابلِ یقین ذہانت دا ثبوت اے۔ چار سال دی عمر وچ ہی زیدان نے علامہ اقبال دے فلسفے اُتے 25 منٹ دے دورانیے دا لیکچر دتا جس وچ اقبال دے تمام فلسفے نو‏‏ں نہایت دلکش انداز وچ بیان کیتا گیا تے اس وڈیو نو‏‏ں سوشل میڈیا اُتے لاکھاں لوگاں نے دیکھیا تے سراہا۔ اقبال دے فلسفے اُتے اس درجہ عبور دی بدولت زیدان نو‏‏ں اقبالِ ثانی کہیا گیا تے اوہدی تقلید وچ بچےآں دی اک کثیر تعداد نے اقبال دی شاعری تو‏ں شغف پیدا کیتا۔ تاریخ دے بارے وچ گفتگو ہو یا کھیل دے میدان دی پیچیدگیاں، دنیا دے جغرافیہ دی معلومات ہاں یا وڈیو گیمز دی سائنس، مذاہب دا تقابلی جائزہ ہو یا قرآن اُتے اٹھائے گئے اعتراضات دے جوابات ہاں، مختلف لکھاریاں دی تصانیف دی گل ہو یا گاڑیاں دی نِت نويں معلومات ، زیدان اس کم عمری وچ ہی اپنے علم تو‏ں ہر اک نو‏‏ں حیرت وچ ڈال دیندے نيں۔ انہاں دے بارے وچ کشمیر کہ اک مشہور تے بزرگ شخصیت مرحوم سید بشیر جعفری نے اپنے اک کالم وچ تحریر کیتا تھا:" اِس چار برس دے زیدان حامد نو‏‏ں اللہ نے چار سو سیاناں تو‏ں کنيں زیادہ علم و فن دی دولت ودیعت کر رکھی اے۔ میرے قارئین یا کسی نو‏‏ں وی انہاں باتاں اُتے یقین نئيں آ سکدا مگر 'ملاقات شرط ہے'۔ اگلی گل تے وی حیران کن ایہ اے کہ ایہ بچہ تھوڑی تھوڑی دیر دے بعد کسی موضوع اُتے تقریر-لیکچر دینا شروع کر دے گا تے معلومات عالمانہ ہاں گی۔ وچ شاید اس غلط فہمی وچ سی یا ہاں تے کشمیر تے خاصی تعداد وچ پاکستان دے اعلیٰ تعلیم یافتہ، اہلِ قلم، اہلِ فکر و نظر لوگ وی کہ وچ سائنس و ٹیکنالوجی، سوشل سائنسز، آرٹس، ہسٹری وچ خاصی دسترس، پہچان رکھدا ہاں، کم و بیش 22 کتب دا مصنّف، مولف مرتب ہاں لیکن اس بچے دے نال دو گھنٹے گزارنے دے بعد مینو‏ں اندازہ ہويا کہ وچ علمی حوالےآں تو‏ں اس بچے تو‏ں بہت پیچھے ہاں"۔ ِلٹل پروفیسر پہلی دفعہ چار سال دی عمر وچ ٹی-وے اُتے آئے جدو‏ں ARY News نے اک شاپنگ مال وچ انہاں تو‏ں گفتگو دی تے ماحول نے اک مجمعے دی تو‏ں صورت اختیار کر لی۔ اس دے بعد اسی چینل دی طرف تو‏ں زیدان دی مختلف صلاحیتاں اُتے مبنی اک رپورٹ تیار کيتی گئی ۔ تھوڑے وقت بعد اک تے چینل سماء ٹی وی نے چار سالہ زیدان نو‏‏ں راولپنڈی دے صدیق پبلک اسکول وچ کیمسٹری کےSecrets of Bonding موضوع اُتے میٹرک کلاس دے طلبہ نو‏‏ں لیکچر دیندے دیکھیا تے اس بارے وچ اک رپورٹ تیار دی ۔ پاکستان دا قومی دن ہو یا یومِ اقبال ہو یا پاکستان ساُتے لیگ ہو، ہر خاص موقع اُتے زیدان تو‏ں میڈیا اُتے انہاں دا پیغام لیا جاندا اے جو اس دن دے حوالے تو‏ں آگاہی اُتے مشتمل ہوندا ہے۔

تعلیم

کے موقع اُتےWorld Wild life Day مارچ 3, 2015 پنج سالہ زیدان پاکستان میوزیم آف نیچرل ہسٹری وچ

زیدان نے کسی وی تعلیمی ادارے تو‏ں استفادہ نئيں کیتا بلکہ گھر وچ ہی والدین دی مدد تو‏ں مختلف مضامین دا احاطہ کیتا۔اک انٹرویو وچ انہاں نے بتایا کہ انہاں دا گھر ہی انہاں دا اسکول، کالج تے یونیورسٹی وی اے تے انہاں دی تجربہ گاہ وی تے انہاں دے والدین نے انہاں دی ذہنی سطح نو‏‏ں دیکھدے ہوئے انہاں دے لئی سرگرمیاں تشکیل دی نيں۔ مختلف مضامین دے نال نال زیدان نو‏‏ں مختلف زباناں وچ وی دلچسپی اے تے اوہ کیمبرج اسلامک کالج تو‏ں عربی تے اسلامک اسٹدیز وچ دو سالہ ڈپلومہ کر رہے نيں۔ ایہ ڈپلومہ اے-لیول دے برابر اے تے زیدان دنیا دے کم عمر طالبِ علم نيں جو اس ڈگری نو‏‏ں حاصل کر رہے نيں۔ اس ڈگری وچ عربی اوراسلامیات دے مشکل تے قدیم ترین مضامین شامل نيں مثال دے طور اُتےعربیۃ لِلناشین(چھ والیومز)، قصصُ النّبیّین(تین والیومز)،اِحکم(مجموعہِ احادیث)،مُبادی الصّرف ، مُبادی النّحو ، کلیلہ و دِمنہ، حماسہ ، مُختصر القدوری (فقہ)، شرح قطرۃالنّدی و بد الصدی، شزۃالعرف فی فن الصَرف، فقہ الاسلامی ،تیسواں پارہ حفظ تے سورۃِ یوسف دی تفسیر شامل نيں ۔ زیدان اس ڈپلومہ دا سال اوّل شاندار نتائج دے نال مکمّل کر چکے نيں تے ایہ پہلی مرتبہ اک اٹھ سال دے بچّے نے انہاں مضامین نو‏‏ں مہارت تے نہایت تیزی دے نال سیکھا اے جو عام طور اُتے یونیورسٹی دی سطح اُتے طلبہ سیکھتے نيں۔ زیدان دی تیز ترین سیکھنے دی صلاحیّت نو‏‏ں دیکھنے دے بعد کیمبرج اسلامک کالجنے انھین ایہ ڈپلومہ اسکالرشپ پیش کش دی جو عام طلبہ نو‏‏ں $2000 وچ کروایا جاندا اے۔ اس دے نال نال پروفیسر زیدان سیرتِ محمد صلی اللہ علیہ وسلم اُتے وی چھ ماہ اُتے محیط ڈپلومہ کر چکے نيں۔ ایہ کورس پڑھانے والے مشہور اسلامی اسکالر محمد اکرم ندوی نيں جو معروف مفکر سید ابو الحسن ندوی دے شاگرد رہ چکے نيں۔ اوہدی علاوہ وی زیدان مختلف زباناں جداں انگریزی تے ہسپانوی بولی اُتے آن لائن کورسز کر چکے نيں. زیدان قرآن نو‏‏ں سمجھنے دے لئی عربی بولی وی سیکھ ریے نيں تے قرآن دے آخرے پنج سیپارے وی حفظ کر چکے نيں. زیدان مارشل آرٹس تے تیراکی وی سیکھ رہے نيں تے مختلف کھیلاں وچ وی حصّہ لیندے نيں جنہاں وچ کرکٹ، فٹ بال، باکسنگ، والی بال وغیرہ شامل نيں۔

نمایاں کم

زیدان دے کارناماں دی فہرست کچھ ایويں سامنے آندی اے:

کم عمر ترین مصنّف

زیدان صرف کتاباں پڑھنے دے ہی شوقین نئيں بلکہ اوہ کم عمر ترین مصنف وی نيں جنہاں صرف چھ سال دی عمر وچ کتاب لکھنے دا آغاز کیتا۔ زیدان دی کتاب Books Not Guns وچ انہاں نے اک بچے دی حیثیت تو‏ں اپنے تجربات تحریر کیتے نيں ہور زمین نو‏‏ں درپیش مسائل اوراس تو‏ں متعلّق انسانی ترجیحات دا احاطہ کیتا گیا ہے۔ صرف ایہی نئيں بلکہ ننھے مصنّف دی دو ہور کتاباں وی تکمیل کہ مراحل وچ نيں۔ کتاباں دے علاوہ زیدان اک بلجے وی نيں تے اپنی ویب سائیٹ اُتے مختلف علمی موضوعات اُتے بلاگز وی لکھدے نيں۔۔

چھ سالہ زیدان Institute of Space & Technology Isbوچ موٹیویشنل لیکچر دیندے ہوئے

کم عمر ترین موٹیویشنل مقرر

صرف تن سال دی عمر تو‏ں ہی اسکول کالج وچ لیکچر دینے والے زیدان نو‏‏ں کم عمر ترین موٹیویشنل سپی کرکے نام تو‏ں وی جانا جاندا اے۔ اوہ مختلف اداراں تے سیمینارز وچ طلبہ تے عمومی افراد نو‏‏ں موٹیویشنل لیکچر دینے دے لئی مدعو کیتے جاندے نيں جنہاں وچ اوہ نہایت خوبصورتی تو‏ں حاضرین نو‏‏ں زندگی گزارنے دے بلند افکار تو‏ں آگاہ کر کےان وچ ہمت پیدا کردے نيں۔۔ ۔

اٹھ سالہ پروفیسرزیدان مری آرٹس کونسل وچ حاضرین نو‏‏ں لیڈرشپ کہانی سناندے ہوئے

کم عمر ترین یونیورسٹی طالبعلم

زیدان اسلامک یونیورسٹی اسلام آباد وچ عربی سرٹیفیکیٹ کورس دے کم عمر ترین طالبعلم نيں تے A گریڈ تو‏ں اس وچ کامیابی وی حاصل کر چکے نيں۔ اس کورس وچ داخلے دے لئی کم تو‏ں کم میٹرک تعلیم ضروری اے مگر زیدان اٹھ سال دی عمر وچ ایہ سرٹیفیکیٹ حاصل کر چکے نيں۔ اس کورس وچ عربی بول چال، گرائمر تے تفسیر پڑھائی جاندی اے۔ ۔

بچےآں دے حقوق دا کم عمر علمبردار

زیدان حامد بچےآں دے حقوق دے لئی وی آواز اٹھاندے نيں تے Child Rights Ambassador دی حیثیت رکھدے نيں۔ انہاں دے نزدیک اک بچے نو‏‏ں اس دے تمام بنیادی حقوق ملنے چاہئاں۔ اوہ بچےآں دے بنیادی حقوق دے نال نال تعلیم دے لئی خاص طور آواز اٹھاندے نيں تے انہاں دے نزدیک ہر بچے نو‏‏ں تعلیم تے خوراک لازمی ملنی چاہیے۔ زیدان نو‏‏ں بچےآں دے مختلف پراگرامات وچ مدعو کیتا جاندا اے تے بچےآں دے عالمی دن دے موقع اُتے وی انہاں تو‏ں خاص پیغام لیا جاندا اے۔

رمضان ٹرانسمیشن

صرف چھ سال دی عمر تو‏ں لیکر ہر سال رمضان وچ اپنی تشکیل کردہ ٹرانسمیشن کرنے والے زیدان اوہ پہلے بچّے نيں جنہاں نے روایات تو‏ں ہٹ کر اک علمی نشریات دی بنیاد پائی۔ مشہور و معروف ٹی-وی چینلز دی متعدد پیش کش نو‏‏ں چھڈ دے زیدان ہر سال اپنے ویب چینل اُتے اک منفرد پروگرام کردے نيں جس دا مقصد عوام وچ حقیقی علم پھیلانا اے۔ اس علمی نشریات دا آغاز ننھے اسکالر نے 2016 وچ کیتا جدو‏ں اوہ صرف چھ سال دے سن ۔ اسِ نشریات دا موضوع Ramadan with Zidane سی تے اس دے ہر پروگرام نو‏‏ں تن حصّاں وچ تقسیم کیتا گیا سی پہلے حصّے وچ انبیا دے قصّے، دوسرے حصّے وچ نبی کریم محمد صلی اللہ علیہ و سلم دی سیرت دا اک پہلو بیان کیتا جاندا تے آخری حصّہ رمضان وچ صحت دا خیال رکھنے دے حوالے تو‏ں اک مشورہ سی رمضان دے آخری دس دن وچ ننھے تاریخ دان نے اسلامی تاریخ دے دس اہ‏م موقعاں دی تفصیل بیان کيتی جو محمد صلی اللہ علیہ وسلم دے بادشاہاں نو‏‏ں لکھے گئے خط تو‏ں لیکر غرناطہ دی تباہی تک واقعات اُتے محیط تھی۔ ایہ اپنی طرز دی اک منفرد نشریات سی جس وچ زیدان رمضان ٹرانسمیشن دی اصل روح نو‏‏ں عوام دے سامنے لے آئے۔ اس دے اگلے سال 2017 وچ وی ایہ روایت برقرار رہی تے اس نشریات دا عنوان Ramadan with Zidane | Quran daily تھا۔ اس مرتبہ زیدان نے اک مستند مفسّر دی طرح قرآن دے آخری پارے دی تلاوت، ترجمہ تے تفسیر اپنے ویب چینل اُتے ناظرین نو‏‏ں سکھادی اس خوبصورت و مکمّل معلوماندی پروگرام تے کم عمری وچ زیدان دی حد درجہ علمی گرفت اُتے انہاں نو‏‏ں ڈاکٹر اسرار مرحوم جداں مایہ ناز اسکالرز دا اسيں پلّہ قرار دتا گیا۔ ننھے اسکالر کیRamadan with Zidane| Quran daily دی ایہ خوبصورت روایت اس سال 2018 وچ وی برقرار رہی تے وہقرآن دے 29th پارے دے نال نال سورہ الفاتحہ، سورۃ الکہف دی دس آیات تے سورۃ الرحمٰن دی تلاوت، ترجمہ و تفسیر دے نال اپنے ویب چینل اُتے حاضر ہوئے تے قرآن دے مہینے وچ قرآن سکھانے دا مقدّس فریضہ انجام دتا۔

جائزہِ کتب پروگرام

کتب بینی لِٹل پروفیسر دے پسندیدہ مشاغل وچو‏ں اک اے۔ زیدان صرف ست سال دی عمر وچ 500 تو‏ں ودھ کتاباں دا مطالعہ کر چکے نيں۔ان دی خاص گل ایہ ہی کہ اوہ نہ صرف کتب دا مطالعہ کردے نيں بلکہ اک محقق دی نظر تو‏ں کتاب دا جائزہ وی لیندے نيں۔ اسی سلسلے وچ اوہ اپنے ویب چینل پراک پروگرام وی کردے نيں جس دا نامBooks with Zidane اے۔ اس شو دی ہر قسط وچ اوہ کسی مشہور مصنّف جداں J.K rowling, Road Dahl, Jeff Kinney وغیرہ دی کتاب کاانتخاب کردے نيں تے اس دا مکمل جائزہ پیش کردے نيں۔حیران کن گل ایہ اے کہ اک قسط وچ پروفیسر زیدان نے مسلسل 36 منٹ مختلف تہذیباں دا جائزہ پیش کر کہ اہک نواں ریکارڈ قائم کیتا۔ اس قسط دی خاص گل ایہ سی دی اس وچ کوئی ریکارڈنگ وقفہ نئيں لیا گیا تے پروفیسر زیدان مسلسل 36 منٹ تک علم دے موندی اگلتے رہے۔

کرکٹ ٹرانسمیشن

کھیلاں وچ دلچسپی رکھنے والے زیدان اپنے ویب چینل اُتے کرکٹ دے ہر وڈے مقابلے دے بارے وچ پروگرام سیریز کردے نيں۔ کرکٹ ورڈ کپ ہو یا ٹی-20 ورلڈ کپ، چیمپینز ٹرافی دے میچز ہاں یا پاکستان ساُتے لیگ، زیدان اک ماہر تجزیہ کار دی طرح ہر میچ دے اختتام اُتے جائزہ پیش کردے نيں۔ انہاں نے اپنے پسندیدہ کھیل دی وی پڑھائی کر رکھی اے تے اوہ کرکٹ دے تمام گُر سجھتے نيں۔ اس دے علاوہ ذہانت دے اس سر چشمے نو‏‏ں 1960 70 تو‏ں لیکر ہن تک دے ورلڈ کپس دی تمام ٹیماں دے اسکواڈ تک یاد نيں۔

ٹو بے نو‏‏ں فری پاکستان مہم

اٹھ سالہ زیدان ٹوبےکو فری پاکستان مہم دے دوران وچ طلباء دے نال

جس عمر وچ بچے کھیل کود دے علاوہ کچھ نئيں جاندے اس مختصر سی عمر وچ زیدان نے اپنے اردگرد چیلینجز نو‏‏ں دیکھدے ہوئے اک مہم Tobacco Free Pakistan دا آغاز کیتا جس دے تحت اوہ اسکولاں تے کالجز وچ طلبہ نو‏‏ں اک گھنٹے دا لیکچر دیندے نيں۔ اس لیکچر وچ تمباکو دے استعمال دے نقصانات ،اس تو‏ں بچنے دے طریقے بتائے جاندے نيں تے آخر وچ سولات دا وی اک سیشن ہوندا اے۔ اس مہم نو‏‏ں ذریعے اوہ اک وڈی تعداد وچ اپنے ارد گرد افراد نو‏‏ں تمباکو دا استعمال ترک کرنے اُتے آمادہ کر چکے نيں۔ زیدان اپنے اک پیغام وچ اس مہم دا محرّک تے اس دے مختلف مراحل بیان کر چکے نيں۔

ماحولیاتی سرگرمیاں

وڈی سوچ دے حامل ننھے زیدان ماحولیاتی مسائل دے حل دے لئی وی بہت سرگرم نيں تے آگاہی مہم وچ مصروف نيں۔ ماحول نو‏‏ں صاف ستھرا رکھنے دے لئی اوہ ہر موقع اُتے مختلف وڈیوز وچ آگاہی دے پیغامات جاری کردے نيں ۔ زمین نو‏‏ں درپیش مسائل وچ چاہے پانی دا مسئلہ ہو یا جانوراں دی کم ہوندی تعداد کا، جنگلات دا اہمیت ہو یا زمین دا عالمی دن، ہر موقع اُتے اوہ اپنا کردار ادا کردے نيں تے لوگاں وچ وی ایہ جذبہ پیدا کرنے دی کوشش کردے نيں۔ ہر سال اوہ زمین دے حوالے تو‏ں مختلف دن وی مناندے نيں جنہاں وچ پانی دا عالمی دن، زمین دا عالمی دن، جنگلات دا عالمی دن تے جانوراں تے پودےآں دا عالمی دن شامل نيں۔ زیدان نو‏‏ں ماحول نو‏‏ں درپیش مسائل تے انہاں دی آگاہی دے لئی میڈیا تے مختلف سیمینار وچ وی مدعو کیتا جاندا اے جتھ‏ے اوہ کی-نوٹ پیش کردے نيں تے سامعین نو‏‏ں زمین دی حفاظت دے آسان اصولاں تو‏ں آگاہ کردے نيں۔ اوہدی نال نال زیدان اپنی وڈیوز وچ مختلف تفریحی مقامات اُتے موجود مسائل تو‏ں وی اربابِ اختیار نو‏‏ں آگاہ کردے نيں تے لوگاں نو‏‏ں ایہ آگاہی دیندے نيں دی ہر فرد اپنا کردار کرے۔ زیدان نو‏‏ں پنج سال دی عمر وچ پاکستان میوزیم آف نیچرل ہسٹری PMNH دی جانب تو‏ں وائلڈ لائف تو‏ں متعلّق سیمینار وچ کی-نوٹ پیش کرنے دے لئی بلیایا گیا تے اس دے بعد وی PMNH دی طرف تو‏ں ننھے ہیرو نو‏‏ں مختلف سیمینارز وچ مدعو کیتا جاندا اے۔

آگاہی برائے صحت

ذہنی صحت دے نال نال جسمنی صحت دی اہمیّت نو‏‏ں سمجھنے والے ننھے زیدان عوام وچ صحت دے حوالے تو‏ں وی آگاہی پھیلانے دی مہم اُتے کم کردے نيں۔ صاف ستھری خوراک دے حصول دے لئی انہاں نے اپنے ناظرین دے نال اپنا اک پراجیکٹ بھے شئیر کیتا جس وچ انہاں نے اپنی اگائی ہوئی سبزیاں دے کھیت دا وزٹ وی کروایا تے خالص خوراک دی اہمیّت وی اججے کيتی۔۔ زیدان ہر سال صحت دا عالمی دن وی مناندے نيں اوراس موقع اُتے انہاں دا پیغام اہ‏م معلومات اُتے مبنی ہوندا اے۔۔ ملیریا ہو یا کانگو فیور ہو یا ایبولا وائرس ہو، زیدان مختلف بیماریاں دے بارے وچ وی علم رکھدے نيں تے انہاں تو‏ں بچاؤ دے بارے وچ لوگاں نو‏‏ں آگاہ کردے نيں۔

زیدان حامد ڈاکٹر انیس(رفاہ یونیورسٹی) تو‏ں شیلڈ وصول کردے ہوئے

ایوارڈز

پروفیسر زیدان نے نہ صرف اپنی علم و دانش تو‏ں مختلف نام کمائے نيں بلکہ انہاں نو‏ں مختلف ایوارڈز تو‏ں وی نوازا گیا اے جنہاں وچ Youngest Microsoft office Professional دا اعزاز، JI Youth Pakistan دی طرف تو‏ں Youth Pakistan ایوارڈ تے National Youth Assembly Pakistan دی طرف تو‏ں دتا جانے والا Positive face of Pakistan ایوارڈ شامل اے۔

میڈیا

لِٹل پروفیسر نو‏‏ں پاکستان دے مستقبل دے لیڈر دی حیثیت تو‏ں مختلف پروگرام وچ مدعو کیتا جاندا اے۔ زیدان پاکستان دے اوہ واحد بچے نيں جنہاں نو‏ں پاکستان دے سب تو‏ں وڈے میڈیا گروپ جیو ٹی وی نے مسلسل تن مرتبہ مشہور پروگرام جرگہ وچ مدعو کیتا۔ سب تو‏ں پہلے سال 2016 وچ انہاں نو‏‏ں مدعو کیتا گیا جدو‏ں اوہ صرف چھ سال دے سن تے پروگرام دا دورانیہ اک گھنٹہ سی پروگرام دی میزبانی معروف صحافی سلیم صافی کر رہے سن تے گفتگو دے موضوعات انتہائی وسیع سن ۔ انبیا دے قصّے ہاں یا کاغذ دے بننے دی تاریخ، نیوکلئیر فاضل مواد دا مسئلہ ہو یا دنیا دا جغرافیہ، باکسر محمد علی دی فتوحات دا ذکر ہو یا کرکٹ دے میدان دی باتاں، نیلسن منڈیلا دا تذکرہ ہو یا علامہ اقبال دا فلسفہ، قرآن دی تفسیر ہو یا مختلف اسکالرز دا تذکرہ، سیاست دے بارے وچ رائے ہو یا سیاست داناں دا پوسٹ مارٹم، پاکستان دے مستقبل دی گل ہو یا میڈیا دی ترجیحات، ننھے زیدان ہر سوال دے بارے وچ انتہائی اعتماد تو‏ں جواب دے رہے سن تے علم دے موندی ایويں بکھر رہے سن گویا آتش فشاں ہو یا کسی ڈیم دا اسپل وے کھول دتا گیا ہوئے۔ دورانِ پروگرام میبولیسلیم صافی نے اعتراف کیتا کہ اج پہلی مرتبہ اوہ اپنے پروگرام وچ کسی مہمان تو‏ں اِنّا مرعوب ہوئے نيں کہ اوہ اپنے آپ نو‏‏ں انڈر پریشر محسوس کر رہے نيں۔ اگلے سال 2017 وچ جدو‏ں زیدان ست سال دے سن تب انہاں نو‏ں دوبارہ اسی شو وچ وچ مدعو کیتا گیا تے اس بار وی اوہ اک گھنٹے تک ہر ممکن موضوع اُتے تبادلہِ خیال کردے راے۔ موضوعات دا دائرہ پاکستان دے آئین دی شقاں تو‏ں لیکر قدیم عربی دے کلیات تے امریکا دے صدور دی تاریخ تک پھیلا تھا۔ اس تو‏ں اگلے سال 2018 وچ جدو‏ں زیدان 8 سال دے سن تو اک بار پھر ننھے پروفیسر نو‏‏ں جرگہ وچ مدعو کیتا گیا تے پروفیسر زیدان نے مسلسل تیسری بار اک گھنٹے تک ہر ممکن موضوع اُتے سنجیدہ تے علم تو‏ں بھر پور گفتگو کر کہ اک نواں ریکارڈ قائم کیتا۔ ایہ اپنی طرز دا اک منفرد ریکارڈ اے کیونکہ اس پروگرام وچ اج تک کسے بچے نے اک گھنٹے تک تمام موضوعات اُتے گل نئيں دی تھی۔ کتب بینی دا خاص شغف رکھنے دی بدولت زیدان نو‏‏ں پاکستان دے قومی چینل پی ٹی وی اُتے کتب اُتے تبصرے دے لئی وی بلیایا گیا۔ پراگرام دا نام The Classics Show سی تے اس اک گھنٹے اُتے محیط شو وچ ننھے محقق نے مائیکل ہارٹ دی The Hundred وچ موجود شخصیتاں دا احاطہ دے نال نال ہور کئی کتب دا وی جائزہ پیش کیتا تے زمین نو‏‏ں درپیش تازہ ترین مسائل اُتے نہایت علمی گفتگو کی۔ فلسفہِ اقبال اُتے خاص گرفت رکھنے دی وجہ تو‏ں ہر یومِ اقبال اُتے زیدان تو‏ں میڈیا پیغام لیا جاندا اے جس وچ اوہ اقبال دے اشعار تو‏ں ناظرین دا لہو گرماندے نيں۔ یومِ پاکستان ہو یا پاکستان ساُتے لیگ ہو، میڈیا اُتے زیدان دا پیغام ضرور لیا جاندا اے۔ اس دے علاوہ مختلف ٹی وی چینلز نے پروفیسر زیدان دے مائیکروسافٹ عالمی ریکارڈ اُتے وی نیوز رپورٹس تشکیل دی نيں۔

باہرلے جوڑ

• زیدان حامد -یوٹیوب چینل
• زیدان حامد -آفیشل ویبسائیٹ
• زیدان حامد -فیس بک
• زیدان حامد -ٹوئیٹر
• زیدان حامد -ٹوبےکو فری پاکستان

حوالے