زیتون بانو
 | |
|---|---|
| مقامی ناں | زیتون بانو |
| جم | جون 18, 1938 سفید ڈھیری، پشاور، پاکستان |
| کم کِتہ |
|
| بولی | پشتو، اردو |
| تعلیم | اردو تے پشتو ماسٹرز |
| مادر علمی | اسلامیہ کالج یونیورسٹی |
| صنف | ڈراما نگاری، شارٹ سٹوریز، ناولز |
| مضمون | سیاست، معاشرت، ادب |
| وڈے اعزاز | پرائیڈ آف پرفارمنس |
| سرگرم سال | ۱۹۵۸–تا حال |
| سواݨی | تاج سعید [lower-alpha ۱] |
| رشتے دار | پیر سید عبد القدوس ٹنڈر (دادا) |
زیتون بانو (پیدائش ۱۸ جون ۱۹۳۸) ، اک پاکستانی ماہر نسواں مصنف ، شاعرہ ، تے سابق براڈکاسٹر نيں۔ اوہ بنیادی طور اُتے پشتو تے اردو زباناں وچ لکھدی نيں۔ بعض اوقات ، انہاں نوں سواݨی اول ( سواݨی اول ) یا "پشتو افسانےآں دی سواݨی اول" کہیا جاندا اے ، پشتوناں دے سوانیاں دے حقوق وچ انہاں دے کردار دے اعتراف وچ انہاں نوں اعزاز دتا گیا۔ انہاں نے چوویہہ توں زیادہ کتاباں لکھياں جنہاں وچ ہندارا (آئینہ) دے عنوان توں اپنی پہلی مختصر کہانی شامل اے جو پشتو بولی دی نمایاں تحریراں وچوں اک اے۔ [۱][۲][۳]
وہ پیر سید سلطان محمود شاہ دے گھر پاکستان دے شہر پشاور دے پنڈ سفید ڈھیری وچ پیدا ہوئیاں سن۔ انہاں نے تاج سعید نال شادی کيتی تے اوہ پشتو شاعر پیر سید عبدالقدوس ٹنڈر دی پوتی نيں۔ [۴][۵]
تعلیم تے پس منظر
سودھوزیتون نے پرائمری اسکول دی تعلیم تے میٹرک شہر کےاک اسکول توں حاصل کيتی ، تے اس دے بعد پرائیویٹ تعلیم حاصل کردے ہوئے اسلامیہ کالج یونیورسٹی [۴] توں پشتو اوراردو وچ ماسٹرڈگری حاصل کيتی ۔ تعلیم مکمل کرنے دے بعد، اوہ مختلف تعلیمی ادارےآں وچ پڑھادیاں سن ، تے بعد وچ ریڈیو پاکستان وچ شامل ہوگئياں جتھے انہاں نے بطور پروڈیوسر خدمات انجام دتیاں۔ [۱] تصنیف نگاری شروع کرنے توں پہلے اوہ ریڈیو پاکستان [۶] تے سرکاری ٹیلی ویژن چینل پاکستان ٹیلی ویژن کارپوریشن توں وابستہ سن۔
ادبی کیریئر
سودھوانہاں نے اپنے کیریئر دا آغاز ۱۹۵۸ وچ اس وقت کيتا جدوں اوہ ہندارا (آئینہ) دے عنوان توں پہلی مختصر کہانی لکھی ۔ اس وقت اوہ نويں جماعت وچ تعلیم حاصل کررہیاں سن۔ ۱۹۵۸ توں ۲۰۰۸ دے درمیان ، اس نے اردو تے پشتو زباناں وچ افسانے دیاں کتاباں تے مختصر کہانیاں لکھياں۔ اس دی مطبوعات سے مات بنگری، خوبونا (۱۹۵۸)، جواندی غمونا (۱۹۵۸)، برگ آرزو (۱۹۸۰) تے وقت دی دہلیز اُتے (۱۹۸۰) شامل نيں. ہور اشاعتاں وچ ، دا شاگو مزل (اک سفر دے ذریعے آنس) دے عنوان توں اک مختصر کہانیاں ۱۹۵۸ تے ۲۰۱٧ دے درمیان لکھی گئی کہانیاں دے گرد گھوم رہیاں نيں۔ اس نے پشتو وچ منجیلا دے عنوان توں صرف اک شعری مجموعہ لکھیا سی جو ۲۰۰۶ وچ شائع ہويا سی۔ لکھنے دے علاوہ ، اسنوں بے شمار ریڈیو تے ٹیلی ویژن ڈرامےآں وچ حصہ ڈالنے دا اعزاز وی حاصل ہويا ۔ [۷]
تخلیقات
سودھو
|
ریمارکس جتھے دستیاب کم دی اک مختصر وضاحت کيتی نشاندہی کردے نيں۔ |
| # | عنوان[۴] | سال | قسم | تبصرہ |
|---|---|---|---|---|
| 1 | ہندارا (آئینہ) | ۱۹۵۸ | شارٹ سٹوری | ناموجود |
| 2 | مات بنگری | ۱۹۵۸ | شارٹ سٹوری | ناموجود |
| 3 | جندائی غمونہ | ۱۹۵۸ | شارٹ سٹوری | ناموجود |
| 4 | شیشم دا پتہ | ۱۹٧۸ | شارٹ سٹوری | ناموجود |
| 5 | برگد دا سایہ | ۱۹٧۸ | شارٹ سٹوری | ناموجود |
| 6 | برگ آرزو | ۱۹۸۰ | ناول | بعد وچ اسنوں پاکستان ٹیلی ویژن اُتے اردو سیریل دے طور اُتے ڈھول دے عنوان توں نشر کيتا گیا۔۔ |
| 7 | وقت دی دہلیز[۸] | ۱۹۸۰ | شارٹ سٹوری | ناموجود |
| 8 | خوبونہ | ۱۹۸۶ | شارٹ سٹوری | ڈرامہ دے طور اُتے بعد وچ ۱۹۹۱ وچ نشر کيتا گیا |
| 9 | کچکول | ۱۹۹۱ | ڈرامہ | ناموجود |
| 10 | زمہ ڈائری | ناموجود | کتاب | ناموجود |
| 11 | ہور اورے | ناموجود | کتاب | ناموجود |
| 12 | دا شگو مزل (ریت دا سفر) | ناموجود | کتاب | اس وچ پختون سوانیاں دے معاشرتی مسائل دا احاطہ کيتا گیا اے |
| 13 | منجیلہ (تکیہ) | ناموجود | نظم | ناموجود |
ایوارڈ تے تعریف
سودھوزیتون نوں پندرہ قومی ادبی ایوارڈز توں نوازیا گیا جس وچ پرائیڈ آف پرفارمنس [۷] تے فخرِ پشاور ایوارڈ پشتو تے اردو افسانےآں وچ انہاں دی شراکت دے اعتراف وچ شامل نيں۔ [۱] [۹] سنہ ۲۰۱۶ وچ ، پائیدار ترقیاتی اہداف دے اک پینل نے خیبر وچ سوانیاں دے حقوق دے لئی انہاں دی خدمات دے اعتراف وچ سوانیاں دے عالمی دن دے جشن دے موقع اُتے انہاں نوں اعزازی خطاب سواݨی اول ( سواݨی اول ) یا "پشتو فکشن دی سواݨی اول" توں نوازیا سی۔ [۱۰]
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ Zaitoon Bano, 'first lady of Pashto fiction', says women writers have more freedom than ever before at images.dawn.com Error: unknown archive URL (archived 11 May 2019) سائیٹ غلطی: Invalid
<ref>tag; name "dawn.com" defined multiple times with different content - ↑ Zaitoon Bano a strong Pakhtun feminine voice at www.dawn.com Error: unknown archive URL (archived 26 October 2016)
- ↑ British Pukhtun Association arranges function at www.thenews.com.pk Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ Tales of the times : The bold and the literary at tribune.com.pk Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Pushto literature: The will to change at wwe.dawn.com Error: unknown archive URL (archived 29 August 2010)
- ↑ ‘Radio Pakistan has always promoted arts, culture of provinces’ | Pakistan Today at www.pakistantoday.com.pk Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ "Pashtun women still need a strong voice" | Literati | thenews.com.pk at www.thenews.com.pk Error: unknown archive URL (archived [Date missing]) سائیٹ غلطی: Invalid
<ref>tag; name "thenews.com.pk" defined multiple times with different content - ↑ Zaitoon Bano (26 June 1982)۔ "Waqt Ki Dehleez"۔ publisher not identified – Google Books سے
- ↑ Senior Pashto writer praised for bold expression at www.dawn.com Error: unknown archive URL (archived 19 April 2017)
- ↑ Zaitun Banu declared Khatun-e-Awal of Pashto fiction at www.thenews.com.pk Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
نوٹ
سودھو- ↑ died in 2002. See تاج سعید ریختہ فاؤنڈیشن پر