رحمت النساء ناز
رحمت النساء نازؔ | |
---|---|
جم | جون 28, 1932 ء بنگلور ، کرناٹک ، برطانوی ہندوستان |
موت | جولائی 9, 2008 ء کراچی، پاکستان |
قلمی ناں | رحمت النساء |
کم کِتہ | ماہرِ تعلیم ، شاعرہ ، سوشل ورکر |
بولی | اردو |
شہریت | پاکستانی |
تعلیم | ایم اے ، بی ،ایڈ |
مادر علمی | کراچی یونیورسٹی |
رحمت النساء نازؔ برصغیر دی نامور شاعرہ، ماہر تعلیم تے سماجی کارکن سن۔
مڈھلا جیون تے کیرئیر دا آغاز
سودھورحمت النساء نازؔ 28 جون 1932ء نوں بنگلور، کرناٹک ( سابق ریاست میسور ) برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئیاں۔ دسويں جماعت تک تعلیم میسور توں ہی حاصل کيتی، اس دے بعد جلد ہی انہاں دی شادی ڈاکٹر محمد غوث شریف نال طے پائی۔ قیامِ پاکستان دے کچھ ماہ بعد یکم جنوری 1948ء نوں اپنے شوہر تے چھوٹے بھائی دے ہمراہ بنگلور توں ہجرت کرکے کراچی آگئياں۔ تے ایتھے تعلیم دا سلسلہ دوبارہ شروع کر کے کراچی یونیورسٹی توں ایم اے، بی ایڈ کيتا تے بعد وچ درس و تدریس توں منسلک ہوئیاں۔[۱]
شعروشاعری
سودھوشاعری دا شغف بچپن توں رہیا۔ جدوں پاکستان آئیاں تاں شہر دی ہور ادبی سرگرمیاں دے نال نال ریڈیو پاکستان دے مشاعراں وچ وی شرکت کيتی۔ اُ ن دا کلام پاکستان تے بھارت دے کئی اردو اخبارات وچ باقاعدگی توں چھپدا رہیا۔
نمونہِ کلام
سودھونظم : میں سب کچھ بھول جاتی ہوں!!!
کبھی موسم بھی بدلے تھے۔ ۔۔ دھنک کے رنگ پھیلے تھے
مرے آنگن میں بھی شاید۔ ۔۔۔ کبھی اک چاند اترا تھا
میں اکثر یاد کرتی ہوں مگر پھر بھول جاتی ہوں!!
وہ دن جب زندگی کو۔ ۔۔۔ زندگی کی چاہ ہوتی تھی
کسی کے اک اشارے پر۔ ۔۔۔ دھڑکتا تھا کسی کا دل
میں اکثر یاد کرتی ہوں مگر پھر بھول جاتی ہوں!!
ستاروں کا تبسّم۔ ۔۔ ۔۔ مسکرانا غنچہ وگل کا
مرا شہر نگاراں۔ ۔۔ ۔۔ اور کئی مانوس رستے بھی
میں اکثر یاد کرتی ہوں مگر پھر بھول جاتی ہوں!!
غزل
جب دل کا درد منزلِ شب سے نکل گیا | محسوس یہ ہوا کوئی طوفان ٹل گیا | |
اب تو ہے صرف آمدِ فصلِ بہار یاد | دل ایک پھول تھا جو سرِ شاخ جل گیا | |
جب تک کسی کا نقشِ کفِ پا ہمیں ملا | ہم سے کچھ اور دور زمانہ نکل گیا |
نظم : شجر
ایک بوڑھا خزاں رسیدہ شجر۔ ۔۔ ۔۔۔ جس نے اِک عمر سب کا ساتھ دیا
جب مسافر اگر کوئی تھکتا۔ ۔۔ ۔۔۔ یا، تپش دھوپ کی ستاتی اسے
اس کے سائے میں بیٹھ جاتا تھا۔ ۔۔ ۔۔۔ اس کے سائے میں کھیل کر بچّے
ایسے خوش ہوتے جیسے جنت ہو۔ ۔۔ ۔۔۔ اس کی بانہوں میں جُھولتے تھے کبھی
اور شاخوں سے کھیلتے تھے کبھی۔ ۔۔ ۔۔۔ چھاؤں میں اس کی بیٹھ کر کچھ لوگ
اپنے دکھ سکھ کے قصّے کہتے تھے۔ ۔۔ ۔۔۔ راز کتنے ہی دفن تھے اس جا
آج اس میں نہ شاخ ہے نہ ثمر۔ ۔۔ ۔۔۔ اب کسی کو نہیں ہے اس کا خیال
ہائے بوڑھا خزاں رسیدہ شجر!
غزل
رنج و الم کی کوئی حقیقت نہ پوچھیئے | کتنی ہے میرے درد کی عظمت نہ پوچھیئے | |
کتنے لگے ہیں زخم جگر پر کسے خبر | ڈھائی ہے کس نے کتنی قیامت نہ پوچھیئے | |
اشکوں نے راز دل کا کیا جب کبھی عیاں | کتنی ہوئی ہے مجھ کو ندامت نہ پوچھیئے |
مجموعہٴ کلام ”زخمِ ہجراں“ دا اجرا
سودھورحمت النسا نازنے باقاعدہ مشاعراں وچ شرکت دے باوجود کدی مجموعہِ کلام شائع کروانے دا ارادہ نئيں کيتا سی۔ اُتے بے نظیر بھٹو صاحبہ دے بہت اصرار اُتے انہاں نے کتاب شائع کروانے دی ہامی بھری لیکن ابتدائی مرحلے دے کم دے دوران ہی بے نظیر بھٹو صاحبہ دی شہادت دا واقعہ رونما ہو گیا۔ لہذا اس کتاب وچ اوہ دو نظماں وی شامل نيں جو انہاں نے بے نظیر بھٹو دے چہلم اُتے انہاں نوں خراج وچ پیش کيتياں ۔9 جولائی 2008 نوں رحمت النسا ناز صاحبہ دی وفات دے بعد انہاں دی کتاب دی مکمل تدوین و اشاعت دا کم انہاں دے بیٹے سیف اللہ سیفی تے انہاں دے بھائی سید ضیا الحق(ضیا کرناٹکی)صاحب نے کيتا۔ کتاب دا اجرا اتوار 7 جولائی 2013ء نوں اُنہاں دے پیدائشی شہربنگلور وچ ہويا اورضیا کرناٹکی صاحب دے ادارہ برائے آرٹ،سوشل تے ادبی ترقی ”الصدا“ نے کيتا اے۔ 24 ستمبر 2013 نوں انہاں دے مجموعہ کلام دا اجرا دی تقریب بلجیم دے راجگڑھ برسلز وچ وی منعقد ہوئ۔[۲] تقریب دا اہتمام پاکستان پریس کلب بلجیم نے کيتا۔ ان دے مجموعہِ کلام وچ ہجرت دے غماں دی تصویر کشی کيتی گئی اے۔ انہاں دے کلام وچ اک طرف اپناں توں جدائی دا درد، تاں دوسری جانب پاکستان توں شدید محبت دا بھرپور اظہار وی موجود اے۔
وفات
سودھو9 جولائی 2008ء نوں رحمت النساء نازؔ دا انتقال کراچی وچ ہويا۔ تے انہاں دی تدفین ناظم آباد دے قبرستان وچ ہوئی۔