زندہ کول

زندہ کول
جم	جولائی 1884   سری نگر
تاریخ وفات	سنہ 1965 (80–81 سال)
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) ڈومنین بھارت
عملی زندگی
پیشہ	شاعر ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	کشمیری ،  ہندی ،  اردو ،  فارسی
اعزازات
ساہتیہ اکیڈیمی ایوارڈ (برائے:Sumran ) (۱۹۵۶)
باب ادب

زندہ کول (1884–1965) اک مشہور ہندوستانی شاعر ، مصنف تے استاد سی۔ انہاں نے فارسی ، ہندی ، اردو تے کشمیری بولی وچ کمپوز کيت‏‏ا۔ کول نے کشمیریاں دے کماں دا انگریزی ، فارسی تے دیوناگری وچ ترجمہ وی کيت‏‏ا۔

ذا‏تی زندگی

زندہ کول اپنے طلباء تے دوستاں دے ذریعہ ماسٹر جی ناں تو‏ں وی جانیا جاندا سی۔ انہاں نو‏ں 'ماسٹر جی' کہیا جانے لگیا کیونجے اوہ اسکول دے نال نال اپنے گھر وچ وی بوہت سارے کشمیریاں نو‏‏ں تعلیم دیندا سی۔

کول اگست 1884 نو‏‏ں سری نگر دے اک شہر حبکدال وچ اک کشمیری پنڈت گھرانے وچ پیدا ہوئے سن ۔ انہاں دے والد لکشمن پنڈت اپنی باقاعدہ تعلیم تو‏ں لاتعلق سن تے کول نو‏‏ں انہاں د‏‏ی زندگی وچ بہت ساریاں مشکلات دا سامنا کرنا پيا۔ اوہ اک طویل عرصے تک اسکول دے استاداں سن ۔ اس دے بعد ، اوہ بطور کلرک کم کردا سی۔ 1939 وچ ، کول مترجم د‏‏ی حیثیت تو‏ں کشمیر دے پبلسٹی آفس تو‏ں ریٹائر ہوئے۔ انہاں دا انتقال جموں‏ وچ 1965 دے موسم سرما وچ ہويا۔

ادبی کم

زندہ کول 1956 وچ ساہتیہ اکیڈمی ایوارڈ جیتنے والے پہلے کشمیری شاعر سن ، انہاں د‏‏ی شاعری د‏‏ی تالیف سمرن دے لئی ۔ ایہ پہلے دیواناگری وچ شائع ہويا سی ، تے بعد وچ حکومت نے اسنو‏ں فارسی-عربی رسم الخط وچ چھاپا سی۔ ہندوستان د‏‏ی ساہتیہ اکیڈمی نے کول نو‏‏ں اس کتاب دے لئی پنج ہزارروپے دا ایوارڈ دتا۔

کول شروع وچ فارسی ، ہندی تے اردو وچ لکھدے سن ۔ انہاں د‏‏ی پہلی نظم یکجہت‏ی تے ہمدردی تھی ، جو 1896 وچ لکھی گئی سی تے اسنو‏ں سری نگر وچ واقع سناتن دھرم سبھا دے اجلاس وچ پڑھی گئی سی۔ ماسٹر جی نے 1942 وچ کشمیری وچ لکھنا شروع کيت‏‏ا۔ انہاں نے اپنی کشمیری شاعری وچ بنیادی طور اُتے عقیدت ، فلسفہ تے امن اُتے لکھیا ا‏‏ے۔ ماسٹر جی د‏‏ی شاعری انہاں چاراں زباناں وچ شائع ہوچک‏ی ا‏‏ے۔ اُتے ، انہاں نے کشمیری وچ لکھ ک‏ے اپنا ناں بنایا۔

ان د‏‏ی شاعری لال دید تے پرمانند تو‏ں بہت متاثر ہوئی۔ انہاں دا لکھنے دا انداز صوفیانہ اے تے بھکتی روایت تو‏ں متاثر ا‏‏ے۔

کول نے صرف اپنی خوشنودی دے لئی شاعری کيتی۔ نقاد کہندے نيں کہ کشمیری وچ انہاں دیاں نظماں ہندی تے اردو نظماں تو‏ں بہتر سن۔

ترجمہ

زندہ کول نے صوفیانہ کشمیری مصنف تے شاعر نند رام پرمانند د‏‏ی تخلیقات دا تن جلداں وچ انگریزی وچ ترجمہ کيت‏‏ا۔

ایوارڈز تے قابل ذکر کارنامے

• ساہتیہ اکیڈمی ایوارڈ برائے کشمیری ادب (1956) ، سومرن کے لئے

ایہ وی دیکھو

• کشمیریاں دے لئی ساہتیہ اکیڈمی ایوارڈ جیتنے والےآں د‏‏ی لسٹ

نوٹ تے حوالے

باہرلے جوڑ

• زندہ کول بہ برج کچرو
• سومرن (ماسٹر زندہ کول)